ملی مذهبی _ ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین روز جمعه ۲۸ فوریه (۱۰ اسفند) در کاخ سفید به دیدار دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا رفت. این دیدار در مقابل دوربین‌ها با مشاجره لفظی طرفین پایان یافت و رئیس‌جمهور اوکراین کاخ سفید را زودهنگام و بدون امضای توافق بهره‌برداری از منابع معدنی اوکراین و شرکت در کنفرانس خبری بعد از آن ترک کرد.
به دنبال این حادثه سخنرانی زلنسکی در اندیشکده “هادسن” و بازدید او از مرکز فرهنگی اوکراین در واشنگتن نیز لغو شد.
این رویداد واکنش‌های جهانی را به دنبال داشت. اتحادیه اروپا، بریتانیا، فرانسه، کانادا، استرالیا و آلمان حمایت قاطع خود را از زلنسکی اعلام کردند. رسانه‌های آمریکایی هم با تیترهای مختلف به این رویداد واکنش‌های زیادی نشان دادند.
به گزارش یورونیوز ، به نظر می‌رسد اوکراین خود را برای احتمال قطع حمایت آمریکا آماده کرده و در پی تقویت اتحاد خود با اروپا در برابر تهاجم روسیه است. این تحولات پس از درگیری شدید میان رؤسای جمهور آمریکا و اوکراین در تاریخ ۲۸ فوریه رخ داد.
مشاجره تند میان دونالد ترامپ و جی‌دی ونس، معاون ترامپ با ولودیمیر زلنسکی، روابط متزلزل میان دولت جدید آمریکا و کی‌یف را بیش از پیش بحرانی کرده است.
با وجود این درگیری، زلنسکی در مصاحبه‌ای با فاکس نیوز گفت که باور دارد روابط میان اوکراین و آمریکا «البته» قابل ترمیم است، اما او از عذرخواهی خودداری کرد و گفت: «مطمئن نیستم که کار اشتباهی انجام داده باشیم.»
با این حال، زلنسکی اذعان داشت که ای‌کاش این تبادل نظر در برابر خبرنگاران اتفاق نمی‌افتاد.
از سوی دیگر، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در گفت‌وگویی با سی‌ان‌ان خواستار عذرخواهی زلنسکی شد و گفت: «او باید بابت تلف کردن وقت ما عذرخواهی کند.»
ولودیمیر فسِنکو، تحلیلگر سیاسی، این درگیری لفظی را «شکستی برای هر دو طرف» توصیف کرد و گفت که وقوع آن «دیر یا زود اجتناب‌ناپذیر بود». او تأکید کرد: «ایالات متحده دیگر متحد اوکراین نیست» و نباید هیچ توهمی در مورد تداوم حمایت نظامی آمریکا وجود داشته باشد.
فسنکو هشدار داد که پیامدهای این تنش می‌تواند «چشمگیر» باشد، زیرا حمایت آمریکا شامل تأمین تسلیحات، اطلاعات نظامی و ارتباطات نیز می‌شود.
با وجود درگیری در کاخ سفید، زلنسکی در گفت‌وگو با فاکس نیوز تأکید کرد که «البته» امکان بازسازی روابط با ترامپ وجود دارد اما اذعان داشت که «مبارزه با روسیه بدون حمایت شما دشوار خواهد بود.»
شرایطی پیچیده یا ائتلافی جدید با اروپا؟
بر اساس داده‌های مؤسسه اقتصادی کیل آلمان، از سال ۲۰۲۲ تا پایان ۲۰۲۴، آمریکا مجموعاً ۱۱۴.۲ میلیارد یورو کمک مالی بشردوستانه و نظامی به اوکراین ارائه داده است. در این مدت، اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی نیز در مجموع ۱۳۲.۳ میلیارد یورو کمک کرده‌اند.
یک منبع نظامی اروپایی هشدار داده که در صورت عدم دریافت حمایت جدید از آمریکا، اوکراین تا ماه مه یا ژوئن ۲۰۲۴ با شرایطی «بسیار پیچیده» مواجه خواهد شد.اما یکی از منابع نزدیک به ریاست‌جمهوری اوکراین، پس از درگیری زلنسکی با مقامات آمریکایی، گفت: «یک ائتلاف جدید با کشورهای اروپایی از آزادی، دموکراسی و ارزش‌های مشترک ما محافظت خواهد کرد.»
در همین‌باره زلنسکی در شبکه اجتماعی ایکس خود در پاسخ به حدود ۳۰ پیام حمایت‌آمیز از سوی رهبران اروپایی، عبارت «از حمایت شما متشکرم» را به‌طور جداگانه نوشت.این منبع افزود: «این درگیری یک پاسخ منطقی به این سؤال است که از این پس چه کسی دوست و چه کسی دشمن ماست. همین موضوع به خودی خود یک پیشرفت مثبت محسوب می‌شود.»
بر اساس این گزارش، اوکراین اکنون بر این باور است که ترامپ و ونس به‌طور آشکار در جهت منافع روسیه گام برمی‌دارند.
دفاع از «عزت ملی» یا «حماقت محض» زلنسکی؟
ترامپ سیاست نزدیکی با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه را در پیش گرفته و مواضعی همسو با کرملین درباره اوکراین اتخاذ کرده که باعث تغییر رویکرد آمریکا از زمان آغاز جنگ در ماه فوریه سال ۲۰۲۲ شده است.
در این میان، متحدان اروپایی اوکراین پس از تنش میان ترامپ و زلنسکی، حمایت خود را از رئیس‌جمهور اوکراین اعلام کردند. قرار است در نشست لندن، حمایت از «برقراری صلحی عادلانه و پایدار» در اولویت باشد.
ایلیا نسخودوفسکی، رئیس مؤسسه تحول اجتماعی و اقتصادی، ضمن تأکید بر اهمیت حمایت اروپا، نسبت به سرعت عمل کشورهای اروپایی در کمک به اوکراین ابراز تردید کرد: «درست بود که زلنسکی از عزت ملی ما دفاع کند، اما ورود به این مشاجره اشتباه بود.»
بسیاری از مردم اوکراین از زلنسکی حمایت کرده و از موضع‌گیری قاطع او در برابر آمریکا تمجید کرده‌اند.
اما اولکسی گونچارنکو، نماینده اپوزیسیون اوکراین، انتقاد شدیدی به زلنسکی وارد کرد و گفت: «مشاجره با ترامپ در برابر رسانه‌ها، حماقت محض بود.»
او هشدار داد که توقف کمک‌های نظامی آمریکا می‌تواند «عواقب بسیار بدی» برای اوکراین داشته باشد.
واکنش کاخ سفید پس از درگیری «ملایم» بود
با این حال، رسانه «اروپین پراودا» در سرمقاله‌ای تأکید کرد که واشنگتن با وجود درگیری، هنوز پل‌های ارتباطی را نسوزانده است. این نشریه اشاره کرد که واکنش کاخ سفید پس از درگیری نسبتاً «ملایم» بوده و هیچ بیانیه رسمی مبنی بر توقف کمک‌ها منتشر نشده است.
در این گزارش آمده است: «در حال حاضر، تنها چیزی که می‌توان با قطعیت گفت، این است که وضعیت مبهمی که در هفته‌های اخیر به دلیل اقدامات دولت جدید آمریکا ایجاد شده، به‌طور چشمگیری تشدید شده است.»
واشنگتن پست: “ترامپ مثل دون کورلئونه بود”
واشنگتن پست در مقاله‌ای انتقادی نوشت: «دونالد ترامپ روز جمعه بیشتر شبیه به دون کورلئونه (رئیس مافیا در فیلم پدرخوانده) بود تا رئیس‌جمهور ایالات متحده. رفتار دوستانه با دشمنان در مقایسه با متحدان، نشان‌دهنده ساده‌لوحی در برابر تهدید روسیه است، کشوری که به دنبال انتقام و بازسازی امپراتوری شوروی است. ترامپ طوری رفتار می‌کند که انگار بیشتر در کنار یک متجاوز مستبد قرار دارد تا یک قربانی دموکراتیک.»
این روزنامه همچنین نوشت: «متأسفانه زلنسکی در این دام افتاد و به شدت واکنش نشان داد. با این حال، او حق دارد که بگوید ایالات متحده ممکن است روزی از تصمیم خود برای متمایل کردن توازن قدرت به نفع پوتین پشیمان شود.»
واشنگتن پست همچنین با اشاره به این که اگر ترامپ واقعاً خواهان جلوگیری از جنگ جهانی سوم است، باید درس‌های جنگ جهانی دوم را به یاد بیاورد، در گزارش خود نوشت: «مماشات با دیکتاتورها هرگز جواب نداده است. ترامپ باید همان‌قدر که با زلنسکی بی‌ادبانه رفتار کرد، با پوتین نیز چنین کند.»
وال استریت ژورنال: “پوتین برنده نمایش ترامپ – زلنسکی شد”
روزنامه محافظه‌کار وال استریت ژورنال نیز در مقاله‌ای با عنوان “پوتین برنده نمایش ترامپ – زلنسکی در کاخ سفید شد”، نوشت: «چرا ونس، معاون رئیس‌جمهور سعی کرد یک اختلاف علنی را تحریک کند؟ او زلنسکی را مانند کودکی که دیر به میز شام آمده، سرزنش کرد. این رفتار هیچ شباهتی به خصلت یک دولتمرد نداشت.»
این روزنامه در مقاله خود با اشاره به این که زلنسکی در این میان می‌توانست واکنش بهتری داشته باشد، اضافه کرد: «زلنسکی می‌توانست با تشکر مجدد از آمریکا و احترام به ترامپ، تنش‌ها را کاهش دهد. چون تلاش برای اصلاح اظهارات ترامپ در حالی که همزمان از او درخواست کمک داشت، بی‌فایده بود. با این حال زلنسکی همان‌طور که جنگ با روسیه را شروع نکرد، آغازگر این جدال لفظی هم نبود. پس آیا او باید تحقیر عمومی ملت خود را که سه سال است برای بقا می‌جنگد، تحمل می‌کرد؟»
وال استریت ژورنال در پایان تأکید کرد: «منافع ایالات متحده در جلوگیری از تلاش پوتین برای احیای امپراتوری شوروی نهفته است، آن هم بدون اینکه سربازان آمریکایی وارد جنگ شوند. این منافع تغییری نکرده است، اما سرزنش اوکراین در برابر چشمان جهانیان، رسیدن به این هدف را دشوارتر می‌کند.»
نیویورک تایمز: “یک رویارویی بی‌سابقه علنی”
روزنامه نیویورک تایمز نیز در واکنش به جدال لفظی ترامپ و معاونش جی. دی. ونس با زلنسکی مقاله‌ای با عنوان “ترامپ زلنسکی را در یک رویارویی داغ در کاخ سفید سرزنش کرد” منتشر کرد.
این روزنامه گزارش داد: «روابط ایالات متحده و اوکراین روز جمعه در یک بحران شدید فرو رفت، آنهم زمانی که دونالد ترامپ و ونس، رئیس‌جمهور اوکراین را در یک جدال لفظی انفجاری که به‌صورت زنده از تلویزیون پخش شد، سرزنش و دیداری را که قرار بود برای هماهنگی یک طرح صلح برگزار شود، ناگهان متوقف کردند.»
نیویورک تایمز این رویارویی را “بی‌سابقه” توصیف کرد و افزود: «چنین برخوردی میان رئیس‌جمهور آمریکا و یک رهبر خارجی در دوران معاصر بی‌سابقه بوده است. ترامپ و ونس زلنسکی را متهم کردند که به اندازه‌کافی از حمایت آمریکا در جنگ با روسیه قدردانی نمی‌کند و سعی داشتند او را به پذیرش توافق صلحی که شرایط آن از سوی آمریکا دیکته شده بود، مجبور کنند.»
فاکس نیوز: “برخی معتقدند که اروپا باید وارد عمل شود”
شبکه خبری فاکس نیوز که به دولت ترامپ نزدیک است نیز گزارش داد: «مذاکرات صلح بین روسیه و اوکراین، روز جمعه پس از تشدید تنش لفظی میان ترامپ و زلنسکی در کاخ سفید، به‌طور ناگهانی متوقف شد.»
فاکس نیوز نتیجه‌گیری کرد: «جهان اکنون در حال این پرسش است که روند مذاکرات چگونه ادامه خواهد یافت و آیا دو رهبر می‌توانند روابط خود را بهبود ببخشند تا ایالات متحده بتواند نقش میانجی صلح را ایفا کند؟ برخی معتقدند که اروپا باید وارد عمل شود تا خصومت‌ها را پایان دهد، در حالی که برخی دیگر بر این باورند که زلنسکی یا باید برای کاهش آسیب‌های ناشی از این جدال لفظی تلاش کند، یا از سمت خود کناره‌گیری کند.»
