وزیر امور خارجه آمریکا در دیدار با نخست‌وزیر اسرائیل، بر استقبال از گشایش دیپلماتیک اخیر با ایران تاکید کرده اما در سوی دیگر بنیامین نتانیاهو بار دیگر خواستار توقف کامل غنی‌سازی در ایران شده است.
جان کری روز چهارشنبه ۲۳ اکتبر، اول آبان، در ایتالیا با بنیامین نتانیاهو دیدار کرد و درباره حل و فصل دیپلماتیک مناقشه هسته‌ای ایران ابراز امیدواری کرد.
به گزارش بی بی سی پس از این دیدار که گزارش شده هفت ساعت طول کشیده، نتانیاهو در نشست خبری بار دیگر بر خواست اسرائیل برای توقف کامل غنی‌سازی در ایران و تحویل ذخیره اورانیوم غنی‌شده فعلی تاکید کرد.
با این حال جان کری گفت از گشایش دیپلماتیک حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران و وزیر امور خارجه‌اش، محمد جواد ظریف، برای حل‌و فصل مناقشه اتمی استقبال می‌کند.
کری برای دیدار با مقامات و همتایان خود، به اروپا سفر کرده است.
وزیر خارجه ایالات متحده در عین حال گفت که واشنگتن منتظر اقدامات عملی ایران است. او نیز بر جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای تاکید کرد.
غرب و اسرائیل تاکنون ایران را متهم می‌کردند که برنامه هسته‌ای‌اش شفاف نیست و احتمال دارد در پی تولید سلاح اتمی باشد.
تهران این اتهامات را رد کرده و همواره گفته که صرفا در پی استفاده صلح‌آمیز از فنآوری هسته‌ای است.
ساعاتی پس از این دیدار، یک مقام ارشد در وزارت امور خارجه آمریکا به بی‌بی‌سی گفت که این دیدار، حدود هفت ساعت طول کشید و در جریان آن، جان کری به‌تفصیل درباره مذاکرات اخیر کشورهای ۱+۵ و ایران توضیح داده است.
اظهارات روز چهارشنبه جان کری و بنیامین نتانیاهو در رم از شکاف عمیق بین آمریکا و اسرائیل درباره مذاکرات اتمی با ایران حکایت دارد.
نخست‌وزیر اسرائیل می‌گوید بخش اعظم زیرساخت‌های هسته‌ای ایران – از نیروگاه در حال احداث اراک گرفته تا تاسیسات فردو و دستگاه‌های غنی سازی اورانیوم در سایت نطنز باید برچیده شوند.
ولی وزیر امور خارجه آمریکا چنین حرفی نزد. در عوض، آقای کری بر ادامه ابتکار دیپلماتیک و اعمال نظارت جدی برای جلوگیری از سواستفاده نظامی از ظرفیت‌های هسته‌ای ایران در آینده تاکید کرد.
اختلاف نظر تاکتیکی دولت‌های اوباما و نتانیاهو در مورد مسیر گفتگوهای جاری هنوز مانند سال گذشته به یک جدال لفظی علنی که سال گذشته به رسانه‌ها درز کرده بود، تبدیل نشده است ولی امکان تکرار چنین سناریویی در آینده نزدیک چندان بعید نیست.
هرچه رایزنی‌های اتمی ایران و غرب فشرده‌تر شود، نگرانی اسرائیل در مورد نتیجه مذاکرات نیز بیشتر خواهد شد و احتمال موضع‌گیری‌های علنی و تند نخست‌وزیر اسرائیل یا دستیارانش علیه خط مشی دولت اوباما در قبال پرونده اتمی ایران افزایش خواهد یافت.
آقای کری در این دیدار همچنین گفته است که رسیدن به توافق با ایران، اقتضا می‌کند که گفت‌وگوها در سطح فنی با ایران و کشورهای ۱+۵ در هفته‌های آینده ادامه پیدا کند.
به گفته این مقام ارشد در واشنگتن، در این دیدار طولانی، وزیر خارجه آمریکا و نخست‌وزیر اسرائیل همچنین به آخرین دور مذاکرات مستقیم بین مقامات اسرائیلی و فلسطینی هم پرداخته‌اند.
تلاش کاخ سفید در دو سو
در هفته‌های گذشته و با استقبال آمریکا از رویکرد دولت جدید در ایران، اسرائیل همچنان بر موضع سرسختانه خود پافشاری کرده و بدبینی‌اش درباره مذاکرات با ایران را حفظ کرده است.
در دیدار رم، جان کری موضعی مشابه بنیامین نتانیاهو علیه ایران نگرفت و یادآوری کرد: “باید بدانیم که اقداماتی از سوی ایران اتخاذ خواهد شد که به طور کامل و غیرقابل‌انکار برای دنیا روشن کند هر برنامه اتمی‌ای که ایران دنبال کند، واقعا صلح‌آمیز خواهد بود.”
وزیر امور خارجه ایالات متحده تاکید کرد که آمریکا در برابر ایران ابتکار دیپلماتیک را دنبال خواهد کرد اما با چشمانی کاملا باز.
اختلاف زاویه موضع دولت آمریکا درباره تعامل با ایران بر سر پرونده هسته‌ای، فقط با بنیامین نتانیاهو نیست.
بلندپایگان و افراد موثری در کنگره آمریکا هم در این باره با دولت باراک اوباما هم‌ساز نیستند.
در روزهای گذشته کاخ سفید در سطوح مختلف تلاش کرده است طرف‌های مخالف مذاکرات با ایران را راضی نگه دارد تا این مذاکرات پیش برود.
وندی شرمن، معاون وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد آمریکا درباره پرونده هسته‌ای که هفته پیش با همتای ایرانی‌اش در ژنو دیدار داشته، در کنگره آمریکا با بعضی از نمایندگان جلسه توجیهی داشته تا به سئوالات آنها درباره آنچه در ژنو گذشت پاسخ دهد.
کنگره آمریکا هم در موضعی مشابه نخست‌وزیر اسرائیل، مخالف جدی کاهش تحریم‌ها علیه ایران است.
بنیامین نتانیاهو یک روز پیش از دیدار با جان کری، تاکید کرده بود که هرگونه کاهش تحریم‌های ایران، “یک اشتباه فجیع” است.
به گفته نتانیاهو، سر نگرفتن توافق با ایران بهتر از رسیدن به یک توافق بد است. نخست‌وزیر اسرائیل معتقد است توافقی که به ایران اجازه دهد قابلیت‌های هسته‌ای خود را حفظ کند، یک توافق بد است.
