در بازداشت فله ای اسفند 1379 تعداد زیادی از فعالان ملی‑ مذهبی (ازجمله مرحوم مهندس عزتالله سحابی، دکتر حبیبالله پیمان، دکتر رضا رییس طوسی ، دکتر محمد ملکی، محمد بستهنگار، دکتر محمدحسین رفیعی، محمد محمدی اردهالی، تقی رحمانی، مرحوم هدی صابر، رضا علیجانی، دکترعلیرضا رجایی ، دکتر مسعود پدرام، سعید مدنی، ، مرتضی کاظمیان، و محمود عمرانی) بطور غیرقانونی بازداشت شدند. پس از ماهها انفرادی این فعالان ملی‑ مذهبی در دادگاههای غیرعلنی و بدون حضور هئیت منصفه به احکام سنگین و غیرقانونی محکوم شدند. قاضی حداد، رییس شعبه 26 دادگاه انقلاب برای تمامی متهمان این پرونده، احکام زندان از 4 سال تا 11 سال و نیز احکام محرومیت از حقوق اجتماعی از پنج سال تا 10 سال صادر کرد. تمامی متهمان که از 5ماه تا 15 ماه در حبس و سلول انفرادی بودند، با وثیقههای چند ده میلیون تومانی آزاد شدند.
این فعالان ملی‑ مذهبی با قید وثیقه آزاد شدند اما پرونده قضایی آنها همچنان مفتوح ماند، تا اینکه پس از حوادث انتخابات سال 88 این طیف ملی‑مذهبی بار دیگر مورد هجوم ماموران امنیتی قرار گرفتند و علی رغم اینکه احکام آنها مشمول مرور زمان شده بود، بازداشت شدند.
هدی صابر یکی از اعضای برجسته این طیف فکری بود که پس از اعتصاب غذای اعتراضی، بر اثر بی توجهی مسئولان زندان و ضرب و شتم در بهداری اوین، به شهادت رسید.
هم اینک علیرضا رجایی، مسعود پدرام و سعید مدنی از اعضای دربند طیف ملی‑مذهبی هستند که سایت ملی‑ مذهبی در خصوص آخرین وضعیت آنها با خانواده هایشان به گفتگو پرداخته که متن آن در پی می آید:
تداوم بازجویی از سعید مدنی پس از گذشت چهار ماه
پس از گذشت چهار ماه از بازداشت سعید مدنی وی هنوز تحت بازجویی است و پیگیری های خانواده و وکیل این فعال ملی‑مذهبی تاکنون از سوی مسئولین قضایی بی پاسخ مانده است.
منصوره اتفاق همسر سعید مدنی با اشاره به بی نتیجه بودن پیگیری هایش به سایت ملی‑ مذهبی می گوید: “همسرم هنوز تحت بازجویی است و هر ماه بازداشت موقت او را تمدید می کنند. آقای شریف وکیل آقای مدنی خیلی پیگیری کردند که بتوانند با موکل خود ملاقات داشته باشند اما به هیچ وجه اجازه ملاقات به وکیل داده نمی شود. برای دادستان نامه نوشته ایم و مرتبا به دادگاه شعبه دو مراجعه می کنیم اما هیچ پاسخی نمی دهند. می گویند کارشناس های پرونده ایشان هر وقت صلاح بدانند بازجویی تمام می شود. این در حالی است که نزدیک به چهار ماه است آقای مدنی تحت بازجویی است اما هنوز تشخیص داده نشده که بازجویی او تمام شود. متاسفانه به هر کجا هم برای پیگیری مراجعه می کنیم اصلا پاسخگو نیستند، نه به ما و نه به وکیل آقای مدنی و ما همچنان به این مسائل “معترض” هستیم.”
سعید مدنی جامعه شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی است که در گروه مسائل و آسیب های اجتماعی انجمن جامعه شناسی ایران و گروه پژوهشی رفاه اجتماعی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی مشغول به فعالیت علمی است. سعید مدنی همچنین از یاران و همراهان نزدیک مهندس عزت الله سحابی است و عضویت در تحریریه نشریه ایران فردا، و سردبیر فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی را در کارنامه فعالیت های ارزشمند خود دارد.
همسر دکتر مدنی با بیان اینکه دو هفته یکبار با همسرش ملاقات دارد، می افزاید: “همسرم از نظر روحی شکر خدا خیلی خوب است و این مشکلات و سختی ها را تحمل می کنند. در هر حال شرایط سختی است و ما از جزییات بازجویی ها خبر نداریم و ظاهرا آقای مدنی بخاطر تمام فعالیت هایشان بازجویی می شوند. البته می گویند تا آخر اردیبهشت بازجویی تمام می شود اما باید ببینیم؟ زیرا مدام می گویند تمام می شود، اما الان چهار ماه می گذرد و ایشان هنوز تحت بازجویی هستند.”
دکتر سعید مدنی بارها نسبت به ناکارآمدی سیاست های مسئولین هشدار داده و معتقد بود که برخي نهادها در سالهاي اخير سياستهايي را دنبال كردهاند كه ولو ناخواسته موجب افزايش خشونت و كاهش مدارا در كشور شده است. سياستهاي غلط اجتماعي جامعه را به سوي پرتگاه خشونت و نفرت ميبرد که بازگرداندن آن بسيار دشوار است.
انتقال ناگهانی علیرضا رجایی به بند دو الف
روز دوشنبه در پی مراجعه خانواده علیرضا رجایی برای ملاقات هفتگی با وی متوجه شدند که وی به بند دو الف سپاه منتقل شده است اما در خصوص دلایل این انتقال هیچ توضیحی به خانواده نگران وی داده نشد.
یکی از نزدیکان این فعال ملی‑ مذهبی به خبرنگار ما می گوید: ” زمانیکه روز دوشنبه خانواده آقای رجایی برای ملاقات به زندان مراجعه می کنند، می گویند ایشان را به بند دو الف منتقل کرده اند. ما هنوز نمی دانیم علت انتقال ایشان به بند دو الف چیست و نگران هستیم. حالا رئیس بند گفته است که ایشان را روز پنج شنبه به بند عمومی بر می گردانند و تماس می گیرد.”
دکتر علیرضا رجایی،فعال سیاسی و روزنامهنگار در روز چهارم اردیبهشتماه سال گذشته بازداشت شد. او در دوران موسوم به بهار مطبوعات در سالهای ابتدایی پس از دوم خرداد 76 در هیات تحریریه نشریات توقیف شده ایران فردا، جامعه، توس، خرداد، نشاط و عصر آزادگان حضور داشت و پس از آن هم در انتشارات گام نو به فعالیتهای فرهنگی خود ادامه میداد.
دکتر علیرضا رجایی نیز مطابق حکم دادگاه بدوی به اتهام عضویت در ائتلاف نیروهای ملی‑ مذهبی و اقدام علیه امنیت ملی نظام جمهوری اسلامی و نیز فعالیت تبلیغی علیه آن، به چهار سال حبس و پنج سال محرومیت از تمامی حقوق اجتماعی و حق عضویت در تشکلهای سیاسی و نهادهای مدنی، محکوم شد.
آگاهی در زیر پوست جامعه؛ از زبان همسرمسعود پدرام
دکتر مسعود پدرام نویسنده و فعال ملی‑ مذهبی در پی بازداشت غیرقانونی، از بیست و یکم آبان ماه سال گذشته تاکنون در زندان بسر می برد. علت اصلی بازداشت وی موضع گیری های صریح وی در حمایت از جنبش سبز بود و پس از آن با اجرای حکم سال 82 او را در زندان نگه داشتند.
زهرا حیدرزاده همسر دکتر مسعود پدرام در خصوص آخرین وضعیت همسرش به سایت ملی‑ مذهبی می گوید: “آقای پدرام الان در حال گذراندن همان حکم سال 82 هستند که در دادگاه تجدیدنظر به سه سال زندان محکوم شدند. فقط بحث مشمول مرور زمان بود که ظاهرا تفسیر آقایان این است که حکم ایشان مشمول مرور زمان نمی شود. طبق قانون جدید که نمی دانم بعد از تصویب هنوز قابل اجرا است یا نه، احکام بین دو سال تا پنج سال بعد از ده سال مشمول مرور زمان می شود و اتهام اقدام علیه امنیت ملی هم شامل مشمول مرور زمان نمی شود. خب، آقایان الان با تفسیر خودشان عمل می کنند. حتی یک روز انفرادی برابر ده روز زندان را هم اجرا نمی کنند و در اجرای احکام هم می گویند که این شایعه بین مردم است.”
مسئولین قضایی در حالی از شایعه به محاسبه هر روز انفرادی به ازای ده روز زندان عادی در بین مردم صحبت می کنند که پیش تر آقای خامنه ای در دیدار با اعضای دستگاه قضا گفته بود که دادگاه به اهمیت سلول انفرادی توجه کند. هر روز بازداشت در چنین سلولی حداقل به قدر ده روز بازداشت باید محسوب گردد. پس از آن و در پی اختلافات گسترده بر سر این مسئله، آقای خامنه ای بار دیگر در پاسخ به سوال ناطق نوری به صراحت این موضوع را مورد تکرار قرار داده بود.
همسر این فعال ملی‑ مذهبی در ادامه می افزاید: “اواخر اسفند ماه به ما اطلاع دادند که می توانیم برای گذاشتن وثیقه اقدام کنیم و بعد از چهار ماه و نیم آقای پدرام به مرخصی شش روزه آمدند. اگرچه خیلی خوشحال بودیم اما وقتی می دیدیم که بسیاری از زندانیان سیاسی چند سال است که به مرخصی نیامده اند، برایمان سخت بود. به هر حال ما خانواده های زندانیان سیاسی خودمان را از یک خانواده می دانیم و دوست داشتیم شاهد خوشحالی دیگر اعضای خانواده باشیم.”
وی با تاکید بر درد مشترک و همدلی خانواده های زندانیان سیاسی خاطرنشان می کند: “اگرچه در این مدت خیلی بر ما سخت گذشت، اما باعث شد با دوستان زیادی که قبلا نمی شناختم آشنا شوم. دردمشترکی که داشتیم باعث شد به هم نزدیک شویم و فرصتهای تازه ای برایمان ایجاد شود. از طرف دیگر هم دیدیم که چقدر افراد جامعه روی این مسائل حساس هستند و واکنش نشان می دهند و اگرچه حاضر نیستند به خیابان بیایند، اما وقتی می فهمند جزو خانواده زندانیان سیاسی هستیم هر کمکی که از دست شان بر بیاید انجام می دهند. این همدلی ها و همدردی ها خیلی برای ما با ارزش است. در حالی که فکر می کنید همه خواب هستند اما تجربه شخصی ما نشان می دهد که این طور نیست و مردم آنجایی که می بینند تحت فشار نیستند و امنیت دارند با این شرایط همدلی می کنند و پشتیبان ما هستند. این خیلی با ارزش است و نشان می دهد زیر پوست جامعه ما همچنان زنده و هوشیار است. دعا کنیم انشالله همه عزیزان دربندمان آزاد شوند.”
زهرا حیدرزاده پس از بازداشت همسرش در گفتگویی با سایت جرس با تاکید بر اینکه “ما بیدی نیستیم که با این بادها بلرزیم” گفته بود: “ما یک سری اعتقادات و باورهایی داریم که بخاطر آنها هزینه هایش را هم می پردازیم تا انشالله روزی برسد که این گونه برخوردها با انسان های معتقد و خوب صورت نگیرد.
گفتنی است، کتاب های«روشنفكران دینی و مدرنیته در ایران پس از انقلاب» و «سپهر عمومی روایتی دیگر از سیاست: نظریات آرنت و هابرماس» از آثار ارزنده دکترمسعود پدرام است. وی همچنین مترجم کتاب «زندگی و زمانه دموكراسی لیبرال» و صاحب مقالات متعددی در نشریات داخلی کشور در تبیین آراء یورگن هابرماس و هانا آرنت و مفهوم «سپهر عمومی» است.