اهمیت بازرگان در شاخص بودن او در انقلابی است که خیلی ها میخواستند مساله را با حذف و ریختن خون پاک کنند. او در زمانه آتش و خون از “انتخابات آزاد” قانونگرایی، رعایت آزادیهای فردی و سیاسی گفت. بازرگان بی اشتباه نیست ، همین نشناختن پیچیدگی روحانیت و اهمیت قدرت شبکه ای اش کم اشتباهی نیست اما شاخص است به این معنا هر گاه گفتند ذات انقلاب خشونت پذیر است و همه خشونت را می خواستند انگشت نشانه مان به سمت او میرود تا بگوییم می توان حتی در دوران خون و انتقام از آزادی گفت.
او یک اصولگرای به تمام معناست نه یک اصولگرای نفتی -رانتی، به این معنی وقتی ولایت فقیه را شرک به خدا و بازگشت استبداد در شکل دین دانست با صراحت آنرا در میان فریادهای مرگ بر بازرگان نفی کرد. او گفت نهضت آزادی اولین گروهی خواهد بود که در برابر استبداد دینی خواهد ایستاد و تا آخر هم ایستاد.
از بازرگان نهادهای فرهنگی بسیاری بر جا مانده، او از نهادسازترین سیاستمداران ایرانی است چرا که معتقد بود هر جا هستیم نیازمند تعاون همیاری و همفکری هستیم.
او شاخص است چرا که اعلام کرد خدا در محیط استبدادزده پرستیده نمیشود چرا که استبداد استقلال آدمی را نابود می کند و پرستش خدا به معنای رهایی از هر گونه قید بندگی است.
سی ام دی به نام اوست. به نام آن “ایرانی مصدقی مسلمان” که هم در زمان شاه هشدار داد ما اخرین گروهی خواهیم بود که با زبان قانون با شما سخن می گوییم و هم در اول انقلاب از خطر حاکمیت صنف روحانی و استبداد دینی گفت.
ایرج سبحانی، استاد علوم پزشکی دانشگاه کرتی پاریس، فرانسه
در سالهای اخیر، نظم بینالملل که روزگاری بر پایه احترام به قواعد و گونهای اخلاق جمعی بنا شده بود، با بحران بیسابقهای مواجه شده است. نه تنها ارزشهای مشترک مانند حقوق بشر، دموکراسی و حاکمیت قانون تضعیف شده، بلکه نهادهای جهانی که وظیفهی پاسداری از این ارزشها را داشتند، به شدت مورد بیاعتمادی و تردید قرار گرفتهاند.
- 1404/04/10