نزدیکی مصر و ترکیه با سرعتی شتابان در حال انجام است و در مدت زمان بی سابقه گام های بلندی به جلو برداشته شده است. گویی دو کشور ناگهان به ضرورت پایان دادن به جدایی اعتقاد پیدا کرده و مسیر منفی روابط را که یک دهه به طول انجامید معکوس کردند و حتی به سرعت به حالت هماهنگی، همکاری ، تفاهم ، روابط دوجانبه و آنچه که برای مسائل و تحولات منطقه مهمتر است ، پرداخته اند.
شاهد آن این که در کمتر از دو ماه اردوغان رئیس جمهور ترکیه به قاهره سفر کرد و از سوی عبدالفتاح السیسی همتای مصری خود در این هفته مورد استقبال قرار گرفت . این بسیار مهم و عمیقاً معنادار است زیرا تاریخ معاصر گواه آن است که مناقشه فقط به مسائل و سیاست ها اختصاص نداشته و به ویژگی های شخصی و ماهیت رهبری در نزد دو طرف هم محدود نشده است . محدودیتها، انعطافناپذیری ، عملگرایی و روحیات شخصی و هر آنچه که برای اردوغان یا سیسی وجود داشته و دارد ، هر چه که باشد، ارتباط مستقیم و ملاقات بین آنها موضوع سادهای نبود. عمق شکاف و شاید حتا نفرت متقابل بین آن دو را در آن صحنه تاریخی دست دادن آنها با هم در افتتاحیه جام جهانی فوتبال در قطر 2022 بخوبی نشان داد و آشکار کرد.
این بدان معناست که تحولات تاریخی و تحولات پی در پی در حال وقوع در خاورمیانه به اندازه کافی خطرناک بوده تا دو کشور محاسبات خود را بازنگری کنند و منابع همدیگر را یک بار دیگر در مواجهه با آنچه در منطقه درحال وقوع است ارزیابی نمایند. اگر روش ها و نقاط شروع تفکر استراتژیک و کاربرد عقلانیت سیاسی در دو کشور مشابه نبود، خود این ارزیابی اساسا صورت نمیگرفت.
اینکه برداشت شخصی یا وضعیت روانی طرفین تغییر کرده یا ملاحظات سیاسی و مسئولیت دولتمردان بر آنها تأثیر گذاشته تا امور را درست مدیریت کنند، به ما ربطی ندارد، به ویژه آن که تاریخ منطقه نشان می دهد که چه در مرحله دولت ملی و چه قبل از آن، بین مصر و ترکیه مواجهه ها به اشکال مختلف از سویی و روابط متقابل از سوی دیگرهمواره در جریان بوده است. فرض انطباق کامل دو کشور در ارزیابی ها و سیاست ها واقع بینانه نیست. همچنین منطقی نیست که شکاف روانی ناگهان به آرامش و نیت خیر تبدیل شود. اما باید به این نکته توجه داشت که روابط بین کشورها تحت تأثیر نیروی خودانگیختگی قرار می گیرد، وقتی که محاسبات منطقی حاکم شده و رهبران به توصیه های متخصصان عمل کنند. این خود چرخ روابط را بهبود می بخشد. شروع تغییر مناسبات، تلخی روابط پیشین را ارام آرام بهبود بخشیده . روند بهبود رابطه را در مراحل بعدی آسانتر می کند.
بنابراین، با مداخلات طرفهایی که از نزدیکی روابط سودمند مصر و ترکیه آسیب دیدهاند، سرعت بهبود روابط ممکن است بعداً کاهش یابد، یا ممکن است در مقطعی شاهد تضاد منافع هم باشیم، اما حداقل آنچه اکنون در حال رخ دادن است این است که آنچه قاهره و آنکارا را متحد می کند قوی تر و بزرگتر از چیزی است که آنها را از هم جدا می کند. هر دو کشور به اندازه کافی باهوش هستند تا خواسته ها و الزامات لحظه ای و سپس رویدادهای اخیر را درک کنند. مصر و ترکیه به مدت ده سال زیان ها و خطرات اقدام یکجانبه را تجربه کردند. خوشبختانه، آنها در خطرات و ضررهای مشابه ، مشترک هستند.
در حال حاضر، آگاهی مشترکی بین آنکارا و قاهره وجود دارد که آنها مأموریتی تاریخی برای مقابله با چالشهای سرنوشتسازی دارند که بر منطقه سایه افکنده و تقریباً آن را ویران کرده است و اینکه ضرورت دارد تا انها تلاشها و تواناییهای خود را که از قابلیت ها و کارت های متفاوت اما مکمل یکدیگربوده بخوبی جمع و مدیریت کنند . بنابراین، این اتحاد یک ضرورت است که توسط رویدادهای مهم و یک دیدگاه مشترک به هر دو طرف تحمیل شده است.
———————-
*نویسنده سوری سامه رشید
منبع العربی الجدید
نویسنده: د. لينا الطبال | مترجم: علی سرداری
اما در غزه چیز جدیدی در جریان نیست. نتانیاهو به نسل کشی ادامه می دهد. او توافق آتشبس را هر طور که بخواهد نقض می کند. کابینه وی به ایجاد دفتری برای مهاجرت داوطلبانه ساکنان غزه رأی می دهد.
آیا او واقعا فکر می کند که فلسطینی کیفش را برمی دارد و از محبت اشغالگر و شهرک نشین بلوند تشکر می کند و می رود؟ مردم غزه از گرسنگی، تشنگی، درد و سرما می میرند و همه ما منتظر تصمیمی هستیم که گذرگاه را باز کنیم و به کمک های بشردوستانه اجازه بدهیم و هیچ چیز جدیدی وجود ندارد.
- 1404/01/25