یکی از نمایندگان رشت، اخیرا، به انتقاد از تعداد بیش از اندازه امام‌زاده ثبت شده در کشور پرداخته است. طبق آمار رسمی، حدود ۱۱ هزار امام‌زاده در کشور وجود دارد.
در مورد این وضع، لطیفه‌ای نیز نقل می‌شود: “در جنگل‌های شمال هر چه به ارتفاع بالاتر می‌روی، به جای حیوانات درنده یا نشانه‌هایی از این حیوانات، زیارتگاه می‌بینی”
دین و مذهب و نشانه‌های آن، جزیی از سنت جاری در هر جامعه‌ای است. سنتی که به زندگی سامان می‌دهد و بخشی از قواعد اجتماعی، چون چگونگی تدفین و مجلس ترحیم را تعیین می‌کند. همین‌طور، صرف‌نظر از مباحث فلسفی هستی شناسانه، موجب آرامش افراد دین‌دار می‌شود. نذر و نیاز، دعا و طلب درمان و کمک، در زمره‌ی کارکردهای دین است.
از این منظر، به تعبیر فیلسوفان پراگماتیست، جایگزینی برای دین وجود ندارد. خدا تکیه‌گاه محکمی است که اگر برداشته شود، آدمی احساس تنهایی مطلق می‌کند و توانایی تطبیق با شرایط را از دست می‌دهد و به لحاظ روانی آسیب‌پذیرتر می‌شود.
با وجود این، مشکل در کجا ظاهر می‌شود؟ در جایی که الگوی حامی پیروی نظام حکمرانی، بر مبنای هویت دینی شکل می‌گیرد. در این‌حالت، قواعد بازی به گونه‌ای تعیین می‌شود که سرمایه‌گذاری روی نشانه‌های دین‌داری از جمله امام‌زاده و مسجد را بیش از اندازه می‌کند و ان را به صورت‌گرایی تخریب کننده‌ی کیان دین در می‌‌آورد.
چند سال پیش به دعوت مدیر برنامه آقای علیرضا دبیر به دفتر او رفتم تا درباره مشکلات شهر تهران با هم گفت و گویی داشته باشیم. به اصطلاح از مشاوره‌های بنده و نظایر بنده استفاده کند. در حین گفت و گوی دو ساعته، متوجه شدم که شورای شهر تهران، برنامه احداث ۴۰۰ مسجد را در تهران دارد. گفتم مسجد به اندازه مورد نیاز، لازم و ضروری است. ولی، بیش از اندازه‌اش حکم اتلاف منابع را دارد. هزینه زمین و ساخت و ساز آن‌ها را می‌شود صرف احداث خانه برای بیخانمان‌ها و کارتن خواب‌ها و موارد مشابه دیگر کرد. چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است. گفت: چاره‌ای نیست. باید اجرا شود.
ترکیب سرمایه‌گذاری در اقتصاد و میزان بازدهی یا بهره‌وری سرمایه‌گذاری، تا حد زیادی تحت تاثیر الگوی حامی پیروی نظام‌های حکمرانی است. وقتی این الگو بر مدار درستی شکل نگیرد، منابع در چارچوب صحیحی به گزینه‌های مختلف تخصیص پیدا نمی‌کند و بنابراین نمی‌توان انتظار حرکت اقتصاد بر مدارهای تکاملی توسعه را در چنین شرایطی داشت.
علی دینی ترکمانی
۲۱ دی ۱۳۹۷
منبع: کانال تلگرامی نویسنده
