دست های آلوده مخفی؛ از بدهکاری کلان بانکی تا صحنه گردانی پتروشیمی میانکاله و پولشویی گسترده
عبدالله عبدی، مردی با دو کدملی در این کشور چه می کند؟ رابطه عبدالله عبدی با تحریم بانک توسعه صادرات چیست؟
ملی مذهبی
بلوای ساخت پتروشیمی میانکاله فعلا با توقف پروژه ساخت این پتروشیمی در منطقه حفاظت شده میانکاله متوقف شده است. توقفی که بار اول حتی با دستور مستقیم دادستان نیز ممکن نشد تا آن که شخص وزیر کشور وارد روند شد و دستور به توقف داد تا شاید راهی برای نجات این تالاب ارزشمند کشور و منطقه حفاظت شده آشوراده یافته شود.
در این میان اما مساله و جنجال ساخت غیرقانونی یک پتروشیمی در میانکاله که مجوزهای لازم از سازمان محیط زیست را نیز ندارد خود منجر به بالارفتن پرده هایی شد که پس پرده غبارآلود تلاش برای ساخت پتروشیمی میانکاله را کمی روشن تر و شفاف تر کرد. در این میان یک نام بود که توجه ها را به خود جلب کرد، نامی که گفته می شود دو هویت، دو کدملی و دو شخصیت دارد؛
عبدالله عبدی!
در واقع همزمانی اعلام لیست بدهکاران کلان بانکی با بلوای پتروشیمی میانکاله بود که بسیاری از نقاط تاریک ماجرا را روشن کرد و پس از انتشار اسامی ابر بدهکاران بانک توسعه صادرات توسط رسانه‌ها مشخص شد سر لیست بدهکاران این بانک که تسهیلات کلان ارزی دریافت کرده شرکت فولاد البرز ایرانیان یا همان مالک پتروشیمی میانکاله است.
اختاپوس مالی در پشت صحنه پتروشیمی میانکاله
پس از انتشار اسامی ابر بدهکاران بانک توسعه صادرات توسط رسانه‌ها مشخص شد سر لیست بدهکاران این بانک که تسهیلات کلان ارزی دریافت کرده شرکت فولاد البرز ایرانیان بوده که فقط در 2 فقره تسهیلات یورویی که با نرخ دولتی ۳۳۸۳ تومان در بهمن ماه ۱۳۹۴ به آن پرداخت شده است بیش از ۱۳۰۰ میلیارد تومان به بانک توسعه صادرات بدهکار است و با نرخ امروزی یورو اصل مبلغ تسهیلات بیش از ۲۰۰۰ میلیارد تومان بوده و جای تعجب دارد که چطور در سیستم بانکی وی ۱۳۳۶ میلیارد تومان به همراه سود بدهکار است و باز جای سوال دارد که بازگشت تسهیلات آن هم ارزی با چه نرخ سود برای ارز یورو محاسبه شده است؟
در همان زمان اما خبرگزاری برنا ابعاد تازه ای از پرونده را افشا کرد و با بررسی بیشتر اسنادی که به دست این خبرگزاری رسیده مشخص شد که شرکت فوق این تسهیلات را از بانک توسعه صادرات شعبه ساری اخذ کرده و نه تنها نسبت به تسویه آن اقدامی نکرده است بلکه سهامدار در انتظار تملک کارخانه فولاد البرز ایرانیان توسط بانک توسعه صادرات و بسته شدن پرونده خود می‌باشد.
همچنین با توجه به اسنادی که به دست این خبرگزاری رسیده مشخص شد که ضامن تسهیلات شرکت فولاد البرز ایرانیان «عبدالله عبدی» سهامدار اصلی خود شرکت و شرکت سازه‌های فلزی آسماش یا همان شرکت سازه‌های سنگین مازندارن که تغییر نام داده است و شرکت تولیدی ساریه شمال بوده که با بررسی بیشتر مشخص شد همه در اصل سهامدار مشترک دارند و آن آقای عبدی همان شخصی که چندی قبل در رسانه ها به عنوان فردی با ۲ کد ملی از آن یاد شده بود است.
از همه مهم‌تر این است که میزان وثائق تسهیلات حدود ۴۳۱ میلیارد تومان بوده که بر فرض اقدام جهت اجرای وثائق و تملک آن توسط بانک حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان بدون تکلیف خواهد ماند و در نهایت کارخانه فولاد البرز ایرانیان به تملک بانک توسعه صادرات در می آید و در آخر تعطیل می شود در حالی که آن شخص به منافع خود رسیده است و دیگر آن کارخانه ارزشی برای او ندارد.
در حال حاضر برخی از کسب و کارها برای دریافت ۱ میلیارد تومان چندین سال در پشت در بانک‌ها در انتظار دریافت تسهیلات به سر می‌برند و برخی بدهکاران مانند خاوری و دیگر ابر بدهکاران برای خود پایگاه‌هایی را در خارج از کشور بنا کرده و نیازی به بازگشت به کشور و پاسخگویی ندارند.
همچنین نامبرده در حال حاضر به فکر دریافت تسهیلات و گشایش LC از بانک‌ها جهت احداث شرکت پتروشیمی میانکاله است. برخی از رسانه‌ها هم عنوان کرده‌اند که پتروشیمی میانکاله یا همان پتروشیمی امیرآباد مازندران در مهرماه ۹۹ بدون تایید سازمان محیط زیست مجوز تاسیس گرفت و معاونت وقت برنامه ریزی وزارت نفت در دی ماه ۹۹ موافقت نامه مقدماتی اجرای این طرح را امضاء کرد.
مالک این پتروشیمی «عبدالله عبدی» است و گفته می‌شود هزینه تاسیس پتروشیمی میانکله 2 برابر مجموع بودجه سازمان محیط زیست (۲۱۵۷ میلیارد تومان)، سازمان بهزیستی (۱۷۰۰۰ میلیارد تومان) و وزارت راه و شهرسازی (۲۰۶۰۰ میلیارد تومان) است.
با بررسی های برنا در سایت روزنامه رسمی کشور، مشخص شد که سهامداران شرکت پتروشیمی میانکاله حداقل مالک ۳ شرکت سهامدار اصلی شرکت پتروشیمی میانکاله هستند.
شرکت سیمان نائین که با بررسی بیشتر اسم عبدالله عبدی در ریاست هیئت مدیره آن با ۲ کد ملی مختلف به چشم می خورد. همچنین سهامدار دیگر این پتروشیمی شرکت تولیدی ساریه شمال است که در آن هم وی سهامدار اصلی هستند و چندین سال به عنوان ریاست هیئت مدیره در آن حضور داشتند این همان شرکتی است که ضامن تسهیلات وی در فولاد البرز ایرانیان شده است و در پایان شرکت مرغ امین مازندران که این شرکت هم وابسته به آقای عبدی هست و چندین سال همسر وی خانم گیتا شوکتی به عنوان عضو هیات مدیره در این شرکت حضور فعال داشته اند.
با بررسی بیشتر در سامانه ثبت شرکت‌ها مشخص شد اعضا هیئت مدیره شرکت پتروشیمی امیر آباد مازندران افراد پر کاری هستند و همزمان در چندین شرکت مشغول به کار می‌باشند آقای محمد رمضانی در اکثر شرکت‌های آقای عبدی مانند فولاد البرز ایرانیان و سازه های سنگین آسماش و سیمان نائین حضور فعال دارند همینطور آقای علی بختیاری در شرکت سازه های سنگین آسماش شرکت فولاد البرز ایرانیان و شرکت فیلتر پاک خاورمیانه و ساریه شمال به عنوان بازرس و یا عضو هیئت مدیره حضور دارد و در آخر آقای علیرضا مهرپژوه که در شرکت سیمان نائین حضور دارند.
گیرنده تسهیلات کلان ارزی بدون ضمانت مناسب با امیدی مشکوک به توقیف اموال
همه این ها در حالی است که حالا نیز مشخص شده است که «عبدالله عبدی» نه تنها تسهیلات کلان ارزی دریافتی او تناسبی با وثیقه‌های اخذ شده ندارد بلکه با ثبت شرکت‌های مختلف به فعالیت اقتصادی ادامه می‌دهد و از طریق شرکت آسان سرمایه پویای دانا بخش قابل توجهی از سهام بانک ایران زمین را در اختیار دارد.
بررسی اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نشان می‌دهد عبدالله عبدی که همگان آنرا با عنوان مالک پتروشیمی میانکاله و ابر بدهکار بانک توسعه صادرات می‌شناسند با ثبت شرکت‌های مختلف فعالیت اقتصادی دارد به طوری که بررسی اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نشان می‌دهد عبدالله عبدی با ثبت شرکت‌های مختلف فعالیت اقتصادی دارد به طوری که وی رئیس هیئت مدیره 8 شرکت مدیریت سرمایه سورین، فولاد البرز ایرانیان، سیمان نایین، سازه های فلزی سنگین آسماش، پارس سرمایه هم‌افزا دانا، شرکت‌های فیلتر پاک خاورمیانه، ساریه شمال و شرکت تولیدی مرغ مادر امین بوده است.
از میان شرکت‌های اعلام شده که آقای عبدی در آنها فعالیت دارد، ۳ شرکت سیمان نایین، تولیدی ساریه شمال و فولاد البرز ایرانیان سهامدار اصلی پتروشیمی میانکاله هستند. بر اساس بررسیهای انجام گرفته شرکت تولیدی ساریه شمال که در آن هم وی سهامدار اصلی است، ضامن دریافت تسهیلات شرکت فولاد البرز ایرانیان شده که آقای عبدی رئیس هیئت مدیره این شرکت را بر عهده دارد.
بر اساس اسامی ابر بدهکاران بانک توسعه صادرات مشخص شد شرکت فولاد البرز ایرانیان تسهیلات کلان ارزی دریافت کرده و بیش از ۱۳۰۰ میلیارد تومان به بانک توسعه صادرات بدهکار می باشد. میزان وثائق تسهیلات حدود ۴۳۱ میلیارد تومان است که با اقدام جهت اجرای وثائق و تملک آن توسط بانک حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان بدون تکلیف مانده و در نهایت کارخانه فولاد البرز ایرانیان به تملک بانک توسعه صادرات در می‌آید.
همچنین در میان شرکت‌های سهامدار بانک ایران زمین نام شرکت آسان سرمایه پویای دانا دومین سهام دارعمده این بانک به چشم می‌خورد که رئیس هیئت مدیر آن برعهده احمد ساعی است. نامبرده در حال حاضر مدیر عامل گروه کالی دانایان، مدیرعامل شرکت آب خاک توسعه بوده و تا مهرماه 1400 رئیس هیئت مدیره نوسعه کسب و کار ونداد بوده است.
این فرد تا خرداد 1400 رئیس هئیت مدیره شرکت مدیریت سرمایه سورین بوده که بعد از آن این سمت بر عهده عبدالله عبدی است. این شرکت که 4.94 درصد سهام بانک ایران زمین را در اختیار دارد، وابسته به آقای عبدی است.
لازم به ذکر است که با بررسی بیشتر خبرنگار برنا در سامانه ثبت شرکت‌ها مشخص شد که 4 شرکت سرمایه گذاری دانایان، گسترش سرمایه پردازش اندیشه، پویا تجارت فریاب با آدرس و کد پستی شرکت مدیریت سرمایه سورین ثبت شده‌اند که نام آقای بابک جهان آرا در بین اعضای و رئیس هیات مدیره این شرکت ها دیده می‌شود. این فرد در شرکت گسترش سرمایه پردازش اندیشه در حالی که احمد ساعی رئیس هیئت مدیره این شرکت بوده در سمت مدیرعامل این شرکت فعالیت داشته است.
ماجرای تحریم بانک توسعه صادرات چیست؟
در این شرایط این سوال مطرح می‌شود چگونه این فرد با ایجاد شرکت‌های متعدد و با ۲ کد ملی، امکان فعالیت اقتصادی غیر شفاف داشته و در مواردی تسهیلات کلان ارزی دریافت کرده است و از چه طریق و با چه رانتی برای احداث پتروشیمی میانکاله مجوز گرفته است؟
اما شاید برای درک بهتر این که «عبدالله عبدی» کیست باید یک بار دیگر به مساله بانک توسعه صادرات نیز بپردازیم.
بانک توسعه صادرات ایران در توضیح ماموریتش، خود را شرکت خدمات مالی و بانکداری ایرانی معرفی می کند که در زمینه ارائه خدمات بانکداری خرد، بانکداری شرکتی، مدیریت سرمایه‌گذاری و کارگزاری بورس، همچنین ارائه تسهیلات بازرگانی فعالیت می‌کند. بانک توسعه صادرات ایران کار خود را از ۱۹ تیر سال ۱۳۷۰ با هدف اعطای تسهیلات خرد و کلان به بازرگانان ایرانی آغاز کرد. در حقیقت وظیفه این بانک تنها در رابطه با دادن تسهیلات به بازرگانان است و بخش زیادی از این تسهیلات نیز به صورت ارزی پرداخت می شود.
تحریم بانک توسعه صادرات و شعب ونزوئلا این بانک
اما به نظر می رسد که وظایف این بانک بیش از این موارد باشد. در سال ۱۳۸۷بانک توسعه صادرات ایران در لیست تحریم های هدفمند آمریکا قرار گرفت و آمريکا سه شرکت «کارگزاری توسعه صادرات» و «صرافی توسعه صادرات» در ايران، و «بانکو يونيورسال» شاخه شعبه بانک توسعه صادرات ايران در ونزوئلا را مشمول تحریم قرار داد.
بانک توسعه صادرات ايران، با محکوم کردن تحريم اين بانک از سوی خزانه داری ايالات متحده اعلام کرد: در پيوند با اين اقدام از دفتر خزانه داری آمريکا به « مراجع ذی صلاح» شکايت می کند. این بانک به نام این مراجع البته اشاره نکرده بود.
به واسطه اين تحريم ها، همه حساب ها و دارايی های بانک «توسعه صادرات ايران» در آمريکا توسط دولت اين کشور ضبط شد و واشنگتن همچنين هرگونه داد و ستد با اين بانک را ممنوع کرده است.
دولت آمريکا، اين بانک را متهم کرده است که به وزارت دفاع و پشتيبانی نيروهای مسلح ایران، که در ساخت و گسترش و موشک های بالستيک فعاليت می کند، خدمات مالی ارائه می دهد.
دولت آمریکا در آن سال همچنين دولت ايران را متهم کرد که از اين بانک برای دور زدن تحريم ها استفاده می کند. بانک توسعه صادرات اين تحريم را «نشانه فرافکنی بحران اقتصادی» آمريکا دانست و اتهامات واشينگتن مبنی بر پيوند داشتن با برنامه تسليحاتی ايران را «به شدت تکذيب» کرد.
اما شاید بتوان از ردگیری این تحریم ها دریافت که در میان ده ها بانک، هدف گیری بانک توسعه صادرات که به نوعی بیشترین وام های ارزی را به اشخاص و شرکت های خاص می دهد ، نشان‌دهنده روابط عبدالله عبدی به عنوان شخص پشت پرده ساخت پترشیمی میانکاله و بانک توسعه صادرات با باندهای قدرتمند پشت پرده است.
تقریبا همه آن چه که در اسناد پاناما در ارتباط با ایران مطرح می‌شود درباره نقش ادعایی شرکت‌های ایرانی در دور زدن تحریم‌های یک جانبه و چند جانبه غربی‌ها و هشدار مدیر شرکت حقوقی موسفون درباره همکاری با چنین شرکت‌هایی است.
حال بار دیگر به موضوع پتروشیمی میانکاله باز گردیم.«عبدالله عبدی» به همراه «امیر حسنخانی» نماینده سابق فردوس و طبس از اصلی‌ترین سهامداران بانک ایران‌زمین نیز هستند. این در حالی است که امیر حسنخانی در آبان سال 1400 به اتهام ارزیابی غیرواقعی املاک و تضییع گسترده حقوق بانک بازداشت شد. در آن زمان علی القاصی‌مهر به اسامی متهمان و نام آن اشاره ای نکرده، اما بعدتر مشخص شد که نام بانک ایران زمین است و متهمان آن سه نفر به نام های «محمدرضا امیر حسنخانی»،«حمیدرضا حسنخانی» و «وحید معتمدیان» هستند که دادستان تهران از اعلام نام آن ها سرباز زده است. به گفته آقای القاصی‌مهر این بانک از طریق ادغام با موسسه مالی و اعتباری و چند شرکت تعاونی اعتباری دیگر تشکیل شده است.
محمدرضا امیر حسنخانی اما از دوستان و شرکای اصلی عبدالله عبدی در بانک ایران زمین است که بخشی از وظایف عبدی را در بانک ایران زمین پوشش می دهد.
حال یک بار دیگر به مفاد اسناد و بانک های تحت تحریم اگر دقت کنیم باز نام بانک ایران زمین را نیز در این موارد می بینیم.
کافی است نگاهی به لیست شرکت ها و عملکرد و نوع رابطه و اصرار به گرفتن وام های ارزی مشخص با دو کدملی تنها از یک بانک مشخص نشان می دهد ماجرای تاسیس پتروشیمی میانکاله و همزمانی انتشار لیست ابربدهکاران بانکی و لیست بدهی ارزی «عبدالله عبدی» اما نشان از رابطه پیچیده پشت پرده در این کشور دارد.
