در گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد در مورد وضعیت رقابتپذیری اقتصاد 144 کشور ایران در حالی در رده 66 قرار گرفته که این رتبه در گزارش پیشین مجمع جهانی اقتصاد 142 بود. در حوزه “اقتصاد کلان”، از نظر تعادل بودجه دولت رتبه 29، نسبت پس اندازهای ناخالص ملی به تولید ناخالص داخلی رتبه بسیار خوب سوم، از نظر تورم رتبه بسیار ضعیف 142، نسبت بدهی عمومی دولت به تولید ناخالص داخلی رتبه بسیار خوب 15 و رتبه اعتباری کشور رده 108 به ایران تعلق گرفت.
به گزارش روزنامه آرمان، در واقع ایران از نظر تورم در رتبه سوم بیشترین تورم قرار گرفته است. میزان تورم ایران 3/21 درصد گزارش شده است و دو کشور گینه و ونزوئلا با درصدهای 5/21و 1/26 درصد در رتبههای دوم و اول قرار دارند. داووس نام منطقهای سرد و کوهستانی در سوئیس است که از حدود چهار دهه پیش تاکنون همه ساله میزبان اجلاس مجمع جهانی اقتصاد (WEF) بوده است. اجلاس سالانه مجمع جهانی اقتصاد با حضور رهبران سیاسی و نخبگان اقتصادی و تجاری کشورهای مختلف جهان برگزار میشود و تحت تاثیر نام محل برگزاری به نام اجلاس داووس مشهور شده است. مجمع جهانی اقتصاد بنیادی غیردولتی و بینالمللی مستقر در ژنو سوئیس بوده که شهرت خود را مدیون اجلاس سالانه در داووس است. علاوه بر این اجلاس، مجمع جهانی اقتصاد در طول سال نشستهای منطقهای نیز برگزار میکند. این بنیاد در سال 1971 توسط کلاوس شواب، استاد تجارت و بازرگانی تاسیس شد. خبرنگاران در اجلاس سالانه داووس به بیشتر نشستها دسترسی دارند و عمده این نشستها به طور زنده پخش میشود. حدود 600 نفر از خبرنگاران رسانههای مکتوب، رادیو و تلویزیون همه ساله در اجلاس داووس شرکت میکنند. علاوه بر رهبران سیاسی و تجار موفق، رهبران سازمانهای غیردولتی و بینالمللی همچون عفو بینالملل، موسسه شفافیت بینالمللی و نهادهای مختلف سازمان ملل متحد نیز در اجلاس سالانه مجمع جهانی اقتصاد حضور دارند.
اتاق ایران، بازوی مطالعاتی WEF
مجمع جهانی اقتصاد همه ساله گزارش مفصلی را درباره وضعیت اقتصاد جهانی منتشر میکند که در آن به صورت جزئی به بررسی شاخصهای اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان میپردازد. ایران نیز اگرچه در اجلاسهای سالانه مجمع جهانی اقتصاد حضور رسمی و رسانهای ندارد، اما در چند سال گذشته به کمک اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران در انتشار صفحه مربوط به ایران در گزارش سالانه مجمع مشارکت داشته است. در تازهترین گزارش مجمع جهانی اقتصاد که چند روز پیش منتشر شد، اعلام شده که اطلاعات و شاخصهای اقتصادی ایران توسط مرکز مطالعات و بررسیهای اقتصادی تحت مدیریت اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران و با همکاری محمد جنتی فرد و فرناز صفدری به عنوان دانشیاران پژوهشی و حامد نیک رفتار به عنوان مدیر پروژه، استخراج و جمعآوری شده است.
تنزل رتبه رقابت پذیری ایران
در گزارش 2013-2012 مجمع جهانی اقتصاد، ایران از نظر شاخص رقابت پذیری اقتصادی در بین 144 کشور دنیا با کسب نمره 2/4 در رده متوسط 66 قرار گرفته است. این در حالی است که ایران در گزارش سال قبل مجمع در بین 142 کشور با نمره 3/4 رده 62 جهان را به خود اختصاص داده بود. در گزارش سال 2011-2010 نیز رده ایران در بین 139 کشور دنیا 69 اعلام شده بود. به این ترتیب میتوان نتیجه گرفت که طبق اعلام این نهاد، شاخص رقابت پذیری اقتصاد ایران در سال جاری نسبت به سال قبل دچار افت شده است. مجمع جهانی اقتصاد تولید ناخالص داخلی (GDP) ایران را در سال 2011 معادل 482 میلیارد و 400 میلیون دلار اعلام کرده که با این رقم ایران در رده 25 جهان جای گرفته است. سرانه تولید ناخالص داخلی ایران نیز 6360 دلار اعلام شده است که با توجه به این رقم ایران در رده 74 دنیا قرار گرفت. همچنین سهم ایران در کل تولید ناخالص جهان معادل 26/1 درصد اعلام شده که این به معنای رتبه 17 ایران در دنیاست. در گزارش مجمع جهانی اقتصاد ایران با جمعیت 75 میلیون و 600 هزار نفری در رده هفدهم پرجمعیت ترین کشورهای جهان قرار گرفته است. در گزارش WEF شاخصهای اقتصادی هر کشور در مجموع به 12 حوزه مختلف شامل موسسات، زیرساخت، اقتصاد کلان، بهداشت و آموزش ابتدایی، آموزش عالی و پرورش، بهره وری بازار کالا، بهره وری بازار نیروی کار، توسعه بازار مالی، آمادگی فنی، حجم بازار، پیشرفت کسب و کار و نوآوری تقسیم بندی شده است. در حوزه “موسسات”، در زمینه شاخص حفاظت از مالکیت معنوی که بسیاری از تولیدکنندگان محصولات فرهنگی با آن دست و پنجه نرم میکنند، ایران در بین 144 کشور جهان در رده ضعیف 112 قرار گرفت. در زمینه اعتماد به سیاستمداران، ایران در رتبه 35 قرار گرفت. در زمینه پرداختهای غیرقانونی و رشوه کشورمان رده62 را به خود اختصاص داد. همچنین در زمینههای استقلال قضایی رتبه 63، تبعیض در تصمیمگیری مقامات دولتی رتبه 41، اسراف در هزینههای دولتی رتبه 53، شفافیت در سیاستگذاری دولت رتبه 127، ارائه خدمات دولت برای بهبود فضای کسب و کار رتبه 91، رفتار اخلاقی شرکتها رتبه 66 و قدرت حفاظت از سرمایهگذار رتبه 130 نصیب کشورمان شده است. در حوزه “زیرساخت” نیز در زمینههای کیفیت کلی زیرساختها رتبه 74، کیفیت راهها رتبه 68، کیفیت زیرساختهای راه آهن رتبه 45، کیفیت زیرساختهای بنادر رتبه 81، کیفیت زیرساختهای حمل و نقل هوایی رتبه ضعیف 132، کیفیت تامین برق رتبه 60، تعداد مشترکان تلفن همراه رتبه 112 و تعداد خطوط تلفن ثابت رتبه 32 به ایران تعلق گرفت. براساس محاسباتی که از روی گزارش مجمع جهانی اقتصاد میتوان انجام داد، ایران هم اکنون بیش از 56 میلیون و 600 هزار مشترک تلفن همراه دارد.
سن امید به زندگی در ایران
در حوزه “بهداشت و تحصیلات” از جمله شاخصهای مهم میتوان به شاخص سن امید به زندگی اشاره کرد که ایران با 8/72 سال در رده 86 جهان جای گرفت. در زمینه کیفیت سیستم آموزشی رتبه ایران در بین 144 کشور جهان 94 اعلام شد. در زمینه دسترسی مدارس به اینترنت رتبه ایران 117 اعلام شد. در حوزه “بهره وری بازار کالا”، از نظر میزان رقابت داخلی رتبه 106، میزان انحصار در بازار رتبه 47، موثر بودن سیاست ضدانحصار رتبه 60، مجموع نرخ مالیاتی 93، تعداد فرایندها و روزهای موردنیاز تا شروع کسب و کار به ترتیب رتبههای 47 و 34، تعرفههای تجاری رتبه 139 و رواج مالکیت خارجی رتبه 139 عاید کشورمان شده است. در حوزه “بهرهوری بازار نیروی کار”، در زمینه همکاری بین کارگر و کارفرما رتبه 119، انعطاف در تعیین حقوق رتبه 134، وابستگی پرداخت حقوق به میزان بهرهوری رتبه 124، وابستگی به مدیریت حرفهای رتبه 122 و مشارکت زنان در نیروی کار رتبه 143 به ایران رسید. در حوزه “توسعه بازار مالی” در زمینه دسترسی به خدمات مالی رتبه 135، قیمت خدمات مالی رتبه 128، سهولت دسترسی به وام رتبه بسیار ضعیف 141 و سلامت بانکها رتبه 104 به ایران تعلق گرفت.
شاخص برابری قدرت خرید در ایران
در حوزه “آمادگی فنی”، در زمینه دسترسی به آخرین فناوریهای روز رتبه 114، کاربران اینترنت رتبه 95 و تعداد مشترکان اینترنت پرسرعت رتبه 89 نصیب ایران شد. در حوزه “حجم بازار” ایران از نظر دو شاخص حجم بازار داخلی و خارجی به ترتیب ردههای 17 و 26 را به خود اختصاص داد. از نظر شاخص برابری قدرت خرید (PPP) نیز ایران با بیش از 990 میلیارد دلار رده 17 را بهدست آورد. در حوزه “پیشرفت کسب و کار”، در زمینه میزان پیشرفته بودن فرایند تولید رتبه 71، میزان پیشرفته بودن بازاریابی شرکتها رتبه 113 و تمایل به تفویض قدرت رتبه 120 به ایران تعلق گرفت. در حوزه “نوآوری”، در زمینه کیفیت موسسههای تحقیقات علمی رتبه
40، هزینه صرف شده شرکتها در تحقیق و توسعه رتبه 97، همکاری صنعت و دانشگاه در تحقیق و توسعه رتبه 87، در دسترس بودن دانشمندان و مهندسان رتبه 34 و تعداد ثبت اختراعات رتبه 100 به ایران رسید.