رئیس جمهور امروز در سخنانی هم از علم الهدی امام جمعه مشهد انتقاد کرده و هم از وزیرش. او گفته است قانون نباشد سنگ روی سنگ بند نمی شود:«یک جا میخواهد کنسرتی برگزار شود مجلس قانون گذاری شکل میگیرد در حالی که ما مجلس شورای اسلامی داریم و هرکسی که صبح بیدار میشود و یک تریبون پیدا میکند نمیتواند قانون گذاری کند، و وزیر نیز نباید تبعیت کند چرا که وزیر باید تابع قانون باشد.»
رییس دولت یازدهم صرفا به سخنان چند روز گذشته علم الهدی اکتفا نکرده و در موضع گیری علنی از وزیر ارشادش هم انتقاد کرده چرا در برابر فشار کوتاه آمده است. رئیس جمهور گفته از نظر من هیچ وزیری دربرابر هیچ فشاری نباید کوتاه آید و عقب نشینی کند :« اگر قرار است قانونی وضع شود باید از طریق مجلس اقدام شود و مراحل خود را در شورای نگهبان طی کند و در نهایت رئیس جمهور آن را ابلاغ کند تا عملی شود.»
این سخنان در شرایطی بیان می شوند که علی جنتی وزیر ارشاد که زیر فشار شدیدی قرار دارد در برابر مواضع علم الهدی که خواستار لغو کنسرت ها در مشهد شده بود سکوت کرده بود اما مدتی بعد گفت به احترام علم الهدی با وجود قانونی بودن کنسرت ها از اجرای کنسرت در مشهد صرفنظر می کنیم. علم الهدی خواستار رعایت “حریم امام رضا” شده بود. سخنانی که با واکنش علی مطهری نایب رئیس مجلس مواجه شد. او با اعلام اینکه حکومت فدرالی نیست هر کس بنا بر سلیقه اش خواستار وضع قانونی شود با صراحت گفت چیزی به نام حریم امام رضا وجود ندارد.
امامان جمعه و الگوبرداری از علم الهدی
سخنان وزیر که بعضا با انتقاد فعالان رسانه ای به خصوص در شبکه های مجازی واقع شد باعث شد تا تحرکات عیله برگزاری کنسرت ها در کشور بیشتر شود. آنگونه که روزناه شرق گزارش داده است جمعی دیگر از امامان جمعه در سخنانی تاکید کردند برگزاری کنسرت ها شرعی نیست یا اینکه اگر در مشهد حلال نیست چرا در شهر ما باشد؟ به عنوان نمونه امام جمعه شیراز در سخنانی گفت:”از آقای وزیر ارشاد سؤال میکنم که اگر برگزاری کنسرت حلال است و جایز و بیضرر، چرا خدمت امام رضا(ع) برگزار نمیشود؟ اگر حرام است و ضرر دارد، پس برای همه مسلمانان مضر است و حرام. حرام را توسعه ندهید و گناه را تشویق نکنید.”
«محمود حسینی» امام جمعه سیرجان هم با انتقاد از اجرای کنسرتهای مستمر در سیرجان گفت: «عده زیادی از مردم با مراجعه به ما خواستار توقف کنسرتها هستند و شما قضاوت کنید حالا که دهه کرامت و میلاد امام رضاست، آیا شهر باید تبلیغات کنسرتی داشته باشد یا تبلیغات امامرضایی؟.نباید صدور مجوز اجرای کنسرت بر عهده این وزارت باشد و این کار مراجع تقلید است که مخالف برگزاری کنسرتهای مختلط و گناهآلود هستند؛ بنابراین من از همین تریبون اعلام میکنم کنسرت و اجرای آن کار فرهنگی نیست و حرف دل مردم این شهرستان این است که ما اینگونه کنسرت نمیخواهیم و مخالف اجرای آن به این سبک بیبرنامه هستیم». حجتالاسلام حسن رمضانپور خطیب جمعه خواف هم گفت: «نیاز امروز جامعه اسلامی ما برگزاری کنسرت نیست که برخی برای جلوگیری از برگزاری آن در مشهد مقدس جوسازی میکنند».حجتالاسلام سیدمهدی قریشی امام جمعه ارومیه هم با بیان اینکه محافل مختلطی که برگزار میشود و امنیت چنین محافلی توسط مسئولان ایجاد میشود، کار شایستهای نیست، افزود: «تنها توجه به مسئله امنیت درست نیست و باید از محتوای برنامهها بهخوبی خبر داشت و در راستای ایجاد فضای معنوی در مراسمها گام برداشت. مسئولان باید حس معنویت را بین اعضای جامعه روان کنند و از ایجاد بوالهوسی و شهوترانی دوری کنند زیرا هر اقدامی شود، هم خود اعمال از فرد و هم اثرات آن از فرد در نامه عمل وی ثبت میشود و در نهایت در روز قیامت باید پاسخگوی خداوند متعال باشد».او با انتقاد از سخنان اخیر وزیر ارشاد و نایبرئیس مجلس شورای اسلامی در رابطه با لغو کنسرتهای کذایی در مشهد مقدس گفت: «چرا برخی که علم فقاهت هم ندارند از این حرفهای پوچ میزنند».«رضاسالاری» امامجمعه عنبرآباد هم خطاب به مسئولان گفت: «هشدار من در رابطه با فرهنگ اسلامی این است که متوجه باشید در رابطه با فرهنگ آب رفته از جوی را نمیشود برگرداند. انقلاب اسلامی ما را از فکر فرهنگفروشی درآورد، حال چرا امروز دغدغه برخی از مسئولان نظام اسلامی برگزاری کنسرت شده و آیا برگزارکردن کنسرت یا رویآوردن جوانان ما به اعتیاد مشکل اصلی ماست».امام جمعه رامسر هم در خطبههای نماز جمعه این شهرستان با اشاره به برگزاری جشن هفته فرهنگی رامسر و کنسرتها گفت: «نباید در برگزاری جشنها و کنسرتها افراط صورت گیرد». حجتالاسلام موسوی افزود: «هفته فرهنگی رامسر یکی از برنامههای جدیدی است که به صورت متوالی برگزار میشود و برای معرفی فرهنگ مردم، آداب و رسوم و فرهنگ رامسر مؤثر است نه برای بیان ظرفیتها، زیرا رامسر در جهان دارای آوازه است». پیش از این نیز امام جمعه تنکابن نسبت به برگزاری پیدرپی کنسرتها در این شهرستان هشدار داده بود.
مشهد نه کل خراسان ممنوع!
اما عقب نشینی وزیر ارشاد تبعات سنگینی داشت. چرا که این عقب نشینی نه تنها دستاوردی نداشت بلکه مخالفان برگزاری کنسرت را جری تر کرده است. حجت الاسلام و المسلمین مظفری رئیس کل دادگستری خراسان رضوی در گفتگو با میزان لغو کنسرتها را کاملا قانونی و بر اساس خواست مردم دانست و گفت: بر اساس ماده ۲۷ قانون آیین دادرسی کیفری دادستان مرکز استان بر اقدامات دادستانها، مقامات قضائی دادسرای شهرستانهای آن استان و افرادی که وظایف دادستان را در دادگاه بخش برعهده دارند، از حیث این وظایف و نیز حسن اجرای آرای کیفری، نظارت میکند پس دستور دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان خراسان رضوی در رابطه با لغو کنسرتها، به همه شهرها و شهرستانها تسری مییابد و این اقدام کاملا مطابق با انجام وظایف قانونی است.
یعنی دادگستری خراسان یک قدم جلوتر آمد و موضوع لغو کنسرت را مختص مشهد ندانست و به کل استان تسری داد.
خطر انفعال جامعه مدنی
داستان کنسرت ها در شرایطی رخ می دهد که طیفی وسیعی از فعالان سیاسی و فرهنگی نسبت به دولت در برآوردن برخی از مطالباتشان گلایه دارند. هنوز فیلم سخنان رئیس جمهور در مورد وعده رفع حصر موجود است. برخی از مطالبات مدنی مانند بازگشایی انجمن صنفی روزنامه نگاران به رغم وعده صریح رئیس جمهور برآورده نشد. عدم جدیت دولت در دفاع از حقوق مینو خالقی نماینده رد صلاحیت شده اصفهان مورد گلایه جدی است. شاید عدم تحقق برخی از مطالبات را بتوان ناشی از توزان قوا در ایران دانست اما این تلقی در افکار عمومی که دولت اراده ای برای دفاع از کوچکترین حق مردم نداشته باشد می تواند خطرناک و در انتخابات 96 مشکل زا شود. در این مورد تجربه دور دوم ریاست جمهوری خاتمی پیش روی روحانی است. برای رئیس جمهورسابق هم بحران سازی های متفاوتی کردند تا او و دولتش را خسته کنند. رئیس جمهور خاتمی به اپوزیسیون نظام تبدیل شده بود از برخی کارشکنی ها گلایه شدید می کرد اما ناتوان از جلوگیری از تحقق آنها بود. او نتوانست مجری قانون اساسی شود و بی قانونی ها برای ضربه زدن به دولت او دو چندان شد. این نتوانستن ها و نماندن ها بر سر شعارها و مطالبات یک خطر بزرگ دارد. این خطر بزرگ انفعال جامعه مدنی به عنوان پشتیبان میانه روهای حاضر در سخت قدرت است. اگر دولت خواستار تحرک جامعه مدنی است رئیس و وزرایش باید خود در مقابله با بی قانونی ها پیشقراول باشند در غیر این صورت فرهنگ ترس بر جامعه هم جاری می شود و “امید” به یاس تبدیل می شود. این همان اتفاقی بود که در سال 84 ضربه بزرگی به صلاحات زد. در آن انتخابات تشتت اصلاح طلبان بی اهمیت نبود اما همه علت شکست هم نبود. مردم از شعارزدگی و گفتاردرمانی خسته شده بودند. دعواهای سیاسی و بی دستاوردی روح جامعه را کشته بود و زمینه را برای حضور پوپولیست ها فراهم کرد.
رئیس جمهور اپوزیسیون یا مجری قانون اساسی؟
رئیس جمهور روحانی هم امروز باید به تصمیم های مهمی دست بزند. او باید انتخاب کند می خواهد نقش منتقد و اپوزیسیون را بازی کند یا نقش مجری قانون اساسی که به خاطر آن در مجلس سوگند خورده است؟ شاید فعالان مدنی و سیاسی توان دولت را در رفع حصر در نظر بگیرند و به سندیت حرف فرزندان محصوران مبنی بر پیگیری رئیس جمهور در اجرای این مطالبه ایمان داشته باشند اما ناتوانی دولت در برگزاری یک کنسرت را نمی پذیرند و این می تواند شائبه چسبیدن به صندلی قدرت را به هر قیمتی پررنگ کند.
رئیس جمهور و وزرایش باید به این موضوع توجه کنند که حتی اگر زور علم الهدی و قوه قضاییه در برگزاری کنسرت ها به آنها برسد برای مردم می تواند قابل درک باشد اما تن دادن به این خواسته غیرقانونی و استقبال از حرف زور برای مردم قابل قبول نیست. به خصوص در دورانی که رکود اقتصادی نفسگیر شده و فشار بر دولت از زاویه های مختلف ادامه دارد اندکی ایستادگی در برابر خواسته هایی که امکان تحقق دارند هم بد نیست.
رئیس جمهور اگر واقعا به حرف خود ایمان دارد و مخالفت با برگزاری کنسرت را غیر قانونی می داند باید تکلیف خود را با وزیری که به خواسته علم الهدی تن می دهد و معاون وزیر علوم که برگزاری کنسرت در دانشگاه ها را غیر قانونی می داند مشخص کند. او باید بداند در 22 خرداد 92 آن نوزده میلیون رای حامی او سعید جلیلی را انتخاب نکردند که امروز از برگزاری کنسرت محروم باشند. روی برگه رایشان نام حسن روحانی را نوشته بودند.