ملی مذهبی _ مسعود پزشکیان در گفتگو با شبکه خبری انبیسی گفت که تهران هیچگاه نقشهای برای ترور دونالد ترامپ نداشته و هیچگاه نیز نخواهد داشت. سخنی که خلاف اظهارات پیشین برخی سرداران سپاه در پی ترور قاسم سلیمانی و همچنین اعلام وزارت دادگستری آمریکا است.
مسعود پزشکیان در گفتگو با شبکه خبری انبیسی گفت که تهران هیچگاه نقشهای برای ترور دونالد ترامپ نداشته و هیچگاه نیز نخواهد داشت. سخنی که خلاف اظهارات پیشین سرداران سپاه در پی ترور قاسم سلیمانی و همچنین اعلام وزارت دادگستری آمریکا است.
مسعود پزشکیان در گفتوگو با شبکۀ تلویزیونی ان.بی.سی آمریکا که روز سهشنبه ۲۵ دیماه، کمتر از یکهفته تا مراسم تحلیف آقای ترامپ پخش شد، ادعای رئیسجمهور منتخب ایالات متحده و مقامهای دولت جو بایدن، رئیسجمهور کنونی آمریکا، در این زمینه را رد کرد. وزارت دادگستری آمریکا حدود دو ماه پیش یک مرد ایرانی را به ارتباط با طرحی متهم کرد که اعلام شد نیروی قدس سپاه پاسداران برای کشتن دونالد ترامپ داشته است. بهگفتۀ مقامهای آمریکایی، این طرح پیش از اجرا خنثی شد.خود آقای ترامپ هم در جریان مبارزات انتخاباتیاش ادعا کرده بود که احتمالاً حکومت ایران در طراحی نقشههایی برای کشتن او دست داشته است.مسعود پزشکیان اما در گفتوگو با انبیسی با قاطعیت این اتهام را رد کرد و گفت ایران هرگز چنین قصدی نداشته و نخواهد داشت.
ماجرای ترور ترامپ محور بحث و گفتگو
اما رئيس جمهوری اسلامی ایران در مصاحبهای که در گرماگرم رقابت انتخاباتی آمریکا ضبط و شب گذشته منتشر شد، درباره گزارشهای مقامات آمریکایی درباره توطئه و برنامهریزی جمهوری اسلامی برای قتل دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب آمریکا در زمان کارزارهای انتخاباتی او گفت: «این یکی دیگر از طرحهایی است که اسرائیل و سایر کشورها طراحی میکنند تا ایرانهراسی را ترویج دهند. ایران هرگز نه تلاشی برای ترور کسی کرده و نه قصد چنین کاری دارد.»
پزشکیان در پاسخ به این سوال که “شما میگویید که هرگز توطئه ایران برای کشتن دونالد ترامپ وجود نداشته است؟” گفت: «به هیچ وجه.» پزشکیان در پاسخ به این پرسش که آیا ایران میتواند قول دهد که هیچ سوء قصدی به ترامپ صورت نخواهد گرفت، گفت: «ما هرگز از ابتدا این کار را انجام نداده و نخواهیم داد.»
آقای پزشکیان در پاسخ به سوال لستر هولت، خبرنگار و مجری مشهور انبیسی مبنی بر این که آیا متعهد میشود که هیچ تلاشی برای قتل دونالد ترامپ صورت نخواهد گرفت، گفت: «ما از ابتدا چنین تلاشی نکردهایم و هرگز نیز نخواهیم کرد.»
این درحالی است که وزارت دادگستری ایالات متحده در ماه نوامبر از بازداشت یک تبعه افغان به نام «فرهاد شاکری» در رابطه با توطئه جمهوری اسلامی برای قتل دونالد ترامپ خبر دادند. بر اساس یک پرونده جنایی در دادگاه فدرال در منهتن، فرهاد شاکری به بازرسان گفته بود که یکی از رابطان سپاه پاسداران ایران در ماه سپتامبر به او آموزش داده تا در ظرف مدت هفت روز طرحی برای زیرنظر گرفتن و در نهایت ترور دونالد ترامپ ترتیب دهد.
مقامات همچنین دو مرد دیگر را روز جمعه به اتهام اینکه آنها برای ترورهای دیگری از جمله هدف قرار دادن یک روزنامهنگار مشهور ایرانی آمریکایی به خدمت گرفته شده بودند، بازداشت کردند. گفته میشود که خود شاکری در ایران بسر میبرد.
مریک گارلند، دادستان کل ایالات متحده در آن زمان طی بیانیهای گفته بود: «در دنیا تعداد کمی از نهادها به اندازه ایران تهدیدی جدی برای امنیت ملی ایالات متحده هستند.»
همچنین گزارشهای بسیاری از اقدامات جمهوری اسلامی برای ردیابی و قتل مخالفان در اروپا از سوی سازمانهای اطلاعاتی کشورهای مختلف اروپایی، از سوئد گرفته تا بریتانیا منتشر شده است.
با این حال، جمهوری اسلامی همواره با انکار چنین گزارشهایی، آنها را توطئه غرب و اسرائيل برای ترویج «ایرانهراسی» دانسته است.
از سرگیری مذاکرات با دولت ترامپ
دور جدید مذاکرات جمهوری اسلامی با تروئیکای اروپایی روز دوشنبه در ژنو آغاز و سه شنبه پایان یافت. مقامات تهران اعلام کردند که با قدرتهای اروپایی بر سر ادامه مذاکرات به توافق رسیدند.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی شب گذشته در گفتگویی با تلویزیون دولتی ایران گفت که مذاکرات کنونی بر سر چگونگی آغاز مذاکرات هستهای است و افزود: «چون عمده تحریمها مربوط به تحریمهای آمریکا است، منوط به این است که اروپاییان چگونه با دولت جدید آمریکا به توافق برسند.»
آقای عراقچی همچنین گفت: «دولت جدید آمریکا که هنوز مستقر نشده است سیاست و حرفی در این خصوص نشنیدیم. ایران سیاست خود را براساس رویکردهای طرف مقابل تنظیم خواهد کرد.»
به گزارش انبیسی، آقای پزشکیان که خود را فردی میانهرو معرفی میکند در مصاحبه با این شبکه گفته که «ایران به طور اصولی آماده مذاکره با دولت دوم دونالد ترامپ است». اما او مدعی شد که ایالات متحده در گذشته به تعهداتش پایبند نبوده و به دنبال سرنگونی حکومت جمهوری اسلامی بوده است. پزشکیان در بخش دیگری از مصاحبه خود، ضمن تأکید بر اینکه ایران بهدنبال دستیابی به سلاح هستهای نیست، به دونالد ترامپ دربارۀ خطر جنگ هشدار داد و گفت امیدوار است که رئیسجمهور منتخب ایالات متحده به صلح و ثبات در منطقه و جهان متعهد باشد و بهدنبال خونریزی و جنگ نرود. او در عین حال با تأکید بر «واکنش متناسب تهران به هر اقدامی» گفت ایران از جنگ نمیترسد، اما بهدنبال آن هم نیست. رئیسجمهور ایران این موضوع را در پاسخ به سؤالی در ارتباط با چراغ سبز دونالد ترامپ به حملۀ احتمالی اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران مطرح کرد. آقای ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتیاش، از چنین احتمالی سخن گفته بود.
با این حال، مسعود پزشکیان در گفتگو با انبیسی تاکید کرد که ایران «به طور اصولی» آماده گفتگو با دولت دوم ترامپ است و گفت: «مشکل ما در گفتوگو نیست، بلکه در تعهداتی است که از گفتوگو و مذاکره ناشی میشود و باید به آنها پایبند بود.»
رئیس جمهوری اسلامی مدعی شد که در پی خروج ترامپ از برجام، جمهوری اسلامی ایران «به همه تعهداتی که باید» پایبند بوده، اما طرف مقابل به وعدهها و تعهداتش عمل نکرده است.
آقای پزشکیان افزود: «ما این شک را داریم که هرچقدر هم که وارد گفتوگو و مذاکره شویم، آنها در تلاش هستند حکومت را سرنگون کنند، نه اینکه مشکلات را حل کنند.»
این درحالی است که بنابر گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، جمهوری اسلامی از زمان خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ تاکنون با بیتوجهی به مفاد توافق، غنیسازی اورانیوم را افزایش داده و دسترسی بازرسان این نهاد نظارتی سازمان ملل متحد را مسدود کرده است
«دنبال جنگ نیستیم»
از زمان پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا و با توجه به مواضع او در زمان مبارزات انتخاباتی، به ویژه ضدیتش با موضعگیری بایدن در مخالفت با طرح اسرائيل برای حمله به تاسیسات اتمی ایران، گمانهزنیها درباره احتمال اقدام نظامی مشترک آمریکا و اسرائيل علیه ایران برای جلوگیری از دستیابی تهران به انرژی هستهای بالا گرفته است.
به گزارش والاستریت ژورنال، اسرائيل در حملات ۲۶ اکتبر به ایران، سیستمهای پدافند هوایی جمهوری اسلامی را هدف قرار داد و همین امر منجر به ضعف چشمگیر دفاع هوایی ایران شده و گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در کشورهای منطقه هم طی یکسال گذشته در نتیجه افزایش درگیریها با اسرائيل و غرب تضعیف شدهاند. این دو عامل باعث شده که بسیاری از چهرههای راستگرا موقعیت کنونی را فرصتی منحصر به فرد و تکرار نشدنی برای اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی با اهداف گوناگون، از سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی تا جلوگیری از برنامه هستهای آن، میدانند.
مسعود پزشکیان در پاسخ به سؤال لِستِر هولت، خبرنگار انبیسی، دربارۀ امکان گفتوگوی دو کشور پس از بازگشت دونالد ترامپ گفت: «مشکل دو طرف گفتوگو نیست بلکه تعهد و پایبندی به محتوای گفتوگوها است».
مسعود پزشکیان در ادامه یادآوری کرد که «این آمریکا بود که به وعدهها و وظایفش متعهد نماند». او در عین حال گفت که ایران به طور اصولی آمادهٔ مذاکره با دولت دوم دونالد ترامپ است. ایران سال ۱۳۹۴ با قدرتهای غربی ازجمله ایالات متحده به توافق هستهای موسوم به برجام دست یافت که بر اساس آن و در مقابل رفع تحریمهای آمریکا و اروپا علیه تهران، جمهوری اسلامی هم ابعاد برنامۀ هستهای خود را محدود میکرد. اما سال ۱۳۹۷، همزمان با ریاستجمهوری دونالد ترامپ، دولت آمریکا از برجام خارج شد.
رئیس جمهوری ایران با اشاره به خروج دولت ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۸ تاکید کرد که مشکل تهران گفتوگو با واشنگتن نیست بلکه “در تعهداتی است که از گفتوگو و مذاکره ناشی میشود که ما باید به آن متعهد” باشیم.به گفته پزشکیان بینتیجه ماندن مذاکرات هستهای میان ایران و کشورهای قدرتمند جهانی “موجی از بیاعتمادی” را در پی داشته است.او تاکید کرد که جمهوری اسلامی در پی جنگ نیست اما آمادگی دارد که از خود و سایتهای هستهایش د فاع کند. به گفته پزشکیان در صورت بروز جنگ نه تنها ایران، بلکه دیگر “بازیگران” نیز ضرر خواهند دید. او بار دیگر تکذیب کرد که جمهوری اسلامی در پی ساختن بمب اتمی است و این مسئله را “بهانهای” برای توجیه حمله به ایران دانست.
به نظر میرسد که نگرانی پزشکیان از حمله احتمالی اسرائیل به تاسیسات اتمی ایران در دوره ترامپ است. برخی از سیاستمداران اسرائیلی به دولت نتانیاهو توصیه کردهاند که از فرصت ایجاد شده استفاده کرده و از دستیابی ایران به تسلیحات اتمی جلوگیری کند. دولت اسرائیل ایران را خطرناکترین تهدید برای بقای خود میداند و تا کنون سیاستمداران این کشور بارها بدان اشاره کردهاند.
در مقابل، جمهوری اسلامی بهشکل تدریجی از تعهدات برجامی خود عدول کرد و از جمله به میزان انباشت و غلظت غنیسازی اورانیوم افزود؛ موضوعی که نهایتاً در سال گذشته میلادی به صدور دو قطعنامۀ انتقادی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی هستهای انجامید. درحالیکه بسیاری از کشورها و از جمله سه قدرت اروپایی عضو برجام، با تردید از احتمال احیای این توافق صحبت میکنند، عباس عراقچی وزیر خارجۀ جمهوری اسلامی و از مذاکرهکنندگان ارشد ایران در زمان گفتوگوهای برجام، از «آمادگی جدی» اروپا برای از سرگرفتن مذاکرات هستهای میگوید.

مسعود پزشکیان در پاسخ به سوال آقای هولت در اینباره گفت: «طبیعتا ما به هر اقدامی واکنش نشان خواهیم داد. ما از جنگ نمیترسیم، اما به دنبال آن هم نیستیم. صمیمانه امیدوارم که این اتفاق نیفتد، زیرا به ضرر همه بازیگران خواهد بود، نه فقط ما.»
رئیس جمهوری اسلامی ایران گفت که دشمنان ایران، تهران را به تلاش برای ساخت بمب اتم متهم میکنند «تا به نوعی بهانهتراشی کنند.» او افزود: «این حقیقت ندارد.»
آقای پزشکیان همچنین شکستهای شدید نیروهای نیابتی و متحدان جمهوری اسلامی در منطقه، از جمله حزبالله در لبنان، حماس در غزه و سقوط بشار اسد در سوریه را نامرتبط با ضعف جمهوری اسلامی دانست و تضعیف موقعیت تهران را انکار کرد.
رئیس جمهوری اسلامی ایران گفت: «من هیچ ارتباطی نمیبینم. در مقایسه با سال گذشته داخل کشور، ما منسجمتر هستیم. ما قویتر هستیم. مشارکت بهتری داریم. امنیت محکمتری در کشور داریم.»
آتشبس در غزه
این مصاحبه در حالی پخش میشود که به گفته جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا اسرائيل و حماس در آستانه توافق آتشبس در غزه و آزادی گروگانها هستند.
مذاکرات فشرده برای حصول چنین توافقی با میانجیگری آمریکا، قطر، مصر و سایر کشورها انجام شده است. آقای پزشکیان در پاسخ به پرسش مجری انبیسی مبنی بر این که آیا تهران نقشی در میانجیگری برای دستیابی به توافق احتمالی ایفا میکند، گفت: «ما هرکاری میتوانیم برای برقراری صلح در منطقه انجام میدهیم.» برخی از ناظران رویکردهای جدید ایران در رابطه با مذاکره مستقیم با آمریکا را ناشی از تضعیف موقعیت جمهوری اسلامی در منطقه میدانند. پزشکیان اما این تحلیلها را رد کرد و گفت که او “هیچ ارتباط و پیوندی” در این باره نمیبیند. او مدعی شد: «در داخل کشور نسبت به سال گذشته منسجمتر هستیم. ما قویتر هستیم، مشارکت بهتری داریم. ما امنیت قویتری در کشور داریم.» به گفته ناظران سیاسی پس از ضربات شدید به گروه حزبالله لبنان و حماس و سپس سرنگونی رژیم بشار اسد، ایران بیش از پیش در منطقه منزوی شده و سیر حوادث در کشورهای سوریه و لبنان در روزها و هفتههای اخیر نشان میدهد که نفوذ جمهوری اسلامی آشکارا کاهش یافته است.