ملی مذهبی _ در نهایت پس از یک دهه، ایران در سال ۲۰۱۹ میلادی «به کمک مقامات اطلاعاتی روسیه» پی به نقش پنهان اکبری در درز اطلاعات می‌برد و اینکه «جاسوسی که وجود سایت هستهای زیرزمینی مخفی ایران در دل کوه‌های اطراف تهران را افشا کرده آقای اکبری بوده است.»
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز روز دوشنبه اول مه با انتشار گزارشی تحقیقی که بطور مشترک توسط سه نویسنده نوشته شده و محتوای آن به کمک مصاحبه با «مقامات اطلاعاتی و امنیت ملی و دیپلمات‌های ارشد فعلی و پیشین آمریکا، بریتانیا، اسرائیل، آلمان و ایران» تهیه شده، ادعا کرد که علیرضا اکبری، معاون پیشین وزیر دفاع واقعا جاسوس بریتانیا بوده است.
علیرضا اکبری، یک شهروند ۶۱ ساله ایرانی-بریتانیایی بود که در دی ماه ۱۴۰۱ شمسی به اتهام جاسوسی و به حکم دادگاه انقلاب اعدام شد.
اگرچه او و خانواده‌اش در جریان هر دو بازداشت او که در سال‌های ۱۳۸۷ و ۱۳۹۸ روی داد همه اتهامات را رد کرده بودند، اما اکنون نیویورک تایمز می‌نویسد که او به مدت یک دهه «اطلاعات ارزشمندی در مورد برنامه‌های هستهای و نظامی ایران در اختیار بریتانیا» گذاشته است؛ اطلاعاتی که «در رفع هرگونه تردید دولت‌های غربی نسبت به قصد ایران در دستیابی به سلاح‌های هستهای» نقش حیاتی داشتند.
این روزنامه به نقل از سه مقام اطلاعاتی و امنیت ملی غربی می‌نویسد که «اطلاعات مربوط به سایت فردو، تنها یکی از افشاگری‌هایی آقای اکبری بود که مقام اطلاعاتی بریتانیا در آوریل ۲۰۰۸ به همتایان اسرائیلی و غربی خود منتقل کرد.»
نیویورک‌تایمز نوشت: در آوریل ۲۰۰۸ یک مقام ارشد سرویس اطلاعاتی بریتانیا برای انتقال اخبار محرمانه و جنجالی به همتایان اسرائیلی خود به تل‌آویو سفر کرد: بریتانیا در ایران جاسوسی با سطح بالای دسترسی به اسرار هستهای و دفاعی کشور دارد. به گفته مقامات اطلاعاتی، این جاسوس اطلاعات ارزشمندی در اختیار آنان قرار داده بود – و سال‌ها این کار را ادامه داد. این اطلاعات در رفع هرگونه تردید دولت‌های غربی نسبت به قصد ایران در دستیابی به سلاح‌های هستهای و ترغیب جهان به اعمال تحریم‌های گسترده علیه تهران نقش حیاتی داشتند.
هویت این جاسوس تا مدت‌ها پنهان بود. اما اعدام علیرضا اکبری، معاون پیشین وزیر دفاع، در ایران در روز ۱۱ ژانویه به جرم جاسوسی، رازی را آشکار کرد که ۱۵ سال پنهان مانده بود: آقای اکبری همان جاسوس انگلیس بود.
اکبری ظاهرا تا سال ۲۰۱۹ با مشکلی مواجه نشده است. اما به گفته دو منبع ایرانی، ایران با کمک روسیه کشف می‌کند جاسوسی که وجود سایت هستهای زیرزمینی مخفیِ ایران در دل کوه‌های اطراف تهران را افشا کرده آقای اکبری بوده است.
ایران آقای اکبری را علاوه بر افشای اسرار هستهای و نظامی، به افشای هویت و فعالیت‌های بیش از صد مقام دولتی، از جمله محسن فخری‌زاده، دانشمند ارشد هستهای که در سال ۲۰۲۰ به دست اسرائیل ترور شد، متهم کرد.
نیویورک تایمز در سپتامبر ۲۰۱۹ گزارش داد که منبع اطلاعاتی که سایت هستهای فُردو را لو داد، جاسوس بریتانیا است. به گفته سه مقام اطلاعاتی و امنیت ملی غربی، اطلاعات مربوط به سایت فردو تنها یکی از افشاگری‌هایی آقای اکبری بود که مقام اطلاعاتی بریتانیا در آوریل ۲۰۰۸ به همتایان اسرائیلی و غربی خود منتقل کرد.
انگیزه آقای اکبری از جاسوسی مشخص نیست. او در ویدئوها مذکور، ضمن انکارِ داشتن مشکلات مالی، «طمع و قدرت» را محرک خود عنوان کرد. دولت ایران می‌گوید آقای اکبری به کشور خیانت کرده و اسرار حکومتی را در ازای دریافت پول افشا کرده است. خانواده آقای اکبری جاسوس بودن او را رد کرده و می‌گویند بسیاری از ادعا‌ها در این ویدئوها غیرواقعی و ساخته‌ی دولت ایران بوده است. اما به گفته آنها بسیاری از تاریخ‌ها و رویداد‌های مطرح شده در ویدیو‌ها صحت دارند.
طبق توضیحات آقای اکبری در ویدئوها، سرویس اطلاعاتی انگلیس در سال ۲۰۰۴ در ضیافتی در سفارت انگلیس در تهران اقدام به جذب او به این سازمان کرد. در ضمن به او گفتند به خود و خانواده‌اش ویزای انگلیس خواهند داد. او سال بعد به بریتانیا سفر کرد و با مامور سرویس اطلاعات مخفی بریتانیا یا ام‌آی۶ دیدار کرد. آقای اکبری می‌گوید که او در طول چند سالِ بعد برای ملاقات با مامورین سرویس اطلاعات در کشور‌های اتریش، اسپانیا و بریتانیا شرکت‌های صوری تاسیس کرد. دولت ایران اظهار می‌کند که ام‌آی۶ نزدیک به ۲ میلیون پوند، حدود ۲.۴ میلیون فعلی، به آقای اکبری پرداخت کرده است.
بریتانیا در آوریل سال ۲۰۰۸ اطلاعات سری تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در یک مجتمع نظامی زیرزمینی به نام فُردو را به عنوان بخشی از تلاش‌های ایران برای ساخت بمب هستهای دریافت کرد و آن را با آژانس‌های اطلاعاتی غربی و اسرائیل به اشتراک گذاشت. کشف سایت فردو درک جهان از برنامه‌ی هستهای ایران را تغییر داد و باعث شد اسرائیل و غرب برای مقابله با آن برنامه‌های نظامی و سایبری جدیدی طرح کتند.
یونی کورن، که در آن زمان رئیس دفتر وزیر دفاع اسرائیل بود، در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۹ گفت: «اطلاعات درباره سایت فردو ما را شوکه کرد.» (آقای کورن در ماه ژانویه درگذشت.)
او گفت: «سهم بزرگ انگلیس در تلاش‌های ترکیبی غرب برای جمع‌آوری اطلاعات از پروژه هستهای ایران همیشه از طریق نیروی جاسوسی انسانی تامین شده است. آنها در جاهایی حضور فیزیکی داشتند که نه ما و نه آمریکایی‌ها به آن دسترسی نداشتیم.»
به گفته فردی که در آن زمان از مقامات ارشد سازمان اطلاعات آلمان بود، اطلاعاتی که بریتانیا در سال ۲۰۰۸ با اسرائیل به اشتراک گذاشت، خیلی زود به آژانس‌های اطلاعاتی غربی منتقل شدند. آقای باراک اوباما، که آن زمان رئیس جمهور بود، و رهبران بریتانیا و فرانسه در نشست گروه ۷ در پیتسبورگ در سپتامبر ۲۰۰۹ از نیروگاه غنی‌سازی هستهای فردو پرده برداشتند.
مدت‌ها بود که سازمان‌های اطلاعاتی غربی از طریق تصاویر ماهواره‌ای از اقدام ایران به ساخت یک تاسیسات در عمق کوه‌ها در سایت فردو مطلع بودند. اما فکر می‌کردند این سایت یک انبار نظامی است و از تبدیل آن به محل مخفی غنی‌سازی هستهای بی‌اطلاع بودند.
نورمن رول، مدیر پیشین اطلاعات ملی سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده آمریکا (سی‌آی‌ای) در امور ایران گفت: «کشف سایت فردو نگرش جامعه بین‌المللی نسبت به ایران را به‌شدت تغییر داد.» وی افزود که این امر به متقاعد کردن چین و روسیه در عدم شفافیت ایران در مورد برنامه هستهای خود کمک کرد و به تحریم‌ها شدت بخشید.
به نوشته این روزنامه، علیرضا اکبری که سابقه معاونت در وزارت دفاع ایران را داشت، افشای اسرار هستهای ایران به مقامات اطلاعاتی بریتانیا را از سال ۲۰۰۴ آغاز کرده بود و ظاهر مذهبی، متعصب و تندروی او همچنین فعالیت‌های گسترده‌اش در نهادهای نظامی ایران از جمله مسئولیتش در اجرای قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت در پایان جنگ ایران و عراق باعث شد تا حتی پس از خروج از ایران و اقامت در بریتانیا نیز همچنان فردی معتمد برای جمهوری اسلامی ایران باشد.
ارتباط نزدیک اکبری با سفارتخانه‌های کلیدی غربی در تهران در سال ۲۰۰۴ میلادی نیز با اطلاع مقامات تهران ممکن شده بود.
در واقع به نوشته این گزارش، در پی افزایش شک اسرائیل و غرب به تلاش مخفیانه ایران برای دستیابی به سلاح هستهای، علیرضا اکبری از سوی جمهوری اسلامی مامور شده بود که با سفارتخانه‌های کلیدی در تهران ارتباط برقرار و آنها را متقاعد کند که برنامه هستهای ایران صلح‌آمیز است و به همین دلیل نیز او بطور پیوسته با سفرای بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان و روسیه دیدار داشت؛ رفت و آمدی که گفته می‌شود درنهایت منجر به موافقت او برای جاسوسی برای بریتانیا شده است.
به ادعای نیویورک تایمز آقای اکبری به اسناد و اطلاعات بسیار حساس و محرمانه هستهای ایران دسترسی داشت و روابط بسیار نزدیکی با مقامات عالی‌رتبه کشور از جمله علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی برقرار کرده بود و از نزدیکان وی به‌شمار می‌آمد.
گزارش به نقل از دو منبع نزدیک به سپاه پاسداران مدعی است که درنهایت پس از یک دهه، ایران در سال ۲۰۱۹ میلادی «به کمک مقامات اطلاعاتی روسیه» پی به نقش پنهان اکبری در درز اطلاعات می‌برد و اینکه «جاسوسی که وجود سایت هستهای زیرزمینی مخفی ایران در دل کوه‌های اطراف تهران را افشا کرده آقای اکبری بوده است.»
در بخش دیگری از گزارش امده است که آقای اکبری هویت تعداد قابل توجهی از افراد کلیدی ایران از جمله محسن فخری زاده، دانشمند هستهای را در اختیار سرویس‌های جاسوسی قرار داده بود. آقای فخری‌زاده در سال ۲۰۲۰ توسط اسرائیل ترور شد.
بر اساس این گزارش آقای اکبری از سال ۲۰۱۰ در لندن دچار حمله قلبی شد و به همین بهانه در بریتانیا اقامت گزید و ملیت این کشور را هم دریافت کرد اما در سال ۲۰۱۹ برای «مشورت در یک امر هستهای و دفاعی فوری» به ایران فراخوانده و در نهایت بازداشت شد.
این گزارش تاکید می‌کند که «مشخص نیست روسیه، متحد نزدیک ایران، چگونه به این اطلاعات دسترسی پیدا کرده است.»
فاش شدن هویت علیرضا اکبری برای مقامات جمهوری اسلامی، منجر به دستگیری دوباره او شد و به این ترتیب به گفته برادرش برای ماه‌ها «در یک بازداشتگاه زیرزمینی و سپس در زندان مخوف اوین در تهران در سلول انفرادی» زندانی شد و درنهایت پس از سه سال، هویت او به عنوان جاسوس اعلام و در زندان اعدام شد.
نیویورک تایمز همچنین در گزارش خود با اشاره به ویژگی‌های ظاهری علیرضا اکبری تصریح کرد: وی در نوشته‌ها، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌هایش دیدگاه‌های سیاسی افراطی خود را ابراز می‌کرد و به گفته‌ی یک دیپلمات ارشد ایرانی و از مشاوران دولت در جلسات رسمی گفته بوده است که ایران باید به سلاح هستهای دستیابی پیدا کند.
این روزنامه در بخش دیگری از این گزارش به ماجرای استخدام علیرضا اکبری برای جاسوسی طی یک ضیافت در سفارت انگلیس در تهران پرداخت و نوشت که انگیزه اکبری از جاسوسی مشخص نیست اما او در ویدئوها مربوط به اعترافاتش ضمن انکارِ داشتن مشکلات مالی، «طمع و قدرت» را محرک خود برای این کار عنوان کرد.
دولت ایران می‌گوید که علیرضا اکبری به کشور خیانت کرده و اسرار حکومتی را در ازای دریافت پول افشا کرده است.
بنابر این گزارش، انگلیس در آوریل سال ۲۰۰۸ اطلاعات سری تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در یک مجتمع نظامی زیرزمینی به نام فُردو را دریافت کرد و آن را با آژانس‌های اطلاعاتی غربی و اسرائیل به اشتراک گذاشت. کشف سایت فردو سبب شد تا رویکرد جهان نسبت به برنامه هستهای ایران تغییر کند و موجب آن شد که اسرائیل و غرب برای مقابله با آن برنامه‌های نظامی و سایبری جدیدی طرح کنند.
یونی کورن که در آن زمان رئیس دفتر وزیر جنگ اسرائیل بود در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۹ گفت: سهم بزرگ انگلیس در تلاش‌های ترکیبی غرب برای جمع‌آوری اطلاعات از فعالیت‌های هستهای ایران همیشه از طریق نیروی جاسوسی انسانی تامین شده است. آنها در جاهایی حضور فیزیکی داشتند که نه ما و نه آمریکایی‌ها به آن دسترسی نداشتیم.
همچنین به گفته فردی که در آن زمان از مقامات ارشد سازمان اطلاعات آلمان بود، اطلاعاتی که لندن در سال ۲۰۰۸ با اسرائیل به اشتراک گذاشت، خیلی زود به آژانس‌های اطلاعاتی غربی منتقل شدند.
به گفته دو ایرانی نزدیک به سپاه پاسداران، ایران سرانجام متوجه می‌شود که افشاگر سایت فردو علیرضا اکبری است. او سپس توسط وزارت اطلاعات ایران بازداشت شد. مقامات ایرانی در ماه ژانویه، کمی بیش از سه سال پس از دستگیری اکبری هویت این جاسوس را اعلام کردند. او در نهایت در همان ماه به دار آویخته شد.
