ملی مذهبی _ وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان در نامه‌ای به همه دانشگاه‌های دولتی و خصوصی افغانستان اعلام کرد که دختران «تا اطلاع ثانوی» حق ادامه تحصیل در دانشگاه‌ها را نخواهند داشت.در نامه این وزارتخانه آمده است که کابینه طالبان در ۲۸ آذر/قوس رأی بر ممنوعیت ادامه تحصیل دختران در دانشگاه‌ها داده است. ندامحمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان در این نامه تاکید کرده است که دانشگاه‌ها باید «فوراً» این حکم را عملی کنند.ضیاءالله هاشمی، سخنگوی وزارت تحصیلات عالی دولت طالبان که این نامه را در حساب کاربری خود در توئیتر منتشر کرده است، اصالت این نامه را به خبرگزاری فرانسه تایید کرد.ممنوعیت ادامه تحصیل دختران افغان در دانشگاه‌های افغانستان در حالی اعلام شده است که کمتر از ۳ ماه از برگزاری آزمون ورودی دانشگاه‌ها می‌گذرد. دختران افغان پیش از این امکان ادامه تحصیل در دبیرستان‌های دخترانه را نداشتند.
شبه‌نظامیان طالبان هنگامی که در اوت ۲۰۲۱ به قدرت بازگشتند، وعده دادند که در اجرای شریعت انعطاف بیشتری از خود نشان دهند اما شواهد موجود از پایبندی آنها به تفسیر بسیار سختگیرانه از اسلام حکایت دارد.زنان در افغانستان از زمان بازگشت دوباره طالبان در این کشور به طور فزاینده‌ای از دسترسی به مکان‌های عمومی و آموزشی منع شده‌اند.
گروهی از زنان افغان در اعتراض به تصمیم طالبان مبنی بر ممنوعیت تحصیل زنان در دانشگاه‌ها روز پنج‌شنبه ۲۲ دسامبر ۲۰۲۲ در تجمعی اعتراضی شرکت کردند. به گفته یکی از این معترضان عده‌ای از شرکت‌کنندگان دستگیر شدند.
بر اساس تصاویری ویدئویی که به دست خبرگزاری فرانسه رسیده است معترضان در یکی از محله‌های کابل با سر دادن این شعار«احقاق حق برای همه یا هیچ‌کس» به ممنوعیت تحصیل زنان واکنش دادند.
زنان معترض که حدود ۲۰ نفر بودند با پوشش حجاب کامل و برخی با صورت‌های پوشیده با نقاب برای احقاق حق تحصیل خود شعار دادند.
یکی از معترضان که خواست نامش فاش نشود گفت: «عده‌ای از زنان معترض توسط افسران پلیس زن دستگیر شدند.» در این میان «دو زن بعدا آزاد شده‌اند، اما تعدادی همچنان در بازداشت به سر می‌برند.»از زمان دستگیری فعالان برجسته زن افغان در اوایل سال جاری، اعتراضات زنان در افغانستان به طور فزاینده‌ای کاهش یافته است، چرا‌که خطر دستگیری، خشونت، برچسب‌زنی و انگ‌زنی به طرز چشمگیری آنها را تهدید می‌کند.
قراربود این حرکت اعتراضی در ابتدا در مقابل پردیس دانشگاه کابل به عنوان بزرگترین و معتبرترین دانشگاه افغانستان انجام شود اما به دلیل استقرار نیروهای امنیتی که همگی آنها مسلح بودند در نهایت در مکان دیگری برگزار شد.
یکی ازدانشجویان دختر رشته‌ی روزنامه نگاری در دانشگاه هرات «دختران افغان را مردگانی خواند که خون می‌گریند.» این دانشجو افزود: «آنها تمام توان خود را علیه ما به کار می‌برند، می ترسم به زودی اعلام کنند که زنان حق نفس کشیدن هم ندارند.»در نامه‌ای که آقای ندا محمد ندیم، سرپرست جدید وزارت تحصیلات عالی افغانستان در روز سه‌شنبه ۲۰ دسامبرخطاب به تمامی دانشگاه‌های خصوصی و دولتی افغانستان زده بود، وی دستور داد تا از حضور دانشجویان دختر برای ادامه تحصیل تا مدتی نامعلومی جلوگیری به عمل آید.این دستورِجدید برای دخترانی که پیشتر نیز از حضور در مدارس متوسطه محروم شده بودند، شوکه‌کننده بوده و محکومیت‌های جهانی بسیاری را به دنبال داشت.
ممنوعیت ورود زنان از دانشگاه‌ها تا پارک‌ها
با به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان در ماه اوت ۲۰۲۱، پس از جنگی بیست‌ساله با آمریکا و نیروهای‌نظامی ناتو، زنان هرروز شاهد محدود شدن آزادی‌های خود هستند. این محدودیت‌ها به دانشگاه‌ها و مدارس متوسطه محدود نمی‌شود و زنان افغان اکنون از بسیاری از مشاغل عمومی نیز محروم شده‌اند و برای ماندن در خانه مبلغ ناچیزی دریافت می‌کنند.
آنها حتی اجازه رفتن به مسافرت را بدون همراهی یکی از محارم مرد خود ندارند و هنگام خروج از خانه می‌بایست برقع یا حجاب مورد نظر طالبان را داشته باشند. در ماه نوامبر ۲۰۲۲، طالبان همچنین ورود آنها را به پارک‌ها، باغ‌ها، سالن‌های ورزشی و حمام‌های عمومی ممنوع کرد.
واکنش های جهانی به تصمیم طالبان
تصمیم طالبان مبنی بر ممنوعیت تحصیل دختران در تمامی دانشگاه‌های افغانستان واکنش‌ها و انتقادات تندی را در سطح جهان برانگیخت.ریشی سوناک، نخست وزیر بریتانیا، روز چهارشنبه با محکومیت تصمیم مقامات افغانستان برای ممنوعیت ورود زنان به دانشگاه‌ها آن را «یک گام جدی رو به عقب» خواند.او در صفحه توئیتر خود نوشت: « به عنوان پدر دختران، نمی توانم دنیایی را تصور کنم که در آن از تحصیل محروم باشند. زنان افغان چیز‌های زیادی برای ارائه دارند. محروم کردن آنها از دسترسی به دانشگاه یک گام رو به عقب جدی است. جهان ناظراست. ما طالبان را با اعمال آنها قضاوت خواهیم کرد.»
وزارت خارجه فرانسه نیز در همین روز تصمیم مقامات افغانستان را با «قاطعیت تمام» محکوم کرد و آن را «عمیقاً تکان دهنده» خواند.
ان کلر لژاندر، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در یک نشست مطبوعاتی در واکنش به این تصمیم گفت: «این تصمیم به فهرست بی‌شمار نقض‌ها و محدودیت‌های حقوق و آزادی‌های اساسی زنان افغان توسط طالبان می‌افزاید؛ مواردی که هرگز قابل قبول نبوده‌اند.» خانم لژاندر در همین‌باره تصریح کرد:«فرانسه تعهد همیشگی خود را در راستای حق جهانی آموزش و توجه ویژه‌ی خود را نسبت به دفاع از حقوق دختران، نوجوانان و زنان یادآوری می‌کند.»
خانم لژاندر در پاسخ به سوالی درباره احتمال مطرح کردن این موضوع در نشست بعدی کشورهای عضو گروه هفت گفت: «من اطلاعی درباره‌ی در دستور کاربودن این موضوع ندارم، اما به احتمال زیاد یک بیانیه‌ی جمعی برای محکوم کردن تصمیم طالبان صادر خواهد شد.»
درهمین‌باره آنالنا بربوک، وزیر امورخارجه آلمان که کشورش تا پایان سال ریاست گروه هفت را برعهده دارد با انتشار توئیتی به این موضوع واکنش داد:« طالبان با تخریب آینده دختران و زنان در افغانستان تصمیم گرفته‌اند تا آینده‌ی کشور خود را نابود کنند. من فردا موضوع را در دستور کار گروه هفت قرار می‌دهم. جهان نظاره‌گر است.»
واکنش سازمان ملل
از سوی دیگر آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد نیز در اعلامیه‌ای از سوی دفتر سخنگوی خود با ابراز نگرانی عمیق خود از این تصمیم از طالبان خواست تا دسترسی برابر به آموزش را در همه سطوح تضمین کنند. استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای گفت: «دبیر کل تاکید می‌کند که محرومیت از تحصیل نه تنها تجاوز به حقوق برابر زنان و دختران است، بلکه تأثیر مخربی بر آینده کشور خواهد داشت».
واکنش وزارت خارجه آمریکا
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده نیز پیشتر در روز سه شنبه ممنوعیت رفتن دختران به دانشگاه در افغانستان را محکوم کرده بود و این تصمیم را «وحشیانه» خوانده بود. وی همچنین دراین باره افزود: «این موضع‌گیری غیرقابل قبول عواقب معناداری را برای طالبان دربرخواهد داشت و آنها را بیش از پیش از جامعه بین المللی و مشروعیتی که به دنبال آن هستند دور خواهد کرد.»مقامات طالبان روز سه‌شنبه ۲۱ دسامبر ۲۰۲۲ طی نامه‌ای به تمام دانشگاه‌های دولتی و خصوصی این کشور اعلام کردند که ازاین پس تحصیل دختران در دانشگاه‌های کشور افغانستان ممنوع است. براساس این حکم، محافظان مسلح روز چهارشنبه از ورود صدها زن جوان به محوطه دانشگاه در افغانستان جلوگیری کردند.
