جلوگیری از درگیری میان کشورهای خلیج (فارس)

برگرفته از سازمان مراقب سیاست خارجی آلمان / 19 ژوئیه 2012

http://www.german-foreign-policy.com/de/fulltext/58378

برلین – گزارش ویژه – بنیاد فرهنگی کُنراد آدناور که وابسته به حزب دموکرات مسیحی آلمان می باشد گسترش همکاری میان آلمان و اتحادیه اروپا را با دیکتاتورهای شبه جزیره عرب ترغیب می نماید. به گونه ای که بنیاد مذکور اعلام نموده است بخش مربوط به کشورهای خلیج در این بنیاد به اتفاق سازمانهای دیگر اروپائی و سازمان های شبه جزیره عرب پروژه ای را برای توسعه ی همکاری میان اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج (GCC) آغاز نموده است.

همزمان با آن بنیاد کنراد آدناور در جهت بسط نفوذ خویش در رژیم های دیکتاتوری خلیج می کوشد، علی رغم اینکه ادامه کار شعبه این بنیاد در منطقه واقع در امارات متحده عربی ممنوع گشته و در آن را بسته اند.

بنیاد مزبور اعلام نموده است کوشش برای همکاری با شورای خلیج ، نه تنها به لحاظ اقتصادی به سود کشورهای این شوراست، بلکه همچنین در خدمت امنیت سیاسی آنها نیز می باشد: بنیاد آدناور قصد دارد موضوعات مربوط به سیاست تأمین امنیت را که «برای منطقه حائز اهمیت» می باشند، مطرح نماید. برخی از اعضاء شورای همکاری خلیج (GCC) به ویژه قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی نه تنها در مبارزه با ایران با غرب همسو می باشند بلکه در همکاری نظامی خود با شورشیان لیبی و سوریه نیز به متحدین مفیدی برای آلمان، اتحادیه اروپا و آمریکا (…) تبدیل گشته اند. کشورهای مزبور به نظر کارشناسان برای سایر کشورهای عربی نقش رهبری را بر عهده گرفته اند.

پروژه منطقه ای خلیج

بنیاد فرهنگی کنراد آدناور از ژوئن 2009 با پروژه منطقه ای کشورهای خلیج در کشورهای مذبور (…) حضور یافته است. محل استقرار این بنیاد بدواً در ابوظبی بود و با شماری از سازمان های دولتی و غیر دولتی آنجا همکاری داشت، از جمله با مرکز فکربافی امارات برای مطالعات استراتژیک (ECSSR) و نیز با دفتر همکاری های بازرگانی و صنعتی میان آلمان و امارات. بنیاد مزبور از شعبه خود در ابودبی به تمای پروژه های مربوط به کشورهای شورای همکاری خلیج و یمن اشراف داشت [1] اما به دستور وزارت خارجه امارات مجبور شد به کار خود در آنجا پایان دهد. البته به طور رسمی برای اینکار دلیلی ارائه نگشت. به همین صورت برخی از شعبات این بنیاد از بسیاری از کشورهای دیگر نیز برچیده گشتند. این امر بدین خاطر بوده است که آنها به امور داخلی کشورهای میزبان خود دخالت می کرده اند. آخرین مورد مزبور در کشور مصر اتفاق افتاد[2]. از زمان بسته شدن شعبه ی بنیاد در امارات سازماندهی پروژه کشورهای خلیح از شعبه ی واقع در عمان، پایتخت اردن انجام می گیرد. چنانکه بنیادر مزبور اعلام نموده است در جستجوی مکان جدیدی برای استقرار خود در خلیج فارس می باشد.

در مرکز بحران های منطقه

بنا بر اطلاعات بنیاد کنراد آدناور کار این بنیاد در شبه جزیره عربستان بر این تحلیل استوار است که نفوذ کشورهای شورای همکاری خلیج «به لحاظ اقتصادی در حال رشد» است و این فقط به خاطر «نقش آنها در صدور انرژی نیست» بلکه همچنین به لحاظ اقتصادی نیز می باشد؛ از جمله بخاطر اینکه آنها «به لحاظ بازرگانی نقش محوری را در جهان بدست گرفته اند [3]. روابط اقتصادی آلمان با دیکتاتورهای خلیج سالهاست در حال شکوفائی است و انتظار توسعه بیشتر آن نیز می رود. علت آن نیز در غنای منابع کانی و ذخایر مالی آنجاست و دوایر حاکمه آن کشورها می کوشند به منظور ذخیره برای آینده آنرا مورد بهره برداری قرار دهند [4]. بنیاد آدناور بطوری که اعلام نموده است بهمین دلیل نیز می کوشد برای موضوعات مربوط به نظام اقتصادی «در سطح کشوری، منطقه ای و جهانی» راهیابی کند. بنیاد مزبور علاوه بر آن می کوشد موضوعات مربوط به سیاست تأمین امنیت را با توجه به اهمیت آن برای منطقه مطرح نموده و «شبکه ای از کارشناسان» را برای اینکار بوجود آورد. برخی از کشورهای خلیج که در مرکز منطقه بحرانی قرار دارند، مکان مناسبی برای جلوگیری از درگیری ها می باشند[5].

اسلامگرایان شورشی

در واقع نیز هنگامیکه بنیاد کنراد آدناور با کشورهای شورای همکاری خلیح در زمینه سیاست تأمین امنیت آغاز به همکاری نمود، ارسال جنگ افزارهای آلمانی به این کشورها به اولین اوج خود رسیده بود. در سال 2009 توافق آلمان با ارسال جنگ افزار به دیکتاتورهای خلیج نزدیک به 800 میلیون یورو رسید [6]. علت آن هم قصد مسلح نمودن شورای همکاری خلیج علیه ایران بود و دولت آلمان همچنان بدین سیاست ادامه می دهد. علاوه بر این برخی از دیکتاتورهای خلیج که بنا بر اعلام بنیاد کنراد آدناور می توانند به محوری برای پیشگیری از درگیریها تبدیل شوند، در سال 2011 به ارسال نیرو به برخی از کشورهای جهان عرب آغاز نمودند. اینکار اکثراً جهت یاری رساندن به سازمان های اسلامگرا و غالباً هم به سازمان های سلفی می باشد، از جمله در تونس، مصر، لیبی سوریه و لبنان.

در لیبی فعالیت های برخی از کشورهای شورای همکاری خلیج به ویژه قطر نظامی بوده است [7] که در نتیجه امروزه شبه نظامیان اسلامگرا در لیبی دارای نفوذ فوق العاده گشته اند [8]. بسیاری از کشورهای شورای همکاری خلیج در حال حاضر به سیاست دخالت خود در سوریه ادامه می دهند. کارشناسان هشدار می دهند که کمک آنها همچنان بیش از همه به اسلامگراها می باشد. چنانکه به تازگی از جانب دولت آلمان – و مبنی بر اطلاعات سازمان اطلاعاتی این کشور- اعلام گشته است در فاصله زمانی میان پایان دسامبر 2011 و آغاز ژوئیه 2012 در سوریه 90 فقره عملیات تروریستی صورت گرفته است که «احتمال می رود به سازمان های نزدیک به القاعده یا دستجات جهادی مربوط باشند»[9].

اعمال نفوذ در اتحادیه عرب

در این حال کشورهای دیکتاتور عرب که عموما با غرب، به ویژه با بنیاد کنراد آدناور همکاری دارند، رهبری سیاسی اتحادیه عرب را به دست گرفته اند. بنا بر اظهارات یکی از کارشناسان که در ماه مارس انتشار یافت «در بحران یک سال پیش لیبی قطر رهبری را به دست گرفت و در کشمکش سوریه امارات به اتفاق عربستان سعودی حرف آخر را می زنند» «سایر وزنه های سنگین» یعنی مصر، سوریه و عراق «سکوت اختیار کرده اند»[10]. و کار به جائی رسیده است که اکنون دیکتاتورهای خلیج دنیای عرب را به دنبال خویش می کشند. «نبیل العربی، دبیر کل فعلی جامعه عرب، در ماه مه 2011 بر اساس معامله ای که قطر در آن شرکت داشت بدین مقام رسید». «از همان روز اول» او به همکاری نزدیک با قطر و عربستان سعودی پرداخت و اکنون نیز دیکتاتورهای خلیج در موقعیتی قرار دارند که مقاصد سیاسی خویش را توسط همین سازمان پوششی به تحقق رسانند – به ویژه بدین خاطر که در اتحادیه عرب سالهاست که تصمیمات بر اساس رای اکثریت اتخاذ می گردد. بدین ترتیب آنها قادر خواهند بود نفوذ خویش را در همه مکان هائی که اتحادیه عرب فعال است – از جمله در سوریه – به خوبی توسعه دهند. به گفته یکی از مخالفان رژیم سوریه «در سوریه ی آتی عربستان سعودی و قطر نقش اساسی را ایفا خواهند نمود».

مواظبت از روابط

به منظور تعمیق روابط آلمان و اتحادیه اروپا با دیکتاتورهای خلیج که نفوذ خویش را در جهان عرب گسترش داده اند به تازگی بنیاد کنراد آدناور به اتفاق سازمان های دیگر پروژه تازه ای را آغاز نموده اند. این پروژه در ابتدا برای دوسال به کار افتاده است، از جانب کمیسیون اتحادیه اروپا تأمین مالی گشته و در خدمت گسترش روابط گوناگون سیاسی می باشد. به گونه ای که رئیس پروژه منطقه ای کشورهای خلیج در بنیاد کنراد آدناور اظهار نموده است، وی «بر این باور است» که پروژه مزبور بر روی همکاری میان اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج تأثیر«مثبت» خواهد داشت: «به ویژه شرکت نمودن گروه های علاقمند مختلف در این پروژه» از جمله «دیپلمات ها و نمایندگان دولت ها» و در کنار آنها همچنین «فعالان جامعه مدنی و نمایندگان شرکت ها، پژوهندگان و رسانه ها (…) موجب تقویت روابط دوجانبه خواهد گشت» [11]. تشدید تماس با کشورهای مرتجع جهان عرب که در حال حاضر نقش رهبری را در میان اعراب ایفا می کنند، در زمانی صوت می گیرد که در کل منطقه نیروهای اسلامگرا تقویت یافته و توسط دیکتاتورهای خلیج مورد حمایت قرار می گیرند.

[1] اعضای شورای همکاری خلیج عبارتند از امارات متحده عربی، بحرین، عربستان سعودی، عمان، قطر و کویت.

[2] s. dazu Einflusskampf am Nil (III)

[3] Über uns; www.kas.de/rpg/de/about

[4] s. dazu Feudalinvestoren, Die Ordnung am Golf und Die Qatar-Bahn

[5] Über uns; www.kas.de/rpg/de/about

[6] s. auch Militärpartner am Golf (II) und Hegemonialkampf am Golf (II)

[7] s. dazu Zu Gast bei Freunden und Die kommenden Kräfte

[8] s. dazu Wichtiger als Menschenrechte und Außer Kontrolle

[9] “Deutschland beteiligt sich an Propaganda”; Frankfurter Allgemeine Zeitung 17.07.2012

[10] Rainer Hermann: Mitschwimmen im Golfstaatenstrom; www.faz.net 08.03.2012

[11] EU-Projekt in Rom gestartet; www.kas.de 21.06.2012