یک تغییر جهانی بیسابقه در میان مردم جهان برای حمایت از مردم فلسطین در برابر جنگ نسلکشی، پاکسازی قومی و گرسنگی که در معرض آن هستند، به وجود آمده است. قیام مردمی جاری فشار شدیدی بر پارلمانها و دولتهای کشورهای غربی وارد کرده که طی ۱۹ ماه گذشته در برابر جنایات اسرائیل سکوت کردهاند و با توجیه “حق دفاع از خود” اسرائیل و اتفاقات ۷ اکتبر ۲۰۲۳، چشم بر این جنایات بستهاند.
این تحول بیش از هر چیز، مدیون پایداری، مقاومت و شجاعت مردم فلسطین، بهویژه در نوار غزه و امتناع آنان از برافراشتن پرچم سفید یا تسلیم شدن است. اما همانطور که ویرجینیا وولف گفته است: «هیچ اتفاقی نمیافتد مگر اینکه توصیف شود.» از همین رو، نقش رسانههای مردمی، مدنی و جوانان، در شکستن دیوار خاموشی و سکوتی که رسانههای رسمی برای پنهان کردن حقیقت درباره اسرائیل، جنبش صهیونیستی و جنایات آن ایجاد کردهاند، بسیار حیاتی بوده است.
رسانههای اجتماعی به سلاحی قدرتمند بدل شدهاند که رنجها را منتقل میکنند، جنایات را افشا میسازند و تا زمان شکستن سکوت، شرم را به ذهنها القا میکنند.
دولت فاشیست اسرائیل انتظار نداشت که ۱۰۰هزار تظاهرکننده را در پایتخت هلند، در بزرگترین تظاهرات آن کشور از سال ۱۹۸۲، ببیند. همچنین نمیتوانست حضور ۶۰۰هزار نفر در خیابانهای لندن را نادیده بگیرد؛ بزرگترین تظاهرات علیه نسلکشی و پاکسازی قومی، و تظاهرات مشابه در پایتختهای دیگر اروپایی.
حتی حامیان فلسطین نیز انتظار نداشتند که رهبران اروپایی قطعنامهای برای بررسی توافقنامه انجمن اروپا-اسرائیل، بهویژه مادهٔ ۲ آن که به حقوق بشر مربوط میشود، تصویب کنند. این قطعنامه با رأی مثبت ۱۷ کشور از ۲۷ کشور به تصویب رسید.
حتی آلمان که مانند بریتانیا با ارسال سلاح، موشک، کشتی و هواپیما از جنگ نابودی حمایت میکرد و پیشتر، حتی انتقاد از اسرائیل را به تابو بدل ساخته و تظاهرات در حمایت از فلسطین را سرکوب کرده بود، ناچار شد تهدید به قطع ارسال سلاح به اسرائیل کند.
نخستوزیر و پارلمان اسپانیا، با قطع روابط تجاری با اسرائیل و ممنوعیت انتقال سلاح از طریق بنادر و حریم هوایی این کشور، در همبستگی بشردوستانه پیشگام بودهاند. فرانسه نیز رهبری جنبشی را بر عهده گرفته که ممکن است شامل ده کشور دیگر از جمله بریتانیا و کانادا، برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین باشد.
جنبشهای دانشجویی و چندین دانشگاه در آمریکا، با وجود فشارها و تحریمهای دولت ترامپ – که حتی به رویارویی با دانشگاه هاروارد، یکی از معتبرترین مؤسسات آموزشی آمریکا، انجامید – بر تصمیم خود برای مقاومت پایبند ماندهاند.
همبستگی با مردم غزه و فلسطین، از آمریکای لاتین تا کانادا، اروپا و استرالیا، در کنار موضع قدرتمند چین با تمام وزن اقتصادی و سیاسیاش، در حال گسترش است.
اسرائیل انتظار نداشت که ۲۲ کشور، از جمله ژاپن و استرالیا، و همچنین ۱۶ کشور اروپایی، به محاصره کمکهای بشردوستانه توسط اسرائیل اعتراض کنند و توافق ایالات متحده و اسرائیل برای ایجاد مراکز توزیع – که موجب تحقیر کرامت انسانی و تسهیل جنایت تبعید ساکنان شمال و مرکز غزه به جنوب و زندانی کردن آنها در اردوگاههای بازداشت بهمنظور مقدمهسازی برای پاکسازی قومی و اخراج نهایی آنها از فلسطین است – را رد کنند.
فهرست هنرمندان، نویسندگان و متفکران بینالمللی که جنایات اسرائیل را محکوم کرده و با مردم فلسطین اعلام همبستگی کردهاند، روزبهروز در حال گسترش است. ایرلند در آستانه تصویب قانونی قرار دارد که نه تنها واردات محصولات شهرکهای اسرائیلی را ممنوع میکند، بلکه تمام شرکتهایی را که با این شهرکها تجارت دارند نیز شامل تحریم میکند.
اسرائیل انتظار نداشت که ۲۲ کشور، از جمله ژاپن و استرالیا، و ۱۶ کشور اروپایی به ممانعت این رژیم از ورود کمکهای بشردوستانه اعتراض کنند.
شاید مهمترین ویژگی سونامی همبستگی که در سراسر جهان فوران کرده، تبدیل آن به سیلی واقعی از تحریمها علیه موجودیت اسرائیل باشد. میتوان با اطمینان گفت که این موج همبستگی جهانی، به رهبری مردم، یادآور جنبشهای اعتراضی علیه رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی و انقلاب جهانی علیه جنگ تجاوزکارانه آمریکا در ویتنام در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ است، گرچه هنوز نیازمند گسترش بیشتر است.
وقتی وزیر دفاع نژادپرست اسرائیل، یواف گالانت، میگوید به رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط فرانسه و دیگر کشورها، صرفاً برگههایی شکنندهاند که باید به سطل زباله انداخته شوند، در حالی که اسرائیل در حال تثبیت استعمار شهرکسازی خود در کرانه باختری است، در واقع آتش انزوای فزاینده اسرائیل را شعلهورتر میکند. و وقتی وزیر دارایی فاشیست اسرائیل، اسموتریچ، و وزیر خارجه این رژیم، ساعر، قصد خود را برای پاسخ به بهرسمیتشناختن کشور فلسطین با ارتکاب یک جنایت جنگی جدید، یعنی تحمیل حاکمیت اسرائیل بر کرانه باختری و الحاق آن اعلام میکنند، فرش را از زیر پای مدافعان اسرائیل و کسانی که خواهان اجتناب از تحریمها هستند، میکشند.
در چنین شرایطی، رئیس حزب دموکرات اسرائیل، که پیشتر معاون رئیس ستاد ارتش و از شرکتکنندگان در جنایات جنگی سال ۲۰۱۴ در غزه بوده، هشدار میدهد که نتانیاهو اسرائیل را به موجودیتی منفور در جهان تبدیل کرده است. با این حال، رهبران دولت و احزاب مخالف، به جای پاسخ منطقی، او را به یهودستیزی متهم میکنند؛ و این نشانگر زوال بیسابقه منطق و عقلانیت در عرصه سیاست اسرائیل است.
این خیزش جهانی بیسابقه، فرصتی کمنظیر برای مردم فلسطین فراهم کرده که باید از آن بهره برد. با این حال، تحقق این فرصت منوط به سه پیششرط مهم است:
۱. اتحاد تلاشهای فلسطینیان، کنار گذاشتن توهم سازش با جنبش صهیونیستی از سوی تشکیلات خودگردان فلسطین، و پذیرش نهتنها اجرای اعلامیه پکن بلکه تشکیل رهبری ملی واحد فلسطینی بر پایه استراتژی مبارزه با پروژه صهیونیسم و استعمار شهرکنشینی.
۲. تقویت سازماندهی، و فعالسازی ظرفیتها و نیروهای فلسطینی در سطح جهانی در تعامل نزدیک با جنبشهای همبستگی و فعالان تحریم.
۳. همکاری سازنده با نیروهای همبستگی بینالمللی، احترام به ویژگیها و موقعیتهای محلی آنان در کشورهای مختلف، و اجتناب از تلاش برای کنترل یا دیکته کردن به آنها.
ما باید برای محافظت و گسترش جنبشهای همبستگی بینالمللی بکوشیم و از این فرصت بینظیر برای منزوی کردن فاشیسم اسرائیلی و جنایتکاران جنگی بهره ببریم.
با این همه، پرسش اصلی همچنان باقی است: موضع کشورهای عربی و اسلامی در برابر آنچه میگذرد، چه خواهد بود؟
اسرائیل تنها در عرض یک هفته، سه بار این کشورها را به چالش کشیده است:
۱. با تعرض به مسجدالاقصی، برگزاری نمازهای یهودی به امامت وزرای اسرائیلی و اعضای کنست، و تهدید به ساخت معبد ادعایی در محل آن.
۲. با اعلام ساخت ۲۲ شهرک جدید و قصد الحاق و یهودیسازی کرانه باختری که به معنای نابودی کامل باقیمانده اختیارات تشکیلات خودگردان فلسطین است.
۳. با تلاش برای تحقیر کشورهای عربی، از طریق ممانعت از سفر وزرای خارجه عرب به رامالله و دیدار با رهبری تشکیلات خودگردان فلسطین – در صورت صحت این گزارشها.
در حالی که جنگ برای نابودی، و نیت پاکسازی قومی و شهرکسازیهای یهودی ادامه دارد، کشورهای عربی – که هیچکس از آنان انتظار اعزام ارتش برای جنگ با اسرائیل را ندارد – چارهای جز اعمال تحریم و بایکوت کامل علیه اسرائیل ندارند. آن دسته از کشورهایی که روابط خود را با اسرائیل عادیسازی کردهاند، باید این عادیسازی را لغو کنند، وگرنه به همدستی در جنایات جنگی علیه مردم فلسطین متهم خواهند شد.
بهپاس احترام به فداکاریهای بزرگ مردم فلسطین، بهویژه ساکنان شجاع غزه و اردوگاههای پناهندگان جنین، طولکرم و نور شمس، باید برای حفاظت و توسعه جنبشهای همبستگی بینالمللی تلاش کنیم و از این فرصت برای منزوی کردن فاشیسم و جنایتکاران جنگی اسرائیل، و خنثیسازی نقشههای آنان استفاده کنیم.
تغییر موازنه قدرت، پیش از هر چیز، به دو عامل بستگی دارد:
۱. پایداری مردم فلسطین در سرزمین مادریشان،
۲. و گسترش جنبش جهانی بایکوت، عدم سرمایهگذاری و تحریم (BDS) علیه اشغال.
————
منبع: العربی الجدید