ملی مذهبی _ بهگزارش خبرگزاری کُردی «رووداو»، کمیته رهبری حزب کارگران کردستان (پکک)، بالاترین نهاد اجرایی این گروه، در بیانیهای در بامداد روز شنبه ۱۱ اسفند / یکم مارس اعلام کرد که بهطور «کامل» با محتوای نامه عبدالله اوجالان، رهبر زندانی این گروه که حاوی درخواست صلح بود، موافق است.
اوجالان که از سال ۱۹۹۹ زندانی است، روز پنجشنبه از طریق نامهای که توسط نمایندگانی که از او در زندان امرالی دیدن کرده بودند، پیامی برای پیروان خود منتشر کرد. در این نامه از پکک خواسته شده بود تا مبارزه مسلحانه چند دههای خود علیه دولت ترکیه را با زمین گذاشتن سلاح و انحلال خود به پایان برساند.
پکک در بیانیه خود گفت: روشن است که با این فراخوان، فرآیند تاریخی جدیدی در کردستان و خاورمیانه آغاز شده است. این موضوع همچنین تأثیر بزرگی بر توسعه زندگی آزاد و حکومت دموکراتیک در سراسر جهان خواهد داشت. بر این اساس، مسئولیت برعهده همه ماست. هر کس باید وظایف و مسئولیتهای خود را بپذیرد و براساس آن عمل کند.
این گروه افزود: بدون شک، چنین فراخوانی از اهمیت تاریخی برخوردار بود. اکنون، اجرای موفقیتآمیز محتوای آن نیز از اهمیت مشابهی برخوردار است. ما بهعنوان پکک، محتوای این فراخوان را بهطور کامل میپذیریم و اعلام میکنیم که به الزامات این فراخوان از سوی خود عمل خواهیم کرد. با این حال، میخواهیم تأکید کنیم که برای موفقیت، یک پایه سیاسی و قانونی دموکراتیک مناسب نیز باید ایجاد شود.
این حزب همچنین اعلام کرد که آماده است تا کنگرهای را که اوجالان در نامه پنجشنبه خود خواستار آن شده بود، برگزار کند، اما گفت که اوجالان باید این جلسه را رهبری کند – پیششرطی که فرماندهان پکک هفتهها قبل تعیین کرده بودند.
پکک در بیانیه خود گفت: برای تحقق این امر، باید فضایی امن ایجاد شود. و برای موفقیت کنگره، رهبر آپو باید شخصاً آن را هدایت و مدیریت کند. تاکنون، ما جنگ را با تمام اشتباهات و کاستیهایش مدیریت کردهایم، اما تنها رهبر آپو میتواند دوره صلح و جامعه دموکراتیک را مدیریت کند.
اوجالان که با نام «آپو» (بهمعنای عمو در زبان کردی) نیز شناخته میشود، بنیانگذار پکک در سال ۱۹۷۸ است. او شش سال بعد جنگ علیه دولت ترکیه را آغاز کرد. اوجالان در نامهای که بسیار انتظار میرفت منتشر کند، توضیح داد که تأسیس این حزب واکنشی به «بسته شدن کانالهای سیاسی دموکراتیک» در آن زمان بود. او نوشت «پکک بر زمینهایی متولد شد که در قرن بیستم شکل گرفته بود، دورهای که شدیدترین دوره خشونت در تاریخ بود، از جمله دو جنگ جهانی، سوسیالیسم واقعاً موجود و جنگ سرد، انکار واقعیت کردی و محدودیتهای آزادیها، بهویژه آزادی بیان.» او افزود که اکنون وضعیت تغییر کرده و پکک «زندگی خود را به پایان رسانده و انحلال آن ضروری شده است».
تخمین زده میشود که ۴۰ هزار نفر، از جمله غیرنظامیان، در چهار دهه درگیری میان کردها و ترکیه که مرزهای بینالمللی را درنوردیده است، کشته شدهاند.
پکک گفت که خلع سلاح و انحلال احتمالی آنها بهمعنای پایان کار آنها نیست، بلکه «آغازی جدید» است.
این گروه گفت: فراخوان رهبر آپو قطعاً یک پایان نیست، بلکه آغازی کاملاً جدید است. همانطور که بیانیه بهطور برجسته نشان میدهد، این فراخوان بیانگر اجرای بسیار واضح و دقیق آن چیزی است که بهطور کلی در ۳۵ سال گذشته و بهطور خاص در ۲۰ سال گذشته باید انجام میدادیم، اما در آن زمان نتوانستیم به اندازه کافی انجام دهیم.
این گروه افزود: از این نظر، لازم است که فراخوان رهبر، دلایل آن و ویژگیها و وظایف فرآیند جدیدی که آغاز کرده است، بهدرستی و به اندازه کافی درک شود و الزامات آن با موفقیت انجام شود. این موضوع که با مسئولیتپذیری و جدیت به محتوای این فراخوان نزدیک شویم و آن را در تمام زمینهها با موفقیت اجرا کنیم، از اهمیت تاریخی برخوردار است.
دولت ترکیه مستقیماً متعهد به مشارکت با پکک در مذاکرات صلح نشده است، اما رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه روز جمعه گفت که کشور از روز پنجشنبه وارد مرحله جدیدی در «تلاش برای ترکیهای عاری از ترور» شده است.
پیام اوجالان که در آن گفته بود «کُردها و تُرکها هزاران سال است که با هم زندگی کردهاند و سرنوشت یکسانی دارند» هفته گذشته پس از آن منتشر شد که هیئتی بهنمایندگی حزب برابری و دموکراسی خلقها (DEM) در جزیره امرالی برای چندمین بار با او ملاقات و گفتوگو کردند.
واکنشهای داخلی و بینالمللی به پیام عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کردستان
«عبدالله اوجالان»، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان (پکک)، روز پنجشنبه، نهم اسفند ۱۴۰۳، در پیامی تاریخی، خواستار خلع سلاح و انحلال این حزب شد. این فراخوان با واکنشهای گستردهای در میان کنشگران مدنی و فعالان سیاسی کردستان ایران مواجه شد. چهرههای بینالمللی نیز به این پیام واکنش نشان دادند.
دکتر «صلاحالدین خدیو»، تحلیلگر سیاسی و نویسنده، در واکنش به پیام عبدالله اوجالان گفته است: «آنهایی که فکر میکنند فردا در کوهستان قندیل آتش سلاحها خاموش و رزمندگان پکک تسلیم میشوند، زیادی خوشبین هستند.»
او با اشاره به اینکه پیش از این در سال ۲۰۱۲ نیز در جریان «گشایش کُردی»، عبدالله اوجالان درخواستی مشابه را مطرح کرده بود گفت: «حزب کارگران کردستان در آن زمان بهصورت نمادین و با بر زمین گذاشتن اسلحه توسط گروهی از نیروهای خود در مرز پاسخ فراخوان رهبر زندانیاش را داد. این بار احتمالا با اعلان آتشبسی یک جانبه و یا آزادی داوطلبانه چند سرباز اسیر این کار را خواهد کرد.»
این تحلیلگر سیاسی بر این باور است که اوجالان برخلاف انتظارات در پیام خود به موضوع «کُردهای سوریه و واحدهای مدافع خلق» اشاره نکرده و شاید این «حلقه مفقوده پروسه احتمالی صلح و عامل اصلی تنش میان طرفین» باشد.
«اسماعیل شمس»، فعال مدنی و روزنامهنگار کُرد نیز درباره پیام عبدالله اوجالان گفته است: «اوجالان گام نخست را برداشت حالا توپ در زمین ترکیه است. ماندلا که بهعنوان رهبر گروهی مسلح و تروریست زندانی شد، با پیام صلح و برابری از زندان بیرون آمد و به نماد برابری و رفع تبعیض برای مردم آفریقا و جهان تبدیل شد.»
او عبدالله اوجالان را «ماندلایی دیگر در خاورمیانه خشونتزده» توصیف کرده و در ادامه گفته است: «کسی هم بهتر از اوجالان برای ایفای این نقش نیست. به یقین اگر ترکیه پیام صلح او را نشنود، در آینده با نسل جدیدی روبرو خواهد شد که خواسته امروز اوجالان، در فهرست کمترین خواستههایش هم قرار نخواهد گرفت.»
جمعی از فعالان مدنی کردستان ایران نیز با تحلیلی جداگانه به این پیام واکنش نشان داده و گفتهاند این پیام تاریخی هیچ اشارەای به جنگهای داخلی ترکیه و منطقهای نداشته است.
از جمله «بابان سقزی»، عضو کنگره ملی در حساب کاربری خود در «ایکس» نوشته است: «این پیام میتواند فرصتی تاریخی باشد، اما تنها در صورتی که ترکیه حسن نیت نشان دهد و حقوق کُردها را بهرسمیت بشناسد.»
به باور او «عبدالله اوجلان همیشه خواستار صلح و آشتی بودە و این در حالی است که چندین تن از اعضای حزب کارگران کردستان در زندانهای ایران هستند.»
به نظر میرسد بسیاری از فعالان کُرد به این فراخوان برای برقراری صلح و ثباتی پایدار در منطقه امیدوارند اما موفقیت آن را «به واکنش دولتها و گروههای مختلف در منطقه» وابسته میدانند.
پوشش پیام اوجالان در رسانههای ایران
بسیاری از رسانههای حکومتی در ایران بعد از انتشار پیام صلح از سوی عبدالله اوجالان رهبر زندانی حزب کارگران کردستان بر واکنش چهرههای کُردها در سوریه، ترکیه و عراق تمرکز کردند.
از جمله رسانه «عصر ایران» به نقل از «مظلوم عبدی»، فرمانده «نیروهای دموکراتیک سوریه» نوشت: «درخواست عبدالله اوجالان بنیانگذار پکک برای انحلال این حزب و زمین گذاشتن سلاح، ارتباطی با سوریه ندارد.»
البته که او در ادامه پیام عبدالله اوجالان را «مثبت» توصیف کرده و گفته است: «این بیانیه خواهان پایاندادن به جنگ و آغاز روند سیاسی مسالمتآمیز در داخل ترکیه شده و در صورت برقراری صلح در ترکیه دیگر دلیلی برای حمله به کُردهای سوریه وجود ندارد.»
رسانههای ایران همچنین واکنش «مسرور بارزانی»، نخستوزیر اقلیم کردستان را پوشش دادند.
بارزانی بر حمایت از هر تلاشی که به حل مسالمتآمیز مسایل منطقه منجر شود، تاکید کرده و گفته است: «اقلیم کردستان همواره عامل مهمی در صلح و ثبات منطقه بوده است و در این راستا، آمادگی خود را برای هرگونه همکاری و ایفای نقش در روند صلح در ترکیه اعلام میکنیم.»