ملی مذهبی _ در آستانه نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ۱۹ خرداد / ۹ ژوئن، تنش‌ها میان ایران، سه کشور اروپایی و این نهاد بین‌المللی تشدید شد. عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در حالی‌که اروپا در آستانه یک اشتباه راهبردی بزرگ دیگر قرار دارد، سخن من را به یاد داشته باشید: ایران در برابر هرگونه نقض حقوق خود، واکنشی قاطع نشان خواهد داد.» او مسئولیت این «واکنش قاطع» را به گردن طرف‌های مقابل انداخت و آنها را «بازیگران بی‌مسئولیت» نامید. عراقچی برخلاف گزارش اخیر آژانس، همکاری‌های ایران با این نهاد را «خوب» توصیف کرد و گزارش آن را هم «ادعاهای مغرضانه» نامید. بریتانیا، فرانسه و آلمان گفته‌اند که در صورت عدم همکاری ایران با آژانس، پرونده هسته‌ای ایران را به شورای امنیت می‌فرستند.
آسوشیتدپرس در گزارشی به نقل از یک دیپلمات ارشد غربی خبر داد که کشورهای غربی قصد دارند قطعنامه‌ای را در جلسه آینده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کنند که برای اولین بار در ۲۰ سال گذشته، ایران را به عدم پایبندی به تعهدات پادمانی خود متهم می‌کند.
این اقدام کشورهای اروپایی در زمان حساسی انجام می‌شود، زیرا دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به دنبال دستیابی به توافقی با ایران است تا برنامه هسته‌ای این کشور را محدود کند. تهران و واشنگتن تاکنون چندین دور مذاکره برای دستیابی به این توافق انجام داده‌اند، اما هنوز به نتیجه نرسیده‌اند.
به گفته این دیپلمات ارشد غربی، پیش‌نویس این قطعنامه به‌صورت مشترک توسط فرانسه، بریتانیا و آلمان که به تروئیکای اروپایی معروف هستند با همراهی آمریکا ارائه خواهد شد.
وزارت خارجه آمریکا با ابراز نگرانی از برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرد که واشنگتن در حال رایزنی با متحدان اروپایی خود درباره چگونگی برخورد با پرونده ایران در نشست شورای حکام در ماه ژوئن است.
در پیش‌نویس قطعنامه کشورهای غربی که خبرگزاری آسوشیتدپرس آن را مشاهده کرده، آمده است: «از سال ۲۰۱۹، کوتاهی‌های متعدد ایران در انجام تعهدات خود برای همکاری کامل و به‌موقع با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در چندین مکان اعلام‌نشده در ایران … به منزله عدم پایبندی به تعهدات این کشور تحت توافقنامه پادمانی آن است.»
کشورهای غربی در پیش‌نویس قطعنامه خود اعلام کردند که «ناتوانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ارائه تضمین از اینکه برنامه هسته‌ای ایران فقط صلح‌آمیز است، پرسش‌هایی را مطرح می‌کند که در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان نهادی که مسئولیت اصلی حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را برعهده دارد، قرار دارد.»
این قطعنامه از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، می‌خواهد که «به تلاش‌های خود برای اجرای این قطععنامه و قطعنامه‌های پیشین ادامه دهد و بار دیگر درباره هرگونه تحول جدید درباره این موارد گزارش دهد.»
متن پیش‌نویس ممکن است پیش از ارائه رسمی تغییر کند، زیرا اعضای هیات مدیره فرصت دارند پیشنهاداتی را ارائه دهند.
بر اساس تعهدات پادمانی، ایران موظف است همه مواد و فعالیت‌های هسته‌ای خود را اعلام و به بازرس‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد تا این موارد را بررسی و تأیید کند که هیچ‌یک از این مواد صرف اهداف غیرصلح‌آمیز نمی‌شوند.
در «گزارش جامع» آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که آخر هفته گذشته میان کشورهای عضو توزیع شد، دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل متحد گفت که همکاری تهران با آژانس در مورد آثار اورانیوم کشف‌شده توسط بازرسان آژانس در چندین مکان در ایران که تهران آنها را به عنوان سایت هسته‌ای اعلام نکرده، «به هیچ وجه» رضایت‌بخش نبوده است.
ایران همواره تأکید کرده که برنامه هسته‌ای‌اش کاملاً صلح‌آمیز است.
دیپلمات ارشد غربی قطعنامه پیشنهادی کشورهای غربی را «گامی جدی» دانست و گفت که در این مورد، کشورهای غربی «درهای دیپلماسی را نمی‌بندند.»
این دیپلمات هدف این قطعنامه را حل این مساله توسط ایران دانست و گفت: «به همین دلیل است که این قطعنامه فوراً عدم پایبندی ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع نمی‌دهد تا تحریم‌های بیشتری را بررسی کند»، «آنها فرصت خواهند داشت تا در نهایت به همه درخواست‌هایی که در ۶ سال گذشته مطرح شده‌اند، پاسخ دهند.»
در پیش‌نویس قطعنامه کشورهای غربی آمده است که شورای حکام «بر حمایت خود از راه‌حل دیپلماتیک برای مشکلات ناشی از برنامه هسته‌ای ایران تأکید می‌کند؛ راه‌حلی که به منجر به توافقی شود که همه نگرانی‌های بین‌المللی مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران را برطرف کند و از همه طرف‌ها می‌خواهد به‌طور سازنده در مسیر دیپلماسی مشارکت کنند.»
دیپلمات ارشد غربی گفت که اگر ایران از همکاری خودداری کند، احتمالاً یک نشست فوق‌العاده در تابستان برگزار خواهد شد و ممکن است در آن قطعنامه‌ای تصویب شود که موضوع را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع دهد.
این سه کشور اروپایی تهدید کرده‌اند که ممکن است به سمت فعال‌سازی بازگشت خودکار تحریم‌هایی بروند که در چارچوب توافق هسته‌ای اولیه سال ۲۰۱۵ لغو شده بودند، تحریم‌هایی که پیش از انقضای رسمی توافق در ۱۸ اکتبر، ممکن است دوباره اعمال شوند.
عراقچی: ایران واکنشی قاطع نشان خواهد داد
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران روز جمعه ۱۶ خرداد (۶ ژوئن) در حساب کاربری خود در شبکه ایکس با انتقاد از پیش‌نویس قطعنامه کشورهای اروپایی نوشت: «اتهام‌زنی نادرست به ایران مبنی بر نقض پادمان‌ها- آن هم بر اساس گزارش‌هایی سست و سیاسی‌شده- آشکارا با هدف ایجاد بحران صورت می‌گیرد.»
او در ادامه نوشت: «زمانی‌که این سه کشور در سال ۲۰۰۵ نیز همین رفتار نادرست را در پیش گرفتند، نتیجه آن از بسیاری جهات، تولد واقعی غنی‌سازی اورانیوم در ایران بود.»
وزیر خارجه ایران در پایان تأکید کرد که «ایران در برابر هرگونه نقض حقوق خود، واکنشی قاطع نشان خواهد داد. مسئولیت کامل و انحصاری بر عهده بازیگران بی‌مسئولیتی است که برای وارد کردن خود، به هر کاری دست می‌زنند.»
