میلیون‌ها کودک در معرض خیابانی شدن
فرشید یزدانی فعال حقوق کودک اعلام کرده است بر اساس آمارهای حاصل از آخرین سرشماری رسمی کشور، ۲۷ درصد کودکانی ایرانی، خارج از چرخه تحصیل قرار دارند.
آخرین سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، حاکی از آن بود که تعداد سه و نیم میلیون کودک بازمانده از تحصیل در ایران وجود دارد، اما نهضت سوادآموزی اعلام کرده است که از سال ۸۵ تا کنون بیش از یک میلیون کودک دیگر به این آمار افزوده شده‌اند.
به گزارش ایسنا، به گفته فرشید یزدانی فعال حقوق کودک، خارج ماندن یک چهارم جمعیت کودکان ایرانی از چرخه تحصیل باعث بیرون ماندن آن‌ها از چرخه تولید و استمرار فرایند فقر در بزرگسالی خواهد شد و بر اقتصاد کلان کشور اثر می‌‌گذارد.
فرشید یزدانی درباره دلایل عدم برنامه‌ریزی برای این کودکان گفته است: «این کودکان تریبون ندارند، نقش سیاسی–اجتماعی و حق رای ندارند و به این دلیل در برنامه‌ریزی‌‌ها از آن‌ها غافل می‌‌شوند.»
در حالی که هر هزینه‌ای برای آموزش ۵ برابر ارزش افزوده تولید خواهد کرد، استمرار نابرابری‌‌ها و کاهش فرصت‌های اشتغال برابر، از تبعات خارج ماندن کودکان از چرخه تحصیل است.
در همین زمینه روزنامه جام جم در شماره روز پنج‌شنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۱، از قول مرضیه قاسم‌پور حقوق‌دان، نوشته است: «در قوانین مدنی ایران تاکید زیادی به ماندن بچه‌ها کنار خانواده‌شان شده به طوری که حتی اگر آن‌ها مانع تحصیل بچه‌ها بشوند نیز، هیچ نهادی نمی‌‌تواند آن‌ها را از خانواده دور کند. چون در قانون مدنی، تحصیل به عنوان یکی از نیازهای کودکان مشخص نشده و تکلیف پدر تنها تامین لباس، مسکن و خوراک آن هم در حد رفع نیاز است.»
دو و نیم میلیون کودک ایرانی در معرض خیابانی شدن
به گزارش دویچه ووله محمدتقی سبزه‌ای جامعه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه رازی روز دوشنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۱، از وجود ۵۸۰ هزار کودک خیابانی در ایران خبر داده و گفته بود: «دو و نیم میلیون کودک دیگر هم در معرض خیابانی شدن قرار دارند.»
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه رازی، در ایران ۹۵ درصد کودکان خیابانی، ایرانی و مابقی تبعه افغانستان، پاکستان و دیگر کشورها هستند.
محمدتقی سبزه‌ای با بیان این‌که “۲۲ درصد این کودکان مورد آزار خانوادگی قرار گرفته اند” اضافه کرده است: «در کشورهای دیگر این کودکان تحت کنترل و نظارت نهادهای غیردولتی قرار می‌گیرند و امکانات قابل قبولی برای آن‌ها در نظر گرفته می شود.»
در سال‌های اخیر اخبار متفاوتی درباره فشار بر نهادهای غیردولتی که از حقوق کودکان در ایران حمایت می‌کنند منتشر شده است.
برای نمونه منابع حقوق بشری در آبان ۱۳۸۸ گزارش داده بودند دفتر سازمان غیردولتی “جمعیت تلاش برای جهانی شایسته کودکان” در ایران توسط ماموران امنیتی پلمپ شده است.
