ارمنستان و جمهوری آذربایجان از وقوع درگیریهای گسترده در طول مرزهای دو کشور و کشته شدن شماری از نیروهای دو طرف خبر دادند.نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان روز سهشنبه ۱۳ سپتامبر گفت که دستکم ۴۹ نظامی ارمنستانی تاکنون در درگیریهای مرزی با آذربایجان کشته شدهاند. به گفته آقای پاشینیان، این شمار از کشتهها قطعی نیست.
وزارت دفاع ارمنستان در بیانیهای اعلام کرد که جمهوری آذربایجان روز سهشنبه با توپخانه، پهپاد و سلاحهای کالیبر بزرگ، مواضع نظامیان ارمنستان را در مسیرهای گوریس، سوتک و جرموک هدف حمله قرار دادند.
وزارت دفاع جمهوری آذربایجان هم ارمنستان را به «اقدامات خرابکارانه و تحریکآمیز» در نزدیکی مناطق مرزی داشکسان، کلباجار و لاچین متهم کرد.
بر اساس اعلام وزارت دفاع جمهوری آذربایجان، حملات خمپارهای نیروهای ارمنستان به مواضع و پایگاههای این کشور در مناطق مرزی،منجر به تلفات و آسیبرسیدن به زیرساختهای نظامی شده است.
وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرد: «دشمن در تلاش برای پیشروی است.» ارتش آذربایجان با پهپاد و حملات توپخانهای اهداف غیرنظامی و نظامی را در نزدیکی مرز دو کشور هدف قرار داده است.
نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان گفته در جریان این حملات حداقل ۴۹ سرباز ارمنی کشته شدهاند. او که به پارلمان این کشور گزارش میداد گفته شمار کشته شدگان ممکن است بالاتر هم برود.
پیشتر وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرده بود که آذربایجان به مراکزی در نزدیکی شهرهای گوریس، سوتک و جرموک با توپخانه و سلاحهای سنگین حمله کرده است. این حملات کشته و زخمی نیز بر جای گذاشته است.
در مقابل آذربایجان، ارمنستان را به “اقدامات خرابکارانه در مقیاس بزرگ” در نزدیکی مرز و گلوله باران ارتش این کشور متهم کرده است. در اثر این حملات تعداد زیادی سرباز آذربایجان کشته شدهاند.
بنا بر اعلام دفتر نخستوزیری ارمنستان نیکول پاشینیان تلفنی با ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا و امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه صحبت کرده است. او در این مکالمات تلفنی خواهان “واکنش درخور جامعه جهانی” به حملات آذربایجان شده است.
سورن پاپیکیان، وزیر دفاع ارمنستان نیز با همتای روسش تلفنی صحبت کرده است. در این گفتوگو دو طرف مصمم شدهاند تا “اقدامات لازم برای ثبات وضعیت” اتخاذ کنند.
دولت ترکیه نیز از ارمنستان خواسته تا دست از “تحریک” آذربایجان بردارد و بر “مذاکرات صلح و همکاری با باکو” متمرکز شود.
ترکیه: ارمنستان از اقدامهای تحریکآمیز علیه جمهوری آذربایجان دست بردارد
اما ترکیه از ارمنستان خواست تا از اقدامهای «تحریکآمیز» خود علیه جمهوری آذربایجان دست بردارد. مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «ارمنستان باید دست از اقدامهای تحریکآمیز خود بردارد و بر مذاکرات صلح و همکاری با باکو تمرکز کند.»
ترکیه متحد سنتی جمهوری آذربایجان است و در سالهای گذشته در تجهیز این کشور به پهپادها فعال بوده است. پهپادهای ترکیهای در آخرین جنگ جمهوری آذربایجان و ارمنستان در سال ۲۰۲۰ نقش تعیینکنندهای داشتند.
هشدار وزارت خارجه آلمان به شهروندانش
وزارت خارجه آلمان به شهروندان این کشور که در منطقه درگیری هستند هشدار داده و گفته خطر گسترش منازعه وجود دارد. بنا به گفته وزارت امور خارجه، کسانی که در منطقه درگیری هستند بایستی تا زمانی که بتوان آنها را از منطقه خارج کرد، در مناطق امن بمانند.جرموک که یک چشمه آب معدنی معروف دارد، محل گردشگری بسیاری از توریستهای خارجی است.
دههها درگیری
ارمنستان و آذربایجان دهههاست که بر سر منطقه قرهباغ با یکدیگر تنش دارند. این منطقه کوهستانی که ساکنانش ارمنی هستند، جزو خاک آذربایجان است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ارتش ارمنستان توانست در جنگی که از سال ۱۹۹۲ تا ۹۴ ادامه داشت، تسلط بر قرهباغ را به دست بگیرد و مناطق دیگری از آذربایجان را نیز اشغال کند.
ارمنستان و جمهوری آذربایجان پس از نخستین جنگ بر سر قرهباغ در اوایل دهه ۱۹۹۰ با بیش از ۳۰ هزار کشته، بار دیگر در پاییز ۲۰۲۰ بر سر کنترل این منطقه با یکدیگر درگیر شدند.
در جنگ سال ۲۰۲۰ بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ نفر کشته شدند و بخشهایی از قرهباغ به موجب یک توافق آتشبس میان ایروان و باکو که با میانجیگری مسکو منعقد شد، تحت حاکمیت دوباره جمهوری آذربایجان درآمد.
البته پس از این توافق هم گزارشهایی از وقوع درگیریهای پراکنده همراه با تلفات منتشر شده است. ارمنستان همزمان از جامعه جهانی خواسته بود تا مانع «اقدامهای تهاجمی» جمهوری آذربایجان شوند.در سال ۲۰۲۰ اما آذربایجان توانست مناطق اشغال شده از جمله منطقه استراتژیک قره باغ را پس بگیرد. در جریان این جنگ بیش از شش هزار نفر کشته شدند.پس از چهار ماه نبرد، بر سر آتشبس توافق شد و در جریان این توافق ارمنستان از بخشهای بزرگی از خاک مناطق مورد مناقشه چشمپوشی کرد. به همین دلیل دولت ارمنستان در داخل تحت فشار فزاینده قرار گرفت.
روسیه که حامی ارمنستان است، نظارت بر پایبندی به این توافق را بر عهده دارد.اتحادیه اروپا نیز در این مناقشه میانجیگری کرده است.
اوایل ماه اوت درگیری میان دو کشور بار دیگر آغاز شد.
اکنون اما وقوع درگیریهای جدید در امتداد مرز ارمنستان و جمهوری آذربایجان حکایت از آن دارد که وضعیت میان دو کشور همچنان ناپایدار باقیمانده است بهگونهای که روند شکننده صلح تحت میانجیگری اروپا را تهدید میکند.
با وجود این در پی درگیریهای مرگبار روز سهشنبه در امتداد مرز ارمنستان و جمهوری آذربایجان، وزرای دفاع ارمنستان و روسیه به صورت تلفنی گفتگو کردند.به گزارش وزارت دفاع ارمنستان، سورن پاپیکیان، وزیر دفاع این کشور در خصوص وضعیت منطقه و بحران مرزی ایجاد شده توضیحاتی را به سرگئی شویگو، همتای روس خود داده است. بنا به گزارش وزارت دفاع ارمنستان، طرفین در خصوص انجام اقدامهای لازم برای «تثبیت وضعیت» توافق کردهاند.روسیه در پاییز سال ۲۰۲۰ و پس از آتشبس میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان که در پی جنگ یک ماهونیمه به وقوع پیوست، نیروهای حافظ صلح خود در منطقه قرهباغ مستقر کرد.