مناظره دوم کاندیداهای ریاست جمهوری در حالی برگزار شد که در این مناظره روحانی و عارف در یک طرف قرار داشتند. به خصوص پاسخ های متقابل روحانی و جلیلی به یکدیگر در مورد مسائل فرهنگی و همچنین توضیحات تکمیلی عارف در ادامه سخنان روحانی بر جذابیت های این مناظره نسبت به مناظره قبلی افزوده بود.
دومین مناظره تلویزیونی میان هشت کاندیدای ریاست جمهوری 15 خرداد ماه با موضوع فرهنگی و اجتماعی با اجرای مرتضی حیدری انجام شد.
از جمله نقاط قابل توجه این مناظره دفاع حداد عادل بر سانسور موجود در حوزه رسانه ها و کتاب بود.
همچنین سعید جلیلی هم بر اعتقادات محافظه کارانه خود در حوزه فرهنگ اصرار داشت. وی حذف مطبوعات در دوره اصلاحات را بی اهمیت دانست. جلیلی تلاش می کرد پاسخ اظهارات حسن روحانی و محمد رضا عارف را بدهد تا فضای مناظره را دو قطبی کند. از جمله نکات مهم برنامه های جلیلی تاکید بر نقش مسجد به عنوان محور اصلی فرهنگ کشور بود.
ولایتی هم در این مناظره بر اهمیت هئیت های مذهبی تاکید کرد. وی در بخش اعظم سخنان خود به مرور تاریخ ایران در دوره معاصر پرداخت و بر نقش علما تاکید کرد.
گزارش خبرگزاری مهر از این مناظره 5 ساعته به شرح زیر است:
مرتضی حیدری مجری مناظره در ابتدای برنامه تغییرات مناظره دوم را جزئی خواند و توضیحاتی درباره این تغیررات داد و از نامزدها خواست تا در موضوع سوال صحبت کنند و سایر نامزدها هم حتی المقدور به نقد سخنان کاندیدای پاسخ دهنده به سوال بپردازند.
سعید جلیلی تاکید زیادی بر روی ظرفیتهای کشور در حوزههای مختلف تاکید داشت و در این مناظره بیش از 52 بار از کلمه ظرفیت را استفاده کرد.
به گزارش ایسنا، محمدرضا نعمت زاده، رئیس ستاد حسن روحانی گفته است که محتوا و سوالاتی که مطرح کردند کاندیداها بر اساس سوالات پاسخگو هستند.
او گفت: “این کار در واقع مناظره نیست، بلکه اظهار نظر است. مناظره این است که دو به دو با هم بحث کنند، ولی این فقط یک اظهار نظر و نظرخواهی است.”-محسن رضایی اولین کسی بود که پشت تریبون رفت و جملات خود را با خواندن آیهای از قرآن کریم و همچنین گفتن کلمه «یا ابوالفضل» آغاز کرد.
-محسن رضایی پس از شنیدن سخنان سایر کاندیداها اعلام کرد که خوشحالم صحبتهایم بر گرمی و رونق مناظره افزود.
-حسن روحانی در بخشی از سخنانش به بهترینهای عرصه فرهنگ اشاره کرد و از محمدرضا شجریان به عنوان بهترین فرد عرصه موسیقی نام برد. در پاسخ به او نیز قالیباف گفت: در سخنانمان متکی به رای حرف نزنیم و متکی به استدلال حرف بزنیم. دروغگویی بدتر از فقر در جامعه است.
-عارف در بخش دیگری از سخنان خود دوباره نام شجریان را که در تلویزیون ممنوعالتصویر و صداست را آورد و گفت: ربنای شجریان چه تاثیر فرهنگی در کشور ما داشته است؟ این اثر سازنده یک اثر فرهنگی است. ما باید پیشخوان فرهنگی را تقویت کنیم. برای اینکه تهاجم فرهنگی را مقابله کنیم باید تولید کنیم.
-ولایتی در بخشی از سخنانش اعلام کرد که باید کار را به کاردانش بسپاریم و مصون سازی کنیم. پیشگیری از درمان بهتر است.
-در نیمه اول بخش اول همه کاندیداها زمان باقیمانده داشتند جز حسن روحانی که حدود 2 دقیقه نیز بدهکار بود.
-در میانه مناظره حیدری اعلام کرد که مناظره امروز برای تعیین رأی مردم بسیار اثرگذار خواهد بود.
-وقتی زمانها برای دوم اعلام شد، حسن روحانی خواست تا از سایر کاندیداها وقت بگیرد ولی حیدری اعلام کرد که وقتها قابل واگذاری نیست.
-در بخش پایانی مرحله اول مناظرات حدادعادل دوباره نسبت به شیوه برگزاری مناظرهها گلایه کرد و گفت: مناظره این بار به شیوه موزائیکی برگزار شده، شما مانند موزائیک چیدمان را میبینید ولی در نهایت چیزی عائدتان نمیشود. بحثهای ما به شیوهای است که مخاطب نمیتواند به انتخاب برسد.
-مرتضی حیدری در پایان بخش اول اعلام کرد که میتوانیم مناظره را با پرسیدن 16 سوال با مدت زمان پاسخگویی 2 دقیقه ادامه دهیم و یا 10 دقیقه استراحت کنیم و کاندیداها به بحثشان ادامه دهند که کاندیداها اعلام کردند ترجیح میدهند که استراحت کنند. -وقتی کاندیداها در حال تصمیمگیری برای ادامه مناظره بودند، غرضی از جای خود بلند شد که حیدری گفت: آقای غرضی که رفتن.
-بخش دوم مناظرات حدود ساعت 19:45 آغاز شد و قرار شد 16 سوال از کاندیداها پرسیده شود و هر کاندیدا به 2 سوال با مدت 2 دقیقه و چهار دقیقه در پایان صحبت کردند.
-زمانی که ولایتی مشغول صحبت بود؛ حداد عادل برگهای را دست به دست از طریق حسن روحانی به قالیباف رساند.
-محسن رضایی در بخشی از سخنانش درباره برگزاری مناظرهها گفت: مناظرهها هم در سال 88 و هم امسال خیلی خوب برگزار سد و دوستانمان نباید میترسیدند که مناظرات به گفتوگوهای جمعی تبدیل میشد، امیدوارم مناظرات دوباره برگردند و بیشک مردم محرمترین ارکان نظام جمهوری اسلامی هستند.
-دومین مناظره کاندیداها هرچند با محوریت فرهنگی برگزار شد، اما مباحث سیاسی همچنان اصلیترین مباحث مطرح شده بود.
-در دو دقیقه زمان باقیمانده کاندیداها تلاش کردند تا جمعبندی کاملی از برنامههای فرهنگی خود ارائه دهند.
-پیشتر ضرغامی اعلام کرده بود که زمان مناظرهها 210 دقیقه است و این زمان میتواند تا اذان مغرب ادامه پیدا کند، ولی در مناظره دوم زمان بیش از آنچه صداوسیما پیشبینی کرده بود به طول انجامید و با اذان مغرب تلاقی پیدا کرد که شبکه یک از طریق زیرنویس اطلاعرسانی کرد.
-عارف در سخنان پایانی خود درباره تنوع فرهنگی صحبت کرد و گفت یکی از عروسهای من آذربایجانی است، دیگری اصفهانی و یکی دیگر بیرجندی است و من اینجا مزیت تنوع فرهنگی را دیدم.
متن مناظرات
محسن رضایی: بیکاری بعد تاثیرگذاری بر فرهنگ است/ با چه زبانی بگوییم به اقتصاد برسید
به قید قرعه، اولین سوال مناظره دوم به نام محسن رضایی افتاد و وی برای پاسخ گویی به آن به پشت تریبون رفت و در مدت 4 دقیقه به اولین سوال فرهنگی پاسخ گفت.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری تأکید کرد: با چه زبانی باید گفت آقایان به اقتصاد برسید. 1000 تومانی امروز به اندازه 300 تومان سال گذشته است. یعنی ما همان جنسی که سال 91 با 300 تومان میخریدیم را امسال باید با 1000 تومان بخریم. این حرف شاید برای کسانی که وضعشان خوب باشد مهم نباشد اما برای اکثریت جامعه تکان دهنده است.
رضایی از یک طرف تحریمهای اقتصادی و از طرف دیگر مشکلات به جا مانده گذشته را خطرآفرین خواند و گفت: نظام جمهوری اسلامی در خطر است و دین و اعتقاد مردم هم در معرض خطر قرار دارد. اعتقادات مردم و ایمان جوانان نباید تضعیف شود.
وی اذعان کرد: خدا را شاهد میگیرم که اگر احساس خطر نبود پا به صحنه انتخابات نمیگذاشتم اما چه کنیم که مسئله بسیار جدی است. بیکاری بعد تاثیرگذار روی فرهنگ است و تا آن را حل نکنیم مثل بستر گرمی میماند که هرچه برف می بارد و فعالیتهای فرهنگی صورت می گیرد آن را بخار می کند.
درادامه مناظره کاندیداها 2 دقیقه فرصت داشتند که پاسخ رضایی به سوال اول را نقد کنند.
عارف : کاش رضایی برنامه ارائه میکرد
محمدرضا عارف در این باره گفت: بهتر بود آقای رضایی جزئیات برنامه هایشان را مطرح می کردند به خصوص رویکردشان درباره حل مشکلات فرهنگی، هنر مسایل اجتماعی که ما با آنها روبرو هستیم. اینکه چه راهکاری برای رهایی از این وضعیتی که در بخش های فرهنگی، هنر و اجتماعی داریم، دارند
ولایتی: رضایی درباره شورای عالی انقلاب فرهنگی اشتباه می کند
علی اکبر ولایتی نیز در این باره اظهار داشت: در مورد شورای عالی انقلاب فرهنگی آن طور که جناب آقای رضایی فرمودند نیست. با توجه به عضویت بنده در شورای عالی انقلاب فرهنگی از سال 1369 تا کنون بنده شاهد هستم که تلاش بسیار ارزشمندی در جهت احیای فرهنگ اسلامی- ایرانی در شورا صورت می گیرد.
وی افزود: مصوبات این شورا حکایت از این نگاه عمیق و گسترده به مساله فرهنگ و تقویت فرهنگ اسلام و ایران دارد.
روحانی: نخستین وظیفه دولت در فرهنگ ایجاد فضای امن است
حسن روحانی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در مناظره فرهنگی و اجتماعی دومین کاندیدایی بود که با قرعه پشت تریبون سئوال قرار گرفت.
روحانی با بیان اینکه دولت باید هدایت، حمایت و نظارت بر مقوله های فرهنگی داشته باشد و نخستین حمایت ایجاد فضای امن در فضای فرهنگی و هنری است، گفت : تا زمانی که به دنبال کمیت و ارائه آمار باشیم این موضوع همین گونه خواهد ماند.
وی در ادامه افزود: امروز بعد از 35 سال آنچه مردم در حوزه فرهنگ شاهدند نبود اخلاق است. این در حالی است که انقلاب ما از اساس انقلاب نور و اخلاق بوده است. اخلاق در جامعه ما توسط بزرگان انقلاب همواره ترویج می شده اما امروزه ترویج اخلاق به اغراق و ارائه آمار نادرست از رسانه تبدیل شده است به این معنا که افراد در پست های بالای دولتی از رسانه ملی تهمت و افترا می زنند و این مقوله اولا مسئولیت های سنگین دارد ثانیا اخلاق را زیر پا می گذارد.
روحانی گفت: با وجود چنین رویه ای چه اتفاقی می افتد بزرگترین لطمه فرو ریختن اعتماد بین مردم و دولتمردان است چک های بی محل، حاشیه نشینی، رشد 7 درصدی طلاق و… از آسیب های اجتماعی رو به افزایش است به این دلیل که مبنای فرهنگی در طول سال های متمادی ضربه دیده است.
قالیباف: رفتار دوگانه بین دولت و ملت یکی از ضعفهای فرهنگی است
محمدباقر قالیباف به عنوان اولین نفر در واکنش به اظهارات روحانی گفت: نکته ای که آقای روحانی اشاره کردند بحث درستی است که آثار مسئولان حتما یکی از بهترین روشهاست برای تاثیرگذاری فرهنگی در مردم، مردم نگاه می کنند به مسئولان در مدیریت و صداقت و گفتار و وعده هایی که داده می شود مردم نگاه می کنند که مسوولین چگونه رفتار می کنند ما منکر این بحث نیستیم.
وی ادامه داد :سوالم از آقای روحانی این است که به هر حال دولتی که شما به آن انتقاد وارد کردید با چه رویکردی فرهنگی باید به این موضوع نگاه کند یعنی اگر تمرکز گرایی برداشته شود همه چیز اصلاح می شود؟ اگر اینگونه است توضیح دهد.
حداد عادل: مدافع سانسور نیستم اما توهین به فرهنگ دینی نباید با اجازه دولت صورت بگیرد
حداد عادل نیز گفت: آقای روحانی هم نام یک روحانی را دارد و هم در کسوت یک روحانی است، وی در بیانات خود اشاره کرد که نگران باورها و اعتقادات فرهنگی بوده و در رابطه با وجود سانسور فرهنگی ابراز نگرانی کرد. من مدافع سانسور نیستم، اما جناب روحانی اگر در یک اثر فرهنگی که می تواند شامل فیلم، کتاب، موسیقی و …. باشد به فرهنگ دینی ما توهین شده باشد آیا دولت این اجازه را می دهد که این اثر فرهنگی و هنری وارد خانواده شود یا خیر.
وی ادامه داد: مطلب بعدی این است که می گوید آیا در جامعه ما اخلاق وجود دارد یا خیر؟ شاید ایشان به تعدادی از دوستان در سطح مدیریت های کلان ایراد داشته باشد، فرهنگ مذهبی ما به دست خود مردم بوده و هیچ گاه دولت مساجد را مدیریت نمی کند.
عارف: انتقاد به حذف روزنامه ها و تعطیلی خانه سینما
محمدرضا عارف یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به سوال سوم مناظره دوم تلویزیونی در خصوص مهمترین رئوس برنامه های فرهنگی و اجتماعی خود، طی سخنانی اظهار داشت: حوزه فرهنگ و هنر و اجتماعی جزو اولویت های برنامه های پیشرفت و توسعه ما است، انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی و مردمی بود و به طور طبیعی هم حوزه اجتماعی و هم حوزه فرهنگی جزو اولویت های پیشرفت و تعالی کشور خواهد بود.
محمد باقر قالیباف نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به برنامه فرهنگی ارائه شده توسط محمدرضا عارف گفت: فرصت چهار دقیقه ای که در اختیار نامزد ها قرار داده می شود شرح نگاه فرهنگی و نقش این مهم در دولت آینده است اما متاسفانه بحث هایی که انجام می شود اغلب مباحثی است که همه ما می دانیم. اما هیچ راه کار درستی ارائه داده نمی شود.
وی در ادامه افزود: مدام در صحبت هایی که بیان می شود به ترویج فقر و دروغ در جامعه اشاره می کنیم. این در حالی است که همه ما می دانیم دروغ گفتن بدتر از فقر در جامعه است ولی هیچ راهکاری نمی دهیم که چه کنیم که فقر و دروغ از جامعه برود.
قالیباف در ادامه افزود: همه ما می دانیم که تصدی گری دولت بر امور فرهنگی امری نادرست و غلط است و همچنین می دانیم که دولت باید دست و پای خود را از زندگی مردم جمع کند.
وی در ادامه افزود: آقای عارف به این دانسته های عام پاسخ دهد که چه کنیم رفتارهای غلط گذشته تکرار نشود.
رضایی: چرا دولت اصلاحات طرح جامع ورزش را اجرا نکرد
در ادامه محسن رضایی دیگر نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: من می خواهم برای صرفه جویی در وقت خود یک سوال بیشتر طرح نکنم. در دولت اصلاحات طرح خوب جامع ورزش طراحی شد اما به تصویب نرسید چرا؟
ولایتی: اهمیت دادن به خانواده و آموزش و پرورش از مقدمات مصونیت سازی فرهنگی است
در ادامه این مناظره علی اکبر ولایتی در پاسخ به سوال چهارم مناظره نیز درباره رئوس و برنامه های فرهنگی دولت آینده اش گفت: در ابتدا لازم است تعریفی از فرهنگ ارائه کنم. فرهنگ تجلی باورها و رفتار جامعه است و انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی است.
وی با بیان اینکه دولت آینده باید یک دولت هدایت باشد گفت: هم رئیس جمهور هم وزرا و مسئولین باید خود اسوه فرهنگ اسلامی ایرانی باشند به طوری که رفتار آنان به مردم این القا را بکند که این دولت بیش از همه به آن باورهای مردم عمل کند.
جلیلی: پهنای باند ظرفیتهای فرهنگی را با این بحث ها ضعیف نکنند
سعید جلیلی با بیان اینکه ظرفیتهای بالای اسلامی که ولایتی به آن اشاره کرد مورد تایید من نیز هست گفت: دوستانی که نگران پنهای باند اینترنتی هستند پهنای باند ظرفتهای فرهنگی را با این بحث ها ضعیف نکنند.
جلیلی افزود: ظرفیت فرهنگی ما بسیار بالاست ظرفیتهای ما در دفاع مقدس و انقلاب اسلامی موجب افتخار ما شد.یکی از مشکلات امروز ما همین است که یک انحصار و کوچک کردن و خلاصه کردن فرهنگ در سلیقه خاص است.چرا دیگران را بی توجهی میکنیم؟ اینهمه شعرای خوب بعد از انقلاب داریم.
علی اکبر ولایتی در پاسخ به اظهارات 7 کاندیدای دیگر گفت: مطالبی که برادران عزیز گفتند نکاتی بود که باید اضافه می شد. از اسلام واخلاق و روش اهل بیت فقط حرف نزنیم بلکه رفتار ما به عنوان مسئولان دولتی، نماد عملکردن به فرهنگ اسلامی و ایرانی و متخلق بودن به اخلاق اسلامی ایرانی است و بیشترین اثر را روی مردم خواهد داشت.
ولایتی در خصوص تهاجم فرهنگی گفت: تهاجم فرهنگی هست ولی درمان آن فیلتر کردن نیست باید مصنونیت از طریق تقویت بنیانهای خانواده ایجاد شود و پیشگیری از درمان بهتر است. پیشگیری در امر فرهنگ تقویت بنیادهای اخلاقی و اسلامی و احیای ارزشهای اسلامی و ایرانی است.
قالیباف: خانه هنرمندان و خانه سینما بیشترین حمایت را از شهرداری تهران گرفتند
محمدباقر قالیباف در پاسخ به سوال پنجم مناظره فرهنگی و اجتماعی کاندیداهای انتخابات با اشاره به فعالیت های شهری خود به عنوان شهردار در تهران گفت: در شهرداری تهران تلاش کردیم این نهاد را تنها یک نهاد خدماتی نباشد و آن را به یک نهاد اجتماعی و فرهنگی تبدیل کردیم و در این زمینه برنامه ریزی هایی نیز داشته باشد، به عنوان مثال خانه هنرمندان و خانه سینما بیشترین حمایت را از شهرداری تهران دریافت کردهاند.
قالیباف گفت: از نظر من فرهنگ مهمترین پایه قدرت در یک دولت است و منابع انسانی نیز مهمترین مسئله در این زمینه است. اگر من به منابع انسانی اهمیت می دهم، این به آن معنا است که دولت آینده من نیز به این فکر است که نیروی انسانی را در کجای برنامه ریزی خود قرار دهد، منابع انسانی مورد نیاز ما در مدرسه، مساجد، حوزه علمیه و … وجود دارد و نباید فراموش کرد که فرهنگ و در کنار آن منابع انسانی پایه قدرت یک دولت موفق خواهد بود.
رضایی: قالیباف چطور منزلت اجتماعی را تقویت خواهد کرد؟
محسن رضایی در باره اظهار نظر قالیباف در خصوص برنامه های فرهنگی و اجتماعی گفت: جناب آقای قالیباف درباره منزلت اجتماعی هنرمندان، ورزشکاران، فرهنگیان، روحانیون و تمام اصحاب تولید فرهنگ و هنر، باید بگویند چه کار می خواهند بکنند، چطور منزلت اجتماعی را تقویت خواهند کرد؟
عارف: آیا رویکرد شهرداری تهران بر اساس معماری اسلامی ایرانی بوده است؟
محمدرضا عارف خطاب به قالیباف گفت: آقای قالیباف فرمودید که فرهنگ اساس کا ریک دولت است، سوال من این است که آیا در شهرداری تهران با همین رویکرد جلو رفتید؟ آیا در معماری شهر تهران مجوزهایی که داده می شود براساس معماری اسلامی ایرانی است یا درباره برج هایی که در شمال شهر ساخته می شود. من یک مثالی بزنم ؛ در نزدیکی منزل ما یک باغ 2500 متری بود که در چند سال اخیر درختانش در حال خشک شدن بود، با یکی از دوستانم در شهرداری تهران تماس گرفتم و نگرانی از خشک شدن درختان را مطرح کردم، بررسی کرد و اطمینان دادکه کنترل کردیم و باغ در وضعیت خوبی است، متاسفانه الان در همان باغ دو برج ساخته شده که از نظر فرهنگی هم مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده است.
غرضی: هنر نه تزریقی و نه تحمیلی است
سید محمد غرضی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری به عنوان ششمین کاندیدای مورد سئوال در مناظره فرهنگی اجتماعی با درود به روح پرفتوح امام خمینی و گرامی داشت 15 خرداد گفت: از نظر من تعریف فرهنگ انعکاس زندگی مردم از دستاوردهای خویش است به همین دلیل فرهنگ نه پدیده ای تزریقی و نه تحمیلی است و نه می تواند تحت سلطه های دیگر تحت تاثیر قرار گیرد.
غرضی تاکید کرد: وقتی فقر حاکم می شود قطعا مردم از فرهنگ دور می شوند اما در نهایت فرهنگ و هنر حاصل ایستادگی ملت است و مردم توانایی این را دارند که آنچه را که می خواهند از راه فرهنگ دریافت کنند بنابراین معتقدم هنر نه تزریقی و نه تحمیلی است باید محصولات تولید شده توسط این دو مقوله را به مردم سپرد.
واکنش جلیلی به روحانی در پی اظهارات غرضی
در ادامه سعید جلیلی گفت: یک نکته باید در این زمینه بگویم در موضوع فرهنگ که جناب غرضی اشاره کردند بحثم این است که ما اگر توجه دقیق به موانع فرهنگی نداشته باشیم دچار خطا می شویم.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به این مثالی که روحانی در بخش قبلی مطرح کرده بود افزود: در سال 80 مقام معظم رهبری بحث جنبش نرم افز اری و کرسی های ازاد اندیشی را مطرح کردند سئوالم این است که اگر می گوییم فضای امنیتی چرا در آن 4 سال این موارد انجام نشد در چهار سالی که حداقل آقای روحانی مسئول امنیتی کشور بودند.
وی تاکید کرد: اگر آسیب شناسی غلطی از واقعیت های موجود داشته باشیم از اصل موضوع غافل می مانیم.
پاسخ روحانی به جلیلی درباره فضای دانشگاه ها
سپس حسن روحانی گفت: من نمی خواستم در این بخش صحبت کنم اما دکتر جلیلی صحبتی کردند که من لازم می دانم در مورد آن توضیح دهم.
کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری افزود: مقایسه فضای دانشگاه امسال و این روز با فضای سال 82 متفاوت است و چقدر استاد بازنشسته شدند و چقدر افراد اخراج شدند و چه فضای سختی برای مردم بوجود آوردند و سال 82 و 83 فضای کاملا متفاوتی داشت.
وی ادامه داد: در سال 82 و 83 خود آقای جلیلی مدارک پیشش هست تمام اقدامات دبیرخانه امنیت ملی در آن روزها داشته برای رفاه حال دانشجویان بوده و جلسه بسیار مفصلی داشتیم و قوه قضائیه را خواستیم و گفتیم تمام دانشجویانی که برای آنان پرونده درست شده این پرونده باید از بین برود و استدلال کردیم که این موضوع چه مشکلاتی را ایجاد می کند و قوه قضائیه را قانع کردیم و مدارک آن موجوداست.
حداد عادل: داشتن فرهنگ مستقل به معنای ستیزه با جهان نیست
غلامعلی حدادعادل در پاسخ به سوال هفتم مناظره استقلال فرهنگی را پیش زمینه استقلال در زمینههای دیگر همچون سیاسی و اقتصادی خواند و تصریح کرد: وقتی می توانیم در برابر تهاجم فرهنگی مقاومت کنیم که فرهنگ خود را بشناسیم. داشتن فرهنگ مستقل به معنای ستیزه کردن با جهان نیست یا معنی نفی ارزشهای دیگران را نمیدهد.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری تأکید کرد: فرهنگ در جامعه مثل روح در پیکر است. مثل شخصیت برای فرد و شخصیت یک ملت است، هویت هر جامعه نیز به فرهنگ آن است.
وی افزود: فرهنگ ما اسلامی است و مردم ما از دیرباز و از قبل از اسلام هم خداپرست بودهاند. ما باید فرهنگ اسلامی را اساس کار قرار دهیم؛ یعنی باور به خدا. همانطوری که رهبری و قرآن فرمودند باید اساس کار ما قرآن باشد. باید زندگی و جامعه خود را اسلامی و بر اصالت اسلامی ایران بنا کنیم.
حدادعادل تصریح کرد: من در دولت تلاش میکنم نسل جوان فرهنگ خود را بشناسند، احساس هویت کنند و به فرهنگشان افتخار کنند. در برابر دنیا سر خود را بالا بگیرند و به مسلمانی و ایرانی بودن افتخار کنند. اولین هدف این انقلاب استقلال بوده است. ما اگر در فرهنگ استقلال نداشته باشیم، در هیچ امری استقلال نخواهیم داشت.
عدم انتقاد روحانی، قالیباف، ولایتی و رضایی از حداد عادل
حسن روحانی محمد باقر قالیباف و محسن رضایی درباره برنامه های فرهنگی غلامعلی حدادعادل هیچ نظری را بیان نکردند.
علی اکبر ولایتی گفت: اگر غلامعلی حداد عادل پیشنهادی در حوزه پیشرفت فرهنگستان ها در گستره علم و ادب دارند سخنی دارند بگویند.
جلیلی: رئیس جمهور باید یک عنصر کاملا فرهنگی باشد
سعید جلیلی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به سوال هشتم مناظره فرهنگی اجتماعی با بیان اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی مهمتر از شورای عالی امنیت ملی است گفت: رئیس جمهور باید یک عنصر کاملا فرهنگی باشد و یک شناخت دقیق از ظرفیت فرهنگی داشته باشد.
کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه فرهنگ را نباید در کنار سایر مقولات مانند سیاست و اقتصادی قرار دهیم گفت: فرهنگ یک فضای تنفسی است که حاکم است بر دیگر مقوله ها همچون سیاست و اقتصاد که اگر بتوانیم از این ظرفیت به خوبی استفاده کنیم قدرتی که ایجاد می کند بسیار قدرتمند تر از حتی قانون است.
وی با بیان اینکه در طول تاریخ قدرت فرهنگ بوده است که توانسته مغول ها را شکست دهد خاطرنشان کرد: در طول دوران دفاع مقدس نیز تفکر و فرهنگ بسیجی بود که توانست آن پیروزی ها را برای ما رقم بزند همچنین در انرژی هسته ای نیز فرهنگ استکبارستیزی بوده است که این فرهنگ ها را برای ما ایجاد کرده است.
جلیلی با بیان اینکه برای شناخت ظرفیت های فرهنگی نیاز به یک مبنای عمیق دینی و شناخت صحیح از مبانی فرهنگ دارد، گفت: با این شناخت صحیح دچار خطا نمی شویم که اشتباها در مسیرهایی برویم که منجر به تضعیف این ظرفیت ها شود.
روحانی: در خصوص تنگ نظری های موجود آقای جلیلی توضیح دهد
روحانی خطاب به جلیلی گفت: من از آقای جلیلی می پرسم اعتقاد ایشان چیست بعضی دایره خودی را آنچنان تنگ می کنند که یک عدد خاص تعداد آنها چندان زیاد هم نیست در آن جا می شود و هر کس مثل آنها فکر نکنند آن را توطئه می دانند و این فکر را می گویند طراحی استعمار و صهیونیسم بود.و معتقد به گفتمانی هستند که میگویند نمیتوانیم با دنیا تعامل کنیم و دنبال حذف و کناره گیری از سطح جهان هستند.
پایان بخش اول مناظره های انتخاباتی
پس از پایان هشت سوال طبق اعلام مرتضی حیدری هر کدام از کاندیداها از وقت باقی مانده خود برای طرح مطالب و مسائل خود در خصوص مسائل فرهنگی و اجتماعی استفاده کرده و به تناسب وقت باقیمانده مطالبی را طرح کردند.
صحبت های پایانی کاندیداها در بخش اول دومین مناظره/ جمع بندی برنامه ها و مسائل فرهنگی
هر کدام از کاندیداهای ریاست جمهوری در پایان بخش اول دومین مناظره تلویزیونی از فرصت های باقی مانده برای بیان نظرات خود در موضوع امور فرهنگی و اجتماعی استفاده کردند.
در پایان بخش دومین مناظره تلویزیونی 8 کاندیدای ریاست جمهوری مرتضی حیدری مجری این مناظره طی سخنانی گفت: موضوعات فرهنگی و اجتماعی تنوع بسیاری دارد، بیش از نیمی از 2 هزار سوالی که از طرف نخبگان، استادان دانشگاه، مردم و صاحب نظران و مراکز تحقیقاتی و آموزشی برای طرح در برنامه های انتخاباتی به ما رسیده است در برگیرنده مسایل فرهنگی و اجتماعی است، به همین دلیل تصور می کنم که نتیجه مناظره امروز در وضعیت نامزدهای محترم برای انتخاب از طرف مردم بسیار تعیین کننده خواهد بود.
حیدری وقت های مانده 8 کاندیدا را به این ترتیب اعلام کرد: محمد عارف 5:20 ؛ محمد غرضی 12:27 ؛ محمد باقرقالیباف 4 دقیقه؛ علی اکبر ولایتی 10:25 ؛ غلامعلی حدادعادل 1:51 ؛ سعید جلیلی 7:24 ؛ حسن روحانی 54 ثانیه؛ محسن رضایی 11:30.
روحانی به مباحث اجتماعی پرداخت/ بیمه را رقابتی کنیم
حسن روحانی که نامش به قید قرعه انتخاب شد در فرصت باقی مانده خود طی سخنانی گفت: معتقدم در بحث سلامت مردم مشکلات بسیار زیادی امروز دارند و برای راه حل آن باید در بحث بیمه، پوشش همگانی داشته باشیم، 5 میلیون نفری که بیمه ندارند بیمه شوند و بیمه را رقابتی کنیم.
انتقاد عارف از محدودسازی فعالیت های سیاسی در دانشگاه ها
محمدرضا عارف نیز در جمع بندی پایانی خود درمورد دیدگاهها و رویکرد فرهنگی اش در دولت آینده گفت: بحثی بین آقای دکتر جلیلی و دکتر روحانی در رابطه با فضای امنیتی در دانشگاه شکل گرفت که من می خواهم در این خصوص توضیحاتی بدهم.
وی افزود: من یک استاد دانشگاه هستم و می دانم یک فضای امنیتی بی سابقه ای متاسفانه در سالهای اخیر در دانشگاهها ایجاد شده و نتیجه آن عملا بی انگیزگی دانشجو بود چرا که هیچ رغبتی نمی کرد در سالهای اخیر در فعالیت های سیاسی و فرهنگی مشارکت کند و حتی اجازه فعالیت های صنفی را در بعضی از فعالیت ها به دانشجو نمی دادند.
ولایتی: حفظ فرهنگ فتوت ایرانی اسلامی در صحبت های نامزدها مغفول ماند
علی اکبر ولایتی در وقت باقی مانده از صحبت های خود با اشاره به نقش مردم در حفظ فرهنگ ایرانی اسلامی گفت: نکته فراموش شده در مجموع صحبت های نامزدها موضوع نقش مردم در حفظ فرهنگ اسلامی ایران است. نخستین کسی که در این زمینه کار کرده است حکیم ابوالقاسم فردوسی است که با تمسک به روحیه جوانمردی ایرانی و همچنین معنویت اهل بیت شاهنامه را نوشت.
وی در پایان افزود: در ماجرای هسته ای و توطئه بیگانگان باز مردم نقش اساسی داشتند و این نقش در دولت آینده باید گسترش پیدا کند. حفظ فرهنگ جوانمردی که مقتدای خود را از امیرالمومنین و فرهنگ عاشورایی می گیرد از مهمترین فاکتورهای فرهنگی ایران اسلامی است.
جلیلی: بر مثلث مادر و معلم و مسجد تاکید دارم
سعید جلیلی در بخشی از جمع بندی سخنان خود گفت: اگر ما به مادری به عنوان نقشی تمام قد و موثر نگاه کنیم که در جهت فرهنگ تربیت کار میکند موثر است. مادر و معلم و مسجد؛ من بر این ثلث تاکید دارم و اگر ظرفیتی برای بهره گیری از آنها فراهم کنیم، بسیاری از آسیبهایی که با آنها روبرو هستیم از بین می روند. اگر در این زمینه هزینه و سرمایه گذاری کنیم یعنی خانواده، مسجد و مدرسه؛ مادر، امام جماعت و معلم را در نظر گرفته و درباره آنها سرمایه گذاری کنیم بهتر است. اینکه این افراد شغل دوم و سوم نداشته باشند، ظرفیت ایجاد میکند.
غرضی: این تفکر که فرهنگ مذهبی ناشی از قدرت سیاسی است خطاست
سیدمحمد غرضی در بخشی از سخنان پایانی خود گفت: این تفکر که فرهنگ مذهبی ناشی از قدرت سیاسی است خطاست اینکه قدرت سیاسی می تواند در فرهنگ دخالت کند خطاست شما شاهدید در جنگ ایران و عراق حرف اجباری نزدیم خدا لعنت کند رضا شاه را که کلمه اجباری را برای خدمت سربازی آورد که علمای ما در مقابل آن مقاومت کردند.
پاسخ حداد عادل به عارف/ در موضوع شبکه های مخرب ماهواره ای هم باید مثل مواد مخدر مصونیت ایجاد کرد
حدادعادل در جمع بندی سخنان خود گفت: دوست عزیزم دکتر عارف میگویند در بحث ماهواره منع ممکن نیست و باید به جوانان و جامعه مصونیت ببخشیم تا تحت تاثیر قرار نگیرند، ایشان مثال اعتیاد را زدند که من هم قبول دارم زمینه فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی دارد. اما سوال من اینجا است اگر عارف رئیس جمهور شود، میگذارد موادر مخدر بدون حساب از مرزها وارد کشور شود؟
وی ادامه داد: قطعا ایشان هم جلوی مواد مخدر را میگیرند و هم مصونیت ایجاد میکنند. ما باید در همه زمینهها مصونیت ایجاد کنیم. اگر از نظر فنی ممکن نبود که از اختیار ما خارج است اما ما تا جایی که میتوانیم باید مصونیت ایجاد کرده و از ریزش سم به غذای روح مردم جلوگیری کنیم.
رضایی: کسانی که اسلام را صرفا از بعد سیاسی آن میبینند نوعی دیکتاتوری جدید درست میکنند
محسن رضایی در وقت اضافه خود از باقیمانده زمانهای بخش اول مناظره فرهنگی اجتماعی گفت: آن کسانی که اسلام را صرفا از بعد سیاسی آن میبینند نوعی دیکتاتوری جدید درست میکنند. بسیاری از دوستان به جای اینکه دین را در سیاست، فرهنگ، ادبیات، هنر و جامعه داخل کنند مسایل امنیتی را در همه شئونات گفته شده دخالت میدهند.
قالیباف: اولویت را بر روی نیروی انسانی قرار خواهم داد
محمدباقر قالیباف در جمع بندی سخنان خود با اشاره به این مطلب که از انقلاب، امام و اسلام یاد گرفته ایم که توجه به رویکرد اجتماعی اساس کار ما است، توضیح داد: به جای برنامه ریزی بر روی منابع مادی باید اولویت را بر روی نیروی انسانی قرار دهیم، در این صورت توانسته ایم ققر را در جامعه حل کرده و بر فساد غلبه کنیم. در دوران دفاع مقدس نیز با رویکرد اجتماعی پیش رفتیم و توانستیم با موفقیت های بسیاری روبرو شویم.
وی بیان کرد: متاسفانه در حوزه اقتصاد، فرهنگ و سیاست چنین رویکرد اجتماعی دنبال نشده است، در حوزه فرهنگ نیز آنقدر بی اعتمادی ایجاد شده که توانسته ضربات بسیاری به جامعه امروز وارد کند، نباید فراموش کرد که دولت اجتماعی دولتی است که تبلور حضور اقشار مختلف جامعه است. دولت اجتماعی باید آمار دهد، اما قبل از آمار باید به شعور جمعی نیز اهمیت بدهند.