ملی مذهبی _ بازارهای سهام در آسیا و اروپا در روز دوشنبه ۱۸ فروردین پس از واکنش تلافی‌جویانه چین به تعرفه‌های شدید ایالات متحده سقوط کرد و خاطرات آشفتگی بازارها پس از همه‌گیری کووید-۱۹ و آخرین بحران مالی جهان را زنده کرد.
بنابر شاخص‌های معاملات آتی بازار بورس آمریکا که شامگاه یکشنبه ۶ آوریل منتشر شد، سقوط وال‌استریت در پی تعرفه‌های ترامپ روز دوشنبه نیز ادامه خواهد داشت و ضربه وارد شده به اقتصاد آمریکا ۶ هزار میلیارد دلار افت ارزش بازار در هفته گذشته ختم نخواهد شد.
شاخص‌های معاملات آتی بورس نیویورک نشان‌دهنده افت ۳.۵۶ درصدی در شاخص داوجونز و کاهش ۳.۸۵ درصدی در S&P 500 است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا شامگاه یکشنبه در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت بازارها با تاکید بر این که او عمدا باعث سقوط بازارها نشده است، گفت: «بعضی وقت‌ها باید دارو مصرف کرد.»
سقوط گسترده سهام‌های وال‌استریت در پی تعرفه‌های متقابل چین
واکنش دولت چین به سیاست‌های تعرفه‌ای تهاجمی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، میزان نگرانی‌ها در بین سرمایه‌گذاران آمریکایی را تشدید کرده است.
در پی طرح تعرفه‌های تلافی‌جویانه چین ارزش اکثر سهام‌های وال‌استریت آمریکا در روز پنجشنبه ۳ آوریل ریزش کرد و این بازار مهم بورس نیویورک در یک روز ۳.۱ تریلیون دلار از دست داد.
در همین حال شاخص داو جونز اینداستریال روز جمعه ۴ آوریل با کاهش ۵٫۵۰ درصدی به ۳۸۳۱۴٫۸۶ واحد سقوط کرد.
این زیان‌های سنگین با حجم معاملات بسیار بالاتر از میانگین، همراه بوده است. کارشناسان معتقد هستند که این روند احتمالاً منجر به فروش گسترده سهام در بورس نیویورک شده است.
به گفته بانک آمریکایی “جی‌پی مورگان”، احتمال رکود جهانی اخیراً از ۴۰ به ۶۰ درصد افزایش یافته است. بر اساس گزارش‌ها، کارشناسان بازار در بانک‌های بزرگ اکنون اهداف قیمتی خود را برای شاخص‌های بزرگ سهام آمریکا در پایان سال کاهش داده‌اند.در میان غول‌های فناوری، سهام اپل پس از افت بیش از ۹ درصدی در روز پنجشنبه ۳ آوریل، حال ۷٫۳ درصد دیگر نیز کاهش یافته است. به این ترتیب، این تولیدکننده آیفون و مک تنها طی دو روز، بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از دست داده است.همچنین سهام شرکت‌های بزرگ نفتی مانند “بیکر هیوز”، “شورون” “اکسان موبیل” و شرکت انرژی “کانستلیشن” نیز فروخته شدند. زیان‌های این گروه بین ۷ تا ۱۳ درصد بوده است.
تعرفه‌ها؛ بازار سهام آسیا سقوط کرد و احتمال رکود در آمریکا افزایش یافت
بازارهای مالی آسیا در پی پافشاری دولت ایالات متحده بر اِعمال تعرفه‌های جدید، در نخستین روز هفته کاری با سقوط شدید ارزش سهام روبه‌رو شدند، روند نزولی قیمت نفت ادامه یافت و احتمال وقوع رکود اقتصادی در آمریکا بالاتر رفت.
در نخستین ساعات شروع به کار بازارهای بورس در روز دوشنبه ۱۸ فروردین شاخص سهام در استرالیا بیش از شش درصد سقوط کرد و این رقم در بورس‌های هنگ‌کنگ و تایوان بیش از ۹ درصد و نزدیک به ۱۰ درصد بود.
شاخص نیکی در ژاپن بیش از هفت درصد سقوط کرد و بورس سنگاپور هم شاهد بیش از هفت درصد کاهش ارزش بود.
در ایالات متحده نیز ساعات پایانی شامگاه یکشنبه معاملات آتی در وال‌استریت نشان از ادامه سقوط سهام داشت.
سه شاخص اصلی وال‌استریت شامگاه یکشنبه بین چهار تا پنج درصد دیگر سقوط کردند.
این بازارهای بورس در روزهای پنجشنبه و جمعه نیز شاهد سقوط سهام بودند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز ۱۴ فروردین تعرفه‌های جدید بر کالاهای وارداتی به آمریکا را اعلام کرد که پس از آن، بازارهای مالی جهان دچار تلاطم‌های شدید شد.
آقای ترامپ بامداد دوشنبه در هواپیمای ریاست جمهوری در پاسخ به سوالی درباره وضعیت سقوط بازار سهام گفت: «من نمی‌خواهم چیزی سقوط کند، ولی گاهی اوقات برای درست کردن چیزی باید دارو مصرف کرد.»
او همچنین خواستار پرداخت غرامت از سوی اروپا به آمریکا شد.
رئیس‌جمهور ایالات متحده گفت: «ما تعرفه زیادی بر اروپا بستیم. آنها پای میز مذاکره می‌آیند. آنها می‌خواهند صحبت کنند، اما هیچ صحبتی در کار نخواهد بود مگر این‌که سالانه پول زیادی را هم برای زمان حال و هم گذشته به ما پرداخت کنند».
او افزود: «من با بسیاری از رهبران اروپایی، آسیایی و سراسر جهان صحبت کردم. آنها برای توافق خود را به آب و آتش می‌زنند، اما من گفتم “ما نباید با کشور شما کسری داشته باشیم”… برای من کسری یک زیان است. ما مازاد خواهیم داشت یا در بدترین حالت ممکن است بیشتر ورشکسته شویم».
در همین حال، یانیس استورنارس، رئیس بانک مرکزی یونان، در مصاحبه با روزنامه فایننشال تایمز گفت: «اقدامات تعرفه‌ای دونالد ترامپ می‌تواند رشد اقتصادی منطقه یورو را بین نیم تا یک درصد کاهش دهد».
اظهارات استورنارس در شرایطی است که کشورهای اتحادیه اروپا در حال بررسی اولین مجموعه اقدامات متقابل هدفمند علیه بیش از ۲۸ میلیارد دلار واردات از ایالات متحده، از نخ دندان گرفته تا الماس، در روزهای آینده هستند».
این بلوک ۲۷ کشوری با تعرفه ۲۵ درصدی واردات فولاد و آلومینیوم و خودرو و تعرفه «متقابل» ۲۰ درصدی برای تقریباً همه کالاها روبرو شده‌اند.
کاهش قیمت نفت
از سوی دیگر، خبرگزاری رویترز گزارش داد که بهای نفت در اولین ساعات دوشنبه بیش از سه درصد دیگر کاهش یافت و روند نزولی روزهای اخیر «که به دلیل نگرانی از رکود اقتصادی و احتمال کاهش تقاضا آغاز شده» پی گرفته شد.
بنابر این گزارش، قیمت هر بشکه نفت خام دریای برنت با ۳.۵ درصد کاهش به ۶۳.۳۰ دلار رسید و قیمت هر بشکه نفت وست تگزاس اینترمدیت هم ۳.۶ درصد کاهش یافت و به زیر ۶۰ دلار رسید.
پیشتر، در روز جمعه، بهای نفت برنت ۱۰.۹ درصد سقوط کرد و وست تگزاس اینترمیدیت هم ۱۰.۶ درصد کاهش یافت.
در حال حاضر قیمت‌های این دو شاخص نفتی به کمترین سطح از آوریل ۲۰۲۱ (زمان همه‌گیری کرونا) رسیده است.
نگرانی از وقوع رکود اقتصادی یکی از مهم‌ترین دلایل سقوط ارزش سهام در بازارهای جهانی و کاهش شدید قیمت نفت عنوان شده است.
به نوشته شاخص اسپکتیتر، برآورد بازارها نشان می‌دهد که احتمال وقوع رکود اقتصادی در ایالات متحده در سال جاری میلادی به ۶۶ درصد افزایش یافته است.
به گزارش رادیو فردا، تحلیلگران این آبشار سقوط در روز دوشنبه را «تاریخی» خوانده‌اند و برخی حتی از آن به عنوان «حمام خون» یاد می‌کنند و فروپاشی‌های قبلی را از آغاز قرن گذشته به یاد می‌آورند. فهرستی از بحران‌های پیشین بازارهای سهام را در گزارشی از خبرگزاری فرانسه بخوانید.
سال۲۰۲۰: همه‌گیری کرونا
پس از این‌که سازمان بهداشت جهانی در ۱۱ مارس ۲۰۲۰ کووید-۱۹ را یک بیماری همه‌گیر اعلام کرد، بازارهای جهانی سهام سقوط کرد و بسیاری از جهان در قرنطینه قرار گرفتند.
در ۱۲ مارس، یک روز پس از اعلام این خبر، بورس پاریس ۱۲ درصد، مادرید ۱۴ درصد و میلان ۱۷ درصد سقوط کردند. لندن با ۱۱ درصد و نیویورک با ۱۰ درصد شاهد بدترین سقوط خود از سال ۱۹۸۷ تا آن زمان بودند.
کاهش بیشتر در روزهای بعد رخ داد و شاخص‌های بازار سهام در ایالات متحده بیش از ۱۲ درصد کاهش یافت.
واکنش سریع دولت‌های ملی، که برای سرپا نگه‌داشتن اقتصاد خود تلاش کردند، باعث شد که بازارها ظرف چند ماه به وضعیت عادی بازگردند.
سال ۲۰۰۸: بحران وام‌های پرریسک
بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ توسط بانکداران در ایالات متحده ایجاد شد که در شرایط مالی متزلزل، وام‌های رهنی پایین به مردم دادند و سپس آنها را به عنوان سرمایه فروختند و به حباب در بازار مسکن دامن زدند.
زمانی که وام‌گیرندگان نتوانستند وام‌های خود را بازپرداخت کنند، میلیون‌ها نفر خانه‌هایشان را از دست دادند، بازار سهام سقوط کرد و سیستم بانکی قفل شد که با ورشکستگی چشمگیر بانک سرمایه‌گذاری «لمان برادرز» به اوج خود رسید.
از ژانویه تا اکتبر همان سال، بازارهای اصلی سهام در جهان بین ۳۰ تا ۵۰ درصد سقوط کردند.
سال ۲۰۰۰: حباب «دات کام»
آغاز هزاره جدید شاهد ترکیدن حباب شرکت‌های فناوری بود که ناشی از تزریق پول توسط سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر به شرکت‌های ناآزموده بود.
شاخص «نزدک» در بورس نیویورک از ۱۰ مارس ۲۰۰۰ سقوط خود را آغاز کرد و در طول سال ۳۹.۳ درصد از ارزش خود را از دست داد.
بسیاری از استارتاپ‌های اینترنتی از رونق افتادند.
سال ۱۹۸۷: دوشنبه سیاه
شاخص‌های سهام در وال استریت در ۱۹ اکتبر ۱۹۸۷ به‌دلیل کسری‌های بزرگ تجاری و بودجه ایالات متحده و افزایش نرخ بهره سقوط کرد.
شاخص داوجونز ۲۲.۶ درصد کاهش یافت و باعث وحشت در بازارهای سراسر جهان شد.
سال ۱۹۲۹: فروپاشی وال استریت
۲۴ اکتبر ۱۹۲۹ در وال استریت به عنوان «پنجشنبه سیاه» شناخته می‌شود که پس از ترکیدن حباب بازار، داوجونز بیش از ۲۲ درصد از ارزش خود را در شروع معامله از دست داد.
شاخص‌های سهام در طول روز بیشترین زیان خود را جبران کردند، اما غول از بطری بیرون آمده بود: وال استریت در روزهای ۲۸ و ۲۹ اکتبر نیز شاهد زیان‌های بزرگی بود که آغازگر رکود بزرگ در ایالات متحده و بروز یک بحران اقتصادی جهانی شد.
