در حالی که قیمت طلا در بازارهای جهانی افزایش یافته نرخ دلار نیز تا لحظه تنظیم این گزارش از 3500 تومان عبور کرد و به 3520 تومان رسید. این در شرایطی است که بانک مرکزی قیمت هر دلار را ۲۷۰۰ تومان اعلام کرده بود. در هفته های اخیر بهای ارز افزایش یافته است و به همراه بحران قیمت نفت، اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار داده و همین موضوع باعث شده نگرانی ها در مورد کسری بودجه ایران افزایش یابد. همزمان با افزایش این نگرانی ها شایعاتی در مورد استفاده دولت از صندوق ذخیره ارزی در برخی از رسانه ها منتشر شد. شایعاتی که منجر به موضع گیری نوبخت سخنگوی دولت و صفدر حسینی رئیس صندوق ذخیره ارزی شد. نوبخت با تکذیب این شایعات تاکید کرده برداشت از این صندوق تنها با اجازه رهبر جمهوری اسلامی میسر است و اخبار منتشر شده فاقد اعتبار است. به گزارش ایسنا وی گفته است:” ما هيچ كار خلاف قانوني انجام ندادهايم و با توجه به شرايط تحريم همه اقدامات ما در چارچوب قانون است. رقم ١/٤ ميليارد دلاري مربوط به صندوق توسعه ملي نبوده است كه ما آن را به ريال تبديل كرده باشيم، بلكه اين رقم مربوط به فروش نفت و ميعانات گازي بوده است كه بين خزانه، صندوق توسعه ملي و موضوع مربوط به فاينانس توزيع شده است؛ پس اصلا از منابع صندوق توسعه ملي برداشتي نشده است.” مشابه همین موضع گیری را صفدر حسینی رئیس صندوق توسعه ملی داشته است. او نیز گفته است سازوکار محکمی برای برداشت از ذخیره ارزی حاکم است و حتی این برداشت به صورت قانونی نیز انجام نشده است.این در حالی است که غلامرضا مصباحي مقدم، عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس با تاكيد بر اينكه مطمئن هستيم دولت ١/٤ ميليارد دلار از صندوق توسعه ملي برداشت كرده است، گفت: اگر مسوولان دولت بخواهند منكر شوند، سند معتبر ديوان محاسبات موجود است. به گزارش اعتماد وي در توضيح اين مطلب افزود: داستان از اين قرار است كه يك شركت نفتي به نام نبوك كه طرف قرارداد يك شركت دولتي ايران است ٤ ميليارد و ١٠٠ ميليون دلار بدهكار و مقرر بوده تسويه كند و مسوولان دولت اين بدهي را تسويه شده فرض كرده و به همين واسطه معادل آن را از حساب صندوق توسعه ملي برداشت كردهاند. وي با اشاره به عدم واريز بدهي شركت نبوك به حساب ايران با گذشت چند ماه، گفت: معادل ١/٤ ميليارد دلار به ريال تبديل شده و رشد پايه پولي كه به يكباره در اسفند سال گذشته رخ داد، از اين محل بود كه به بازپرداخت بدهي دولت به پيمانكاران اختصاص يافت.او با تاكيد بر اينكه ما مطمئن هستيم اين اتفاق (برداشت غيرقانوني ١/٤ ميليارد دلار از صندوق توسعه ملي) رخ داده است، گفت: اگر مسوولان دولت بخواهند منكر شوند، سند معتبر ديوان محاسبات موجود است؛ البته وقتي اين گزارش به دست من رسيد تامل كردم تا بررسي بيشتري از كانالهايي انجام دهم و وقتي آنها هم اين گزارش را تاييد كردند، بازتاب رسانهيي پيدا كرد.”
همزمان خبرگزاری محافظه کار تسنیم نیز در گزارشی مدعی شده که برداشت ارز غیر قانونی بوده و این موضوع از سوی دیوان محاسبات نیز تایید شده است.
انگشت اتهام ایران به سوی عربستان
این شایعات در حالی منتشر شده که پیش از این قیمت نفت همچنان به روند سقوط خود ادامه می داد به گونه ای که به نگرانی ها در مورد کسری بودجه دامن زده است. افزایش اندک قیمت در روز پنج شنبه هم نمی تواند نگرانی ها در مورد این سقوط آزاد را کاهش دهد. سقوط آزاد قیمت نفت که به زیر 60 دلار رسیده زنگ خطری برای دولت روحانی است زیرا علاوه بر اینکه تحریم ها بیش از 41 درصد از منابع ارزی ایران را در سال 2013 به نسبت سال 2011 از بین برده همچنان بخشی عمده ای از بودجه کشور وابسته به درآمدهای نفتی است. همین تنگناها بود که حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران را مجبور کرد تا از توطئه طراحی شده برخی از کشورها علیه جهان اسلام سخن بگوید. توطئه ای که متهم اصلی آن عربستان سعودی است. وزیر نفت روحانی بیژن نامدار زنگنه نیز در تازه ترین اظهار نظر خود علیه عربستان موضع گرفته و گفته است:” وزیر نفت ایران میگوید که تفکر حامی «تروریسم و داعش» به دنبال کاهش قیمت است.”
همزمان با گران شدن دلار، کاهش قیمت نفت و احتمال کسری بودجه، اقتصاد ایران دچار التهاب نسبی شده است. این در حالی که پیش از این، بازار ارز ایران به آرامش نسبی رسیده بود. اما برخی کارشناسان، اظهارات گاه و بی گاه سیف رئیس کل بانک مرکزی را در افزایش قیمت دلار بی تاثیر نمی دانند. این اظهاارت در شریطی بیان شده اند که مواضع قاطعانه مسئولان دولت از رئیس جمهور گرفته تا رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر کاهش قیمت ارز نتوانسته است از سیر صعوی دلار در بازار ایران جلوگیری کند و همچنانکه خبرآنلاین اشاره کرده بررسی سه ماه اخیر نشان می دهد قیمت ارز در کشور روند صعودی داشته است. به گزارش خبرآنلاین “: بررسي الگوي رفتاري دلار نشان مي دهد که با وجود شوک هاي مقطعي مانند اظهانظرهاي رئيس جمهور و رئيس کل بانک مرکزي در مورد آينده قيمت گذاري دلار، روند کلي حرکتي اين ارز در بازار صعودي بوده است و حتي پس اين اظهانظرها نيز قيمت دلار در بازار بالا رفته است. رئيس کل بانک مرکزي و معاون رئيس جمهور پيش از اين به صراحت از کاهش قيمت دلار در بازار خبر داده بودند ولي آنچه در بازار رخ داد با خواسته هاي آنها در تضاد قرار داشت. در همين حال پيش بيني کارشناساني مانند سعيد ليلاز نشان مي دهد که قيمت دلار در کف 3 هزار و 200 تومان باقي مي ماند. کارشناسان ديگري مانند مسعود خوانساري نيز اعتقاد دارند، قيمت دلار در بودجه بايد روي مرز 3 هزار تومان مي ايستاد. چنين نقل قولي نشان مي دهد که بدنه بخش خصوصي کشور تصوري بالاتر از نرخ هاي رسمي براي قيمت دلار را در ذهن دارد.”
افزایش فزاینده قیمت ارز، کاهش نگران کننده قیمت نفت می تواند اقتصاد لرزان ایران را بیشتر از پیش دستخوش خسارات عمده قرار دهد. بر همین اساس اداره اطلاعات انرژی آمریکا به اعضای اوپک هشدار داد به دلیل کاهش ادامهدار قیمت نفت، ابهام در رشد اقتصاد جهانی و نیز نامعلوم بودن سقف تولید نفت بودجه کشورشان را هدایت و در بودجه کشورهایشان تجدیدنظر کنند.