ملی مذهبی _ نرگس محمدی، برنده زندانی جایزه صلح نوبل در نامه‌ای از زندان اوین نوشته است در ایران «بزرگترین تحول» در نگاهِ عمومی نسبت به مسئله‌ی حقوق زنان رخ داده و پس از خیزش مهسا دیگر هیچ چیز مانند گذشته نیست.
در این نامه که برای روزنامه ژاپنی «یومیوری شیمبون» ارسال و روز ۹ مهر در صفحه اینستاگرام خانم محمدی نیز منتشر شد، آمده است: «بزرگترین تحول در حوزه و نگاهِ عمومی نسبت به مسئله حقوق زنان رخ داده است. طول گام این تحول نسبت به سایر تحولات در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی بلند و چشمگیر» است.
به نوشته خانم محمدی، «حجابِ اجباری به‌عنوان یکی از آخرین و مهم‌ترین نشان‌گاه‌های ایدئولوژی حکومت دینیِ نه فقط از سوی روشنفکران و گروه‌ها و جریانات سیاسی ـ اجتماعیِ غیرمذهبی که از سوی اقشارِ مذهبیِ مردم مذموم، مطرود و در کم‌ترین حالت مورد تردید قرار گرفته است.»
خانم محمدی همچنین گفته است که «نگاه عموم مردم» به مسئله حجاب اجباری «نه به عنوان فریضه‌ای دینی که به‌عنوان اهرم سلطه و ستم بر زنان» است «که مبارزه با آن هم برای تحقق حقوق زنان برای دستیابی به حق پوشش آزاد و هم به منظور مقابله با سلطه و استبداد حکومت دینی است.»
این فعال حقوق بشر زندانی همچنین نوشته است: «دموکراسی و حقوق بشر از دری که به روی حقوق زنان بسته شود، وارد نخواهد شد. اگر به فکر تحقق دموکراسی و حقوق بشر در ایران، یکی از کشورهای مهم در خاورمیانه پر جنگ و آشوب هستیم، لاجرم می‌بایست به اقتضائات آن بیاندیشیم.»
نرگس محمدی در نامه خود رفع ستم و تبعیض علیه زنان را برای تحقق دموکراسی امری ضروری و انکارناپذیر دانسته و خواهان «جرم‌انگاری آپارتاید جنسیتی» در ایران و افغانستان توسط سازمان ملل و کشورهای دموکراتیک شده است.
خانم محمدی در پایان نامه خود نوشته است: «بدیهی است اراده‌ی مردم ایران برای گذار از حکومت دینی استبدادی و دستیابی به دموکراسی، آزادی و برابری نیاز به جلبِ همکاری و حمایتِ جریانات دموکراسی‌خواه، نهادهای بین‌المللیِ حقوق بشری و توجه سازمان ملل متحد است. انتظاری که با برداشتنِ گامِ نخستِ جرم‌انگاری آپارتاید جنسیتی به امیدی ملی و جهانی خواهد انجامید.»
نرگس محمدی امروز همچنین در بیانیه‌ای به مناسبت سالگرد جمعه خونین زاهدان گفت که جمهوری اسلامی، زندگی را از مردم ایران دریغ و آن را به یک «حسرت» تبدیل کرده است.
محمدی در این بیانیه یاد کشته‌شدگان جمعه خونین زاهدان و حادثه اخیر انفجار معدن زغال سنگ طبس را گرامی داشته و نوشته است: «مردم ایران زندگی می‌خواهند و جمهوری اسلامی از آنها زندگی می‌ستاند.»
