“شرقِِِ آباد”در خدمتِ کودکان سیستان و بلوچستان

یکشنبه 11 آبان 1393

این گروه تلاش می کند اقدامات خود را در سه روستای محروم استان سیستان و بلوچستان متمرکز کند و تجهیز و کیفیت بخشی به امکانات آموزشی مدارس این 3 روستا را در دستور کار خود قرار داده است. روستاهای نورآباد و رادوچاهی در 30 کیلومتری شهر زاهدان، و روستای سفیدک دوربن در 10 کیلومتری شهر زاهدان، 3 روستای انتخابی پروژه این گروه مردم نهاد را تشکیل می‌دهند.شرق ِ آباد با نیازسنجی های متعدد از معتمدین و مسئولین 3 روستا، و بررسی امکانات و شرایط پروژه اعلام کرده گام اول خود را در راستای تجهیز فیزیکی مدارس روستای نورآباد خواهد برداشت.

همزمان با رشد بحران های اجتماعی در کشور گروهی از جوانان در سال های اخیر فعالیت های خیرخواهانه خود را برای مبارزه با این بحران ها افزایش داده اند که در این مورد تجربه های موفقی نیز رقم خورده است. این تجربه ها در حالی رخ داده اند که در سایه رشد شبکه های اجتماعی، بیان دردها و بحران های جاری در سراسرکشور تسهیل شده و از سوی دیگر گروه های مردم نهاد به بستری برای جذب جوانانی تبدیل شده اند که تمایل دارند با اتکا به توانایی فردی و جمعی برای آینده کشورشان با مشکلات و نارسایی ها مبارزه کنند. این گروه ها که عمدتا از تیپ های حرفه ای تشکیل شده اند بدون توجه به گرایش های سیاسی و به قصد خدمت به جامعه محور فعالیت خود را رسیدگی به اقشار آسیب پذیر و حاشیه نشین در سراسر کشور قرار داده اند.

“شرقِ آباد” در خدمت دانش آموزهای سیستان و بلوچستان

گروه “شرقِ آباد” با هدف کیفیت بخشی به مدارس زاهدان شکل گرفته و همچنانکه در صفحه فیس بوکش تصریح شده ایده اصلی این گروه کمک به مدارس محروم و تامین حداقل امکانات برای مدارس سیستان و بلوچستان است. به اعتقاد موسسین این گروه مدرسه سازی یکی از راه هایی است که می تواند نظام مدارس محروم را بهبود ببخشدو برای مدارسی که غیر مقاوم هستند می تواند فعالیت بهینه داشته باشد اما “شرق ِ آباد” معتقد است تنها با کمک خیرین و نیکوکاران و ساخت چند مدرسه در سال در یک استان نمی شود به جایگاه قابل قبولی رسید و نظام مدارس محروم را دچار دگرگونی کرد.

این گروه معتقد است”: با استفاده از کمک های خرد و کلان می شود در سایه ی طرح هایی که بنا به نیاز سنجی تعریف شده اند حداقل امکانات رفاهی آموزشی را به تعداد مشخصی از مدارس محروم رساند، مزیت آن این است که همگان می توانند نقشی موثر هرچند کم و کوتاه داشته باشند اما اثر انگشتشان روی این کار کیفی بیاید، می گوییم کیفی چون پایدار است.”ایده تاسیس این گروه در شرایطی صورت گرفته که وضعیت مدارس سیستان و بلوچستان وخیم گزارش شده است. دانش آموزان این استان محروم کشور از حداقل امکانات لازم برخوردار نیستند و خانواده های آنها با فقر شدید دست به گریبان هستند.

از مدرسه های کپری تا نبود آب آشامیدنی

در آستانه مهر ماه سال جاری، خبرگزاری مهر در گزارشی تامل برانگیز به وضعیت نابسامان مدرسه های استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد و تصریح کرد:” کودکان سیستان و بلوچستان نه با یک کوله‌پشتی پر از دفتر و مداد رنگی بلکه با باری از خستگی و سختی‌ راهی مدرسه می‌شوند.در بسیاری ازمدارس استان حتی آبی برای نوشیدن آنها نیست و جای خالی لیوان های آب خوری رنگی در میان وسایلشان خالی است و آنها هر روز در میان کیسه‌های پلاستیکی که حکم کیفشان را دارد راه مدرسه را پیش می‌گیرند.”

در این گزارش از پدیده مدرسه های کپری به عنوان یک معضل بزرگ یاد شده بود و در آن تاکید شده بود:” مدارس کپری از جمله مشکلات دیگری است که با وجود برپایی جشن های کپرزدایی اما هنوز در استان به دلیل پراکندگی جغرافیایی بیش از حد و متاثر از پدیده ای به نام روستازایی همچنان گریبان دانش آموزان و سازمان آموزش و پرورش را گرفته است.آمار مدارس کپری که در میان حصاری از حصیر خرما یا چادر برپا می‌شود در گفته مسئولان نیز تناقض دارد تا آنجا که مدیرکل نوسازی تعداد آنها را 15 عدد می داند، رییس آموزش و پرورش 50 عدد نام می برد اما رییس شورای اسلامی سیستان و بلوچستان اعتقاد دارد تعداد مدارس کپری بیش از 800 مدرسه است.”

کمبود 800 هزار متر مربع فضای آموزشی، کمبود 8 هزار معلم در سیستان و بلوچستان،عدم استاندارد واحد های آموزشی از دیگر مشکلات عدیده ای بود که در این گزارش به آنها اشاره شده بود. در اواخر شهریور خبرگزاری ایرنا نیز به نقل از استاندار سیستان و بلوچستان نوشته بود که امکان دارد 25 هزار دانش آموز این استان از ادامه تحصیل به دلیل فقر و نبود امکانات آموزشی باز بمانند.

شرق آباد همچنانکه از اخبار و گزارش های صفحه فیس بوکش پیداشت تلاش کرده ابتدا گزارشی را از وضعیت نابسامان مدرسه های استان سیستان و بلوچستان ارائه دهد و از طرفی در صدد اقدام های ایجابی برای بهبود وضعیت مدارس نیز بوده است. این گروه غیر دولتی تصاویر و گزارش هایی را از عدم امکانات مدارس تهیه کرده و همزمان برخی از اخبار در مورد سطح بی سوادی در میان زنان استان سیستان و بلوچستان، پدیده کودکان بی شناسنامه ای که فرصت تحصیل پیدا نمی کنند و ریزش سقف بعضی از مدارس را منتشر کرده است.

به عنوان نمونه در گزارشی که در مورد سطح بی سوادی در استان سیستان و بلوچستان منتشر شده آمده است:” استان سیستان و بلوچستان بیشترین رقم بی‌سوادی را در کل کشور داراست، در میان بی سوادان نیز سهم دختران بیش از پسران است. در مناطق روستایی 40 درصد و در مناطق شهری بیش از 20 درصد مردم بی‌سواد هستند.آمارها در مورد استان سیستان و بلوچستان از کمیت ناچیز مدارس سخن می گوید، 11 درصد کودکان استان در مقطع ابتدایی، 32 درصد کودکان استان در مقطع راهنمایی و 37 درصد نوجوانان استان در مقطع متوسطه موفق به تحصیل نمی شوند. حدود 26 درصد از مردان و حدود 39 درصد از زنان استان بی سواد هستند. طبعا هرچقدر که سن در کودکان زیاد شده علاقه و شرایط به تحصیل کمتر شده قطعا با بررسی بیشتر به این نتیجه می شود منتهی شد که آمار جوانانی که موفق به تحصیل در مقطع دانشگاه نمی شوند درصدشان از 37 درصدی که موفق به تحصیل در دبیرستان نمی شده بیشتر است، به عنوان مثال پیش کنکوری های استان سیستان و بلوچستان تقریبا در همه سالها رتبه های آخر کشوری را در ورود به دانشگاه و قبولی کنکور داشتند، این وضعیت قبولی در دانشگاه طبعا به موضوع هایی دیگر تسری پیدا می کند, همانند وضعیت فرهنگی، اشتغال و…، به طور مثال فرصت های آموزشی بین دو جنس دختر و پسر در نرخ گذر تحصیلی نشان می دهد که گذر تحصیلی دختران از ابتدایی به راهنمایی، هم از میانگین کشوری و هم از میانگین پسران استان پایین تر است. همین شاخص برای دختران از راهنمایی به متوسطه بالاتر از نرخ پسران است, که از جمله دلایل اقتصادی آن این است که پسران استان پس از پایان سوم راهنمایی ترجیح می دهند وارد بازار کار شوند و ضمن کسب درآمد به خانواده خود از لحاظ اقتصادی کمک کنند نرخ 76/1 درصدی ترک تحصیل پسران در مقطع راهنمایی این مساله را تایید می کند. در حالی که همین نرخ برای دختران 01/1 درصد است.بنابراین فقر نه تنها عاملی برای نرفتن به مدرسه است بلکه عاملی برای رها کردن آن نیز هست. به گواه شاهدان عینی در استان؛ بچه های سیستان و بلوچستان گاهی مجبورند کمک دست خانواده های خود باشند و در آوردن آب و نان به خانه کمک کنند، فقر مالی خانواده ها در استان باعث می شود به ادامه تحصیل کودکان به شکل یک امر غیر ضروری نگاه شود به دلیل اینکه خانواده به کودکان به عنوان نیروی کار عمدتا دست فروش و گاهی به عنوان قاچاق چیان کوچک سوخت می نگرند، کسب درآمد آنها از سنین پایین و پیوستن شان به جمعیت بی سوادان را ترجیح می دهند همان طور که آمار نشان می دهد حدود 20 درصد جمعیت جوان ( 15 تا 29 ساله) و حدود 16 درصد کودکان سیستان و بلوچستانی بی سواد هستند.”

شرق ِ آباد با نیازسنجی های متعدد از معتمدین و مسئولین 3 روستا، و بررسی امکانات و شرایط پروژه اعلام کرده گام اول خود را در راستای تجهیز فیزیکی مدارس روستای نورآباد خواهد برداشت.

گزارش تصویری از وضعیت مدارس استان سیستان و بلوچستان از اهمیت کار این گروه خبر می هد: