ملی مذهبی _ براساس گزارش‌های منتشر شده در کانال‌های خبری دانشگاه‌ها در ایران، فشار بر فعالان دانشجویی ادامه دارد و در آخرین احکام تعلیق از تحصیل صادر شده، سپهر راثی، دبیر کل انجمن اسلامی دانشگاه خواجه نصیر با حکم کمیته مرکزی وزارت علوم، به دو ترم محرومیت از تحصیل محکوم شده است. شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی دانشجویان کشور نیز ضمن تایید این خبر نوشته است که آقای راثی دانشجوی ارشد مهندسی هوافضا، به دلیل اعتراض به رفتار «غیرقانونی» نیروهای حراست، به اتهام اخلال و ایجاد مزاحمت برای امور دانشگاه به کمیته انضباطی احضار و محکوم شد.دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر طوسی در روزهای پایانی بهمن‌ماه۱۴۰۲ در واکنش به تفکیک جنسیتی سلف پردیس سیدخندان دست به اعتراض زده و با پهن کردن سفره در بیرون از سلف و در محوطه اطراف سالن غذاخوری، غذا خوردند.تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌های ایران از ابتدای استقرار حکومت جمهوری اسلامی بعنوان یکی از مصادیق سرکوب و تبعیض در نهاد علم شناخته می‌شود.دانشجویان ایران در جریان اعتراضات سراسری سال گذشته مقابله با اعمال قوانین تفکیک جنسیتی به ویژه در سالن‌های غذاخوری را بعنوان یکی از روش‌های مبارزه مدنی به کار برده‌اند.خبرنامه امیرکبیر یکی از منابع مستقل دانشجویی نیز در گزارشی کوتاه از صدور حکم حبس برای علی رمضانی، پژوهشگر و دانش‌آموخته دانشکده مهندسی برق پلی تکنیک و دارنده مدال افتخار المپیاد جهانی «میکروالکترنیک» و مدال نقره المپیاد ملی مهارتی خبر داده است.در این گزارش آمده است که این پژوهشگر نخبه در ۲۴ مهرماه ۱۴۰۲ پس از «پرونده سازی» حراست دانشگاه امیرکبیر توسط اطلاعات استان تهران بازداشت و در نهایت به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت داخلی» و «تبلیغ علیه نظام‌جمهوری اسلامی» بدون هیچ سند و مدرکی به سه سال و هفت ماه حبس محکوم شد.پیشتر نیز نرگس فداکار دانشجوی رشته اقتصاد ورودی سال ۹۸ دانشگاه ارومیه اعلام کرد که برای چهارمین نیم‌سال متوالی از تحصیل محروم و از ورود او به دانشگاه جلوگیری شده است.در ادامه شیوه‌های سرکوب دانشجویان بر اساس گزارش منتشر شده در کانال اطلاع رسانی خبرنامه امیرکبیر، طی هفته‌های اخیر شماری از ماموران بسیجی زن تحت عنوان «گشت ارشاد» سیار در سطح دانشگاه امیرکبیر فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.خبرنامه امیرکبیر مدعی شده است که ماموران این گشت سیار اقدام به فیلمبرداری از چهره دانشجویان کرده و هدف از آن را «پرونده‌سازی برای دانشجویان در حراست و کمیته انضباطی» عنوان کرده‌اند.خبرنامه امیرکبیر پیشتر از حضور بیش از ۲۰ نیروی لباس شخصی زن و مرد مسلح به بی‌سیم در خیابان ولیعصر حدفاصل مترو تئاتر شهر تا در ولیعصر دانشگاه صنعتی امیرکبیر خبر داده و نوشته بود: «همزمان حدود ۳۰ نیروی امنیتی در مترو تئاترشهر با دوربین‌های شخصی در حال فیلم برداری» از شهروندان به ویژه دانشجویان هستند.فعالان دانشجویی پس از همراهی با مردم در اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱ با برخوردهای امنیتی و پرونده‌سازی دستگاه‌های امنیتی و حراست دانشگاه‌ها روبه‌رو شدند که این رویکرد همچنان ادامه دارد.اعمال فشار نهادهای امنیتی بر دانشجویان و اساتید منتقد پس از اعتراضات گسترده زن زندگی آزادی در شهریور ۱۴۰۱ تا کنون به قدری گسترده بوده است که بسیاری از جامعه‌شناسان آن را «خالص‌سازی» تعبیر کرده و بسیار شبیه به رویدادهای انقلاب فرهنگی در ابتدای انقلاب ۵۷ می‌دانند.خبرآنلاین به نقل از مهدی سلیمانیه، جامعه‌شناس ساکن ایران نوشته است که آنچه امروز در دانشگاه رخ داده از دوره محمود احمدی‌نژاد شدت بیشتری گرفته و اکنون در فصل زمستان دانشگاه هستیم.بر اساس آنچه این جامعه‌شناس در «همایش ملی پژوهش اجتماعی فرهنگی در جامعه ایران» که در خانه اندیشمندان علوم انسانی ایران برگزار شده بود، گفته: «کسانی که در حال حاضر در درون دانشگاه فعالیت می‌کنند و کسانی که طرد و حذف شده‌اند و بیرون هستند، در مقابل یکدیگر نیستند بلکه هر دو در مقابل نهاد طرد کننده قرار دارند.»مهدی سلیمانیه پروسه «خالص‌سازی» در دانشگاه‌ها را حاوی سه مکانیسم اصلی دانسته و آنها را کنترل شدید ورودی‌ها، کنترل اعضای هیات علمی از طریق سیستم ارتقا و تبدیل وضعیت و در نهایت اخراج اساتید مخالف، عنوان کرده است.اشاره این جامعه شناس به اخراج اساتید به‌عنوان یکی از سه مکانیسم آنچه «خالص‌سازی» نامیده از آن رو اهمیت دارد که رسانه‌های ایران کماکان از تداوم سریال اخراج اساتید خبر می‌دهند.بر اساس گزارش‌های آماری منتشر شده در رسانه‌های ایران طی دوسال گذشته، بیش از ۲۵ استاد فقط از دانشگاه تهران اخراج شدند که اغلب دانش آموخته یا کنشگر علوم انسانی هستند.خبرآنلاین با اشاره به همین ارقام و آمار در ۱۸ بهمن ماه سال جاری تصریح کرد که در نیمه سال تحصیلی جدید همچنان روند خالص‌سازی و اخراج اساتید و دانشجویان منتقد ادامه دارد.در واکنش به این اخراج‌ها علیرضا معزی، فعال رسانه‌ای در شبکه اجتماعی ایکس نوشته بود: «در سریال تراژیک اخراج اساتید، نسلی از دانشگاه بیرون می‌شوند که برون‌داد آموزش پس از انقلاب‌اند و منتقد حکمرانی پساانقلاب؛ کسانی از خانه رانده می‌شوند که دانش‌آموخته یا کنشگر علوم انسانی‌اند، دغدغه‌مند توسعه و هواخواه وطن؛ گویی دشمنان توسعه، انتقام پرونده بورسیه‌ها را می‌گیرند.»برهمین اساس گزارش شده دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران ۲۶ اخراجی، دانشگاه علامه ۵ اخراجی، دانشگاه فردوسی مشهد ۶ اخراجی، دانشگاه آزاد ۱۴ اخراجی، علوم پزشکی بابل ۲ اخراجی، علوم پزشکی ایران ۳ اخراجی و داتشگاه‌های حکیم سبزواری، تربیت مدرس، علوم پزشکی کرمانشاه، مازندران، شیراز، گیلان و صنعتی شریف هر کدام یک اخراجی در دو سال دولت ابراهیم رئیسی داشته‌اند.اخراج اساتید واکنش دانشجویان و انتقاد کارشناسان را به دنبال داشته است اما دولت سیزدهم به ریاست ابراهیم رییسی یکی از اعضای هیات مرگ در تابستان ۶۷ این اخراج‌ها عادی‌سازی و توجیه شده است.روزنامه «جام‌جم»، ارگان مطبوعاتی صداوسیما سیزدهم اردیبهشت ماه سال جاری دانشگاه را محلی برای تولید «اپوزیسیون» توصیف کرد و از اقدام نهادهای امنیتی و حراست در دانشگاه‌ها برای «پاکسازی‌ها» تقدیر کرد.رئیس دانشگاه تهران هم در همان روز مدعی شد که قطع همکاری با اساتید به خاطر «مشکلات اخلاقی» است نه مسائل سیاسی.موج اخراج اساتید پس از اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱ در واکنش به کشته شدن ژینا مهسا امینی در بازداشت «گشت ارشاد» و نقش آفرینی دانشجویان و همراهی اساتید، تشدید شد.اعضای هفت انجمن علمی کشور ۱۹ شهریور در بیانیه‌ای ضمن هشدار درباره «اخراج گسترده استادان و برخوردهای امنیتی با دانشجویان» اعلام کرده بودند که «اضمحلال» تدریجی و «در حال حاضر شتابناک» نهاد علم، ناکارآمدی اسفبار کنونی نظام حکمرانی را تشدید می‌کند.
ضیا نبوی
اگر قرار است در کشاکشِ این تراژدی هولناک، جبهه‌ای را انتخاب کنیم، بهتر آن است که آن سو، طرفِ زندگی باشد و ازینکه بواسطه یک چنین انتخابی چگونه داوری می‌شویم و مطابقِ گفتارهای زندگی‌ناباورِ موجود، در کدام دسته قرار می‌گیریم، پروایی نداشته باشیم. اگر آری گفتن به شیوه‌ی پوششی که می‌پسندیم ما را از نظر مدافعین وضعیت، در صفِ براندازان تعریف می‌کند، نهراسیم و اگر بواسطه‌ی آری گفتن به غریزه‌ی زیستن یا همدلی با هموطنانمان آسیب‌دیده از جنگ در صف مدافعین نظام قرارمان می‌دهند، پروایی نداشته باشیم.
- 1404/03/27
