تایید و تکذیب ماجرای ناپدید شدن 3 میلیون تن فولاد معادل 40 هزار میلیارد تومان ، همچنان ادامه دارد
پس از انواع کسری ها و گم شده ها از 3 هزار میلیارد تومان تا ناپدید شدن دکل نفتی این بار نوبت به فولاد رسیده است تا مشخص شود که گویا 10 درصد فولاد کشور نیز ناپدید شده است.
اخیرا سید رضا شهرستانی، عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران خبر داده است که: «در سال ۹۹ بیش از ۳۰ میلیون تن فولاد در کشور تولید شد که از این مقدار ۱۵ میلیون تن در داخل کشور مصرف و ۱۲ میلیون تن دیگر نیز صادر شد بنابراین سه میلیون تن فولاد در زنجیره مصرف و صادرت گم شده است» .وی با اشاره به فعالیت گمرکات کشورمان در مرزهای عراق، کردستان ، ترکیه، افغانستان و پاکستان در خارج از ساعتکاری به تجارتنیوز گفته است که: «بین آمارهای ظاهری با آمارهای واقعی سه میلیون تن اختلاف وجود دارد و این رقم ۱۰ درصد تولید فولاد کل کشور است که به نظر میرسد قاچاق شده است چرا که وقتی اختلاف بین قیمت داخل و خارج زیاد باشد قاچاق نیز زیاد میشود.»
* دبیر انجمن حرف های عضو هیات مدیره را انکار کرد
این اظهارات در حالی مطرح می شود که «رسول خلیفه سلطانی» دبیر انجمن تولید کنندگان فولاد اما در رابطه با بحثهای مطرح شده در رابطه با گم شدن 3 میلیون تن فولاد اظهار داشته است که:«این گم شدن مربوط به بحثهای آماری است، وگرنه 3 میلیون تن فولاد قابلیت گم شدن ندارد.»
او همچنین در ادامه نیز توضیح داده است که: «منظور از این مساله آن است که در موازنه تولید، واردات و صادرات با کمبود 3 میلیون تنی روبهرو هستیم.»
وی ادامه داده که: «این اختلاف آماری ناشی از ارقام موجود در آمارهای کلی صنعت فولاد است و هنوز حسابرسی شرکتهای فولادی نهایی نشده است. در واقع انبارگردانی و حسابرسی شرکتهای فولادی خردادماه نهایی میشود و آن زمان آمار دقیق مشخص خواهد شد.»
* انبارگردانی مقصر گم شدن 3 میلیون تن فولاد شد
اصرار دبیر انجمن درحالی به اختلاف در انبارگردانی هاست که رقم 3 میلیون تن چنان ناقابل یا اندک نیست که به راحتی بتوان آن را تنها مربوط به اختلاف در انبارگردانی مربوط دانست.
باید به این موضوع نیز در این میان توجه داشت که با توجه به این که فولاد جزو بازارهایی است که بعضاً بهعنوان کالای سرمایهای و در نقش حافظ ارزش پول به آن نگاه میشود، هدف سرمایههای سرگردانی است که بسیاری از بازارهای مشابه را هم متلاطم میکند.
رویه روال عادی این است که بازار دست اهالی خود بازار اعم از تولیدکننده، توزیعکننده و صادرکننده باشد. اما در این میان به نظر می رسد که موضوعی که باعث سواستفاده از این بازار شده، هماهنگ نبودن حلقههای اثرگذار در این بازار است. نبود این هماهنگی موجب شده که برخی از این فاصلهها بهرهبرداری کنند و در این زمان، رانتهایی نصیب این افراد شود.
از سوی دیگر کسانی که این محصول را در بورس یا دیگر بازارها عرضه میکنند، خارج از کانالهای قانونی فعالیت میکنند و به این وضعیت عادت کردهاند.
* نهادهای نظامی پشت ماجرای گم شدن فولاد هستند؟
حالا اما در حالی گفته می شود که 10 درصد فولاد کشور در سال 1399 ناپدید شده و یا سرنوشت ان مشخص نیست که بسیاری ردپای نهادهای نظامی هم چون سپاه را در این قضیه بسیار جدی می بینند.
باید توجه کرد که پیش از این در بلوای مساله قیرها و دادن قیر مجانی نیز پای نهادهای نظامی و بسیج پیش از همه وسط آمده بود. حالا نیز گفته می شود که بخشی از این فولاد احتمالا به عراق و سوریه منتقل شده اند. هر چند تاکنون سند مشخصی در این باره ارائه نشده است اما هم چنان یکی از اصلی ترین متهمان ناپدید شدن 3 میلیون تن فولاد که رقمی به اندازه 40 میلیارد تومان است سپاه تصور می شود.
* تکذیب های همراه با عجله
از سوی دیگر مساله تکذیب های خبر اول بدون این که پوشش کافی رسانه ای یا پاسخ کافی مسولان وزارت صنعت، معدن و تجارت را در پی داشته باشد به شبهات ماجرا می افزاید.
در حالی که «سیدرضا شهرستانی» اولین کسی بود که این خبر را به رسانه ها کشاند و فایل صوتی و ویدیویی اظهارات وی نیز موجود است ، ناگهان در چرخشی عجیب دست به انکار گفته های خود زده است.
« سیدرضا شهرستانی » به عنوان عضو هیات مدیره انجمن فولاد کشور تنها دو روز پس از مصاحبه نخست خود این بار گفت که :«در خصوص گم شدن 3 میلیون تن فولاد من مصاحبه ای نکردم و این خبر کذب محض می باشد.» رضا شهرستانی در خصوص گم شدن 3 میلیون تن فولاد در زنجیره مصرف و صادرات گفت: «من صحبتی در رابطه با گم شدن 3 میلیون تن فولاد در زنجیره مصرف و صادرات نکرده ام و گم شدن 3 میلیون تن فولاد کذب محض است.»
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد در مصاحبه ای تاکید کرده است که این گم شدن فولاد مربوط به بحث های آماری است، وگرنه 3 میلیون تن فولاد قابلیت گم شد ندارد و منظور از این صحیت آن است که در موازنه تولید، واردات و صادرات با کمبود 3 میلیون تنی رو به رو هستیم.
شهرستانی در ادامه نیز در این باره توضیح داده است که این اختلاف آماری ناشی از ارقام موجود در آمارهای کلی صنعت فولاد است و هنوز حسابرسی شرکت های فولادی نهایی نشده است. در واقع انبار گردانی شرکت ها در خرداد ماه نهایی می شود و آن زمان آمار دقیق مشخص خواهد شد.
بر اساس گفته های تازه شهرستانی ، این اختلاف آماری در سال های پیش هم وجود داشته است و رقم 3 میلیون تن مربوط به آمار سال 99 عدد بزرگی است و توجهات را به خود جلب کرده است.
مدیر اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد در این باره هم چنین در تکذیب پر از عجله خود گفته است که : «سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) فقط آمار شرکت های زیر مجموعه خود را منتشر می کند. آمار بخش خصوصی واقعی را هم باید به آمار ایمیدرو اضافه کرد که در گزارشات ماهانه انجمن فولاد، آمار کل فولاد کشور اعلام می شود.»
به این موضوع باید توجه کرد که در سال 99 حدود 18.8 میلیون تن شمش فولاد تولید شده و 4.5 میلیون تن آن صادر شده است. بنابراین باید 14.3 میلیون تن آن در کشور مصرف شده باشد، حال آن که تولید مقاطع طویل کشور 11.6 میلیون تن بوده است.
به نظر می رسد در حالی که باید آمار با دقت بیشتری ثبت شود اما هم چنان در مساله تولید فولاد با آمارهای متناقض رو به رو هستیم. آمارهایی که باعث می شود در نهایت نتوان به ارقام صحیح رسید.
در این میان اما مدل تکذیب سخنان خود توسط «سیدرضا شهرستانی» اما بر امکان جعل یا درست نبودن آمار تولید و خروجی فولاد کشور می افزاید.
شباهت بین تکذیب شهرستانی با سخنان دبیر انجمن فولاد کشور اما بر شائبه های گم شدن یا نشدن 10 درصد فولاد کشور می افزاید. به نظر می رسد اکنون لازم است به جای اعضای انجمن فولاد کشور، وزارت صمت وارد عرصه شود و با پیگیری و جستجو آمار دقیق را در دسترس افکار عمومی قرار دهد. خبر گم شدن 10 درصد فولاد کشور در حالی جامعه را مشغول خود کرده است که تکذیب ها تاکنون بر افکار عمومی تاثیری نداشته است و وورد فوری وزارت صنعت، معدن و تجارت را به پرونده ناپدید شدن 40 هزار میلیارد تومان از فولاد کشور در یک سال را اکنون بیش از همیشه می توان احساس کرد.