انتظار برای نشست تازه گروه نفتی اوپک پلاس ادامه دارد
هجدهمین نشست اوپک پلاس که جمعه شب آغاز شده بود به دلیل این که هدف از برگزاری این نشست رسیدن به اجماع بر سر افزایش تدریجی تولید نفت در ماه‌های آینده بود و به نتیجه نرسید در نهایت ناکام ماند .بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران نیز در حاشیه هجدهمین نشست اوپک پلاس، گفت که:«در این نشست در مورد بازگشت ایران به بازار صحبت شد و اعلام کردم هر تصمیمی گرفته شود بر اراده ما تاثیری ندارد و هر وقت تحریم‌ها برداشته شود در حداقل زمان و با حداقل تولید قبل از تحریم به بازار بر می‌گردیم.»به گزارش ایرنا، ۲۳ کشور عضو اوپک پلاس، سال گذشته بر سر کاهش حداکثر ۹.۷ میلیون بشکه نفت توافق کرده بودند.
خبرگزاری رویترز روز پنجشنبه اعلام کرده بود که گزارش کمیته فنی مشترک اوپک پلاس با پیش‌بینی افزایش شدید عرضه نفت در سال ۲۰۲۲ و ثبت مازاد ۱۸۱ میلیون بشکه‌ای نفت تا پایان سال جاری میلادی به کشورهای اوپک پلاس توصیه کرده که برای حفظ تعادل بازار جهانی نفت به توافق آوریل ۲۰۲۰ مبنی بر کاهش ۵.۷ میلیون بشکه‌ای تولید تا آوریل سال ۲۰۲۲ پایبند بمانند.
البته برخی تحلیلگران بازار جهانی نفت معتقدند که تقاضای نفت در نیمه دوم سال جاری میلادی و با افزایش شمار افراد واکسینه شده در برابر ویروس کرونا و کاهش محدودیت‌های سفر افزایش یابد و بر همین اساس انتظار دارند که نشست امروز تولیدکنندگان عمده، با توافق در مورد افزایش عرضه ۵۰۰ هزار بشکه‌ای نفت به پایان برسد. اما در مقابل، عده‌ای دیگر از تحلیلگران بر این باورند که شیوع شتابان ویروس جهش‌یافته دلتا مانع از تحقق خوش‌بینی‌های موجود در مورد آینده بازار نفت در نیمه دوم سال جاری خواهد شد.
با این وجود، قیمت هر بشکه نفت پایه برنت در جریان معاملات روز پنجشنبه ۱.۳۸ درصد افزایش یافت و با رسیدن به مرز ۷۶ دلار به بالاترین سطح از نوامبر ۲۰۱۸ تا کنون رسید. در همین حال، بهای هر بشکه نفت سنگین ایران نیز از مرز ۷۱ دلار عبور کرد.
در این شرایط و درحالی که اوپک پلاس تلاش می کند بازار نفت را متوازن نگه دارد و از ماه آگوست با افزایش تقاضا بر میزان تولید خود بیفزاید، امارات با جاه طلبی خواستار دریافت سهمیه بیشتر تولید است و با طرح های این گروه مخالفت می کند.
با شروع همه گیری ویروس کرونا در جهان و کاهش تقاضا برای نفت، اوپک پلاس به منظور تقویت قیمت این کالای اساسی در سال گذشته میلادی توافق کردند تا از ماه می 2020 روزانه 9.7 میلیون بشکه از تولید خود را کاهش دهند که رقمی بی سابقه و رکورد محسوب می‌شد و در فاز نخست تصمیم گرفتند تا این قرارداد تا آوریل 2022 ادامه یابد.
با بهبود تقاضا، این گروه به تدریج بر میزان تولید افزودند و اکنون (جولای 2021) کاهش تولید به 5.8 میلیون بشکه در روز رسید.
قرار بود گروه کشورهای عضو اوپک و هم پیمانانشان که اوپک پلاس خوانده می شوند در روز پنج شنبه نشست داشته باشند که با توجه به اهمیت این نشست، این جلسه یک روز به تعویق افتاد و روز پنج شنبه کمیته مشترک نظارتی وزرا نشست خود را برگزار کرد.
این کمیته وضعیت بازار و عرضه و تقاضا و میزان پایبندی اوپک پلاسی ها به توافق را بررسی می کند و سپس به نشست وزرا مشاوره و راهنمایی می دهد.در نشست این کمیته، تقریبا تمامی اعضا به غیر از امارات از طرح افزایش تدریجی روزانه 400 هراز بشکه در روز از ماه آگوست تا پایان سال 2021 و تمدید توافق تا پایان سال 2022 حمایت کردند.
اما در روز نشست وزرا، همه چیز آنطور باید پیش نرفت و نشست نتیجه ای در برنداشت و قرار شد تا بار دیگر اعضا در روز دوشنبه گرد هم جمع شوند.
پس از این که اوپک پلاس پس از دو روز مذاکرات در روز جمعه بر سر میزان تولید نفت به علت کارشکنی امارات به توافق نرسیدند، قرار است که این گروه گفتگوهای خود را در روز دوشنبه ادامه دهند.
امارات چه می خواهد؟
منابع اوپک پلاس می گویند امارات شکایت دارد که سطح تولید پایه آن- سطح محاسبه هرگونه کاهش – در ابتدا خیلی کم تعیین شده است؛ موضوعی که قبلا هم مطرح شده بود اما امارات می گوید در صورت پایان توافق در آوریل 2022، آن را تحمل کند نه اینکه (توافق کاهش تولید) بیشتر ادامه یابد.منابع اوپک پلاس اعلام کردند امارات می خواهد سطح پایه تولید آن 3.84 میلیون بشکه در روز تعیین شود درحالی که اکنون روزانه 3.168 میلیون بشکه است.
امارات طرح های تولید جاه طلبانه ای برای سرمایه گذاری میلیاردها دلار برای تقویت ظرفیت دارد. منابع آگاه اماراتی می گویند توافق اوپک پلاس حدود 30 درصد ظرفیت امارات را معطل نگه داشته است.
سطح تولید پایه آن سطحی از تولید است که بر اساس آن سهمیه تولید هر کشور در توافق کاهش تولید مشخص شده و بر اساس سطح تولید در سال 2018 در نظر گرفته است.
امارات استدلال کرده است که در درخواست برای سطح تولید بالاتر تنها نبوده زیرا کشورهای دیگری مانند آذربایجان، کویت، قزاقستان و نیجریه نیز از زمان انعقاد این توافق در سال گذشته، چنین درخواستی داشته و سطح تولید پایه جدیدی دریافت کرده اند.
تحلیلگران معتقدند ابوظبی دستورالعمل آشکاری برای افزایش تولید دارد و به‌دنبال نفوذ بیشتر است. امارات در سال 2020 نیز قصد داشت اوپک را ترک کند تا بتواند نفت بیشتری تولید کند و از سرمایه‌گذاری میلیارد دلاری در توسعه ظرفیت تولیدش سود ببرد. مخالفت این کشور در جلسات اوپک پلاس نشان دهنده این است که آنها هنوز هم همین نیت را دارند.
در ساعات پایانی روز جمعه منابع آگاه به رویترز گفتند اوپک پلاس دیروز توافق کردند حتی اگر امارات همچنان با تمدید توافق مخالفت کند، از ماه آگوست نفت بیشتری به بازار روانه و دوره توافق کاهش تولید را تمدید کنند.
این در حالی است که تمامی توافق های اوپک پلاس به تصویب و اجماع همگی اعضا نیاز دارد. این اتفاق نادر روز جمعه بدان معناست که امارات هنوز می تواند برنامه اوپک پلاس را از بین ببرد. هنوز مشخص نیست که این طرح جدید انجام خواهد شد یا نه.این منابع می گویند اوپک پلاس در روز جمعه به افزایش تولید تا حدود 2 میلیون بشکه در روز از ماه آگوست تا دسامبر 2021 و تمدید این قرارداد تا پایان سال 2022 به جای آوریل 2022 رای داده اند.
بن بست یا مسیر همکاری؟
بن بست ایجاد شده در مذاکرات اوپک پلاس می تواند برنامه ها و طرح های این گروه برای تولید نفت بیشتر تا پایان سال را به تاخیر بیندازد و قیمت نفت را کاهش دهد، قیمتی که به بالاترین رقم در 2 سال و نیم گذشته رسیده است.درحالی که قیمت نفت در حال حاضر در حدود 75 دلار در هر بشکه است و در سال جاری بیش از 40 درصد افزایش یافته است، بدون توافق، گروه اوپک پلاس می تواند محدودیت های بیشتر بر میزان تولید را حفظ کند. مشتریان به نفت بیشتر برای کمک به بهبود اقتصاد جهان از رکود ناشی از کرونا نیاز دارند.افزایش قیمت نفت سبب بالا رفتن تورم در جهان می شود و بهبود اقتصادی ناشی از بحران کرونا را کند می کند.
گزینه های پیش روی اوپک پلاس در صورت عدم توافق
اگر امارات همچنان کارشکنی کند، احتمالا همین میزان کاهش تولید ادامه می یابد؛ هرچند یک گزینه با احتمال کمتر یعنی از هم پاشیدن توافق و اینکه هر کدام از کشورها به هر میزانی بخواهند تولید کنند، نیز وجود دارد.از سوی دیگر، این گروه می تواند بر سر افزایش تولید تا پایان سال 2021 توافق کند اما گفتگو در مورد تمدید توافق به پس از آوریل 2022 را به تعویق بیندازد. منابع آگاه از ارائه این پیشنهاد از سوی امارات خبر می دهند.
اما تحلیلگران می گویند اگر در میان اعضای اوپک پلاس شکاف ایجاد شود و گروه از هم بپاشد، بازار نفت می تواند شاهد یک سقوط قیمت مشابه زمان جنگ قیمت میان عربستان و روسیه باشد.
لوئیس دیکسون، تحلیلگر بازار نفت در موسسه ریستارد انرژی گفت: «اگر در میان اعضای اوپک پلاس شکاف ایجاد شود و گروه از هم بپاشد… بازار نفت می تواند شاهد یک سقوط قیمتی شبیه سقوط قیمت در زمانی باشد که روسیه از ائتلاف اوپک پلاس در مارس 2020 خارج و منجر به شروع جنگ قیمتی شد.»
روس ها و سعودی ها چه می گویند؟
منابع اوپک پلاسی می گویند، در جلسات هفته گذشته، روسیه بر عرضه بیشتر نفت به بازار اصرار داشته است زیرا افزایش قیمت نفت مشوقی برای نفت شیل که رقیب اوپک است به حساب می رود زیرا هرچه قیمت ها بالاتر باشد برای نفت شیل اقتصادی تر است.عربستان نیز رویکرد محتاطانه تری دارد و می گوید با توجه به بی ثباتی باقی مانده در مورد همه گیری کرونا به دلیل وجود انواع مختلف این ویروس که شیوع های جدیدی را رقم می زند، نفت کمتری باید عرضه شود.
