ملی مذهبی _ عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، اعلام کرد که ایالات متحده در روزهای اخیر پیامهایی درباره «آمادگی احتمالی» برای بازگشت به مذاکرات فرستاده اما اقدامات اخیر آمریکا و اسراییل، اعتماد تهران را بهشدت تضعیف کرده است.
عراقچی در مقالهای در روزنامه فایننشال تایمز نوشت که ایران و آمریکا پس از پنج دور گفتوگو، به آستانه یک «گشایش تاریخی» رسیده بودند، اما حمله نظامی اسراییل علیه ایران این روند دیپلماتیک را متوقف کرد.
به گفته عراقچی، تنها ۴۸ ساعت پیش از ششمین دیدار “سرنوشتساز” ایران و آمریکا ناگهان اسرائيل به ایران حمله میکند؛ اقدامی که او در این مقاله آن را “خیانت به دیپلماسی” مینامد.
عراقچی جمهوری اسلامی را “علاقمند به دیپلماسی طبق اصول ثابت خود” مینامد و در عین حال میگوید، با این حال دلایل قابل توجهی برای “بیاعتمادی” به ادامه گفتوگو با آمریکا وجود دارد و اگر ایالات متحده تمایل به حل مسالمتآمیز مناقشه هستهای با ایران دارد باید “آمادگی واقعی خود را برای دستیابی به یک توافق عادلانه نشان دهد.”
این سخنان عراقچی در حالی بیان شده که پس از پنج دور مذاکره بین ایران و آمریکا پیشرفتی در حل مسائل دو طرف دیده نشد و همچنان هردو طرف بر خواستهایشان پافشاری میکردند؛ جمهوری اسلامی حاضر به تعلیق غنیسازی نبود و آمریکا نیز حاضر به پذیرش غنیسازی در داخل خاک ایران نمیشد. او تأکید کرد که در جریان ۹ هفته مذاکره میان او، استیو ویتکاف نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، و با میانجیگری عمان، دو طرف به «چندین راهکار برد-برد» برای رفع نگرانیهای واشنگتن در خصوص برنامه هستهای ایران دست یافته بودند. با این حال، تنها ۴۸ ساعت پیش از برگزاری ششمین نشست سرنوشتساز در عمان، اسراییل به خاک ایران حمله کرد.
عراقچی بیاعتمادی را مانع اصلی ازسرگیری گفتوگوها با آمریکا دانسته است. این در حالی است که دونالد ترامپ از برنامهریزی برای دور بعدی مذاکرات با ایران خبر داده است. استیو ویتکاف نیز در گفتوگویی اعلام کرده که این مذاکرات «هفته آینده یا در همین حدود زمانی» برگزار خواهد شد.
همزمان با انتشار این نوشتار آخرین خبرها حکایت از احتمال دومین دیدار پیاپی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائيل و دونالد ترامپ، رئیسجمهور اسرائیل دارد که ممکن است امشب، سهشنبه هشتم ژوئیه در واشنگتن برگزار شود.
در صورت درستی این خبر که تایمز اسرائيل آن را از قول یک مقام دفتر نتانیاهو اعلام کرده این ملاقات ادامه دیدار دیشب دو سیاستمدار خواهد بود که طی ضیافت رسمی شام در کاخ سفید برگزار شد.در حاشیه ضیافت دیشب ترامپ ابراز امیدواری کرد که نیاز به حمله مجدد به ایران وجود نداشته باشد. او همچنین از تمایل ایران به ادامه مذاکره با آمریکا سخن گفت و افزود که قرار است دور بعدی مذاکرات تهران و واشنگتن نیز برگزار شود.
اما ایران در این رابطه اظهار بیاطلاعی کرده و اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه این کشور گفته که تهران درخواستی برای ازسرگیری مذاکرات هستهای به آمریکا ارائه نکرده است.مجید تخت روانچی، معاون وزارت خارجه ایران نیز در اظهاراتی مشابه در گفتوگو با شبکه خبری “انبیسی” از تمایل ایران به دیپلماسی سخن گفت، مشروط به آن که آمریکا ضمانت بدهد که دیگر علیه این کشور اقدام نظامی نخواهد کرد.
وبسایت خبری اکسیوس نیز به نقل از منابع آگاه گزارش داد که ویتکاف در حال تنظیم برنامه دیداری با عراقچی در شهر اسلو، پایتخت نروژ، برای هفته آینده است.
با این حال، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، ضمن واکنش به سخنان ترامپ تاکید کرد: «از طرف ما هیچ درخواست ملاقاتی به طرف آمریکایی داده نشده است.»
گرچه مقامات ایرانی هرگونه درخواست رسمی برای مذاکره را رد کردهاند، اما موضعگیریهای آنان همچنان نشاندهنده تمایل به مسیر دیپلماسی است. مجید تختروانچی، معاون وزیر خارجه، در گفتوگویی با شبکه خبری انبیسی گفت که از نگاه تهران، درهای دیپلماسی باز است، مشروط به آنکه آمریکا تضمین دهد که در جریان مذاکرات اقدام نظامی نخواهد کرد.
او افزود: «آمریکا باید ما را متقاعد کند که حین مذاکره از نیروی نظامی استفاده نخواهد کرد. این یک عنصر اساسی برای تصمیمگیری جمهوری اسلامی در خصوص ادامه گفتوگوهاست.»
در همین حال، برخی رسانهها به نقل از منابع آگاه، از سه شرط صریح ایران برای بازگشت به میز مذاکره خبر داده است: لغو تحریمها، تعیین سقف مشخص برای غنیسازی اورانیوم، و پرداخت غرامت بابت جنگی که با حملات مستقیم به تاسیسات نطنز، فردو و اصفهان آغاز شد.
سخنگوی وزارت خارجه نیز با تایید ضمنی این گزارش اعلام کرد که ایران در حال بررسی صحت ادعاهای آمریکا و ارزیابی ضرورت ازسرگیری مذاکرات است.