ملی مذهبی _ جنگ حماس و اسرائیل وارد سومین روز خود شد و درگیریهای نظامی بین دو طرف همچنان ادامه دارد. آمار قربانیان این خشونتها نیز بیشتر میشود. وزارت بهداشت غزه روز دوشنبه ۱۷ مهر / ۹ اکتبر اعلام کرد که شمار قربانیان حملات اسرائیل به غزه به ۵۶۰ کشته و دو هزار و ۹۰۰ زخمی رسید. رسانههای اسرائیلی نیز از کشتهشدن دستکم ۷۰۰ اسرائیلی و زخمیشدن نزدیک به دو هزار و ۴۰۰ نفر خبر دادند.
تنشها با حزبالله لبنان
حماس پس از کشته شدن چند عضوش در حمله تلافیجویانه اسرائیل، دست به تلافیجویی زد و راکت شلیک کرد.
ماجرا این طور آغاز شد که بهگزارش روزنامه هاآرتص اسرائیل روز دوشنبه در شورای منطقهای میووت هاهرمون و در شهرهای یفتاح و راموت نفتالی واقع در شمال اسرائیل که با لبنان هممرز هستند آژیر خطر شلیک موشک به صدا در آمد.
رسانههای اسرائیلی اعلام کردند که ظهر دوشنبه شماری از شبهنظامیان از لبنان وارد خاک اسرائیل شده بودند و ارتش آنها را کشته است.
در پی این خبر ارتش اسرائیل گفت بالگردها در حال انجام حملاتی به خاک لبنان هستند. رسانههای لبنانی نیز از شلیک توپخانه در نزدیکی شهر مروهین در مرز اسرائیل و لبنان خبر دادند.
الجزیره از جنوب لبنان خبر داد که در پی گزارشهای ارتش اسرائیل مبنی بر ورود افراد مسلح از لبنان به این کشور، مرز لبنان و اسرائیل به «خط مرزی فعال» تبدیل شده است.
بهگفته این شبکه خبری گلوله باران از دور به گوش میرسید و گلولهها از جنوب لبنان به سمت شمال اسرائیل شلیک میشد.
رسانههایی همچون العربیه به نقل از منابع آگاه نوشته اند که ایالات متحده آمریکا به حزبالله لبنان هشدار داده که از گشودن جبهه جدید علیه اسراییل پرهیز کند و وارد جنگ نشود.
الجزیره وضعیت در این منطقه را «بسیار پُرتنش» توصیف کرده بود و نوشته بود این وضعیت نشان میدهد که اگر اسرائیل به حملات خود به غزه ادامه دهد از جبهههای دیگر تحت فشار قرار خواهد گرفت.
یک مرد ۵۰ ساله لبنانی در منطقه رمیش در جنوب لبنان به نشریه فرانسوی «لو رایان ـ لو ژور» گفت: «گلولههای اسرائیل برای بیش از یک ساعت بهطور مداوم در مناطق همسایه ما شلیک شد. من بههمراه خانوادهام در حال حاضر برای فرار از منطقه به سمت بیروت میرویم. ما در استرس شدیدی هستیم و نمیداتیم چه اتفاقی دارد میافتد.»
الجزیره در گزارش دیگری نوشته است که یک جنگ همهجانبه بین اسرائیل و حزبالله لبنان – با حمایت جناحهای فلسطینی – سناریویی محتمل است که میتواند لبنان و منطقه را به درگیری فاجعهباری بکشاند.
بهنوشته الجزیره، تحلیلگران میگویند گروههای فلسطینی در لبنان مشتاقاند که در صورت رهبری گروه شیعه حزبالله، جبهه دومی علیه اسرائیل بگشایند.
روز گذشته (یکشنبه) نیز ارتش اسرائیل اعلام کرد که حملات راکتی از سمت لبنان به شمال اسرائیل صورت گرفته و در واکنش به حملات حزبالله یک تانک اسرائیل سه گلوله خمپاره به سمت مزرعهای در مجاورت مزارع شبعا شلیک کرده است.
«دخالت ایران»
وال استریت ژورنال روز یکشنبه بهنقل از منابع مختلف در حماس و حزبالله لبنان مدعی شد که سپاه پاسداران از ماه اوت در نشستهای برنامهریزی حماس که هر دو هفته یک بار در بیروت برگزار میشود، شرکت کرده است.
نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی در سازمان ملل و وزارت خارجه ایران دست داشتن جمهوری اسلامی در حملات شبهنظامیان حماس علیه اسرائيل را تکذیب کردند.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا نیز پیش از این گفته بود که واشنگتن هیچ مدرکی درباره اینکه ایران در پشت این حمله قرار داشته است، در دست ندارد.
روز دوشنبه دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل در اینباره گفت: «ایران بازیگر اصلی است، اما هنوز نمیتوانیم بگوییم که در برنامهریزی یا آموزش [نیروهای حماس] نقش داشته است یا خیر.»
حمله به اردوگاه آوارگان
مقامات بهداشتی غزه روز دوشنبه از حمله اسرائیل به اردوگاه آوارگان جبلّيه خبر دادند و گفتند در این حمله هوایی «دهها فلسطینی کشته و زخمی شدند».
الجزیره اما اعلام کرد که در این حمله بیش از ۵۰ نفر کشته شدند.
اردوگاه آوارگان جبلّيه یکی از پرجمعیتترین اردوگاههای غزه است.
خود غزه حدود ۲,۳ میلیون نفر جمعیت دارد که بهشکل نواری بین اسرائیل و مصر در سواحل مدیترانه واقع است.
اسرائیل از سال ۲۰۰۷ کنترل شدیدی بر حریم هوایی و آبهای سرزمینی غزه داشته و رفتوآمد کالاها و افراد به داخل و خارج غزه را محدود کرده است.
پس از حمله اخیر حماس، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل تهدید کرد که غزه را به «جزیره متروکه» تبدیل خواهد کرد و به ساکنان آن هشدار داد که «آن را ترک کنند».
محاصره کامل غزه
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، دوشنبه ۱۷ مهر / ۹ اکتبر گفت که غزه را به صورت کامل محاصره خواهند کرد.
وزیر دفاع اسرائیل گفت که «محاصره کامل» غزه شامل ممنوعیت ورود غذا، توزیع برق، آب و سوخت است.
او در یک بیانیه ویدئویی با اشاره به نوار غزه گفت: «ما غزه را محاصره کامل میکنیم… بدون برق، بدون غذا، بدون آب، بدون گاز – همه چیز مسدود خواهد شد.»
وزیر دفاع اسرائیل همچنین اهالی غزه را «حیوانصفت» (beastly people) خواند.
در همین حال تامارا الرفاعی، مدیر روابط عمومی «آنروا» (UNRWA)، آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک گفت مواد غذایی و اقلام ضروری برای بقا در مدرسهها و پناهگاههای سازمان ملل از قبل ذخیره شده است.
او با بیان اینکه بیش از ۱۲۰ هزار نفر در سه روز گذشته بر اثر بمبارانهای شدید اسرائیل مجبور به ترک خانههای خود شدهاند، افزود: «ما قادریم با ساختار فعلی خود از حداکثر ۱۵۰ هزار آواره پذیرایی کنیم. اکنون میخواهیم ارزیابی کنیم که چه مدت میتوانیم مواد مورد نیاز را دریافت کنیم.»
او تأکید کرد که غذا و سایر موادی که در حال حاضر در اختیار دارند را بین آوارگان تقسیم میکنند.
الرفاعی افزود، با این حال، محاصره ۱۶ ساله غزه دسترسی «آنروا» به سوخت و مواد غذایی را محدود کرده است.
یکصدهزار سرباز اسرائیلی در مرز غزه هستند.
همزمان شبهنظامیان حماس هشدار دادند که در صورت ادامه حملههای اعلامنشده به خانههای مسکونی در غزه، به تدریج اسیران اسراییلی را خواهند کشت.
در رسانههای ایرانی ویدئویی از اعدام دو اسیر به دست حماس در غزه منتشر شده است. «زمانه» مستقلاً قادر به تأیید این ویدئو نیست.
ارتش اسرائیل: مناطق را در کنترل خود داریم
روز دوشنبه دریاسالار دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل گفت که نیروهای اسرائیلی کنترل همه شهرهای مرزی غزه را دوباره بهدست گرفتند.
او افزود در حال حاضر در هیچ یک از شهرها درگیری وجود ندارد و ارتش ۱۵ شهر از ۲۴ شهر مرزی را تخلیه کرده و در طول روز به تخلیه بقیه شهرها ادامه خواهد داد.
بهگفته سخنگوی ارتش اسرائیل از زمان آغاز درگیریها در صبح شنبه، حدود چهار هزار و ۴۰۰ موشک به سمت اسرائیل شلیک شده است.
هاگری در مورد جذب نیروهای ذخیره گفت ارتش اسرائیل «هیچ وقت به این سرعت نیروهای ذخیره را بسیج نکرده است: «۳۰۰ هزار نفر در ۴۸ ساعت».
پیش از این، عبداللطیف القنوعه، سخنگوی حماس در تماس تلفنی با آسوشیتدپرس گفته بود که جنگجویان این گروه به نبرد در خارج از غزه ادامه میدهند و تا صبح روز دوشنبه اسرائیلیهای بیشتری را به اسارت گرفتهاند. او گفت که هدف این گروه آزادی تمامی اسرای فلسطینی در بند اسرائیل است.
نشست وزیران خارجه اتحادیه عرب
در همین حال وزیران خارجه اتحادیه عرب قرار است روز چهارشنبه برای بحث در مورد «تجاوز اسرائیل به نوار غزه» پس از حمله غافلگیرانه حماس به اسرائیل دیدار کنند. حسام زکی، معاون دبیرکل اتحادیه عرب در بیانیهای گفت: «جلسه فوقالعاده» در قاهره به دنبال یافتن «راههای اقدام سیاسی در سطح کشورهای عربی و بینالمللی» است، زیرا اسرائیل همچنان به غزه حمله میکند.
هشدار روسیه نسبت به ورود طرف ثالث به جنگ
وزارت دفاع آمریکا در روز دوم جنگ اسرائیل و حماس اعلام کرد به ناو هواپیمابر «فورد» دستور داده است که برای کمک به «حفاظت از مردم اسرائیل» به سمت شرق دریای مدیترانه حرکت کند.
پس از این اعلام پنتاگون روسیه نسبت به «خطر بالای» ورود طرف ثالث به جنگ حماس و اسرائیل هشدارد داد.
بهگزارش خبرگزاری تاس، دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت: «خطر درگیر شدن نیروی سوم در این جنگ زیاد و یافتن راههایی در اسرع وقت برای حرکت به سمت نوعی فرآیند مذاکره بسیار مهم است.»
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در نشست خبری با احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب گفت افزایش تنش در منازعه اسرائیل و فلسطین تأیید میکند که وضع کنونی موجود در منطقه بینتیجه است.
لاوروف همچنین خواستار توقف فوری جنگ بین نیروهای حماس و ارتش اسرائیل شد و افزود: «روسیه و اتحادیه عرب میتوانند به توقف خونریزی در اسرائیل و مناطق فلسطینی کمک کنند.»
احمد ابوالغیط نیز خواستار توقف فوری این جنگ شد و گفت تا زمانی که مسئله فلسطین حل نشود، چنین خشونتهایی ادامه خواهد داشت.
بیانیهای صادر نشد، کشتار غیرنظامیان تقبیح شد
روز یکشنبه ۸ اکتبر/ ۱۶ مهرماه شورای امنیت سازمان ملل متحد پشت درهای بسته در یک جلسه اضطراری در بحبوحه جنگ بین اسرائیل و حماس تشکیل جلسه داد، اما نتوانست به توافق لازم برای صدور بیانیه مشترک دست یابد.
از زمانی که حماس، گروه فلسطینی که نوار محاصره شده غزه را کنترل میکند، روز شنبه به شهرهای اسرائیل حمله کرد و صدها نفر را به اسارت گرفت، دست کم ۱۱۰۰ نفر از هر دو سو کشته شدهاند.
اسرائیل با اعلام وضعیت جنگی و حمله به غزه واکنش نشان داده و صدها نفر را کشته است.
در نشست شامگاه یکشنبه شورای امنیت سازمان ملل ایالات متحده از ۱۵ عضو شورا خواست تا حماس را به شدت محکوم کنند.
تعداد زیادی از کشورها حملات حماس را محکوم کردند و گفتند که کشتار غیرنظامیان باید متوقف شود. رابرت وود، دیپلمات ارشد ایالات متحده، پس از جلسه به خبرنگاران گفت که همه متفقالقول نبودند. وود با اشاره به روسیه که روابطش با غرب پس از حمله به اوکراین به شدت وخیم شده است، گفت: «شما احتمالاً میتوانید بدون اینکه من چیزی بگویم یکی از مخالفان پیشنهاد آمریکا را حدس بزنید.»
جلسه اضطراری شورای امنیت سازمان ملل حدود ۹۰ دقیقه ادامه داشت. بیانیهای صادر نشد چرا که صدور بیانیه این شورا باید با توافق همه اعضا صورت گیرد.
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل گفت: «پیام من در این جلسه توقف فوری جنگ و حرکت به سمت آتشبس و مذاکرات معناداری بود که برای دههها شورای امنیت بر آن تأکید کرده است».
او گفت: «این (نبرد کنونی) تا حدودی نتیجه مسائل حل نشده است.»
امارات متحده عربی که روابط خود را با اسرائیل به عنوان بخشی از توافق ابراهیم در سال ۲۰۲۰ عادی کرد، گفت انتظار دارد جلسات بیشتری در شورای امنیت سازمان ملل در مورد این بحران برگزار شود.
لانا زکی نصیبه، سفیر امارات متحده عربی گفت: «فکر میکنم همه میدانند که امروز، وضعیت بحرانی است. بسیاری از اعضای شورا معتقدند که افق سیاسی منتهی به راه حل دو کشوری تنها راهحل نهایی این مناقشه است.»
ریاض منصور سفیر فلسطین از دیپلماتها خواست تا بر پایان دادن به اشغالگری اسرائیل تمرکز کنند.
او گفت: «متأسفانه تاریخ برای برخی رسانهها و سیاستمداران از زمانی شروع میشود که اسرائیلیها کشته میشوند. اکنون زمانی نیست که اجازه دهیم اسرائیل انتخابهای وحشتناک خود را دوچندان کند. اکنون زمانی است که به اسرائیل بگوییم باید مسیر خود را تغییر دهد، راهی به سوی صلح وجود دارد که در آن نه فلسطینیها و نه اسرائیلیها کشته نمیشوند.»
سه سازمان حقوق بشر فلسطینی در نامهای سرگشاده برای اعضای شورای امنیت سازمان ملل که پیش از این نشست فرستاده شد، گفتند که انفعال سازمان ملل موجب بروز خشونتهای اخیر شده است و بدین معناست که اعضای آن در آنچه اتفاق افتاده «همدست» هستند.
سازمانهای مستقر در فلسطین – الحق، مرکز حقوق بشر المیزان و مرکز حقوق بشر فلسطین – از کشورهای عضو سازمان ملل خواستند تا به «علل ریشهای رسیدگی کنند و از مردم فلسطین در برابر حملات اسرائیل محافظت کنند».
در همین حال، پیش از برگزاری این نشست، گیلاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، تصاویری از غیرنظامیان اسرائیلی را که توسط حماس به اسارت گرفته شده بودند، به نمایش گذاشت و گفت که باید به این «جنایات جنگی» رسیدگی شود.
حمله حماس به اسرائیل همزمان با اقدامات مورد حمایت آمریکا برای ترغیب عربستان سعودی به سمت عادیسازی روابط با اسرائیل در ازای توافق دفاعی بین واشنگتن و ریاض است.
سفیر اسرائیل در سازمان ملل گفت که جنگ کنونی بر مذاکرات با سعودی برای عادیسازی روابط اثر نخواهد گذاشت: «ما هیچ دلیلی نمیبینیم که مذاکره را کنار بگذاریم. ما هنوز هم میخواهیم این اتفاق بیفتد. ما هر کاری که بتوانیم انجام خواهیم داد تا به همزیستی مسالمتآمیز با همسایگانمان دست یابیم.»
نوار غزه با حدود دو میلیون نفر جمعیت و مساحتی حدود ۳۶۵ کیلومتر مربع، از سال ۲۰۰۷ پس از یک جنگ کوتاه با نیروهای وفادار به تشکیلات خودگردان، توسط حماس اداره میشود. محاصره غزه در سالهای گذشته وضعیت انسانی در این منطقه را به شدت وخیم کرده است. ساکنان غزه که تحلیلگران آن را بزرگترین زندان روباز جهان مینامند سالها است که در فقر و گرسنگی مطلق زندگی میکنند.