پاسخ اعتراض کارگران شلاق و زندان نیست

کانون مدافعان حقوق بشر در ادامه گزارش های ماهانه خود به بررسی‌ وضعیت حقوق بشر در ایران در شهریور ماه 1393 پرداخت.

کانون مدافعان حقوق بشر که ریاست آن‌ بر عهده شیرین عبادی است در گزارش خود به  وضعیت نامناسب اقتصادی افرادی که حقوق ثابت دریافت می کنند اشاره کرده و افزوده است که پاسخ اعتراض های افرادی که حقوق ثابت دریافت می کنند از جمله کارگران زندان و شلاق نیست بلکه باز توزیع ثروت و فراهم کردن امکانات برابر برای همه مردم در تمام زمینه ها است.

این سازمان مردم نهاد همچنین با اشاره به برخی گزارش های آماری توسط مراکز دولتی و آغاز سال تحصیلی از ناتوانی مالی بسیاری از خانواده ها در تهیه مایحتاج ضروری زندگی خبر داده است.

کانون مدافعان حقوق بشر در گزارش خود با انتقاد از اجرای سیاست های دولت جدید آن را ادامه دهنده رویه دولت پیشین در برخورد با سندیکاها و تشکل های مستقل کارگری دانسته که باعث شده است تا اعتراض های به حق کارگران با هزینه بیشتری برای شرکای اجتماعی کار- کارگر، کارفرما و دولت- پیگیری شود. از همین رو کانون مدافعان حقوق بشر به رسمیت شناختن حق اعتصاب برای کارگران و داشتن سندیکا و تشکل های مستقل کارگری را براساس مواد اعلامیه جهانی حقوق بشر و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ضروری دانسته است.

در گزارش کانون مدافعان حقوق بشر که به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می شود، در سه بخش “حقوق مدنی و سیاسی و فرهنگی”، “حقوق اقتصادی و اجتماعی” و “میراث فرهنگی و محیط زیست” به بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران پرداخته شده است.

به گزارش سایت کانون مدافعان حقوق بشر، متن گزارش ماه شهریور 1393 کانون مدافعان حقوق بشر که در اول مهر ماه 1393منتشر شده، به شرح زیر است:

 

گزارشی مختصر از وضعیت حقوق بشر در ایران در ماه شهریور 1393

مقدمه

مهر ماه و شروع سال تحصیلی را دانش آموزان ایرانی در حالی آغاز می کنند که شاهد ناتوانی مالی خانواده هایشان در تهیه مایحتاج ضروری زندگی هستند.

در این میان افرادی که حقوق ثابت دریافت می کنند، وضعیت بدتری دارند. زیرا چندین سال است که افزایش حقوق متناسب با رشد شتابان نرخ تورم نبوده و همین امر باعث کاهش قدرت خرید خانوارها شده است؛ تا حدی که طبق اعلام کارشناسان اقتصادی در یک سال گذشته بین 25 تا 30 درصد از سفره خانواده ایرانیان کاسته شده است.

در این میان با روی کار آمدن دولت حسن روحانی، با وجود کنترل شتاب افزایش نرخ تورم اما همچنان نرخ تورم دو رقمی باقی مانده است و ایران یکی از بالاترین نرخ های تورم در جهان را تجربه می کند. از سوی دیگر رکود حاکم بر اقتصاد ایران سبب شده است تا نرخ بیکاری به روایت آمار رسمی نه تنها کاهش نیافته بلکه با افزایش اندکی همراه شود.

براساس آخرین گزارش آماری مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در بهار امسال 7/10 بوده است. البته برآوردهای کارشناسان مستقل، آمار بیکاری را بالاتر از این رقم ارزیابی می کنند.

مجموعه این شرایط باعث شده است تا شرایط اقتصادی دشواری برای حقوق بگیران ثابت ایجاد شود. از سوی دیگر بسیاری از کارخانه ها با ظرفیت پایین مشغول به کار هستند یا شمار زیادی از آنها دست از تولید کشیده اند و کارگران تعداد زیادی از واحدهای تولیدی چندین ماه است که با تعویق دریافت دستمزدها مواجه هستند. امری که می تواند بر کیفیت زندگی خانواده ها تأثیر گذاشته و کاهش سهم هزینه های بهداشتی، درمانی و آموزشی از سبد هزینه خانوار را به دنبال داشته باشد.

متأسفانه در این شرایط اعتراض های کارگران نه تنها مورد توجه مقام های مسئول قرار نگرفته بلکه گاه با خشم نهادهای قضایی، امنیتی و انتظامی مواجه شده است؛ به گونه ای که در این ماه تعدادی از کارگران به جرم اعتراض به وضعیت بد اقتصادی یا پیگیری مطالبتشان با احکام کیفری از جمله زندان و شلاق مواجه شده اند.

این در حالی است که برخلاف اصول مصرح قانون اساسی از جمله اصل سوم این قانون، شاهد عمیق تر شدن شکاف طبقاتی و اختلاف درآمدی در جامعه ایران هستیم. ورود ۴۳ هزار و۹۸۶ دستگاه خودروی خارجی به ایران در پنج ماه اول سال 1393 با ارزش بیشتر از ۸۶۵ میلیون دلار در حالی انجام شده است که وضعیت زندگی مردم در برخی از استان های ایران از جمله سیستان و بلوچستان نشان دهنده آن است که حاکمیت در باز توزیع ثروت و فراهم کردن امکانات برابر برای همه در تمام زمینه ها موفق نبوده است.

از سوی دیگر ادامه رویه دولت پیشین در برخورد با سندیکاها و تشکل های مستقل کارگری، باعث شده است تا اعتراض های به حق کارگران با هزینه بیشتری برای شرکای اجتماعی کار- کارگر، کارفرما و دولت- پیگیری شود.

در این گزارش همچنین خلاصه ای از وضعیت نقض حقوق بشر در ایران در شهریور ماه ۱۳۹3 در پی می آید. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی است که در سایت ها و رسانه های مختلف درج شده و صحت آن به احراز رسیده است و در سه بخش و به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می شود.

وضعیت حقوق بشر در ایران در ماه شهریور 1393

بخش اول – حقوق مدنی، سیاسی و فرهنگی

الف- وضعیت فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی

1) در این ماه حدود 40 نفر بازداشت شدند که بازداشت شدگان عبارتند از: محمدحسن تشکری، علی‌محمد تشکری، کاظم کارگران، رضا دهستانی، رضا خواجه‌زاده، ایرانی و جلیل کمالی – 7 فعال کارگری-، زانیار سامان پور و کامران قریشی- 2 فعال سایبری-، بهروز عبداللهی- دانشجو-، عمار کلانتری و فرزاد صدری- 2 فعال رسانه ای-، ساقی فدایی، نوش‌آذر خانجانی، فرهاد سرافراز، شهرام منصور- 4 شهروند بهایی-، آتنا فرقدانی- فعال حقوق کودک-، سلام احمدی، محسن شجاع، امید علی‌شناس- 3 فعال مدنی-، شیخ مجتبی رئوفی- فعال مذهبی-، محمد تسلیمی، مهدی وزیری، امیر کیان، حمیدرضا برهانی، زینب اکبری، ملوک روحانی، – 6 نوکیش مسیحی-، محمد مدرسی- فعال مذهبی اهل سنت-، غسان چلداوی- فعال مدنی.

همچنین سپاه پاسداران شیراز از بازداشت ۱۱ نفر خبر داد که به گفته او در شبکه‌های اجتماعی در خصوص آیت الله خمینی مطالب توهین آمیز منتشر می کردند. تعداد زیادی از دروایش گنابادی نیز که برای اعلام همبستگی با خواسته های دراویش زندانی مقابل دادستانی تهران رفته بودند، بازداشت و ضرب و شتم شدند.

از سوی دیگر برخی سایت های خبری از بازداشت آرش صادقی، گلرخ ایرایی، کیوان یوسف‌زاده، مهدی مجدم، ترکی آلبوخنفر، امین زبیدی و علی زهیری خبر دادند.

لازم به تذکر است که چند نفر از افراد بازداشت شده پس از چند روز با تودیع وثیقه بصورت موقت تا روز محاکمه از زندان آزاد شدند.

2) سید علی اصغر غروی- نویسنده و پژوهشگر و عضو نهضت آزادی ایران- برای گذراندن شش ماه حبس، فرهاد اقبالی- شهروند بهایی- برای گذراندن ۵ سال حبس، افشین شهبازی- فعال دانشجویی- برای گذراندن شش ماه حبس بازداشت و به زندان منتقل شدند.

3) رضا آقا خانی- عضو شورای فعالان ملی، مذهبی- به سه سال حبس در دادگاه تجدید نظر، محمود سروش- فعال مدنی-  به یک سال حبس، سوسن تبیانیان- شهروند بهایی- به یک سال حبس، حکم عدنان رحمت‌پناه- شهروند بهایی- به ۱ سال حبس در دادگاه تجدید نظر، بدیع حسین‌پناهی- فعال سیاسی که در حال حاضر در زندان به سر می برد- به ۷ سال حبس، محمد رهنمای خطیبی به ۶ ماه حبس محکوم شدند. همچنین خبرگزاری کار ایران(ایلنا) از صدور حکم 50 ضربه شلاق و شش ماه حبس برای 4 کارگر کارگر پتروشیمی رازی که برای دو سال تعلیق شده است، خبر داد.

4) حسین رفیعی فنود- عضو شورای فعالان ملی، مذهبی- پس از تفهیم اتهام در دادسرا با سپردن وثیقه آزاد شد. یوسف حسن‌زاده که هم اکنون در زندان به سر می برد به اتهام ارتباط با کانون‌های مسیحیت در خارج از کشور تفهیم اتهام شد. همچنین اتهام غنچه قوامی که حدود سه ماه است که در بازداشت به سر می برد، مشخص نیست و به وکیلش هم اجازه داده نشده است تا پرونده موکلش را مطالعه کند.

5) علیرضا یحیایی، مهدی کشاورز، موسی محسنی، اسماعیل جمشیدی، غلامعلی چگینی، جهان سلیمی و جواد عزیزخانی و طاهره فتحی- 8 فعال کارگری- و امین عباسی- فعال مذهبی یارسایی- توسط پلیس بازجویی شدند. همچنین کریم (غیاث الدین) قریشی- فعال مدنی- به اداره اطلاعات احضار شد. منزل وحیده دانا- شهروند بهایی- نیز توسط ماموران وزارت اطلاعات بازرسی شد.

6) محمدرضا خاتمی- نایب رئیس مجلس ششم- از کشور ممنوع‌الخروج شد.

ب- وضعیت حقوق فرهنگی

1) سعید پورعزیزی- مدیر مسئول روزنامه توقیف شده بهار- به 10 میلیون تومان جزای نقدی بدل از حبس محکوم   شد. همچنین مدیران مسئول روزنامه های روزان و مردسالاری توسط هیات منصفه دادگاه مطبوعات مجرم شناخته شدند.

2) وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به نمایشنامه ای از بهرام بیضایی- نویسنده- مجوز انتشار نداد.

پ- سایر موارد نقض حقوق بشر

1) در این ماه  تعداد 28 نفر اعدام شدند. اسامی اعدام شدگان که نام کامل برخی از آنان مشخص نشده است ولی مقام های قضایی یا رسانه های وابسته به دولت ایران یا سایت های خبری اعدام آنها را تأیید کرده اند، به شرح زیر است: «ح. ب» و خانم «ه.س» در رشت، «ی.د»، «م.خ»، «م.آ»، «ا.ح»، «م.ب»، «س.ع»، «م.م» «ف.م»، «ا.ر»، «ح. ر» و «ع.ن» در بندرعباس و«غ.س» در قم اعدام شدند. مقام های قضایی اتهام این افراد را حمل و نگهداری مواد مخدر اعلام کردند. همچنین « م.پ» و « م.ح» در رشت،«سهيل رستخيز» در ساری، «م.ه» در بندر عباس و«محسن.د» در محمودآباد اعدام شدند. مقام های قضایی اتهام این افراد را قتل عمد اعلام کردند. «ع.ا» در سوادکوه اعدام شد. پلیس اتهام این فرد را قتل عمد عنوان کرد. دادستان شهرستان دشتستان از اعدام یک نفر به اتهام قتل عمد در برازجان خبر داد. از سوی دیگر بهرام کیانی، عدالت رحیمی شورباخلو، محمد جمشیدی و جهانبخش برومند در ملاء عام در شیراز اعدام شدند. مقام قضایی اتهام این افراد را آدم ربایی و تجاوز به عنف اعلام کرد. مقام قضایی در فارس از اعدام یک نفر در مرودشت به اتهام آدم ربایی و تجاوز به عنف خبر داد. «وحید.ق» و «بهمن موسوی» در ملاء عام در همدان اعدام شدند. پلیس این افراد را اراذل و اوباش معرفی کرد.

2) رسانه های وابسته به دولت ایران از تأیید حکم اعدام برای غلامحسین خالدی- محیط‌بان منطقه حفاظت شده دنا- در دادگاه کیفری استان و یک متهم دیگر بدون ذکر نام در دیوانعالی کشور خبر دادند. همچنین برخی سایت های خبری از صدور حکم اعدام برای سهیل عربی به اتهام توهین به پیامبر اسلام از طریق نوشته هایش در فیسبوک خبر دادند.

3) دادستان سابق اصفهان از پنج فقره قطع دست در این شهر در طول یک سال گذشته خبر داد. او اتهام این افراد را سرقت عنوان کرد.

4) بر اساس گزارش پلیس و قوه قضاییه دو نفر که از آن‌ها به‌عنوان «اوباش خطرناک» یاد شده است در خیابان‌های شهر ایلام گردانده شدند.

5) وضعیت زندانیان سیاسی هم چنان ناگوار گزارش می شودف به گونه ای که تعدادی از آنان مانند زهرا رهنورد، عبدالفتاح سلطانی، سید محمد سیف زاده، امید کوکبی، امید بهروزی، کیخسرو شرفی‌پور بیمار هستند که نسبت به درمان و معالجه آنها اقدامی جدی صورت نگرفته است.

6) حمیدرضا مرادی سروستانی، افشین کرم‌پور، فرشید یداللهی، رضا انتصاری، امیراسلامی، امید بهروزی، مصطفی دانشجو، مصطفی عبدی و کسری نوری- 9 درویش زندانی- در اعتراض به افزایش محدودیت ها در زندان اعتصاب غذا کردند.

7) فرشید یداللهی، رضا انتصاری و سعید متین‌پور به دلیل امتناع از پوشیدن لباس زندان به هنگام ملاقات از دیدار با خانواده‌های خود محروم ماندند.

8) بیش از ۵ سال است که از ملاقات حضوری شاهو ابراهیمی- زندانی کرد سنی مذهب- با خانواده‌اش جلوگیری می‌شود.

9) مهدیه گلرو- زندانی سیاسی سابق-، تارا هوشمند، نورا ثابت، شادان شیرازی- 3 شهروند بهایی- از تحصیل در دانشگاه محروم شد.

10) اجازه برگزاری مراسم بزرگداشت صادق هدایت- نویسنده متوفی ایرانی- داده نشد.

11) در بسیاری از شهر‌ها از جمله اصفهان و شیراز حضور نوازنده‌ زن در کنسرت‌ها ممنوع شده است.

12) پلیس فریدونکنار از دستگیری ۴۴ نفر در پارتی شبانه خبر داد. همچنین روزنامه خراسان بدون ذکر نام از بازداشت یک خواننده ۲۶ساله به دلیل تهیه آنچه که «شوهای مبتذل» اعلام کرد، خبر داد.

13) پلیس خبر داد که اشتغال زنان در کافی‌شاپ‌ها ممنوع است.

14) ریحانه طراوتی به یک سال زندان و ساسان سلیمانی، ندا موتمنی، افشین سهرابی، بردیا مرادی، رهام شامخی و «سپیده» به ۶ ماه زندان و ۹۱ ضربه شلاق که برای سه سال به حالت تعلیق در می آید، محکوم شدند. این افراد عضو گروه هپی هستند.

بخش دوم – حقوق اقتصادی و اجتماعی

وضعیت اقتصادی در ایران همچنان نامناسب گزارش می شود؛ این در حالی است که براساس آخرین آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران، تعداد بیکاران کشور در بهار امسال 2 میلیون و 530 هزار نفر اعلام شده است.

1) مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور از وجود سوء تغذیه و ناامنی غذایی در پنج استان کهگیلویه وبویراحمد، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان و خوزستان و عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس از نامناسب بودن تغذیه ۴۵ میلیون نفر از جمعیت ایران خبر دادند.

2) پرداخت حقوق حدود هزار نفر از کارگران کارخانه نورد و لوله صفا در ماه‌های خرداد، تیر و مرداد سال جاری، 32 کارگر قرار دادی شرکت زاگرس خودرو برای ۵ ماه، 80 نفر از کارگران شرکت نگین سبز خاورمیانه بندر امام برای ۳ ماه، کارگران پروژه نمک‌زدایی شرکت «پتروپارت» در ماه های اردیبهشت، خرداد، تیر و مرداد، کارگران شهرداری زابل برای دو ماه، 103 کارگران کارخانه «ایرانیت کرمان» برای ۷ماه، جمعی از کارگران کارخانه «شهدآب ارومیه» برای ۷ ماه،160 کارگر کارخانه لبنی «پالود پارسیان» برای چهار ماه، حدود دو هزار کارگر خدماتی و فضای سبز شهرداری بروجرد برای دو ماه،110 کارگر کارخانه «گسترش مانا ساز» برای ۳ ماه،۲۶۰ کارگر کارخانه قند قهستان برای 5 ماه، کارگران معدن ذغال سنگ البرز غربی برای ۲ ماه و بیش از ۱۵۰کارگر پیمانی قطار شهری اهواز (کیسون) برای ۴ ماه به تعویق افتاده است.۳۰ درصد حقوق تیر ماه و ۱۰۰ درصد حقوق مرداد ماه کارکنان واگن پارس با تأخیر در پرداخت مواجه شد. همچنین مطالبات جمعی از کارگران بازنشسته نساجی مازندران برای ۴ سال و جمعی از کارگران بیکار شده پروژه «پل میان گذر» دریاچه ارومیه برای ۹ ماه به تعویق افتاده است.

3) 1۲ نفر از کارگران قرار دادی کارخانه«ماشین لنت سمنان» و مهدی کاظمی و احمد میرزایی- دو کارگر کارخانه کاشی گیلانا- از کار اخراج شدند.

بخش سوم- میراث فرهنگی و محیط زیست  

اخبار منتشر شده از میراث فرهنگی و محیط زیست در شهریور ماه نیز همچنان نشان از نامناسب بودن وضعیت این حوزه دارد.

1) منطقه حفاظت شده میانکاله بهشهر، جنگل منطقه اژگیل شهرستان ایذه، آشوراده- تنها جزیره ایرانی دریای خزر-، بخشی از عرصه‌های طبیعی و جنگلی جنوب بجنورد، بخشی از جنگل‌های منطقه چم هندی شهرستان دهلران،  10 هکتار از مراتع شهرستان کامیاران، بیش از ۲۳ هکتار از مراتع منطقه آب ملخ و وردشت سمیرم، جنگل‌های منطقه گناوه از توابع گچساران، بخشی از جنگل‌های ارتفاعات می‌کادره در شهرستان آمل،۷۹ هکتار از جنگل و مراتع استان اردبیل، یک هکتار جنگل دشت شاد کالپوش شهرستان میامی، حدود ۱۵ هکتار از جنگل‌ها و مراتع کوه «درشت» در غرب شهر یاسوج، بیش از ۲۰۰ هکتار از مراتع شهرستان زنجان و حدود پنج هکتار از پناهگاه حیات وحش لوندویل آستارا دچار آتش سوزی شدند. همچنین معاون عمرانی استانداری کهگیلویه و بویراحمد از خسارت ۲۰۰میلیارد تومانی آتش سوزی‌ها به جنگلهای کهگیلویه و بویراحمد خبرداد.

این آتش سوزی ها در حالی رخ داده است که بر اساس نظر کارشناسان، کمبود امکانات برای مهار آتش و همچنین مهیا نبودن شرایط لازم برای پیشگیری از آتش سوزی دلایل عوامل گسترش آن بوده است.

2) رئیس سازمان محیط زیست ایران، موضوع خشکسالی در ایران را جدی دانست و معاون وزیر نیرو از رو به نابودی بودن نزدیک به ۷۸ درصد دشت‌های کشور در اثر افت شدید منابع آب زیرزمینی خبر داد. این در حالی است که تالاب‌های شهرستان آستارا دچار کاهش شدید سطح آب شده‌اند به نحوی که آب موجود در دو تالاب بزرگ آق و استیل این شهرستان ۷۰ درصد کاهش یافته است.

3) بنابر بررسی مرکز پژوهش‌های مجلس، اکثر شناگاه‌های دریاچه‌ خزر به لحاظ آلودگی میکروبی در شرایط بحرانی قرار دارند به گونه ای که در بخش‌هایی از کناره‌های خزر میزان آلودگی ده‌ها برابر حد مجاز است.

4) حبیب الله صادقی نژاد- شهروند قصر شیرین- بر اثر انفجار مین در قصر شیرین مصدوم شد.

5) تعدادی از بناهای تاریخی شیراز که قدمت چند صد ساله دارند به بهانه توسعه حرم شاهچراغ تخریب شدند.

خاتمه

کانون مدافعان حقوق بشر معتقد است که توجه به عدالت اجتماعی و بهبود وضعیت اقتصادی از طریق مبارزه واقعی با فساد اداری و نظارت بر تقسیم ثروت ملی باید در الویت برنامه های دولت قرار گیرد.

گسترش اختلاف طبقاتی در ایران هشداری است که مسئولان حکومت نباید آن را نادیده انگارند. زیرا ادامه چنین شرایطی می تواند موجب نحیف شدن افراد کم درآمد و طبقه کارگر و محروم ماندنشان از حقوق اولیه انسانی شود. همچنین به رسمیت شناختن حق اعتصاب برای کارگران و داشتن سندیکا و تشکل های مستقل کارگری مبتنی بر مواد اعلامیه جهانی حقوق بشر و اصول مصرح در قانون اساسی ایران برای کاهش هزینه ها در راستای پیگیری اعتراض های کارگران ضروری است.

بنابراین پاسخ اعتراض های افرادی که حقوق ثابت دریافت می کنند از جمله کارگران زندان و شلاق نیست بلکه باز توزیع ثروت و فراهم کردن امکانات برابر برای همه مردم در تمام زمینه ها است.

شیرین عبادی

رییس کانون مدافعان حقوق بشر

اول مهر 1393

توضیح: علاقه مندان می توانند برای کسب اطلاعات بیشر در خصوص این گزارش به سایت ها و خبرگزاری های زیر مراجعه کنند: خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خبرگزاری رسمی ایران (ایرنا)، خبرگزاری کار ایران (ایلنا)، خبرگزاری فارس، خبرگزاری مهر و باشگاه خبرنگاران جوان  و سایت های کانون مدافعان حقوق بشر، مرکز حامیان حقوق بشر، جرس، الف، کمیته گزارشگران حقوق بشر، ندای آزادی، بازتاب، هرانا، قانون، کلمه، محبت نیوز، سنی آنلاین، کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، مجذوبان نور، ملی- مذهبی، موکریان، ندای سبز آزادی، رادیو زمانه، رادیو فردا و بی بی سی.