فریبرز رئیس دانا ، اقتصاد دان و فعال سیاسی چپ گرا به دلیل اظهار نظر کارشناسی درباره ی اقتصاد ایران اکنون در زندان به سر می برد . این متن به طور خلاصه به معرفی او و فعالیت هایش می پردازد .
فریبرز رئیس دانا ( متولد 1948 ) ، دانش آموخته ی رشته ی اقتصاد از دانشگاه ملی و نیزدانشگاه لندن در رشته ی اقتصاد سنجی است . رئیس دانا به عنوان یک روشنفکر چپ گرا و نیز فعال اجتماعی چپ چهره ای شناخته شده است . در دو دهه ی اخیر او به عنوان مشاور اقتصادی سندیکاها و اتحادیه های کارگری داخل ایران ، تلاش زیادی در احقاق حقوق اقتصادی اقشار زیر دست جامعه داشته است . سخنرانی ها و نوشته های متعدد او که مبتنی بر نظرگاه اقتصادی سوسیالیستی است ، زمینه های اعتراضی داشته و به سیاست های نئولیبرالی دولت جمهوری اسلامی ایران انتقادات فراوانی ابراز کرده است .
در کنار فعالیت های اجتماعی و سیاسی ، رئیس دانا عضو هیات دبیران کانون نویسندگان ایران نیز هست . کانون نویسندگان ایران که در سال 1968 بنیاد گذاشته شده است ، در طول چهار دهه ی گذشته به مبارزه علیه سانسور بیان و اندیشه و فرهنگ پرداخته است و به همین دلیل در قبل و بعد از انقلاب همواره تحت فشار و سرکوب بوده است . پس از انقلاب ، برخی از اعضای آن از جمله سعید سلطانپور ، محمد جعفر پوینده ، غفار حسینی و محمد مختاری به قتل رسیده اند و بسیاری از اعضای آن به زندان رفته اند یا تحت تعقیب قضائی قرار گرفته اند . در دوره ی اخیر ، هر گونه فعالیت کانون نویسندگان ایران با دشواری ها و محدودیت های فراوانی همراه بوده است و عملا تحرک کانون نویسندگان ایران از آن با سرکوب گرفته شده است .
تالیفات فریبرز رئیس دانا در زمینه های متعدد اقتصادی از جمله اقتصاد سنجی ، اقتصاد توسعه ، روش شناسی و مدل سازی های اقتصادی و نیز تکنیک های کاربردی اقتصاد خرد بوده است . پژوهش های متعدد اجتماعی در حوزه های آسیب های اجتماعی ، از جمله تحقیق گسترده درباره ی اعتیاد در ایران و مدل های بازسازی شهری پس از جنگ ، از جمله کارهای اوست .
پس از انقلاب اسلامی ، رئیس دانا ، به دلیل تفاوت عقیده ، از تدریس در دانشگاه ها محروم شد و به عنوان مشاور اقتصادی بخش خصوصی در ایران به فعالیت حرفه ای مشغول بوده است .
در تاریخ 20 دسامبر 2010 ، فریبرز رئیس دانا پس از مصاحبه با سرویس فارسی تله ویزیون بی بی سی و انتقاد از سیاست های دولت مبنی بر برنامه ی تغییر تخصیص یارانه ها ، در منزل شخصی اش در تهران دستگیر شد و به مدت یک ماه تحت بازجوئی بود . البته پیش از این بار نیز ، او به طور مکرر به مراکز امنیتی احضار و تهدید شده بود . پیش تر ، در سال 2000 نیز رئیس دانا به دلیل شرکت و سخنرانی در کنفرانس برلین تحت تعقیب قرار گرفته بود .
سیاست های اقتصادی دولت حاکم بر ایران از نظر رئیس دانا ، سیاست های نئولیبرالی است . او معتقد است که امر کاهش یارانه ها در ایران ، در مقطع فعلی ، مبنای درست و دقیق اقتصادی ندارد و معطوف به کنترل های سیاسی است که منجر به ازدیاد فقر و تشدید نابسامانی های اجتماعی خواهد شد . او همچنین معتقد است که فشار اصلی سیاست های آزادسازی اقتصادی دولت بر دوش کارگران و مزدبگیران سنگینی خواهد کرد و این فشار اقتصادی بر رشد اجتماعی و انسانی جامعه ی ایران ، تاثیر منفی خواهد داشت . اساسا از نظر رئیس دانا مقوله ی اقتصادی صرف معنا ندارد و در واقع اقتصاد همان « اقتصاد سیاسی » است . از این رو نقطه ی عزیمت او در اقتصاد ، نظرگاه طبقاتی است . او به تضادهای جامعه نظر دارد و با سیاست های تعدیل ساختاری که از سوی بانک جهانی و صندوق بین المللی پول توصیه می شود ، مخالف است .
در یک ماه بازداشت ، اتهاماتی که به رئیس دانا منتسب شد ، نقد سیاست های دولت و توهین به رئیس جمهوری و همچنین عضویت موثر در کانون نویسندگان ایران بوده است . در واقع بازداشت او به عنوان منتقد سیاست های اقتصادی دولت به منزله ی نوعی اخطار به سایر منتقدان تلقی شد که در ادامه ی تشدید فشار سیاسی به شمار می رود .
در دوران بازداشت او درخارج از ایران ، «کمپین آزادی فریبرز رئیس دانا» شکل گرفت . عده ای از داخل و خارج کشور طی همکاری با هم کوشیدند ضمن اطلاع رسانی روند دستگیری او ، بر مبنای حقوق بشر خواستار آزادی او شوند زیرا او به عنوان یک متخصص اقتصاد ، صرفا اظهار نظر کرده بود که این مقوله ، به هیچ وجه جرم محسوب نمی شود . بیانیه ی کمپین که به امضای بیش از 320 نفر ازنویسندگان ، روشنفکران ،آکادمیسن ها و فعالان اجتماعی و سیاسی داخل و خارج از کشور رسیده است که طی آن ، آن ها خواستار آزادی و رفع تعقیب و تهدید از رئیس دانا شده بود . همچنین ، وکیل وی ، ناصر زرافشان نیز در مصاحبه های متععدد با رسانه های آزاد ، خواستار ایفاد حقوق بشر برای او و سایران زندانیان سیاسی بود .
آقای رئیس دانا ، پس از یک ماه حبس انفرادی ، با قید وثیقه از زندان آزاد شد و به دادگاه احضار شد . در دادگاه ، او به یک سال حبس قطعی محکوم شد . در این فاصله ی ، رئیس دانا به فعالیت های خود ادامه داد از جمله در دو سخنرانی در دانشگاه های تهران و تبریز نظرگاه های سوسیالیستی خود را بیان نمود .
در تاریخ 21 مه 2012 ، فریبرز رئیس دانا به زندان احضار شد و در حال حاضر با وجود بیماری های جسمی دوران محکومیت خود را می گذراند .
بازداشت و محاکمه و محکویت فریبرز رئیس دانا که یک روشنفکر و فعال سیاسی شناخته شده است ، صرفا به دلیل ابراز عقیده ی کارشناسی و فعایت های مدنی بوده است . مطابق هر تفسیر از منشور حقوق بشر ، چنین رویه ی قضایی غیر قابل قبول است . زندانی بودن او مصداق دیگری از نقض حقوق بشر در ایران ، به ویژه در دوران اخیر است که فشار بر گروه های روشنفکری افزایش یافته است .
(On FRD (Fariborz Rais Dana)
FRD, a leftist economist and social activist, is currently in jail
because of his expert remarks on the Iranian economy. {A short
introduction on his activities/achievements is given below.}
FRD (born in1948) is a graduate of National University (Tehran) in
economics and of University of London in econometrics. R is a
well-known leftist intellectual and social activist. In the last two
decades, as the advisor/consultant of the Iranian trade unions and
syndicates, R has vigorously helped the lower strata and classes of
the society to attain their economic rights.
His numerous speeches and publications, based on the socialist
economic standpoint, were severely critical of, and diametrically
opposed to, the IRI’s neoliberal economic polices [in an
authoritarian, despotic environment].
Along with such sociopolitical activities, R is a member of the Board
in Iranian Writers’ Association. IWA, first formed in 1968, has been
incessantly fighting against the censorship of expression, thought and
culture ever since. Thus, it has been under severe pressure and
suppression, both before and after the Revolution. During the latter
period, some members of the IWA such as the well-known poets and
writers Saeed Soltanpour, Mohammad Jafar Pooyandeh, Ghaffar Hosseini
and Mohammad Mokhtari were executed or murdered, and many were
prosecuted and/or imprisoned. After the Revolution, IWA has been
gravely engulfed by difficulties and limitations in all of its
activities, and suffered from repression all along.
FRD’s publications have been well spread among various economic
subjects, including econometrics, developmental economics, methodology
and economic modelling, and also in applied techniques of
microeconomics. Numerous social researches in the field of social
pathology, including extensive researches on addiction in Iran and on
models of post-war urban renovations, are among his contributions.
After the Revolution, Rais Dana was deprived of teaching in
universities due to his different viewpoints and was, thus, obliged to
engage himself in the private sector, as an economic consultant.
On Dec.20, 2010, Fariborz Rais Dana, just after his giving an
interview to the Persian Section of BBC and his critical remarks on
the economic policies of the IRI’s government regarding the change in
the allocation of subsidies, was arrested in his home, to be
interrogated for one month. However, even before this incident, he had
been repeatedly summoned to the security centers and threatened by
them. Some time earlier, in 2000, Rais Dana had been put under
prosecution because of his participation and speeches in the Berlin
Conference.
From Rais Dana’s point of view, the economic policies of the current
IRI rulers are neoliberal policies [in an authoritarian, despotic
atmosphere]. He believes that the reduction of subsidies in the
country, at this juncture, has no correct and precise basis and is
oriented toward political controls, which will result in the rise of
poverty and aggravation of social disorders. He also thinks that the
pressure ensuing from the government’s liberalization policies will be
mainly borne by workers and wage-earners. and that this economic
pressure will certainly have a negative effect on the country’s social
and human development. Basically, from Rais Dana’s standpoint, the
“economic” category is, by itself, meaningless. and what is known as
economics is in fact “political economy”. Hence , his starting point
in economics is the class basis of the society. He focuses on the
society’s contradictions and is in opposition to the structural
adjustment policies recommended by World Bank and International
Monetary Fund.
While detained for one month, Rais Dana was accused of the following
charges: criticism of the government policies, insulting the
President, and membership of Iranian Writers’ Association. In fact ,
his detention as a critic of the government’s economic policies is
considered as a warning to other critical souls, consistent with the
current increasing political pressure.
During his detention, the “Campaign for Release of Fariborz Rais Dana”
was formed outside the country. The signatories inside and outside the
country had collectively endeavored to both keep others posted on the
incident of his arrest and to call for his release on the basis of
Human Rights, since his remarks were simply made as those of an
economist, an act which cannot be considered a criminal one by any
international standards. The Campaign’s proclamation which had been
signed by 320 writers, intellectuals, scholars and sociopolitical
activists both inside and outside, was a call for the release of Rais
Dana and an ending to prosecutions and threats addressed to him.
Moreover, his lawyer Nasser Zarafshan, in his numerous interviews
given to the free mass media, had also called for abiding by the
Declaration of Human Right in legally dealing with him and other
political prisoners.
Mr Rais Dana, after being held in solitary confinement for one month,
was released on bail. He was later sentenced, on a court order, to one
year in prison. While Rais Dana was still free, he carried on his
activities, two of which were the speeches he delivered in Tehran
University and Tabriz University, during which he expressed and
discussed his socialist standpoint.
On May 21, 2012, they took Fariborz Rais Dana to jail and he is
currently passing his terms of conviction, despite his physical
illnesses.
The detention, trial and conviction of Fariborz Rais Dana, a leading
intellectual and social activist, were merely caused by the expression
of his expert opinion and his civil activities. No interpretations of
the Declaration of Human Rights can find such judicial procedure
[legally, politically or morally] justified. His imprisonment is a
further evidence of the violation of Human Rights in Iran, especially
during the recent period when an ever-increasing pressure on
intellectual groups are explicitly witnessed .
Farshin KAZEMINIA
September 4, 2012
Paris
+ این متن در نشست جانبی اجلاس اخیر شورای حقوق بشرسازمان ملل متحد در ژنو قرائت شده است.
سایت ملی – مذهبی محلی برای بیان دیدگاه‌های گوناگون است.
