ملی مذهبی _ گزارشها و ویدیوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی از وضع زلزلهزدگان خوی، مردم بیسرپناه را در سرمای زیر صفر کنار آوارها نشان میدهد. اگرچه چادر یا کانکس آنها را چندان از گزند سرما در امان نگه نمیدارد، اما حتی همان هم به اندازه کافی موجود نیست.
در همین حال شمار کشتهشدگان در زلزله خوی به دستکم سه نفر و تعداد مصدومان به ۸۱۶ نفر رسید. صدها نفر در خوی در سرمای شدید زمستان شب را بدون سرپناه سپری کردند.
خبرگزاریهای داخلی ایران به نقل از محمد صادق معتمدیان، استاندار آذربایجان غربی از افزایش تعداد قربانیان و مصدومان زلزله ۵,۹ ریشتری خوی خبر دادند. شدت این زلزله به حدی بود که مردم را در ارومیه هم به وحشت انداخت. استاندار آذربایجان غربی یکشنبه ۹ بهمن در جلسه فرماندهی عملیات پاسخ به بحران که با حضور احمد وحیدی، وزیر کشور جمهوری اسلامی برگزار شد اعلام کرد تعداد فوتشدگان در این زلزله به سه نفر و تعداد مصدومان به ۸۱۶ نفر افزایش پیدا کرده است. گزارشهای تأییدنشده از شبکههای اجتماعی تعداد کشتهشدگان را بیش از رقم اعلامشده برآورد میکنند.
معتمدیان فوت سه نفر را که طبق گزارشها یکی از آنها براثر سکته قلبی جان خود را از دست داده است، تأیید کرد و گفت:
«۸۱۶ نفر هم تا صبح امروز به مراکز درمانی مراجعه کردهاند که از این تعداد، ۶۴ نفر به بیمارستانهای آذربایجان شرقی، ارومیه و سلماس ارجاع شده و ۶۰ نفر نیز در خوی بستری هستند.»
استاندار آذربایجان غربی همچنین از تخریب گسترده خانهها خبر داد و گفت:
«برآورد اولیه این است که واحدهای مسکونی ۷۰ روستا از ۲۰ تا ۸۰ درصد آسیب دیدهاند که البته آسیب در مناطق شهری نسبت به ۲ زلزله قبل، بیشتر بوده و خسارتهایی در داخل شهر خوی و شهر فیرورق گزارش شده است.»
در چنین شرایطی محمد حسن نامی، رئیس سازمان مدیریت بحران در ایران از “۲۵۰ میلیون تومان وام و حدود ۸۰ میلیون تومان کمک بلاعوض” دولت خبر داده است؛ وعدهای که نه در این شرایط دردی را دوا میکند، نه آینده برای مردم خوی و بیش از ۷۰ روستای خراب شده منطقه میشود.
این وعدهها در حالی داده میشود که بخشی از مردم شهرهای زلزلهزده در مناطق مختلف ایران، از زلزله مهرماه در خوی تا زلزله در آذربایجان شرقی در سال ۹۱ یا زلزله کرمانشاه در سال ۹۶ تا سالها پس از آن در کانکس زندگی کردهاند.
رئیس سازمان مدیریت بحران همچنین با اشاره به کمبودها گفته چادر تحویل داده شده اما “تقاضای چادر بسیار افزایش داشته” زیرا “میزان وقوع پس لرزهها در منطقه بسیار بالاست” و مردم تقاضای چادرهای بیشتری دارند.
نامی به کمبود غذا هم به شکل ضمنی اشاره کرده و گفته است: «غذای آماده در برخی بخشها توزیع شده اما لازم است به دیگر مناطق روستایی این غذاهای آماده ارسال شود.»او تخریب زیرساختهای برق را در خوی، فیرورق و بیش از ۳۰ روستا تأیید کرد اما در ادامه مدعی شد برق تمام روستاها و مناطق شهری از هشت صبح یکشنبه وصل شده است.تصاویر منتشر شده در خبرگزاریها و شبکههای اجتماعی نشان میدهد، که جمعیت زیادی از مردم خوی شنبهشب را در سرمای شدید و بیرون از منزل، بدون دسترسی به وسایل گرمایشی سپری کردهاند.ویدیوهای منتشرشده همچنین حکایت از وضعیت نابسامان توزیع چادر و دیگر وسایل گرمایشی در میان زلزلهزدگان این منطقه دارد.
خبرها همچنین حاکی از افزایش مجروحان است. عده زخمیها به گفته استاندار آذربایجان غربی به هزار و ۷۵ نفر رسیده است. کانال اینستاگرام “نصر نیوز” نوشته است: ️«مسئله اصلی در حال حاضر اسکان موقت است که مسئولان معتقدند در حال انجام است، اما برخی از شهروندان از نبود برخی اقلام از جمله چادر و غذای گرم گلایه دارند.»
کمک به زلزلهزدگان در هر نقطه از ایران در گذشته عمدتا با تلاش خود مردم و انجمنها و جمعیتهای مردمنهاد صورت میگرفت. اکثر این جمعیتها اما با سرکوب حکومت تعطیل شدند و فعالان آنها به زندان افتادند. یکی از فعالان پیشین این جمعیت توییت کرده است که اگر حکم انحلال جمعیت امام علی داده نشده بود، اکنون اعضای آن در محل زلزله بودند تا به داد مردم برسند.
چهرههای سیاسی هم به حکومت ایران انتقاد کردهاند که مردم را به حال خود رها کرده است. شاهزاده رضا پهلوی نوشته است که جمهوری اسلامی به جای امدادرسانی، نیرو و ادوات سرکوب به خوی فرستاده است. او گفته: «از رژیمی تبهکار و ضدایرانی جز این نیز انتظار نمیرفت.» او از مردم خواسته تا زلزلهزدگان را فراموش نکنند.
حمد وحیدی، وزیر کشور جمهوری اسلامی که به خوی سفر کرده است تعداد واحدهای مسکونی تخریبشده را ۱۶ هزار و ۵۰۰ واحدی مسکونی اعلام کرد و گفت این واحدها نیازمند بازسازی و مقاومسازیاند که «با همراهی دولت و مردم» باید این اقدام انجام شود.
طبق گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) علاوه بر احمد وحیدی، عابدین خرم استاندار آذربایجان شرقی نیز برای کمکرسانی به خوی رفته است.
زلزله قوی در خوی که به بیخانمانشدن صدها نفر از ساکنان مناطق زلزلهزده منجر شده، دومین زلزله در طی ۱۰ روز گذشته است. طبق گزارشهای رسمی روز ۲۸ دی هم زمین لرزهای به بزرگی ۵,۴ ریشتر ساعت ۱۳:۳۸ دقیقه خوی ایواوغلی و زرآباد را لرزاند. به نوشته خبرگزاری فارس این زلزله هم ۱۸۹۷ واحد مسکونی را بین ۲۰ تا ۸۰ درصد تخریب و ۱۵۰ نفر را مصدوم کرد.
در شرایط کنونی مقامهای رسمی از اعزام گروههای امدادرسان از جمله هلال احمر برای اسکان موقت زلزلهزدگان خبر میدهند. خبرگزاریهای دولتی و نزدیک به سپاه هم مانند موارد گذشته سیل و زلزله، ورود «نیروهای جهادی» به خوی را منعکس کردهاند.
احمد وحیدی، وزیر کشور روز یکشنبه مدعی شد: «با ایجاد کمپ برای استقرار فوری زلزلهزدگان و اهدای چادر از سوی هلال احمر، اقدامات لازم برای اسکان زلزله زدگان در منطقه انجام شده است». او همچنین ادعا کرد که «تمام دست اندرکاران و استاندار آذربایجان غربی نیز پیگیریهای لازم را برای تأمین سوخت و مایحتاج مردم انجام دادهاند» و او دستورات لازم را صادر کرده است.
در عینحال ایسنا ویدیویی را از صف طولانی پمپ بنزین در خوی منتشر کرده که از کمبود سوخت حکایت دارد.
هیچیک از گزارشها برآوردی از تعداد شهروندان نیازمند به اسکان موقت منتشر نکردهاند. حامد سجادی معاون لجستیک و آمادگی سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر از اسکان تعداد نامشخصی از زلزلهزدگان در چادر خبر داده و گفته ۵ هزار و ۵۰۰ تخته چادر اسکان اضطراری در حال اعزام به منطقه است.
روحالله حضرتپور، نماینده ارومیه در مجلس خواستار ورود رئيسی به رسیدگی به زلزلهزدگان شد. او روز یکشنبه در توییتر نوشت:
«عمق بحران و خرابیها در مناطق زلزله زده خوی بالاست و نیازمند استفاده از امکانات ملی و ورود شخص رئيس جمهور به اتاق مدیریت بحران است».
هشدار سیل در استان تهران
یک روز پس از زلزله خوی، شاهین فتحی، مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان تهران از آماده باش امدادگران و احتمال سیل در تهران خبر داد. خبرگزاری ایسنا به نقل از او درباره “هشدار سطح نارنجی” سازمان هواشناسی از احتمال بارش باد، وزش باد شدید، کولاک، آبگرفتگی معابر، افت فشار گاز و قطعی برق در روز دوشنبه برای استان تهران و در روزهای بعدی در سایر نقاط ایران خبر داده است.