تکرار اتفاقات مالی تامین اجتماعی در نهاد کتابخانه های عمومی کشور

شنبه 10 اسفند 1392

تعلل در برکناری افراد شناخته شده این جریان باعث شد که در این مدت این تیم وابسته به محمود احمدی نژاد آخرین درآمدزایی های خود را نیز رقم بزنند و قراردادهای میلیاردی را به کام خود در این نهاد دولتی ثبت نمایند. حتی استخدام هایی در روزهای آخر صورت گرفته که …

نهاد کتابخانه های عمومی کشور یکی از نهادهای بزرگی بود که در دولت محمود احمدی نژاد تحت تصرف کامل نزدیکان اسفندیار رحیم مشایی بود و سوئ استفاده های مالی فراوانی در آن رخ داد که برخی از آنها رسانه ای نیز شد. هر چند با این حال عزل کسی چون مهندس منصور واعظی که بر ریاست این نهاد تکیه زد بود بعد از گذشت چندین ماه بالاخره در حال عملی شدن است. در حالی که انتظار می رفت برکناری افراد شناخته شده ای چون وی که در موسسه ایران نیز حضور داشت زودتر از این ها صورت پذیرد. همین تعلل در برکناری افراد شناخته شده این جریان باعث شد که در این مدت این تیم وابسته به محمود احمدی نژاد آخرین درآمدزایی های خود را نیز رقم بزنند و قراردادهای میلیاردی را به کام خود در این نهاد دولتی ثبت نمایند. حتی استخدام هایی در روزهای آخر صورت گرفته که باعث جنجال رسانه ای نیز شده است.

هم چنین در روزهای گذشته، سالگرد طرحی با نام ” ایستگاه مطالعه” جشن گرفته شد. طرحی که به گفته مسئولان این نهاد قرار بود بر مبنای سخنان رهبری کتاب را با هزینه اندک به میان خانواده ها ببرد، اما منجر به رزومه سازی و کتاب‌سازی برای عده ای خاص و بهانه ای برای پولشویی در این نهاد فرهنگی شده است.در این گزارش اهداف و نتایج طرح ایستگاه مطالعه و شبهات پشت پرده این طرح مورد بررسی قرار می گیرد. مسائلی که از شبهه گذشته است و این روزها موجبات انتقادهای وسیعی را نسبت به مدیریت نهاد کتابخانه ها توسط منصور واعظی و پول‌شویی در این نهاد حساس فرهنگی فراهم آورده و حضور نزدیکان اسفندیار رحیم مشایی و ادعای آنها مبنی بر انتقال بودجه نهاد به دانشگاه ایرانیان در رسانه‌ها مطرح شده است(انتخاب – 13 بهمن 92).

ماجرای بودجه 40 میلیاردی کتابخانه‌ها، نزدیکان مشایی و حیاط خلوت دبیرکل

دبیرکل نهاد کتابخانه ها پس از انتصاب خود در سال 86 و تلاش های گسترده در ارتباط گیری با شخصیت های اصولگرا سال 90 توانست 40 میلیارد تومان بودجه را از دولت وقت به خود اختصاص دهد. بودجه‌ای که از یک‌سو منجر به تصرف نهاد کتابخانه ها توسط افراد شناخته شده این جریان (موسوم به انحرافی) همچون بهمن شریف‌زاده و امیدی شهرکی می شود و از سوی دیگر دکانی برای کاسبی میلیاردی روح‌الله واعظی فرزندان یکی از مقامات بالای این نهاد و صاحب شرکت های متعدد اقتصادی و رایانه ای را فراهم می آورد.

ورود منصور واعظی به حلقه احمدی نژاد

نام منصور واعظی پس از درگیری‌های پرحاشیه که منجر به برکناری وی از ریاست سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران شد – درگیری‌های چند روزه که به قفل و زنجیر کردن در ساختمان و اکشن‌کاری انجامید- از یادها رفته بود تا سال 84 که وارد مجموعه دولت نهم شد. او دبیر شورای فرهنگ عمومی و در عین حال دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور شد و به مجموعه وزارت ارشاد وارد گردید. واعظی تا زمان انتخابات در سایه حرکت کرد و جز مصاحبه‌های مربوط با فرهنگ عمومی که بیشتر مربوط به حوزه اجتماعی فرهنگ می‌شد فعالیت بیرونی خاصی نکرد تا اینکه در طول انتخابات شایعه طرح جمع‌آوری کتاب به گوش رسید(خبرآنلاین- 8 مهر 1388).

واعظی چگونه به مشایی نزدیک شد

سال 88 و همزمان با انتشار دو مجله‌ جنجالی به نام های “موج اندیشه” و “همت” توسط یکی از عناصر تیم اسفندیار رحیم مشایی سرکرده جریان موسوم به انحرافی، واعظی تلاش می کند تا ضمن داشتن ارتباط با اصولگرایان با توجه به نفوذ مشایی در دولت با وی نیز ارتباط داشته باشد.

در همین زمینه وی با خرید بالای این دو نشریه که توسط حسین نوبختی و حنیف حسین ستاریان منتشر می شد وفاداری خود را به مشایی نشان داد. پس از تعطیلی این دو نشریه امیرحسین(حسام)خواجوی دبیرتحریریه این دو نشریه، به استخدام نهاد کتابخانه ها درآمد و رابط منصور واعظی با نزدیکان مشایی شد(صراط نیوز – 28 مرداد 90). در ادامه این تلاش ها در سال 89 اندک اندک شرایط حضور منصور واعظی در جلسات مشایی و امتیاز گیری بیشتر از دولت به اسم نهاد کتابخانه ها صورت گرفت.

واعظی با عقد قراردادهای کلان و صوری با رابط مشایی (خواجوی) تلاش می‌کند ارتباطش با مشایی را ادامه دهد. پیش از پایان سال 90 وی با توسعه ارتباطات خود در هیات دولت به کمک نزدیکان مشایی آنها را متقاعد کرد تا 40 میلیارد تومان علاوه بر بودجه رسمی نهاد کتابخانه ها از دولت پول دریافت کند. مبالغی که اسناد مالی آنها موجود است و جای انکاری نیز ندارد.

کتاب نشر و موسسه ایران نمایه چگونه متولد شدند؟

این میزان بودجه برای یک نهاد کوچک همچون نهاد کتابخانه ها که بخش زیادی از بودجه خود را از شهرداری ها کسب می کند منجر به تورم مالی در این نهاد گردید و باعث شد تا دبیرکل تصمیم بگیرد بخشی از این بودجه را از نهاد خارج کند و این کار در قالب قراردادهای صوری با نزدیکان وی و مشایی صورت گرفت.

پیش از سال 90 و بر طبق قانون بنا بود که کتاب‌های کتابخانه‌های عمومی پس از گزینش توسط کارگروه های تخصصی موجود در نهادٰ کتابخانه ها از ناشران مختلف خریداری شود تا با این کار به بازار نشر نیز کمک شود. اما این مدیر فرهنگی(!) به این نتیجه رسید که چرا خودش کتاب ها را منتشر نکند. بنابراین پس از سال 90 دبیرکل با راه اندازی موسسه کتاب نشر با بودجه نهاد کتابخانه‌ها و قطع خرید از ناشران اقدام به چاپ کتاب در تیراژ های بسیار بالا کرد و با دستور خود کتاب های موسسه کتاب نشر را مجدداً با بودجه نهاد کتابخانه ها خریداری کردند. این در شرایطی است که مدیرعاملی موسسه کتاب نشر را فرهاد صفریان از نزدیکان دبیرکل بر عهده داشته و منصور واعظی رئیس هیات مدیره آن موسسه است!

فرهاد صفریان که در نهاد کتابخانه ها معروف به میلیاردر وفادار است، در گذشته مسئول دفتر واعظی در سازمان صدا و سیما بود که به سبب خوش خدمتی های قبلی اکنون وظیفه حل مشکلات مالی و درآمدهای میلیاردی واعظی از طریق موسسه کتاب نشر را بر عهده دارد؛ کاری که امیرحسین خواجوی نیز در موسسه ایرانمایه انجام می دهد.

موسسه ایران¬نمایه نیز در سال 91 با مدیرعاملی امیرحسین خواجوی توسط منصور واعظی تاسیس شد تا بخش دیگری از بودجه 40 میلیاردی به واعظی و جریان انحرافی برسد. این کار در قالب قرادهای کلان اقتصادی در ذیل پروژه های صوری که هیچ وقت به وقوع نپیوستند در این موسسه انجام گرفت.

خواجوی که همزمان رابط حلقه انحرافی و دبیرکل بود، به صورت غیرقانونی و توأمان مدیر روابط‌عمومی نهاد کتابخانه‌ها بوده و موسسه ایران نمایه را نیز برای دبیرکل مدیریت می کرد. تا اینکه ماه گذشته در سکوت خبری مدیریت روابط عمومی نهاد را به وحید شاکری سخنگوی ستاد انتخاباتی اسفندیار رحیم مشایی (که همزمان مدیر خبرگزاری فرهنگ از اقمار موسسه ایران نمایه است) واگذار کرد و به عنوان مدیرعامل موسسه ایران نمایه منصوب شد.

به گفته شاکری این اقدام به علت حجم فعالیت های موسسه فرهنگی «ایران نمایه»، خبرگزاری فرهنگ، طرح دانشنامه خلیج فارس و شبکه تلویزیونی کتاب که برنامه های سنگینی بودند و خواجوی را از فعالیت در همه این زمینه ها باز می داشت انجام گرفت.

شاکری در مصاحبه با خبرگزاری کتاب درباره علت رسانه‌ای نشدن تغییرات ذکر شده گفت: “این جابه جایی یک تغییر درون گروهی و سازمانی بود و پیش از این امیر حسین خواجوی مدیر عامل موسسه فرهنگی ایران نمایه بود اما حجم فعالیت ها و برنامه های وی مانع از رسیدگی به هر دو نهاد می‌شد و مراسم خداحافظی از مجموعه در کار نبود تا رسانه ای شود”. نکته جالب اینکه وی ذکر نکرد منظورش از درون گروهی بودن جابجایی ها چیست. اما در روزهای بعد افشا شد که تعداد زیادی از نزدیکان مشایی به استخدام نهاد کتابخانه ها در آمده و پست‌های کلیدی را در این نهاد تصاحب کردند.

در ادامه عدم شفافیت های مالی در موسسه ایران نمایه موجب اخراج بسیاری از خبرنگاران و کارکنان توسط مدیرعامل گردید. جالب اینکه اعضای هیات موسس و هیات مدیره ایران¬نمایه را نیز منصور واعظی، فرهاد صفریان، امیدی شهرکی، بهمن شریف‌زاده، عباس معلمی و امیرحسین خواجوی تشکیل می دهند.

پول شویی در طرح ملی ایستگاه مطالعه

طرح ایستگاههای مطالعه پیرو همان تورم مالی 40 میلیاردی در نهاد کتابخانه ها به تصویب رسید و اجرایی شد. طرحی که با مطالعه اندکی درباره کتب بی ارزش و کم محتوای منتشر شده اش که به گواه کارشناسان حوزه کتاب و نشر بیشتر نوعی کتابسازی و رزومه سازی هستند، تنها منبع درآمدی شد برای نزدیکان واعظی و مشایی. از نکات جالب نیز حضور اکبر جباری چهره تندرو، منتقد رهبری و مدافع سینه چاک مشایی در راس برنامه ریزی محتوایی کتاب نشر است. وی با برخورداری از رانت های میلیونی و انتشار کتب نزدیکانش و به کمک فرهاد صفریان خوش خدمتی های بسیاری را برای واعظی انجام داد.

طرح ایستگاه های مطالعه مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان و خبرگان حوزه فرهنگ و نشر است و متاسفانه واعظی با اعمال قدرت در نهاد کتابخانه ها و تصمیم گیری های مستبدانه خود و صرفا جهت انتفاع مالی بیشتر این طرح را عملی کرده است. در موسسه کتاب‌نشر و به بهانه تجهیز ایستگاه‌های مطالعه، کتاب های افرادی چاپ و منتشر می شود که این روزها به شدت تلاش دارند واعظی را در پست خود ابقا کنند. همچنین کتاب‌های بسیاری از نزدیکان خود وی، آشنایان و وفادارن او در تیراژهای 100 و 200 هزار جلد منتشر می شود. برای نمونه می توان به دو کتاب مریم پوریامین (همسر منصور واعظی) اشاره کرد.

در شرایطی دو جلد از کتاب های همسر دبیرکل و دوستان وی هر یک با تیراژ 150 هزار نسخه به چاپ رسید و در سطح وسیعی در کشور منتشر شد که آثار نویسندگان بزرگ کشور در تیراژ زیر سه هزارجلد به چاپ می رسد.

اینک و در آستانه سالگرد این طرح که می ـوان آن را خیانت فرهنگی نامید که صرفا در جهت تطمیع مالی اطرافیان واعظی و لابی گری و ارتباط گیری با چهره های ذی نفوذ فرهنگی و سیاسی صورت گرفته است قرار داریم. طرحی که قرار بود در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی در ایران تبدیل شود اما به مجالی برای پول‌شویی در نهاد کتابخانه ها تبدیل شده و دبیرکل این نهاد با استفاده از آن بخش زیادی از بودجه فرهنگی کشور را از جیب نهاد کتابخانه ها به جیب خود و حلقه موسوم به انحرافی منتقل کرده است.

ورود رسمی باند شریف زاده و قاسمی به موسسه ایران نمایه

منصور واعظی پس از اعلام برکناریش از دبیرکلی نهاد کتابخانه های عمومی کشور توسط رسانه های مختلف، در اقدام عجیبی تعدادی از نزدیکان اسفندیار رحیم مشایی را به استخدام نهاد کتابخانه ها در آورده و بخشی از بودجه این نهاد را به موسسه ایران نمایه که توسط نزدیکان بهمن شریف زاده رئیس ستاد انتخاباتی زنده باد بهار اداره می شود، انتقال می دهد.

در ادامه ارتباط گیری واعظی با نزدیکان مشایی در سال 88 همزمان و با پایان مسئولیت های نزدیکان مشایی در موسسه روزنامه ایران؛ آخرین پایگاه جریان موسوم به انحرافی در دولت، این تیم با حمایت بهمن شریف زاده و توسط واعظی وارد نهادکتابخانه ها شدند؛ افرادی مثل مصطفی زرقونی(عکس 1) ، وحید شاکری(عکس 2)، مهتاب برگریزان(عکس 3)، روح الله هدایتی(عکس 4) و علی بدری(که در سکوت خبری یک سال قبل تر وارد نهاد شد و به سمت معاونت واعظی درآمد).

وحید شاکری ضمن ریاست خبرگزاری فرهنگ از پروژه های صوری ایران نمایه به مدیرکلی روابط عمومی منصوب شد. همچینن روح الله هدایتی مدیر دانشنامه خلیج فارس گردید، زرقونی مشاور بدری شد و قاسمی با مدرک دیپلم به عنوان کارشناس در معاونت امور مجلس و استان‌ها – که در اختیار بدری است – حکم گرفت.

اما موسسه ایران نمایه که اکنون توسط امیرحسین خواجوی مدیر پیشین روابط عمومی نهاد کتابخانه‌ها اداره می شود محملی است برای اقدامات بهمن شریف زاده رئیس ستاد انتخاباتی اسفندیار رحیم مشایی که با گرفتن امتیازات بالا و بستن قراردادهای صوری و کلان توانسته است امتیاز مجله فرهنگ ما را زیر لوای موسسه ایران نمایه دریافت کند. اکنون نزدیک به 30 نفر ازنزدیکان مشایی به سرپرستی شریف زاده از موسسه ایران مایه حقوق های کلان دریافت می کنند. این درحالیست که کتابداران کشور با چندین ساعت کار روزانه کمتر از یک دهم مبالغ نزدیکان مشایی را نیز در فیش حقوقی خود نمی بینند. این مسئله در میان جامعه کتابداران و کارمندان نهاد به شدت مورد انتقاد است.

حضور امیرحسین خواجوی به عنوان مدیرعامل ایران نمایه و روح الله هدایتی مدیر دانشنامه خلیج فارس ( که قرار است توسط ایران نمایه ایجاد شود) و مهدی سعیدی (که با سمت مدیرکل فضای مجازی و محتوای دیجیتال نهاد کتابخانه‌ها – اداره ای که وجود خارجی ندارد؛ سند 3 – و مدیر پورتال جامع خلیج فارس که توسط موسسه ایران نمایه ایجاد شده تا برنامه های شبکه کتاب را در اینترنت پخش کند) به نمایندگی از بهمن شریف زاده شرایطی را ایجاد کرده اند که منصور واعظی بتواند ارتباط خود را با حلقه موسوم به انحرافی حفظ کرده این افراد را از نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور آنهم در دولت تدبیر و امید منتفع سازد(سند 1 و 2).

این افراد ضمن اعتراض شدید کارمندان نهاد درآمدهای میلیونی خود را با عنوان برداشت سهم خود از دولت و متعلق به دانشگاه ایرانیان می دانند و در این زمینه اذعان می دارند که با مشایی هماهنگ شده عمل می کنند. فساد مالی موجود در نهادکتابخانه ها و موسسه ایرانمایه به حدی است که تاکنون 500 میلیون تومان خرج دکور مدیرعامل آن در ساختمان واقع در خیابان نیایش ستارخان شده و آنطور که کارمندان نهاد می گویند وی بنا دارد پس از برکناری اش در نهادکتابخانه ها با تمهیدات حقوقی و قانونی که صورت داده به این موسسه نقل مکان کند. اخبار و شنیده ها حاکی از آن است که تاکنون 8 میلیارد تومان از نهاد برای موسسه ایرانمایه خارج شده است و این موسسه می تواند تا مدت ها بدون بودجه نهاد به کار خود ادامه دهد.

تمهیدات حقوقی واعظی با کمک فرهاد صفریان مدیرعامل موسسه کتاب نشر و امیرحسین خواجوی طوری در نظر گرفته شده که موسسه کتاب نشر و موسسه ایرنمایه به واعظی تعلق می گیرد. شنیده ها حاکی از این است که ساختمان های این دو موسسه از فرزند وی روح الله واعظی با مبالغ بسیار هنگفت و گران تر از قیمت روز خریداری شده است.

نقش علیرضا بدری در نهاد کتابخانه های عمومی چیست؟

علیرضا بدری معاون امور مجلس و شهرداری های نهاد کتابخانه های عمومی از چهره های فعال جریان موسوم به انحرافی و از نزدیکان منصور واعظی دبیرکل پیشین نهاد کتابخانه هاست که با مدرک تحصیلی دیپلم و به صورتی غیرقانونی در این سمت منصوب شده است. در حالی که منصور واعظی مدعی است هرگز در نهاد کتابخانه ها کار سیاسی نکرده است، اما حکم های وی برای معاون دیپلمش بیانگر چیز دیگری است.

انتصاب های غیر قانونی و خارج از عرف یکی از اقدامات اصلی دولت احمدی نژاد بود که طی آن بسیاری از افراد به اسم کارشناس و مشاور در دستگاه های دولتی مشغول بکار شدند بی آنکه حتی تحصیلات دانشگاهی داشته باشند. یکی از این موارد انتصاب علیرضا بدری به عنوان معاون امور مجلس نهاد کتابخانه های عمومی است که دارای مدرک تحصیلی دیپلم بوده و به دستور منصور واعظی دبیر کل نهاد، یک پست تخصصی و حساس را در این نهاد فرهنگی گرفته است.

آشنایی بدری و واعظی به سال 1389 بازمی گردد که این دو در جریان سفر واعظی به کرج با یکدیگر آشنا می شوند و بدری به دلیل نداشتن مدرک دیپلم، برای ورود به استانداری کرج از واعظی طلب کمک می کند. واعظی و به سفارش مشائی رهبر جریان موسوم به انحرافی با حکمی جعلی علیرضا بدری را به عنوان کارشناس در تاریخ 14/9/89 به استخدام پیمانی نهاد درمی آورد تا با این کار بتوانند استدانداری البرز را دور زده و بدری جهت پیش بردن اهداف جریان انحرافی در آنجا مامور به خدمت شود.(حکم – 1)

این اقدام واعظی موثر افتاده و در تاریخ 19/6/91 عیسی فرهادی استاندار وقت البرز، علیرضا بدری را به سمت مشاور استاندار و مدیرکل پدافند غیرعامل منصوب می کند. دکتر علی اصغر عربیان استاندار بعدی البرز به دو دلیل پایان همکاری بدری را صادر می کند؛ اول اینکه نهاد کتابخانه های عمومی یک نهاد غیر دولتی است و نمی تواند نیروی خود را در مراکز دولتی مامور به خدمت کند و دوم اینکه وقتی از مدرک تحصیلی بدری استعلام می گیرند مشخص می شود برخلاف حکم نهاد کتابخانه ها، نامبرده حتی مدرک دیپلم هم ندارد.

اما به واسطه ارتباط نزدیک بدری با مشائی، بار دیگر او به نهاد کتابخانه های عمومی بازمی گردد و در تاریخ 19/7/1391 یعنی چند روز پس از برکناری اش از استانداری البرز به عنوان مشاور معاون اداری مالی یعنی پرویز برقی شیرازی مشغول بکار می شود.(حکم-2) این همکاری شیرازی و بدری گام موثری برای سوق دادن بودجه نهاد کتابخانه های عمومی برای اهداف جریان موسوم به انحرافی محسوب می شد. جالب اینکه چند ماه بعد وقتی وضعیت مدرک بدری برای مجموعه نهاد هم معلوم می شود حکم جدیدی با همان تاریخ قبلی برای وی صادر می شود و اما این بار در قرارداد بدری مدرک دیپلم قید می شود.(حکم-3)

علیرضا بدری که در سال 1388 به واسطه ارتباط با حسین نوبختی عامل بخش زیادی از فسادهای مالی این جریان دستگیر و به سه ماه زندان محکوم شده بود از طریق منصور واعظی در نهاد کتابخانه ها سمت بالای معاونت امور مجلس و استان ها دریافت می کند تا به این طریق مزد خدماتش به مشائی را دریافت نماید(حکم-4). این درحالی است که بسیاری از تحصیلکرده های رشته کتابداری در مقاطع لیسانس و فوق لیسانس بیکار هستند و منصور واعظی تنها برای جذب حمایت مشائی، یک فرد دیپلم را به سمت معاون خود منصوب می کند.

حلقه موسوم به انحرافی به این مقدار اکتفا نمی کند و تعدادی دیگر از افراد خود را در روزهای آخر دبیرکلی منصور واعظی در این نهاد به صورت غیرقانونی استخدام می کند. در این استخدام های صورت گرفته نفرات شناخته شده ای از این جریان مثل: مصطفی زرقونی (قائم مقام ستاد انتخاباتی مشائی) به عنوان مشاور معاون امور استان ها، وحید شاکری (سخنگوی ستاد مشائی) به عنوان مدیرکل روابط عمومی، حسن قاسمی (رئیس کمیته راهبردی ستاد مشائی) به عنوان کارشناس اداره کل استان ها، روح الله هدایتی (رئیس کمیته استان های ستاد مشائی) به عنوان کارشناس روابط عمومی مستقیما به صورت پیمانی در روزهای اخیر به استخدام نهاد کتابخانه های عمومی درآمدند(دانا – 1392/11/5).

حکم 1