ملی مذهبی _ افت فشار و قطعی آب آشامیدنی در استان تهران که از روز جمعه گذشته آغاز شده همچنان ادامه دارد و به گزارش رسانههای ایران گستردهتر نیز شده است.
بر اساس گزارش نشریه «پیام ما»، بیش از ۷۲ ساعت است که ساکنان محلههای مختلف تهران، مانند خیابان مطهری، ستارخان، ونک و بسیاری نواحی دیگر از قطع مکرر و یا طولانیمدت آب گلایه میکنند.
شهروندان این مناطق گفتهاند که در تماس با اداره آب و فاضلاب تهران و تماس با تلفن اضطراری پاسخگویی، هیچ پاسخی دریافت نمیکنند.
ویدیوهای متعددی نیز در شبکههای اجتماعی منتشر شده که آبرسانی به محلات تهران با تانکرهای آب را نشان میدهد.
روزنامه هممیهن هم نوشته است در برخی نقاط تهران آب معدنی هم کمیاب شده است.
خبرگزاری مهر نیز در گزارشی قطعی و افت فشار آب در مناطق ۳، ۷، ۶ و ۱۱ و برخی دیگر از مناطق تهران را تایید کرده است.روز دوشنبه ۲۲ خرداد، آبفای تهران با انتشار گزارشی دلیل این قطعی را بارش باران، جاری شدن سیلاب و رانش گسترده زمین در حوالی جاده چالوس و مسیر انتقال آب از سد امیرکبیر به تاسیسات آبرسانی تهران در بستر رودخانه کرج اعلام کرد.
آبفای تهران در این گزارش گفته بود که روند توزیع آب در شبکه و محدودههای دارای افت فشار تا ساعاتی دیگر عادی میشود. با این نه تنها مشکلات محلات بدون آب حل نشده بلکه از روز دوشنبه محلههای جدیدی مانند قائم مقام فراهانی، هفتتیر و مدرس نیز به آب شرب دسترسی ندارند.
بحران آب آشامیدنی علاوه بر تهران دامان شهرستان کرج در استان البرز را نیز گرفته است.
مهدی عسگر، نماینده کرج در مجلس در واکنش به قطعی آب در این شهرستان گفت: «در پی سیلاب و گلآلود شدن آب رودخانه سهمیه آب شرب شهرستان از سد کرج کاهش جدی پیدا کرده و قطعی آب گسترده در برخی مناطق را در پی داشته؛ بهگونهایکه در روزهای گذشته در برخی محلات ۱۰ تا ۲۰ ساعت با قطعی آب مواجه بودیم.»
او گفت:«به دلیل اینکه شهرستان کرج و پردیس مخزن آب شرب به میزان کافی ندارد با قطعیهای مکرر آب مواجه هستیم.»
مقامات آبفای تهران در حالی بحران آب آشامیدنی را به بارندگیهای اخیر نسبت میدهند که در فروردین ماه امسال، محمدرضا بختیاری، مدیر عامل سابق آب و فاضلاب تهران، اعلام بود که حدود یکپنجم آب شرب شهری به دلیل شبکه آبرسانی فرسوده به هدر میرود.
فروردینماه سال جاری احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی درباره تنش آبی در ایران هشدار داد.
او به تجارتنیوز گفت: «بارشهای فصل بهار، کمبود بارندگی در کشور را جبران نمیکند. نیمه شمالی و شرقی کشور با کمبود شدید بارندگی مواجه هستند. ذخایر برخی سدها نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است و برخی از شهرها از جمله تهران و البرز با تنش آبی مواجه میشوند.»حالا هنوز فصل بهار تمام نشده، قطعی آب در شهرها از جمله تهران شروع شد. سه روز پیاپی بلاتکلیف ماندهاند. آب چه زمانی وصل میشود؟ نمیدانند. آبفای منطقه یا تماسهایشان را جواب نمیدهد یا هم کسی آن سوی خط میگوید: «بیخبریم!»
گزارشهای رسیده نشان میدهد، مناطق مختلف تهران درگیر قطعی آب شدهاند. ناقوس بیآبی در تهران به صدا درآمده و تاکنون مسئولان مرتبط پاسخ روشنی برای این وضعیت ندادهاند.
کاهش جدی ذخایر سدهای تهران
مدتهاست که آمارهای رسمی نشان از کاهش جدی منابع سطحی و زیرزمینی آب در ایران میدهند. کارشناسان هم بارها برای بحران آب هشدار دادهاند. اما به نظر میرسد نه پیام این آمارها به گوش مسئولان رسیده نه صدای کارشناسان.این یعنی که در آستانه ورود به تابستان و گذر از ماههای پربارش فصل بهار، همچنان ذخایر برخی از سدها خالی است. حجم خالی بودن سدها میتواند یکی از نشانههای جدی بحران آب در کشور باشد.به گزارش تجارت نیوز،
دفتر اطلاعات و دادههای شرکت مدیریت منابع آب ایران در تازهترین گزارش خود به وضعیت بارندگی و ذخایر سدها در کشور پرداخت. آنطور که این گزارش نشان میدهد ۶۵ درصد ذخایر سدهای ایران پر شده است، اما همچنان برخی سدها وضعیت خوبی ندارند. از سوی دیگر بارندگیها در برخی مناطق نسبت به سال گذشته و میانگین درازمدت همچنان با کاهش چشمگیر مواجه است.
ایران درگیر سه سال خشکسالی پیاپی
اکنون سومین سالیست که ایران با خشکسالی مواجه است. بنا بر گزارشهای رسمی منابع آب کشور نیز با کاهش جدی روبهروست. با این حال تغییر شاخصی در سیاستگذاریهای مصارف آب کشور هم مشاهده نمیشود. کارشناسان حوزه آب نیز بر این باورند که حکمرانی آب در اقلیم خشک ایران ضعیف بوده و به بحران آب در کشور دامن زده است. از جمله انتقاداتی که آنها دارند، جایگاه آب در برنامههای توسعه کشور است که متناسب با اقلیم، منابع آب و دیگر شرایط تنظیم نشده است.بعید نیست که مسئولان کشور برای بهبود وضعیت آب نیز به انتظار بارش ابرها نشسته باشند، همانطور که برای پدیده گرد و خاک، منتظر وزش باد میمانند تا سنگینی هوای آلوده از سینه مردم کم شود. اما آیا ریزشهای جوی، زمین تشنه ایران را سیراب کرده است؟
بررسی دادههای دفتر اطلاعات و دادههای آب کشور نشان میدهد که موجودی مخازن مجموع پنج سد تهران ۵۸۵ میلیون مترمکعب است. در حالیکه سال گذشته در همین مقطع زمانی، ذخایر سدهای تهران ۶۳۲ میلیون مترمکعب گزارش شد.
به عبارتی ذخایر سدهای تهران در حال حاضر و پس از بارشهای بهاری نسب به سال گذشته بیش از هفت درصد کاهش داشته است. درحالیکه همان سال گذشته هم کارشناسان آن میزان موجودی مخازن را برای تامین آب تهران ناکافی اعلام کرده بودند. حالا وضعیت از سال گذشته بدتر هم شده است.
آمارهایی که میگویند: «گوش اگر گوش تو و ناله اگر ناله ماست، البته آنچه به جایی نرسد فریاد است» خطاب به چه کسانی؟ خطاب به مسئولان مدیریت آب و آنها که حکمرانی آب در ایران را رقم میزنند.ساعاتی پیش آبفای تهران اعلام کرد که علت این قطعی آب، رانش زمین در حوالی جاده چالوس و مسدود شدن مسیر انتقال آب از سد امیرکبیر به تاسیسات آبرسانی تهران است. اما آمارها از تنش آبی در ایران، از جمله تهران حکایت میکنند.
۶ استانی که کمترین بارندگی را دارند
در همین حال اما نگاهی به وضعیت بارندگی در کشور نیز نشان میدهد که بارشهای آنقدر نبوده که زمین تشنه ایران را سیراب کند. ضمن اینکه برخی از استانها با کاهش بارندگی بیشتری مواجه هستند. همانطور که گفته شد یکی از این استانها خراسان رضوی است. اما وضعیت بارندگی سایر استانهای کشور چگونه است؟بررسی دادههای دفتر اطلاعات و دادههای مدیریت منابع آب نشان میدهد که تا روز ۱۳ خردادماه، ارتفاع کل ریزشهای جوی کشور معادل ۱۹۹.۶ میلیمتر است. این مقدار بارش نسبت به میانگین دورههای مشابه دراز مدت ۱۴ درصد کاهش داشته است. در این میان ۶ استان بیشترین کاهش بارندگی را نسبت به میانگین دورههای مشابه درازمدت داشتند. استانهای خراسان رضوی، هرمزگان، سیستانوبلوچستان، قزوین، قم و تهران در این لیست قرار دارند.
بر اساس گزارش دادههای دفتر اطلاعات مدیریت منابع آب، ۱۳ استان دیگر هم بین ۱۲ درصد تا ۲۸ درصد نسبت به میانگین دورههای مشابه درازمدت کاهش بارندگی دارند.اگرچه در روزهای اخیر برخی از مناطق کشور با بارندگی و سیلاب مواجه بودند، اما باز هم در لیست استانهای کمبارش قرار دارند. از این جمله میتوان به تهران اشاره کرد. مازیار غلامی، مدیرکل اداره هواشناسی استان تهران نیز به ایسنا گفت که با وجود بارندگیهای اخیر تهران به عنوان چهارمین استان کشور با بیشترین کاهش بارش و خشکسالی مواجه است.
۱۸ سد کشور با کاهش ۲۵ تا ۷۵ درصدی موجودی آب
به طور کلی حجم موجودی آب ۱۸ سد کشور از ابتدای سال آبی جاری تاکنون نسبت به مدت مشابه سال قبل بین ۲۵ تا ۷۵ درصد کاهش داشته است.علاوه بر سدهایی که گفته شد، سدهای ساوه در استان مرکزی، سرنی، شمیل و استقلال در استان هرمزگان، بارون در استان آذربایجان غربی، تنگوئیه و نسا در کرمان، شهید رجایی در مازندران، ستارخان در آذربایجان شرقی، شیریندره در خراسان شمالی و یامچی و سبلان در اردبیل نسبت به سال گذشته بین ۲۵ تا ۷۵ درصد کاهش حجم موجودی دارند. گفتنی است آمارهای گفته شده از ذخایر سدها تا روز ۱۳ خردادماه محاسبه و بررسی شده است.
البته باید توجه داشت که بحران آب در ایران صرفا به کاهش ذخایر سدها محدود نمیشود. با کاهش آبهای سطحی، مصارف آب سمت آبهای زیرمینی میرود. همین حالا هم نیمی از مصارف آب کشور از طریق آبهای زیرزمینی تامین میشود. اما این منابع هم همیشگی نامحدود نیستند. اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی نیز در حوزه فرونشست زمین بحرانزا شده است.