نام زندهیاد مهندس مهدی بازرگان، زمانی همچون «نماد» روشنفکر مسلمان ایرانی در متن نهضت ملی و مردمی استقلال و آزادیخواهی ایران شناخته میشد. از اینرو، حرکت ارشاد دکترعلی شریعتی در جامعه در مرحلهٔ بعد، همچون تداوم و تکامل راه بازرگان (و طالقانی و ..نخشب و..)، تلقی میشد.
طیف فکری «نوشریعتی» امروز نیز میتواند در میراث معنوی و فکری بازرگان، محورهای مشترک زیر را با میراث شریعتی بیابد:
1) دینپیرایی (اصلاحگری یا رفرماسیون) ؛
2) رسالت «اجتماعی» مذهب (و ضرورت جهتگیری رهاییبخش ملی-مردمی آن) ؛
3) نقد «ایدئولوژیک» سنّت دینی («بعثت و ایدئولوژی»، «اسلام مکتب مبارز و مولد») ؛
4) لحاظ کردن «علم و زمان» در خوانش «کتاب و سنت» ؛
و…
و حفظ این مشترکات، برغم ضرورت نقد میراث و ترازنامهٔ کار همهٔ نیاکان فکری خود، از جمله :
1) نقد گرایش پوزیتیویستی به علم در بهرهگیری از دستاوردهای علوم دقیقه برای معارف انسانی و اخلاقی و دینی ؛
2) تمایل به سیاست اقتصادی سرمایهداری ملی ؛
3) سادهاندیشی در مورد نقش روحانیت ؛
4) ورود به معادلات قدرت بهجای کار از پایین معطوف به اجتماع ؛
و…
نوشریعتی اما میبایست در بینش، روش، و منش خویش، از سنّت راستگویی و درستکاری، اخلاق کار، تأکید بر کار جمعی و نهادسازی اجتماعی و…، اینگونه آموزههای درخشان میراث بازرگان و سحابیها بیآموزد.
یادش گرامی و زنده باد!
منبع: کانال تلگرامی نویسنده