دکتر یدالله سحابی درست سه سال پیش از وفاتش در نامه ای به علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی نسبت به فقدان آزادی مطبوعات و رسانه ها ، عدم استقلال قوه قضائیه، تمایل رهبری به جناحی خاص، نظارت استصوابی ،نهادهای موازی در قدرت ، حمله به کوی دانشگاه و اهمال در معرفی آمران آن انتقاد کرد. یدالله سحابی روزهای آخرین عمرش را در حالی سپری کرد که رنج زندان فرزندش شادروان مهندس عزت الله سحابی و یاران ملی-مذهبی اش او را شدیدا آزرده خاطر کرده بود و به نشانه اعتراض با تنی رنجور به مجلس رفت تا با تحصنش به مسئولان نظامی اعتراض کند که رنج کشیدگان برای انقلاب 57 را به جرم براندازی به زندان افکنده بودند.
پدر علم زمین شناسی ایران، یکی از بنیان گذاران نهضت آزادی است که در سال 1284 در تهران به دنیا آمد و در سال 1381 نیز وفات کرد. یدالله سحابی با عمر خود تاریخ معاصر ایران را ورق زد و فراز و نشیب های سیاست در ایران را مشاهده کرد. او هم شاهد پیروزی هایی بود و هم شاهد شکست هایی برای مردم ایران. اما تصاویر او در آخرین دهه از حضورش رنج هایش را به تصویر می کشند. چه آن زمان که در سال 1373 بر پیکر مهندس بازرگان نماز گزارد و چه آن زمان بر مزار شهید داریوش فروهر و پروانه فروهر غمگینانه با دلی پر از درد حضور یافت و چه زمانی که فرزند و یارانش را به جرم براندازی به زندان بردند . یدالله سحابی که نمادی از اخلاق گرایی در عرصه سیاست است و البته هم زمان چهره برجسته علمی کشور است با مشاهده تمام دردها و رنج ها از خود انذارها و پیام های مهمی بر جای گذاشت. او آزادی مطبوعات و رسانه ، پرهیز از قدرت مطلقه، حفظ استقلال مجلس و قوه قضائیه ، توجه به توسعه متوازن و پایدار را کلیدهای خوشبختی ایران می دانست و با انذارهای خود حاکمان را نصیحت کرد.
دکتر سحابی از چهر ه های خوشنام ایران است ،چهره هایی که هر چند در سرانجام کار به کامیابی نمی رسند اما سرمایه هایی گرانبها برای ایران هستند. نمادهایی که هرگز نمی میرند. چراغ های روشنایی بخشی که در تاریک ترین لحظات شب می درخشند. این چراغ ها مسیر آزادی را در دالان های تاریک به مشتاقان راه آزادی نشان می دهند.
سایت ملی-مذهبی یاد پیر آزادی خواه را گرامی می دارد و سالگرد وفات ایشان را به همه آزادی خواهان ایران و نیروهای ملی-مذهبی تسلیت می گوید .
فایل صوتی زیر، قطعهای است کوتاه از سخنرانی دکتر یدالله سحابی در مراسم چهلمین روز وفات مهندس بازرگان در سال ۱۳۷۳ که به این مناسب تقدیم میشود.