دولت روحانی به موازات پیشرفت هایش با موجی از مخالفت ها درون نظام مواجه خواهد شد و مخالفان از هر راهی برای زمین گیر کردن دولت استفاده خواهند کرد. به نظر می رسد نامه طالقانی و هشدارهای روحانی و هاشمی یک آدرس واحد و یک پیام مشخص دارند: تندروها آماده اقدام هستند.
نشانه گیری حسن روحانی، هاشمی رفسجانی و اعظم طالقانی کجاست؟ مخاطب آنها کیست؟ آیا پشت پرده خبری هست؟
در طول 24 ساعت گذشته دو سخنرانی و یک نامه سرگشاده منتشر شده که اولی و دومی از رئیس جمهور و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام است و سومی از اعظم طالقانی عضو شورای فعالان ملی-مذهبی است. هر سه به نوعی از کارشکنی علیه دولت خبر می دهند هر چند که آن را در عبارات کلی و سربسته و از زوایای متفاوت بیان می کنند.
حسن روحانی در دیدار نوروزی با کارکنان نهاد ریاست جمهوری که روز شنبه برگزار شد هم از عملکردش در طول هفت ماه ونیم گذشته دفاع کرد و هم نسبت به کسانی که در مسیر دولتش کارشکنی می کنند هشدار داد.
به اعتقاد رئیس جمهور :”برخیها میخواهند ما را مشغول حاشیه و حاشیهسازیها کنند که از اصل کار باز بمانیم، ولی ما نباید خود را مشغول این حاشیه و حاشیهسازیها کنیم.”
او از موفقیت هایش در عرصه سیاست خارجی و اقتصاد سخن گفت و تاکید کرد به رغم مشکلات نسبت به آینده امیدوار است:” ما در عرصه سیاست خارجی موفقیت بزرگی به دست آوردهایم، ولی چون اکنون در طی مسیر راه هستیم در این ارتباط کمتر حرف میزنیم و انشاءالله وقتی این مسیر به پایان برسانیم مسائل را در این زمینه باز میکنم و خیلیها خجل میشوند.”
منظور روحانی از باز کردن مسائل مشخص نیست اما طبیعی است که دولت از سوی محافظه کاران تندرو تحت فشار قرار گرفته برخی شنیده ها و خبرها از عدم تسلط وزیر اطلاعات بر مجموعه تحت مدیریتش خبر می دهند و در مسیر توافق هسته ای نیز مخالفان آماده کارشکنی هستند.
رئیس جمهور با اشاره به کاهش تورم نقطه به نقطه و تورم سالیانه در سال گذشته گفت: امسال نیز قول میدهیم تا پایان سال تورم به 25 درصد کاهش پیدا کند.
روحانی که مشخص بود سخنانش مخاطب خاص دارد و چه بسا در پشت پرده جریانی اتفاق افتاده باشد که از سوی افکار عمومی پنهان مانده از تفرقه انتقاد کرد و گفت:” هیچ چیز بالاتر از وحدت نیست و هیچ چیز بدتر از تفرقه، انشقاق و جدایی نیست. بیائید به هم نزدیک شویم و دلها را پاک و صاف کنیم.”
او سپس از اتهام زنی انتقاد کرد و گفت:” نمیدانید که اتهام چه اشتباه بزرگی است. اگر کسی خطای کوچکی کرده خطایش را بزرگ نکنیم و اگر خطا بوده آن را تبدیل به خیانت نکنیم و اگر خیانت کوچکی بوده آن را بزرگ و بزرگتر نکنیم.”
روحانی باز هم در سخنانش از کارشکنی علیه دولتش سخن گفت و تاکید کرد:” اینکه عدهای نشستهاند و صبح تا شب به اسم انتقاد تخریب میکنند و قلم و بیان آنها آزاد است نشان میدهد که فضای ما آزاد است. البته تخریب و بداخلاقی کار خوبی نیست. آزادی زیبا است، ولی باید از آزادی حسن استفاده را بکنیم. نباید خود را مشغول به حاشیه و حاشیهسازیها کنیم. برخی میخواهند ما را مشغول حاشیه و حاشیهسازیها کنند که از اصل کار باز بمانیم.”
هاشمی: انتقاد نمی کنند، خصومت می کنند
اما هاشمی رفسنجانی انتقادات خود را متوجه کسانی کرد که به زعم وی به جای انتقاد خصومت می کنند. هاشمی و روحانی همزمان یک نکته را مطرح کرده اند، هر دو نسبت به کارشکنی هشدار داده اند.
هاشمی در دیدار نوروزی روز شنبه با جمعی از مسوولان کشوری و لشکری به اتفاقات سال گذشته، حضور مردم در انتخابات 92 اشاره کرد و گفت: دستاورد آن حضور امیدواری مردم، آرامش محسوس سیاسی، اقتصادی وامنیتی و اعتراف قدرت-های جهانی به جایگاه ایران در مسایل منطقهای و بینالمللی است.
او در ادامه سخنانش به کسانی که جمهوریت را نفی و رای مردم را تزیینی می دانند انتقاد کرد و اظهار کرد:” کسانی که میگویند «رای مردم تزیینی است»، دانسته یا ندانسته برای بدنامی اسلام تلاش میکنند.”
هاشمی رفسنجانی سال جدید را تهاجمی آغاز کرده ،او غیر از انتقاد از کارشکنی ها، در پیام نوروزی اش شعری معنادار و تفسیر بردار از حافظ انتخاب کرد:”بر سر آنم که گر ز دست برآید دست به کاری زنم که غصه سرآید” پیامی نوروزی که تنها در این شعر خلاصه می شد و نوع ادبیات آن مورد توجه بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی قرار گرفت.
اعظم طالقانی و خاکریزهای مخالفان در کابینه
اما از سوی دیگر اعظم طالقانی عضو شورای فعالان ملی-مذهبی نیز در نامه ای سرگشاده به حسن روحانی سربسته نسبت به کارشکنی در روند فعالیت های دولتش هشدار داد و نوشت:”جریان مقابل هماکنون به دلیل شرایط حساس بین المللی و مشکلات اقتصادی کشور در کمین گاه است تا شما این مشکلات را حل و سر و سامانی به کشور دهید، سپس به طور دفعی و سازمان یافته از کمین گاه خارج شود.”
او به وجود خاکریزهای داخلی طراحی شده از سوی مخالفان رئیس جمهور در دولتش اشاره کرده و از او خواسته است بر کابینه اش نظارت داشته باشد. اشاره طالقانی می تواند به موارد فسادی باشد که نسبت به برخی از نزدیکان دولت شنیده می شود. به نظر او این فسادها می تواند نسل جوان را ناامید کند و زمینه را برای ظهور عوام فریب ها فراهم کند:”نظارت صریح و دقیق و جدی را به کار گیرید تا در آینده کمینگران نتوانند خاکریزهایی در داخل ایجاد کنند و شرایط و موقعیت کشور و مردم به خصوص نسل جوان را به سوی ناامیدی و افسردگی سوق دهند و دین گریزی و ایران گریزی افزایش یابد؛ و عدهای چپاولگر٬ ثروت ملی را در اختیار گرفته و برای خود قدرت عُمری را تدارک بینند.”
سال سخت روحانی و آماده باش محافظه کاران
مخاطب این سخنان هر که باشد ناظران سالی سخت را برای دولت روحانی پیش بینی می کنند ، از هم اکنون برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرحی را آماده کرده اند که می تواند در روند روابط ایران و اتحادیه اروپا اختلال ایجاد کند.این طرح دولت حسن روحانی را «موظف» می کند نسبت به روابط با کشورهایی که به این قطعنامه «رأی مثبت دادهاند تا زمانی که رأی خود را پس نگرفتهاند٬ تجدیدنظر کند.»و “هیچ مقام و هیأت اروپایی نمیتواند بدون هماهنگی و اخذ مجوز قانونی از دولت با اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی در ایران دیدار و ملاقات داشته باشد.»در این طرح از دولت حسن روحانی خواسته «در خصوص سیاست مبارزه با ترانزیت مواد مخدر با توجه به موضع خصمانه اروپاییها در مورد مبارزه با قاچاقچیان تجدیدنظر کند.»و همچنین این طرح دولت روحانی را موظف کرده تا «از تأسیس هرگونه دفتری از سوی پارلمان اروپا یا سازمانهای مدعی حقوق بشر در کشور ممانعت به عمل آورد.»
پیش از این توضیح داده شد که محافظه کاران در صدد تخطئه دولت روحانی در سیاست داخلی و سیاست خارجی هستند، به نظر می رسد با توجه به موفقیت های اخیر تیم هسته ای و برداشته شدن چند مورد از تحریم ها تحرکات محافظه کاران برای اقدام علیه دولت روحانی افزایش یابد. قرار است روز دوشنبه دیپلمات های ایران و گروه 5+1 در وین یک بار دیگر دور هم جمع شوند تا مذاکرات خود را در مورد توافق نهایی هسته ای آغاز کنند . در همین زمینه آسیوشیتدپرس نیز از نوشتن توافق نهایی هسته ای میان ایران و گروه 5+1 تا یک ماه آینده خبر داده است. شرکت بوئینگ نیز تحریم قطعات هواپیمایی را برداشته و از طرفی فروش نفت ایران نیز افزایش یافته است.
این خبر های امیدوار کننده در زمینه هسته ای می تواند باعث نگرانی محافظه کاران تندرو شود. ضمن اینکه بعیدی نژاد رئیس هیات مذاکره کننده ایران در امور کارشناسی که در وین برگزار شد ضمن ابراز رضایت از روند مذاکرات اظهار امیدواری کرده با رفع اختلافات هسته ای، کشور شاهد گشایش های اقتصادی شود، این موضوع می تواند واکنش محافظه کاران تندرو را که به شکست روحانی در سیاست خارجی و تخطئه کردنش در سیاست داخلی دل بسته اند بر انگیزد.
دولت روحانی به موازات پیشرفت هایش با موجی از مخالفت ها درون نظام مواجه خواهد شد و مخالفان از هر راهی برای زمین گیر کردن دولت استفاده خواهند کرد. به نظر می رسد نامه طالقانی و هشدارهای روحانی و هاشمی یک آدرس واحد و یک پیام مشخص دارند: تندروها آماده اقدام هستند.