فاجعه انسانی در زندان تهران بزرگ

زندانیان سیاسی در شرایط بحرانی و تداوم بی‌خبری از مفقودشدگان

ملی مذهبی _ فخرالسادات محتشمی‌پور، فعال سیاسی و همسر سید مصطفی تاج‌زاده، زندانی سیاسی، در گفت‌وگو با امتداد از شرایط اسفناک نگهداری زندانیان سیاسی پس از حمله موشکی رژیم اسرائیل به زندان اوین در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ پرده برداشت. شرایط غیربهداشتی و کمبود امکانات، زندگی زندانیان سیاسی را به شدت تهدید می‌کند. در این میان برخی زندانیان سیاسی مفقود شده‌اند.

به گزارش رادیوزمانه و به گفته محتشمی‌پور، دقایقی پس از حمله به زندان اوین، تاج‌زاده با او تماس گرفت و از سلامتی خود و هم‌بندانش خبر داد، اما اشاره کرد که شیشه‌های بند شکسته و آسیب‌هایی به زندان وارد شده است. با وخامت اوضاع، مقامات تصمیم به انتقال زندانیان گرفتند، اما این فرآیند به شکلی غیرمنطقی و بدون رعایت شئونات زندانیان سیاسی انجام شد. زندانیان فرصت بردن وسایل شخصی خود را نداشتند. برخی تنها توانستند بخشی از لوازم خود را جمع‌آوری کنند، در حالی که دیگران حتی از همراه بردن داروهای ضروری محروم ماندند. محتشمی‌پور گفت:

زندانیان به‌صورت شتابزده به مکانی منتقل شدند که به هیچ وجه آمادگی پذیرش این تعداد را نداشت. در شب اول انتقال به زندان تهران بزرگ، آب و برق قطع بود و شرایط به‌گونه‌ای بود که ادامه ماندن در اوین غیرممکن شده بود.

در همان حال گروهی از کاربران شبکه اجتماعی ایکس شامگاه شنبه ۲۳ خرداد با استفاده از هشتگ «زندانی ما کجاست» نسبت به تداوم بی‌خبری از وضعیت چندین زندانی که در بندهای امنیتی زندان اوین محبوس بودند ابراز نگرانی کردند.

مطهره گونه‌ای، علی یونسی، ارغوان فلاحی، مصطفی مهرآیین، احمدرضا جلالى، مرتضى اسدى و گلریز نورانى برخی از زندانیانی هستند که به گفته فعالان حقوق بشر یا خانواده‌های آنها، از وضعیت‌شان خبری در دست نیست.

شرایط غیربهداشتی و طاقت‌فرسا در تهران بزرگ

زندان تهران بزرگ، که پیش‌تر نیز به دلیل شرایط نامناسبش مورد انتقاد بود، حالا میزبان تعداد زیادی زندانی سیاسی در وضعیتی فاجعه‌بار است. بر اساس این گزارش در یک اتاق ۶ در ۶ متری، حدود ۳۴ زندانی نگهداری می‌شوند. امکانات بسیار محدود است؛ تنها ۸ تخت سه‌طبقه وجود دارد و بقیه زندانیان روی زمین می‌خوابند. محتشمی‌پور از وجود انبوه ساس، سوسک و مگس در این فضای غیربهداشتی خبر داد که زندانیان را آزار می‌دهد.

این شرایط برای زندانیان مسن‌تر و افرادی با بیماری‌های مزمن، از جمله تاج‌زاده که از بیماری‌های قلبی، نقرس، دیسک کمر و آرتروز گردن رنج می‌برد، به شدت خطرناک است. محتشمی‌پور به امتداد گفت: فضای غیربهداشتی و استرس‌زا برای همسرم مانند سم است. من به شدت نگرانم و احساس خطر می‌کنم.

 او همچنین به وضعیت دیگر زندانیان، مانند کیوان بختیار که به داروهای کمیاب نیاز دارد، اشاره کرد.

محرومیت از تماس و نگرانی خانواده‌ها

پس از انتقال، تماس‌های تلفنی برای حدود ۳۰ ساعت قطع شد که نگرانی شدیدی برای خانواده‌ها ایجاد کرد. حتی پس از برقراری محدود تماس‌ها، کارت تلفن در اختیار زندانیان قرار نگرفته و بسیاری هنوز نتوانسته‌اند با خانواده‌هایشان ارتباط برقرار کنند. این وضعیت، فشار روانی مضاعفی بر خانواده‌ها وارد کرده است. محتشمی‌پور با انتقاد از عملکرد قوه قضائیه، به مصوبه سازمان زندان‌ها اشاره کرد که در شرایط جنگی، زندانیان باید به مرخصی فرستاده شوند. او گفت:

انتظار می‌رفت زندانیان سیاسی آزاد شوند یا دست‌کم تا بهبود شرایط به مرخصی بروند، اما نه‌تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه آن‌ها در وضعیتی سخت‌تر قرار گرفتند.

محتشمی‌پور از وزیر بهداشت، اعضای شورای شهر و دیگر مسئولانی که خود را نماینده مردم می‌دانند، خواست فوراً از زندان تهران بزرگ بازدید کرده و گزارشی به افکار عمومی ارائه دهند.

محتشمی‌پور همچنین به شرایط زنان زندانی سیاسی در قرنطینه زندان قرچک اشاره کرد که از وضعیت نامناسبی رنج می‌برند. او هشدار داد که برای جلوگیری از تبعات جبران‌ناپذیر، باید هرچه سریع‌تر به وضعیت آن‌ها رسیدگی شود.

وضعیت کنونی زندانیان سیاسی در زندان تهران بزرگ نه‌تنها نقض حقوق اولیه آن‌هاست، بلکه تهدیدی جدی برای سلامت و جانشان محسوب می‌شود. محتشمی‌پور با ابراز نگرانی عمیق، از جامعه مدنی و نهادهای مسئول خواست که برای پایان دادن به این فاجعه انسانی اقدام فوری کنند. او گفت: گویا عده‌ای بنا دارند ادامه‌دهنده مسیر تخریب اسرائیل باشند.

محوطه ورودی زندان اوین دوم تیرماه هدف حمله اسرائیل قرار گرفت و سازمان زندان‌های ایران یک روز بعد اعلام کرد که زندانیان اوین به سایر زندان‌های استان تهران منتقل شدند.

اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضائیه اعلام کرده است که تاکنون «مطابق آمار رسمی ارائه شده» ۷۱ نفر از کادر اداری زندان، سربازان وظیفه، محکومین زندانی، خانواده محکومین که برای ملاقات و یا پیگیری قضایی زندانیان خود به زندان مراجعه کرده بودند و همسایه‌هایی که در مجاورت زندان زندگی می‌کردند، در حمله اسرائیل به زندان اوین کشته شده‌اند.

شبکه فاکس‌نیوز با انتشار تصاویری از یک چت با فرزند هدایت‌الله فرزادی، رییس زندان اوین، گزارش داد مامورانی از اسرائیل پیش از حمله هشدار داده بودند که این مقام قضایی باید برای نجات جانش، درهای زندان را باز و زندانیان را آزاد کند اما او فرار کرد. قوه قضائیه ۲۳ خرداد این ادعا را تکذیب کرده است.

مطالب مرتبط

حبس ۲ تا ۵ سال برای ارسال تصاویر یا فیلم به شبکه‌های خارج از کشور در لایحه تازه

در ماده نهم، این قانون شامل مواردی نیز می‌شود که پیش از تصویب آن رخ داده‌اند؛ موضوعی که با اصل ۱۶۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی و قانون مجازات اسلامی در تعارض است، زیرا قوانین کیفری نباید عطف به ماسبق شوند

موج‌های بی‌قاعده‌ی اخراج مهاجران افغان

امروز نیز در سایه موج‌های بی‌قاعده‌ی اخراج مهاجران افغان، همان الگوی آشنای تاریخ در حال تکرار است: حذفِ بی‌پناه‌ترین‌ها به نام امنیت یا نظم، با همراهی رسانه‌ای و سکوت جامعه. اما حذف هر «دیگری» به دست ساختار قدرت، فقط آغاز یک روند است؛ روندی که دیر یا زود، دایره‌اش گسترش می‌یابد و به بدنه‌ی جامعه بازمی‌گردد. اگر جامعه در برابر بی‌قانونی علیه مهاجران ساکت بماند، فردا ممکن است همان سازوکار خشونت، گریبان شهروندان‌اش را نیز بگیرد. سرنوشت خاموشان، همیشه شبیه‌ هم است.

ضیا نبوی

اگر قرار است در کشاکشِ این تراژدی هولناک، جبهه‌ای را انتخاب کنیم، بهتر آن است که آن سو، طرفِ زندگی باشد و ازینکه بواسطه یک چنین انتخابی چگونه داوری می‌شویم و مطابقِ گفتارهای زندگی‌ناباورِ موجود، در کدام دسته قرار می‌گیریم، پروایی نداشته باشیم. اگر آری گفتن به شیوه‌ی پوششی که می‌پسندیم ما را از نظر مدافعین وضعیت، در صفِ براندازان تعریف می‌کند، نهراسیم و اگر بواسطه‌ی آری گفتن به غریزه‌ی زیستن یا همدلی با هموطنانمان آسیب‌دیده‌ از جنگ در صف مدافعین نظام قرارمان می‌دهند، پروایی نداشته باشیم.

مطالب پربازدید

مقاله