ملی مذهبی _ بهرام صلواتی، رئیس رصدخانه ملی مهاجرت ایران، در گفت و گو با وبسایت «انتخاب» با تأکید بر اینکه میل به مهاجرت در ایران افزایش پیدا کرده است، گفت که به دلیل محدودیتهای کشورهای اروپایی یا دیگر مقاصد اصلی، «مقاصد جدیدی همچون کشور ترکیه و کشورهای حوزه خلیج فارس شکل گرفته است که قسمتی از بار مهاجرتی ایران دارد در آنجا تخلیه میشود.»او «مسائل زیرساختی از جمله شرایط ناپایدار اینترنتی و ارتباطی که منجر به آسیبدیدن بسیاری از کسب و کارها شده است» را به عنوان یکی از دلایل مهاجرت شرکتهای ایرانی عنوان کرد.رئیس رصدخانه مهاجرت با بیان اینکه آمار رسمی از موج مهاجرت استارتاپها وجود ندارد، تأیید کرد که «این موج هست و شواهد مستدلی هم موجود است که این اتفاق دارد میافتد.»صلواتی همچنین گفت که اثرات اعتراضهای اخیر در ایران بر افزایش شمار مهاجران ایرانی به شکل پناهندگی «در شش ماه الی یک سال آینده» مشخص خواهد شد. او در ادامه گفت: «قطع به یقین اتفاقاتی که اخیرا رخ داده است، اعتراضات و فضایی که شکل میگیرد، حتما اثرش را در سال آینده خواهد گذاشت.»روزنامه دنیای اقتصاد هم در گزارشی با عنوان «افزایش ۱.۵ برابری مهاجرت از ایران» به نقل از مدیر رصدخانه ملی مهاجرت ایران نوشت که مهاجرت از حالت فرار مغزها به حالت عمومی درآمده و از دانشجویان به گروههای پزشکی، مهندسان، استارتآپها و تخصصهای هنری مانند فرشبافان و رفوگران آن و سایر گروهها رسیده است.
همچنین در این گزارش با توجه به سخنان آقای صولتی پیشبینی شده است که شمار مهاجران ایرانی از ۶۵ هزار نفر در سالهای گذشته به صد هزار مهاجر در سال برسد.
حنبش اعتراضی بیسابقه اخیر در ایران اواخر شهریور ماه آغاز شد و خیلی سریع به سرتاسر کشور گسترش یافت. واکنش حکومت به اعتراضهای مسالمتجویانه شهروندان سرکوب خشونتآمیز و بگیر و ببند است و اعمال محدودیتهای شدید بر اینترنت.مدیر رصدخانه مهاجرت ایران میگوید، به دلیل محدودیتها و اختلالهایی که در بیش از چهار ماه گذشته در فعالیت اینترنت اعمال شده میل به مهاجرت در میان کسانی که فعالیتشان به این ارتباطها وابسته است افزایش یافته است.بهرام صلواتی روز دوشنبه، سوم بهمن به سایت خبری انتخاب گفته است، “حکمرانی و مملکتداری، بیثباتی اقتصادی و فساد نهادینه در کشور، تحریم، نوسان قیمت ارز، تورم و شرایط اقتصادی” از عوامل اصلی مهاجرت از ایران هستند.
“مهاجرت عام و تودهوار”
به گفته صلواتی، اینها و عوامل دیگر باعث شده که در سال ۱۴۰۱ شاهد “مهاجرت عام و تودهوار ایرانیها” باشیم. او افزوده است: «مهاجرت عام به این معنی است که بیشتر طبقات و اقشار اجتماعی یک جامعه تحت تاثیر قرار گرفته و در آینده شاهد بروز موجهای مهاجرتی در آن جامعه خواهیم بود.»
در سالهای گذشته گزارشهای زیادی درباره موج فزاینده مهاجرت نخبگان از ایران منتشر شده که مقصد اصلی آنها کشورهای اروپایی، آمریکا، کانادا و استرالیا بوده است.کارگزاران جمهوری اسلامی برای مقابله با جنبش اعتراضی اخیر که با شعار “زن، زندگی، آزادی” فراگیر شد، در کنار سرکوب خشونتآمیز و قتل و بازداشت معترضان، تمام شبکههای اجتماعی و پیامرسانهای پرمخاطب خارجی را محدود و ارتباط کاربران با شبکه بینالمللی اینترنت را مختل کردند.این اقدام بسیاری از کسب و کارهای مبتنی بر اینترنت را با چالش جدی روبرو کرد و شمار زیادی از فعالان این حوزه را به سمت مهاجرت سوق داد.
تغییر کشورهای مقصد مهاجرت
مدیر رصدخانه مهاجرت با بیان این که این مسئله باعث تغییر مقصدهای مهاجرت شده، به انتخاب گفت: «به دلیل اینکه میل به مهاجرت در داخل کشور افزایش پیدا کرده و از سوی دیگر ظرفیت کشورهای اروپایی یا مقاصد اصلی محدود است، بر این اساس مقاصد جدیدی همچون کشور ترکیه و کشورهای حوزه خلیج فارس شکل گرفته است که قسمتی از بار مهاجرتی ایران دارد در آنجا تخلیه میشود.» او درباره مهاجرت گروهی استارتاپها از ایران به کشورهای همسایه میگوید، این کار به معنای “مهاجرت سرمایهگذار یا ایدهپرداز” برای کشورهای میزبان جذابیت دارد و از آن استقبال میکنند.