ملی مذهبی _ علی شمخانی، مشاور رهبر ایران و از مخالفان قدیمی مذاکره بر سر برنامه هستهای با کشورهای غربی، بار دیگر در آستانه یک دور تازه از این گفتگوها تاکید کرد که در صورت «ادامه تهدیدهای خارجی» ایران به همکاری خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی پایان میدهد.
به گزارش یورونیوز؛ مشاور رهبر ایران در حساب توییتری خود با اشاره به این مطلب نوشت که در صورت ادامه تهدیدهای خارجی ممکن است تهران تعهدات خود را به آژانس بینالمللی انرژی اتمی به حالت تعلیق در آورد.
این اظهارات آقای شمخانی در آستانه برگزاری مذاکرات میان نمایندگان ایران و آمریکا که قرار است روز شنبه در عمان برگزار شود مطرح میشود. او که در دوران حسن روحانی دبیر شورای عالی امنیت ملی بود، بارها با حصول توافق هستهای موسوم به برجام مخالفت کرده بود. در سالهای اخیر، مقامهای دولت حسن روحانی، رئیس جمهوری پیشین ایران از آنچه «کارشکنیهای شمخانی در آن دوران برای به نتیجه رسیدن برجام» نامیدهاند، سخن گفتهاند.
آقای شمخانی در ادامه پست خود در شبکه ایکس نوشته است: «ادامه تهدیدهای خارجی و قرار دادن ایران در شرایط حمله نظامی میتواند به اقدامات بازدارندهای مانند اخراج بازرسان آژانس و توقف همکاری با آن منجر شود.» او همچنین اشاره کرد که «انتقال مواد غنیسازیشده به مکانهای امن و اعلامنشده در داخل ایران» نیز میتواند در دستور کار قرار گیرد.
در حالی که آمریکا تأکید دارد گفتوگوها با ایران بهصورت مستقیم انجام خواهد شد، تهران اعلام کرده که این مذاکرات بهصورت غیرمستقیم و با میانجیگری وزیر خارجه عمان برگزار خواهد شد.
دونالد ترامپ در دوره نخست ریاستجمهوریاش (۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱) آمریکا را از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران و قدرتهای جهانی خارج کرد؛ توافقی که هدف آن محدودسازی فعالیتهای حساس هستهای ایران در ازای لغو تحریمها بود. او سپس تحریمهای گستردهای را مجدداً علیه تهران اعمال کرد.
از آن زمان تاکنون، ایران به گفته آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از محدودیتهای تعیینشده در آن توافق برای غنیسازی اورانیوم فراتر رفته است.
بر اساس گزارشهایی که نشریه آمریکایی بلومبرگ منتشر کرده، پسران حسین شمخانی با «راهاندازی یک امپراتوری نفتی در حوزه دور زدن تحریمها به میلیاردها دلار سود دست یافتهاند و آنرا برای توسعه یک شبکه گستردهتر املاک و مستغقلات در سراسر جهان در دستور کار قرار دادهاند.»
بر اساس این گزارشها مجموعه اقتصادی آقای شمخانی، طی سالهای گذشته بهویژه در دوره تحریمهای سنگین، در کانون شبکهای از فعالیتهای اقتصادی و مالی قرار داشته که هدف آن دور زدن تحریمهای بینالمللی بوده است. طبق گزارشهایی که از جمله توسط بلومبرگ منتشر شده، این شبکه با بهرهگیری از شرکتهای صوری، حسابهای بانکی در خارج از کشور، و واسطههای تجاری در نقاطی چون امارات و مالزی، نقش کلیدی در صادرات نفت ایران به مشتریان پنهانی ایفا کرده است. گفته میشود این شبکه نهتنها درآمدهای نفتی را از مسیرهای غیررسمی به داخل کشور منتقل میکرد، بلکه بخشی از منابع به دست آمده نیز در فعالیتهای تجاری و سرمایهگذاری شخصی در خارج به کار گرفته شده است. این فعالیتها با چراغسبز نهادهای قدرتمند درون حکومت و در سکوت نسبی رسانههای داخلی انجام میشدند.
در مورد میزان سودی که شبکه پسر شمخانی و همکارانش از این فعالیتها به دست آوردهاند، آمار دقیق و رسمی وجود ندارد، اما با توجه به حجم نفتی که گفته میشود از مسیرهای پنهانی به فروش رسیده و نحوه انتقال ارز بهوسیله شرکتهای واسطه، بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این شبکه توانسته در طول سالها سودهایی در مقیاس میلیاردها دلار به دست آورد.
بلومبرگ در گزارشهای خود به نقش محوری این شبکه در فروش نفت خام ایران در دوران شدیدترین تحریمها اشاره کرده و از آن بهعنوان یکی از حلقههای اصلی «اقتصاد در سایه» یاد کرده است.
اظهارات تازه آقای شمخانی، در حالی مطرح میشود که در داخل هم، نیروهای تندرو نزدیک به حکومت با حمله به دولت پزشکیان، با هرگونه مذاکره یا توافق احتمالی میان ایران و آمریکا مخالف هستند.
قدرتهای غربی ایران را متهم میکنند که بهصورت پنهانی در حال تلاش برای دستیابی به توانمندی ساخت سلاح هستهای از طریق غنیسازی اورانیوم با درصد خلوص بالا است؛ میزانی که به گفته آنها برای مصارف انرژی صلحآمیز غیرقابل توجیه است.
اما تهران تأکید دارد که برنامه هستهایاش کاملاً در خدمت اهداف غیرنظامی و تولید انرژی است.