یک ماه از آغاز اعتراضات مردمی ایران به مرگ مهسا امینی می‌گذرد؛ دختری اهل سقز از شهرهای استان کردستان که در ۲۲ شهریور در بازداشتگاه گشت ارشاد جان باخت.
جرقۀ اعتراضات سراسری ایران در ۱۷ سپتامبر (۲۶ شهریور) زده شد؛ یعنی در روز خاکسپاری مهسا امینی و زمانی که شعار «زن، زندگی، آزادی» بر مزار او در «گورستان آیچی» شهر سقز سر داده شد. این شعار به سرعت همه‌گیر شد و همچنان نیز از سوی معترضان در سراسر ایران و حامیان آنها در سراسر جهان تکرار می‌شود.
سی امین روز اعتراضات در حالی آغاز شده که اخبار منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی همچنان بر موضوع آتش سوزی در زندان اوین متمرکز است. شب گذشته همزمان با وقوع این حادثه، برخی گروههای دانشجویی در تهران همچنین شماری از ایرانیان مقیم خارج از کشور از جمله در برلین، لندن و فرانکفورت دست به تجمع زدند و گزارش‌های رسیده از تهران حاکی از برقراری جوی به شدت امنیتی در مناطق اطراف اوین است.
در همین حال
خبرگزاری میزان، متعلق به قوه قضائیه جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۲۴ مهرماه اعلام کرد که در جریان آتش‌سوزی شامگاه گذشته در زندان اوین، ۴ نفر از زندانیان ”بر اثر استنشاق دود ناشی از آتش‌سوزی” جان باختند.
آنگونه که در این گزارش آمده، هر ۴ زندانی جان‌باخته جزو محکومین ناشی از سرقت بودند.
میزان همچنین از مجروح شدن ۶۱ زندانی دیگر در آتش‌سوزی دیشب در اوین خبر داد و افزود که اکثر مجروحان ”به صورت سرپایی مداوا شدند.”
بر پایه این گزارش، ۱۰ نفر از زندانیان مجروح در این آتش‌سوزی، در مراکز درمانی بستری شدند که حال ۴ نفر از آنها وخیم گزارش شده است.این گزارش ادعا می‌کند که ”در جریان درگیری و آتش‌سوزی شب گذشته زندان اوین تعدادی از زندانیان جرایم خشن و خطرناک، قصد فرار از زندان را داشتند” اما موفق به فرار نشدند.
قوه قضائیه نیز در روایتی مشابه همچون سایر مسئولان و رسانه‌های جمهوری اسلامی می‌گوید که آتش‌سوزی شامگاه گذشته در اوین، ”در پی درگیری بین برخی از زندانیان بند ویژه سرقت و محکومان مالی زندان اوین” آغاز شد که به ”آتش‌سوزی در کارگاه خیاطی این زندان” انجامید.
نهادهای رسمی در جمهوری اسلامی در حالی جان باختن ۴ زندانی در آتش‌سوزی دیشب در زندان اوین را تایید کرده‌اند که برخی از فعالان مدنی و سیاسی، آمار واقعی جانباختگان را بیشتر از این رقم و دست‌کم ۱۵ نفر می‌دانند.
واکنش وزیر امور خارجه آلمان به وقایع اوین
وزیر امور خارجه آلمان در واکنش به حوادث دیشب در زندان اوین، در توییتی نوشت: «آتش در زندان اوین ممکن است خاموش شده باشد؛ توجه ما به این افراد که در آنجا [اوین] زندانی هستند و حقوق انسانی‌شان، متوقف نمی‌شود و نخواهد شد.»
آنالنا بربوک تاکید کرد که ”حکومت ایران در برابر جان تمام کسانی که در آنجا [اوین] زندانی هستند از جمله بسیاری از زندانیان سیاسی و تظاهرکنندگان مسئول است.”
وزیر امور خارجه آلمان همچنین با اشاره پیگیری سفارت این کشور در ایران نسبت به وقایع دیشب اوین افزود: «سفارت ما در تهران از دیشب به طور مستمر با مقامات در تماس بوده است.»
”حال جعفر پناهی و محمد رسول‌اف خوب است”
در پی آتش‌سوزی دیشب در زندان اوین، نگرانی درباره سلامت زندانیان محبوس در این زندان افزایش یافته است. برخی از خانواده‌های زندانیان از تماس تلفنی کوتاه اعضای دربند خانواده خود خبر داده‌اند اما شماری دیگر همچنان در بی‌خبری به سر می‌برند.
در همین خصوص، همسر جعفر پناهی به رادیو فردا گفته که حال عمومی این کارگردان سرشناس ایرانی و همچنین محمد رسول‌اف، دیگر فیلمساز مطرح ایرانی، ”خوب است.”
طاهره سعیدی می‌گوید که همسرش، جعفر پناهی صبح امروز در یک تماس تلفنی کوتاه گفته که پس از آتش‌سوزی در زندان اوین، به محوطه زندان رفته اما در پی شلیک گاز اشک‌آور از سوی ماموران زندان، دوباره به داخل بندها بازگردانده شدند.
سعیدی افزود: «آخرین تماس ما پیش از آتش‌سوزی ساعت هشت دیشب بود؛ بعد که تصاویر آتش‌سوزی را دیدم تا تماس امروز صبح که [جعفر پناهی] توانست به من زنگ بزند، بدترین ساعت‌های عمرم را گذراندم.»
او گفته که این تماس تلفنی ”بسیار کوتاه” بوده چرا که ”سایر زندانی‌ها نیز در صف بودند تا به خانواده‌یشان زنگ بزنند.”
جعفر پناهی، فیلمساز برجسته ایرانی، ۲۰ تیر ۱۴۰۱ هنگامی که با گروهی از سینماگران برای پیگیری بازداشت محمد رسول‌اف و مصطفی آل احمد به دادسرای اوین مراجعه کرده بود، بازداشت شد.
