محافظه کاران آمریکایی و طرفداران اسرائیل در صحنه سیاست آمریکا با ایجاد مشکل و پیوند مسائل حقوق بشری به حل مناقشات هسته ای، تمام کشش خود را بکار گرفته اند تا نگذارند مذاکرات ایران با آمریکا و اروپا به نتیجه مطلوبی برسد. اروپاییان بر این باورند که این مقولات باید از یک دیگر جدا گردیده و می‌بایست در حل مناقشات هسته‌ای با ایران به نتیجه مطلوبی رسید. ایران می‌توانست با یک سیاست صحیح به اروپاییان نشان دهد که میتواند برای کاهش فشار انرژی از طرف روسیه به آنها کمک نماید. این سیاست صحیح بدون شک به ایران در مذاکرات هسته‌ای با غرب کمک می‌نمود.
تحولات جدید در خاورمیانه برای رودرویی با سازمان تکفیری داعش و تشکیل ائتلاف بزرگی از کشورهای منطقه و اروپا توسط آمریکا، مجدداً ایران را در موضع ویژه‌ای قرار داده است. . این حرکت بجا برای ایجاد همکاری با بقیه کشورهای منطقه برای به وجود آوردن امنیت در خاور میانه، فرصت مغتنم دیگری را مجدداً از ایران گرفت تا دولت جدید روحانی به دنیا و جامعه جهانی نشان دهد که در سیاست خارجی کشور تغییرات عمده‌ای صورت گرفته است و ایران میتواند با بقیه کشورهای ذینفع برای حفظ امنیت منطقه همکاری نماید . طراحان سیاست خارجی کشور هنوز نتوانسته اند تعریف دقیقی از منافع ملی عرضه نموده و سیاست خارجی کشور را بدور از منافع ایدئولوژیک گروه خاصی طراحی و هدایت نمایند. حمایت دولت ایران از دولت غیر مردمی بشار اسد و سیاست دولت ایران در حمایت از دولت طأئفه گرای مالکی که منجر به بحرانهای فعلی در عراق گردیده است، بطور طبیعی نمیتوانست جایگاهی را در این ائتلاف بزرگ برای ایران بازنماید.
دولت آمریکا که در هفته گذشته اعلام نموده بود که هنوز برای به چالش کشیدن داعش استراتژی خاصی را اتخاذ ننموده است، در روز چهارشنبه، رئیس جمهوری آمریکا، اوباما، اعلام نمود که این استراتژی با همکاری و حمایت کشورهای منطقه و اروپا اتخاذ گردیده است. بغیر از کمک نظامی به دولت عراق و کمکهای بشر دوستانه به مردم این کشور، اوباما برای اولین بار اعلام نمود که گروههای مخالف بشار اسد در سوریه از حمایت دولت آمریکا و کشورهای منطقه بطور ویژه‌ای برخوردار میگردند تا بتوانند در به چالش کشیدن دولت این کشور و داعش توفیق حاصل نمایند. دولت آمریکا و دولت‌های غربی و منطقه‌ای به این نتیجه رسیده اند که مشکل داعش در عراق را نمی‌توان بدون مشکل این گروه در سوریه حل نمود. در عین حال این کشور‌ها بر این باورند که در به چالش کشیدن نظامی داعش در سوریه نباید اجازه داد دولت این کشور از این فرصت برای پس گیری مناطق از دست رفته توسط داعش بهره گیرد. گروه های مخالف دولت اسد از حمایت دولت آمریکا، دولت‌های غربی و عربی برای تغییر نظام در سوریه برخوردار میگردند. دولت‌های عربی و ترکیه در طول چند سال گذشته و بحران در سوریه کراراً از دولت آمریکا خواسته بودند که سیاست فعالتری در قبال بحران سوریه اتخاذ نموده، که به طور پیوسته با اکراه از طرف دولت اوباما روبرو بوده اند. این بار نه تنها با سیاست فعالتری از طرف آمریکا در این مورد روبرو میگردند، که از حمایت بقیه کشورهای اروپای برای جایگزینی دولت بشار اسد برخوردار میشوند. این اولین باریست که دولت ایران با مخالفت یک پارچه اروپا، آمریکا و کشورهای منطقه در حمایت از دولت بشار اسد روبرو میگردد. دولت بشار اسد که خود سالها به داعش مجال آن را داده بود که با دستی باز با مخالفین نظام سوریه بجنگد و مناطقی را در این کشور بزیر سلطه خود آورد، اکنون با یک بسیج جهانی روبرو گردیده است. دولت ایران در این تغییرات و تحولات جدید مانند دولت بشار اسد بازنده دیگری در صحنه سیاست منطقه ای می‌باشد. سیاست حمایت از اسد در حال حاضر به دولت ایران اجازه نخواهد داد که برای حل مناقشات هسته‌ای خود با اسودگی خاطر به پای میز مذاکره بنشیند. مساله اسد با داعش و امینت منطقه گره خورده است. دولت‌های منطقه با تلاش وافری از این فرصت استفاده خواهند نمود زیراکه میدانند در نبرد با داعش آمریکا نیاز به همراهی و کمک مالی آنها خواهد داشت. اگرچه کشور های منطقه در به چالش کشیدن داعش به دخالت و حمایت آمریکا وابسته میباشند، اما آمریکا نیز در این چالش امنیتی بطور مطلق به حمایت آنها نیازمند می‌باشد. در روز پنجشنبه کرّی با دولت‌های عربی، مصر و ترکیه برای جلب این حمایت در جده به گفتگو خواهد پرداخت.
در هفته‌های گذشته با بی بصیرتی دیگری در صحنه سیاست خارجی کشور روبرو بوده ایم. رهبری نظام، به دنبال کندی روند حل مناقشات هسته ای با آمریکا و اروپا و مایوس بودن از اینکه این مذاکرات به سر منزل مطلوب و مقصود نخواهد رسید، دولت را برای عقد قرارداد‌های تجاری با روسیه ترغیب و تشویق نموده است. روسیه در حال حاضر متجاوز به مرزهای یک کشور مستقل، اوکراین، بوده و نیروهای تجزیه طلب در این کشور را مورد حمایت خود قرار داده است. آمریکا و اروپا تحریم‌های متعددی را بر روی این کشور وضع و اعمال نموده اند. جا داشت که دولت ایران در حمایت از یک جنبش دموکراتیک و حق انتخاب آزاد مردم در گزینش گرایش سیاسی خود، از این مردم حمایت نموده و بجای عقد قرارداد با روسیه، اروپاییان را برای سرمایه گذاری در صنعت گاز ایران تشویق می‌نمود. در حال حاضر محافظه کاران آمریکایی و طرفداران اسرائیل در صحنه سیاست آمریکا با ایجاد مشکل و پیوند مسائل حقوق بشری به حل مناقشات هسته ای، تمام کشش خود را بکار گرفته اند تا نگذارند مذاکرات ایران با آمریکا و اروپا به نتیجه مطلوبی برسد. اروپاییان بر این باورند که این مقولات باید از یک دیگر جدا گردیده و می‌بایست در حل مناقشات هسته‌ای با ایران به نتیجه مطلوبی رسید. ایران می‌توانست با یک سیاست صحیح به اروپاییان نشان دهد که میتواند برای کاهش فشار انرژی از طرف روسیه به آنها کمک نماید. این سیاست صحیح بدون شک به ایران در مذاکرات هسته‌ای با غرب کمک می‌نمود.
ایران در حال حاضر با چالشهای سیاسی متعددی در سیاست خارجی خود روبرو می‌باشد. ایران در عراق نفوذ گذشته خود را کاملا از دست داده است. دولت جدید به ریاست حیدر عبادی بخوبی می‌داند که در سیاست فعلی عراق و در دولت فراگیر، جای نفوذ خاصی برای ایران وجود نخواهد داشت. آیت‌الله سیستانی به روشنی نشان داد که دولتی طأئفه گرا که سالها مورد حمایت ایران بود، برای او قابل قبول نمی‌باشد. آمریکا مجدّا به صحنه سیاست عراق باز گشته است. اگرچه ایران توانسته است تا حدودی روابط خو را با کردها حفظ نماید، اما بارزانی به طالبانی اجازه نخواهد داد که ایران در کردستان عراق نفوذ قبلی خود را داشته باشد. ایران با ائتلاف بزرگی برای برکناری اسد روبروست. مساله داعش با اسد گره خورده است. کشورهای عربی و ترکیه با پیدایش فرصت جدیدی که آمریکا و اروپا در حمایت از مخالفین اسد فراهم آورده اند، سرنگونی دولت سوریه را دنبال خواهند نمود. آمریکا بخوبی می‌داند که به حمایت بدون قید و شرط کشورهای عربی و ترکیه در کارزار با داعش نیازمند است. اگرچه کشورهای عرب نشین خلیج فارس در کارزار با داعش به آمریکا سخت وابسته میباشند، اما به همان اندازه آمریکا و اروپا به حمایت آنها خصوصاً برای جلب نظر مردم سنی نشین منطقه نیازمند میباشند. پس از بیش از سه دهه سیاست خارجی رادیکال و بدور از تبیین و تعریف از منافع ملی حقیقی کشور، ایران با چالشهای جدیدی در منطقه روبروست. اگر طراحان سیاست خارجی کشور نتوانند منافع ملی کشور را بطور عینی و خارج از سلیقه‌های ایدئولوژیک خاص تعریف نمایند، می‌بایست منتظر شکست‌های بزرگتر و پر هزینه تری در صحنه سیاست خارجی کشور بود.
