ملی مذهبی _مسمومیت‌های دختران دانش‌آموز که از شهر قم آغاز شده بود با گذر از اردبیل و تهران حالا به بروجرد هم رسیده است. رییس کمیته امنیت مجلس درخواست تشکیل کمیته حقیقت‌یاب کرده و گفته، این مسمومیت‌ها “قطعا از خارج هدایت می‌شود”.
رسانه‌های ایران از تکرار مسمومیت سریالی در مدارس خبر داده و می‌گویند، در دبیرستان دخترانه “احمدیه” بروجرد ۴۴ دانش‌آموز مسموم و راهی مراکز درمانی شده‌اند.هفته پیش در دوم و سوم اسفند نیز در این مدرسه دانشآموزان مسموم شده و ابتدا ۲۰ و سپس ۶۲ دانش‌آموز با علائم سرگیجه، ضعف و بی‌حالی راهی بیمارستان شدند.این دبیرستان پنج‌شنبه هفته گذشته به همین دلیل تعطیل شد، اما امروز شنبه بار دیگر کلاس‌های آن برقرار شده است.مسئولان هنوز علت حادثه را روشن نکرده و به صورت رسمی آن را اعلام نکرده‌اند.
مسمومیت دختران دانش‌آموز در ایران که ماه‌ها است به طور پی در پی در شهرهای بروجرود، ساری، اردبیل، تهران و قم گزارش می‌شود، رفته رفته ابعاد جدی‌تری پیدا کرده است.
۱۹ آذرماه اولین خبر درباره مسمومیت دختران هنرستان نور در شهر قم منتشر شد. این مسمومیت اما نه در هنرستان نور باقی ماند و نه در شهر قم. در چندین مدرسه دخترانه دیگر در شهرهای قم، تهران، اردبیل و حالا بروجرد نیز موارد مشابهی گزارش شده است.در شبکه‌های اجتماعی فهرستی هم‌رسانی شده که مسمومیت‌های متعدد در مدارس دخترانه چند شهر را مستند کرده است. این لیست نشان می‌دهد که ماجرا به قم، بروجرد، تهران و اردبیل محدود نیست بلکه در وردنجان چهارمحال و بختیاری، ساری، قوچان، تربت جام و قزوین نیز روی داده است.بر اساس این گزارش، آخرین مورد مسمومیت‌های عجیب دختران دانش‌آموز دوم، ششم و هفتم اسفند در مدرسه ۱۵ خرداد بروجرد روی داد. یک معلم این مدرسه به نقل از دو دانش‌آموز به هم‌میهن گفته است، روز هفتم اسفند “چیزی شبیه بمب در بخشی از مدرسه ترکید و از آن دودی با بوی نعنا خارج شد”.
به گفته این زن، دانش‌آموزانی که با آنها صحبت کرده، “نمی‌دانستند منبع اولیه شیء پرتاب‌شده از کجا بوده است و اینکه از بیرون مدرسه پرتاب شده یا از داخل، هنوز مشخص نیست”.
او گفته است، حدود ۱۰۷ دانش‌آموز این دبیرستان دخترانه طی روزهای گذشته مسموم و به بیمارستان منتقل شدند.
“قطعیت عمدی بودن” مسمومیت‌ها
همایون سامه نجف‌آبادی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به سایت دیدبان گفته است: «آنچه مشخص است این است که هم در قم و هم در بروجرد مسئله عمدی است.»فاطمه مقصودی، نماینده بروجرد هم به هم‌میهن گفته، این مسمومیت‌ها در قم و بروجرد، صد‌درصد عمدی است. او گفته است: «هم‌اکنون مسئولان مربوطه در شهر بروجرد حضور دارند و پیگیر این موضوع‌اند. سرنخ‌هایی هم پیدا شده که حاصل بررسی دوربین‌های مداربسته مدارس توسط نیروهای امنیتی است. این سرنخ‌ها نشان‌دهنده آن است که اتفاق رخ‌داده نه تنها طبیعی نیست که عمدی هم هست. اما تا زمانی که دلیل آن مشخص نشود، نمی‌توان بیش از این درباره‌اش صحبت کرد.»
به گفته این نماینده مجلس، علاوه بر دبیرستان ۱۵ خرداد، مدارس احمدیه و توحید بروجرد نیز درگیر این مسمومیت‌ها شده‌اند.
“هدایت از خارج کشور”
جلال رشیدی کوچی، نماینده مرودشت، پاسارگاد و ارسنجان در مجلس در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایسنا عمدی بودن این مسمومیت‌ها را تایید کرده و گفته است: «از کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها درخواست تشکیل کمیته حقیقت‌یاب خواهیم داشت چرا که اتفاقی عمدی رخ داده و از این رو لازم است به صورت دقیق ابعاد این مسمومیت‌های سریالی بررسی شود.»
رئیس کمیته امنیت کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در ادامه گفته است: «این مسمومیت‌ها قطعا از خارج از کشور هدایت می‌شود و چون این مسمومیت استمرار پیدا کرده است جا دارد به صورت دقیق بررسی شود.» رشیدی کوچی این مسمومیت‌ها را “اتفاقات خارج از عرف” دانسته و گفته است: «به نظر می‌رسد پشت این مسمومیت سریالی دانشآموزان اتفاق بدی است. کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها این موضوع را دنبال خواهد کرد.»
اظهارنظر متناقض دو مقام وزارت بهداشت
اما در این میان کسی که قاعدتا باید منبع خبررسانی در این زمینه باشد، پیگیری این موضوع را به منبع دیگری واگذار کرده است. وزیر آموزش و پرورش در حاشیه یک مراسم در پاسخ به سوالی درباره مسمومیت سریالی دانشآموزان تنها به گفتن این جمله بسنده کرده است: «وزارت بهداشت پیگیر آن هستند و نتیجه آن را اعلام خواهند کرد.»
وزارت بهداشت اما ظاهرا هنوز تصمیم نگرفته چه موضعی در این باره اتخاذ کند.
معاون وزیر بهداشت، یونس پناهی روز هفتم اسفند در حاشیه مراسمی در مشهد در پاسخ به پرسشی درباره مسمومیت‌های سریالی دانشآموزان گفت: «پس از مسمومیت چندین باره دانشآموزان در مدارس قم، مشخص شد، افرادی دوست داشتند که تمام مدارس، به خصوص مدارس دخترانه تعطیل شوند.»یک روز بعد، پدرام پاک‌آیین، سخنگوی وزارت بهداشت، در گفت‌وگو با سایت تابناک گفت: «نتایج قابل استنادی درباره علل بیرونی مسمومیت تعدادی از دانشآموزان در قم در دسترس نیست».
وی تصریح کرد: «درباره مسمومیت تعدادی از دانشآموزان در قم، به نتایجی دست یافته‌ایم، از جمله اینکه محرز شده است این مسمومیت‌ها منشأ ویروسی یا میکروبی ندارد و همچنین عوارض آن زودگذر بوده است، اما درباره علل بیرونی این مسمومیت‌ها هنوز نتایج قابل استنادی در دسترس نیست.»
ساعاتی پس از این گفت‌وگو، پرتال وزارت بهداشت خبری را منتشر کرد که در آن به نقل از یونس پناهی معاون وزیر تاکید شده بود که عامدانه بودن مسمومیت‌ها مورد تایید او نیست و نقل قول دقیقی از سخنانش نشده است: «تنها تحلیل علمی و طبی مسمومیت‌ها از جمله ماهیت غیر ویروسی و غیر میکروبی آن در کمیته علمی صورت گرفته و درباره این که این مسمومیت‌ها ناشی از کدام علت بیرونی و عامدانه بوده است یا خیر، بنده اطلاعی ندارم.»
در این میان صدها دانش‌آموز و اولیای‌شان ترس‌زده و درمانده در پی پاسخ به پرسش‌هایشان هستند، از جمله این که علت این مسمومیت‌ها چیست؟ عمدی است یا غیرعمدی؟ چقدر فراگیر است و چرا با وجود فراگیری آن، مدارس مناطقی که این اتفاق در آنها افتاده تعطیل یا غیرحضوری نمی‌شوند و مسئولان مدارس اصرار بر ادامه تشکیل کلاس‌ها به صورت حضوری دارند.
«محمدجعفر منتظری»، دادستان کل کشور موضوع را دارای ابعاد «احتمالا عمدی» دانسته و حتی معاون وزیر بهداشت در اظهاراتی که بعد آن را پس گرفت، عامل مسمومیت‌ها را «عمدی» خوانده است. «فاطمه مقصودی»، نماینده بروجرد در مجلس شورای اسلامی هم موضوع را «قطعا عمدی» عنوان کرده است.
با وجود ظن نزدیک به یقین درباره عمدی بودن مسموم‌سازی دختران نوجوان دانش‌آموز، مقام‌های جمهوری اسلامی که مطابق وظایف ملی و تعهدات بین‌المللی خود باید حافظ «حق بر سلامت» و «حق بر حیات» شهروندان باشند، هیچ اقدام موثری برای جلوگیری از تداوم مسموم‌سازی دختران دانش‌آموز انجام نداده‌اند.
نشانه‌های بالینی و عوارض ناشی از مسمومیت دختران نوجوان که از ایران گزارش شده، سرگیجه، تپش قلب، کمردرد، سردرد، درد شدید قفسه سینه و افت شدید اکسیژن خون همراه با بی حسی اندام از جمله پاها بوده است. درست مشابه همین مسمومیت‌ها در سال‌های اخیر، پیش از تسلط «طالبان» که مخالف تحصیل دختران هستند و اینک کل کشور را در دست دارند، رخ داده است. روزنامه «هم‌میهن»، چاپ تهران در گزارشی به نقل از دانشآموزان مدرسه‌ای در بروجرد که اخیرا مسموم شده‌اند، گفته است پیش از مسمومیت آنها یک شی شبیه یک بمب کوچک را دیده‌اند که از بیرون مدرسه به حیاط پرتاب شده و ماده‌ای که از آن بیرون می‌آمده، آنها را مسموم کرده است.
بررسی اجمالی نشانه‌های بالینی و عوارض ناشی از مسمومیت نشان می‌دهد این اقدام که کم و بیش با یک الگوی مشترک در شهرهای مختلف ایران در حال تکرار است، حاصل استفاده از نوعی گاز شیمیایی است که در ساخت سلاح‌های کشتار جمعی استفاده می‌شود و سازمان ملل متحد تولید آن را منع کرده است.
بچه‌های یکی از مدارس که مسموم شده‌اند، گفته‌اند که پیش از شروع مسمومیت، بویی شبیه نارنگی خراب شده یا گندیده و نعنا استشمام کرده بودند که مشابه بمب‌های شیمیایی است.
به نظر می‌رسد نوع ضعیف شده این گازهای شیمیایی علیه دانشآموزان دختر به کار رفته است.
جمهوری اسلامی ایران از سوی ایالات متحده متهم است که در صنایع نظامی خود هم‌چنان به تولید این گازهای سمی شیمیایی ادامه می‌دهد و برخی از شرکت‌های تولیدی آن را هم تحریم کرده است.
تولید این گازها توانمندی‌های فنی و پشتیبانی خاصی لازم دارد که به طور مثال، مشابه غنی‌سازی اورانیوم منحصرا در اختیار دولت‌ها است و اگر از سوی بازیگران غیردولتی مورد استفاده قرار گیرد، متهم اصلی اشاعه آن دولت‌ها هستند.
استفاده سیستماتیک از این گازها که به طور پی در پی افزایش هم داشته و قربانیان آن از میان دختران دانش‌آموز نوجوان انتخاب شده‌اند، اگر با هدف محروم‌سازی از تحصیل باشد، با توجه به گستردگی و ادامه‌دار بودن آن، به دلیل این که قربانیان خود را به صورت گسترده هدف قرار می‌دهد، با تعریف قانون ملی مبارزه با تروریسم، یکی از انواع اقدامات «تروریستی» است.
همچنین ویژگی‌های این حملات، به طور جدی آن را مشمول مصادیق «جنایت علیه بشریت» می‌کند که یک جرم قابل تعقیب بین‌المللی است.
در این بزه به دلیل این که صرفا دختران نوجوان به صورت گسترده و سازمان‌یافته هدف قرار گرفته شده‌اند، وقوع جنایت تعقیب و آزار مبنی بر جنسیت هم به طور جدی قابل بررسی است.
از نظر قوانین داخلی ایران هم وضعیت نگران کننده حاضر دست‌کم «اقدام علیه بهداشت و سلامت عمومی» است که یک جرم عام محسوب می‌شود و نیاز به شاکی خصوصی ندارد و دادستانی باید پیگیر آن باشد. اما با وجود دستور دادستان کل کشور، هنوز هیچ اقدام قضایی درباره آن انجام نشده که یک «ترک فعل» و قصور از وظایف است و خود آن مستقلا قابل پیگیری است.
آنچه که دختران دانش‌آموز در ایران ماه‌ها است به طور فزاینده به آن روبه‌رو شده‌اند، یک اقدام سازمان‌یافته تروریستی است که عوامل آن در داخل و خارج از ایران قابل پی‌گرد قضایی هستند. از آن‌جا که زنان و دختران معترض ایرانی در ماه‌های اخیر هدف حملات سازمان‌یافته از سوی حکومت بوده‌اند، موضوع می‌توان در هیات حقیقت‌یاب بین‌المللی سازمان ملل متحد هم مطرح و بررسی شود.
وزارت بهداشت: هدف مسمومیت‌ها تعطیلی مدارس دخترانه است
پس از چند هفته مسمومیت های سریالی در مدارس دخترانه قم و بروجرد، معاون وزیر بهداشت عمدی بودن مسئله را تایید کرد. یونس پناهی گفت تحقیقات نشان داد که افرادی دوست داشتند تمام مدارس به خصوص مدارس دخترانه تعطیل شود. او توضیحات بیشتری در این زمینه نداد فقط عنوان کرد که از “ترکیبات شیمیایی در دسترس” برای این اقدام استفاده شده است.
علیرضا منادی، رئیس کمیسیون آموزش مجلس یازدهم گفته که وزارت بهداشت و وزارت اطلاعات به زودی در باره این “خبر بسیار بد” جلسه تشکیل خواهند داد. خبرگزاری ایرنا به نقل از منادی نوشت: «طبق اخبار رسیده سم استفاده شده از سموم جنگی نیست که خطر بالایی داشته باشد اما همین که اراده و فکر پلیدی پشت ماجرا بوده که دختران را از آموزش بازدارند،خطر مهمی است و خبر بسیار بدی محسوب می‌شود.» در تازه‌ترین توضیح، سخنگوی وزارت بهداشت اعلام کرده که مسمومیت‌ها منشاء ویروسی و میکروبی ندارند.
به موازات این اظهارات، ۵۰ دانش آموز دبیرستان دخترانه ۱۵ خرداد شهر بروجرد مسموم و راهی بیمارستان شدند. یک روز قبل هم ۴۴ دانش آموز دبیرستان دخترانه احمدیه در بروجرد مسموم شدند.
این شرایط در حالی بود که بر اساس گزارش رسانه‌های داخلی ایران حدود ۳۰ دانش آموز یک مدرسه در منطقه ۱۱ تهران نیز روز سه‌شنبه هفته قبل دچار مسمومیت شدند.به‌گفته مقامات آموزش و پرورش دلیل این مسمومیت انتشار «اسپری حشره‌کش» در فضای کلاس در پی «کنجکاوی کودکانه» بوده است. همین منبع افزوده است که تعدادی از دانش آموزان «که دچار استرس شده بودند» به اورژانس بیمارستان انتقال داده شدند. با این وجود «همه دانش آموزان در صحت و سلامت به سر می‌برند.» این در حالی است که پیش از این در شهر قم نیز چندین مورد مسمومیت مشاهده شده است.
