ملی مذهبی _ جمع گرایی ارزشی است که بر رفتار گروهی و انسجام و تعامل جمعی استوار است و بر تعلقات و اهداف جمع تأکید می کند. ارزشی که دوست گرامی در بند ، سعید مدنی هم در منش به آن پایبند است و هم در ورز دادن ادبیات آن و انتقال و انتشار دانش آن در پژوهش های خود کوشیده است . ارزشی که نظریه پردازان و‌کنشگران اجتماعی بویژه از دهه ۱۹۸۰ با هدف مشارکت اجتماعی ، دغدغه آن را در سر دارند و تحقق اش در علم و عمل امتیازی ارزشمند است . گو اینکه در جمهوری اسلامی جرم و هر آنکه از این صفت برخوردار شود مجرم و‌محکوم به اسارت است. سعید مدنی نیز در زمره این اسیران است .
مجرد از مطالعات میدانی و کتب و مقالات تخصصی و کارگاههای آموزشی او در این باره ، کتابی تحت عنوان جماعت گرایی ، نظریه ای برای عدالت ، توسعه و مشارکت از جمله آثار اوست که به تبیین این مفهوم پرداخته است . در سر آغاز آورده است : به او که به یادمان آورد « دستانمان را به سوی یکدیگر دراز کنیم و خانه هایمان را قبله قرار دهیم ».
سعیدمدنی در دوره تبعید خود در بندر عباس و در سال ۱۳۹۵ مجالی یافت تا این اثر را بازنگری کند و در نتیجهٔ آن دامنه نگاه به جماعت و جماعت گرایی را فراخ تر نمود و ابعاد آن را از مرز نظریه های معاصر تا سطح فضای واقعی و مجازی ، کاربرد آن در برنامه ریزی و توسعه جماعت محور و توسعه محلی پایدار دارایی مبنا در مقابل نیاز مبنا و بیان تجاربی عملی در خدمات شهری و حمایت های اجتماعی و توانمند سازی اقشار نابرخوردار ترسیم کرده است . به تعبیری دیگر ، به قصد راهگشایی تفکر جماعت گرا ، تجارب علمی و عملی را پیوند زد.
در این اثر ضمن بررسی نظرات و اندیشه های گوناگون ، مفهوم جماعت از نظر او به مثابه نتیجه تحولات مهم اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی در حال تغییر است . کاربرد و رویکرد جماعت محور در برنامه های توسعه ، زمینه مناسبی برای تقویت روش های مشارکت جویانه در برنامه ریزی است . به عبارتی نا امیدی از وعده های دولت مدرن به خواست احیای دوباره جماعت به عنوان مبنایی برای سیاستگذاری و برنامه ریزی منجر شده است.
به گفته او اساس جماعت را می توان « پیوند همبستگی و احترام » نامید. این اصل مفهوم عملی مهمی به واسطه اهمیت کیفیت روابط انسانی در بردارد. جماعت معاصر ممکن است به عنوان جماعت ارتباطی که مبتنی بر شکل جدیدی از تعلق است ، درک شود. پیوندهای ارتباطی و ساختارهای فرهنگی در جماعت های معاصر، امکان های بی شمار تعلق ، بر حسب مذهب ، ملیت ، قومیت ، سبک زندگی و جنسیت ایجاد کرده اند. دوام جماعت منوط به توانایی جست و جوی راههای تعلق، به ویژه در بستر جهان کنونی با ناامنی فزاینده است .
در دیدگاه او امروزه فرد تنها به یک جماعت مربوط نیست، بلکه ممکن است علقه های چند گانه و همپوشانی داشته باشد. امروزه ساختار جماعت بیشتر شبیه یک شبکه است و لزوما متحد و قابل رؤیت نیست. جماعت به مثابه یک مفهوم هنجاری ، بخش مهمی از دموکراسی مدرن است که پایه های مشارکت مدنی در سیاست ها را فراهم می آورد. انواع جدید جماعت اعم از محلی، مجازی ، ملی ، قومی، مذهبی و جنبشی، ظرفیت زیادی برای تعریف موقعیت های جدید و ساختن واقعیت اجتماعی دارند.
در مجموع در این بررسی در جریان حرکت از درک سنتی جماعت به مثابه یک واحد کوچک که به شکلی محلی استقرار یافته و بر پایه ارزش های سنتی استوار است ، به سوی نگاه به جماعت به عنوان بروزی از نیروهای ارتباطی در مدرنیته ، به درکی از جماعت دست می یابیم که در آن جماعت بخشی از جهان جهانی شده است.
