در قرن هجدهم، در مواجهه با جنگهای دینی و خشونتهای فرقهای در فرانسه، ولتر متفکر فرانسوی (1778-1694) فریاد نجاتبخش خود را صادر کرد: «شرم را در هم بشکن!» و امروز در سودان، مبتکر و مربی بزرگ آنان همین فریاد را به راه انداخته و بر آن افزودند: «از انقلاب خود محافظت و دریچههای امید را باز کنید!» پس از آن که ابرهای سرشار از نگرانی و آغشته به نفرت از جنگ و سختی سودان را درنوردید و پس از بیماری « “کرنش”» در برابر کرسیهای قدرت حاکمان دیروز به مرز رسید و فاجعه رخ داد. حافظ ائتلاف فساد و استبداد که به دست مردم سرنگون شد، گوش های خود را حتی به قیمت خون مردم ریخته شده به صدای عقل کر کردند تا به تخت های حکومت بازگردند. این بوی تعفنی است که امروز از گسترش آن برای سوزاندن و نابودی نه تنها در حومه کشور، بلکه در مرکز و پایتخت آن – خارطوم – خبر می دهند.
درست است که حتی پس از دوره های کوتاه دموکراتیکو شکست دوره های انتقالی ، سودان دچار کودتاهای نظامی شد دورانی که ادبیات سیاسی سودان از آن به عنوان دور باطل یاد می کند. اما واضح است که مظاهر دایره شیطانی امروزه با مظاهر گذشته خود تفاوت کیفی دارد. ما دهها بار مانند دیگران هشدار دادیم که شکست دوره انتقالی کنونی در سودان تنها به کودتای نظامی بسنده نمیکند، بلکه کشور را به ورطه جنگ داخلی خواهد انداخت. ماندن یا ترک این همان چیزی است که اکنون در همان لحظه ای که ما این مقاله را می نویسیم اتفاق می افتد، لحظه ای اشباع از فضایی که در تاریکی روز پس از قطع برق احاطه شده است و صدای توپخانه و گلوله های موشکی که برخی از آنها در محله های مسکونی سقوط و کشته و زخمی بر جای گذاشت محلاتی که مردمش فکر می کردند در خانه های امن بسر می برند. این وضعیت فاجعه بار که اولین جرقه آن بامداد 24 فروردین 1392 بین ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع به راه افتاد، قابل انتظار بود و تنها بخشی کوته فکر از وقوع آن متعجب بودند. چند سالی است که کشور به دلیل چندپارگی، تفرقه، سرگردانی و عدم شناخت متقابل نخبگان سیاسی و نظامی از وضعیت نقدینگی سیاسی رنج می برد، وضعیتی که در آن نخبگان به جایی رسیدند که بسیاری آن را ارتکاب جنایت علیه میهن نام بردند. به ویژه از آنجایی که وضعیت نقدینگی مثل همیشه به فاجعه ختم شد. و زمانی که این وضعیت با انفجاری ناشی از درگیری های خونین قبیله ای و قومی در نقاط مختلف کشور و تشدید اصطکاک بین رهبری ارتش سودان و رهبری نیروهای پشتیبانی سریع همراه شود ، فاجعه این بار از یک کودتای نظامی به یک جنگ داخلی تبدیل می شود که شد.
یک سازوکار ملی باید تشکیل شود که شامل رهبران همه نیروهای سیاسی، جنبش های مسلحانه، جامعه مدنی، نیروهای جوانان، کمیته های مقاومت و شخصیت های ملی باشد.
یک ماه پیش نوشتیم که تشدید نزاع ها و اصطکاک ها، چه آشکار و چه پنهان، بین رهبری نیروهای مسلح سودان و رهبری نیروهای پشتیبانی سریع، حتی اگر باز هم محدود به اصطکاک لفظی باشد، جنگ است. با کلمات شروع می شودبه دلیل این نزاع ها و اصطکاک ها بین دو طرف و تلاش هر یک از طرفین برای پیروزی با متحدان خود ، روابط سیاسی بین اجزای مدنی و بین خود و نظامیان و در بین آنها و غیرنظامیان تنگ می شود. با تقویت شبهات موجود برای یک شهروند عادی، ملاک تفاوت بین این مؤلفه ها، کرسی قدرت و منافع خصوصی است که نه به نفع میهن و نه به نفع اجرای شعارهای انقلاب و رهبری و حفاظت از وظایف دوران انتقالی که بر عهده ارتش است . با توجه به اینکه سلاح در خارج از نیروهای عادی پخش و کشور و به ویژه پایتخت، به پادگان چندین ارتش و نیروهای شبه نظامی تبدیل شده است، خطر حمله نه تنها بر دوره انتقالی ، بلکه کل کشور را تحت تأثیر قرار می دهد و به زودی کشور وارد مرحله بی دولتی می شود و سناریوهای ویرانی شعله ور می شود همان چیزی است که فصل اول آن آغاز شده است.
ما همچنین نوشتیم، برای اینکه بگوییم نیروهایی در داخل و خارج سودان هستند که آگاهانه برای ایجاد فضا و شرایط مناسب برای تحقق این سناریوهای مخرب تلاش می کنند. در مورد اینکه منافع این نیروها چیست و چه سودی خواهند برد، پاسخ مستقیم و شهودی ما این است که ترمز قطار تغییر را بکشیم و انقلاب دسامبر 2018 را به پایان برسانیم،.
باید مکث قاطع کرد تا وطن سقوط نکند . این یک واجب عینی است نه واجب! و شرایط کنونی کشور ایجاب می کند که همه ما همانطور که وجدان و ذهنمان به ما حکم می کند و در پاسخ به ندای شهدای انقلاب کبیرمان دست از چندپارگی و جنگ قدرت برداریم و به ساختن یک جبهه مدنی در برابر جنگ و در برابر فاجعه و به منظور بازگرداندن دوره انتقالی به مسیر درست آن گسترده بپردازیم.
در این زمینه، ما نیاز به حمایت عملی از اقدامات میهن پرستانه و شجاعانه داریم که امروز در خانه سندیکای روزنامه نگاران سودان علیرغم صدای غرش گلوله ها انجام شد. جایی که گروهی از ارگان های اتحادیه کارگری گرد هم آمدند و برای مقابله با تلاش ها موافقت کردند. امیدواریم شما ابتکار عمل را به دست بگیرید و از این اقدام حمایت کنند. این واقعیت که رهبران نظامی اجازه دادند جنگ شروع شود اوج بی مسئولیتی است که جرم محسوب می شود و نیاز به پاسخگویی دارد.
در مورد راه خروج، ابتدا شرم را درهم بشکنید و جنگ را متوقف کنید! پس از آن، ما همچنان به شکلگیری یک سازوکار ملی متشکل از رهبران تمامی نیروهای سیاسی، جنبشهای مسلح، جامعه مدنی، نیروهای جوانان، کمیتههای مقاومت و شخصیتهای ملی، به استثنای سرسپردگان رژیم منحلهشده و شخصیتهای ملی،
و انتخاب رهبری دوره انتقالی، رئیس دولت و نخست وزیر بر اساس صداقت، صلاحیت و شایستگی، ظرفیت سیاسی و اجرایی به دور از هرگونه امتیاز یا سهمیه سیاسی، فکر میکنیم.
این مکانیسم به انجام وظایف قانون گذاری، نظارت و پاسخگویی خود ادامه خواهد داد . در مورد رهبران سیاسی و حزبی، و جایگزینی رهبران نظامی با نهادهای عادی و شورای امنیت ملی و دفاع جایگاه آنها مکانیسم ملی است که باید وارد اقدام شود
———————-
* نویسندهی سوداني