ملی مذهبی _ پس از حمایت جنجالبرانگیز روسیه از ادعای شورای همکاری خلیج فارس در خصوص مالکیت امارات بر جزایر سه گانه ایرانی در خلیج فارس، استفاده اکانت رسمی وزارت خارجه روسیه به عربی از واژه جعلی «خلیج عربی»، با اعتراض کاربران ایرانی در فضای مجازی مواجه شد.
پیش از آن نیز ، حمایت روسیه از امارات که در عمل به معنای زیر سئوال بردن مالکیت ایران و تهدید تمامیت ارضی کشور است، امر جدیدی بوده که در شرایط جدید جهانی و بخصوص موقعیت شکننده روسیه در موازنه قوای جهانی بعد از حمله نظامی به اوکراین ریشه دارد. البته بستر اصلی آن ویژگی روسیه به عنوان یک قدرت جهانی و تمایل برای افزایش نقشآفرینی در خلیج فارس است.
مقامات جمهوری اسلامی به اشتباه تصور کرده و میکنند که روسیه منافع خود در خاورمیانه را به آنها گره میزند. کشورهای عربی در مقایسه با ایران منافع بیشتری برای روسیه و چین دارند. استقبال از حضور روسیه و چین در خلیج فارس که در زمان دولت روحانی و از سوی جواد ظریف، وزیر خارجه وقت، صریحتر بیان شد، حالا خطراتش برای ایران را نشان میدهد.
حضور قدرتهای فرامنطقهای اگر با سیاست خارجی متوازن مهار نشود، تهدیدی برای موقعیت ژئوپلیتیک و راهبردی ایران در منطقه خلیج فارس است. روسیه در تنگنای انزوا و تحریم ناشی از تشدید تقابل با غرب در جنگ با اوکراین، قدرتهای فرامنطقهای را به سمتی برده تا برای حفظ حمایت دولتهای امارات و عربستان سعودی، به آنها امتیاز دهند. در حال حاضر این دو کشور منفعت بیشتری برای روسها جهت دور زدن تحریمهای غرب و تامین نیازهای تجاری دارند.
موضعگیری حمایتی روسیه برای مقامات جمهوری اسلامی غیرمنتظره بود. احضار سفیر روسیه به وزارت خارجه و اعلام اعتراض حکومت در کنار موضعگیری کارگزاران قدیمی، چون محسن رضایی و علی اکبر ولایتی، واکنشهایی نیستند که تاثیر بازدارنده قوی داشته باشند.
نقض حاکمیت ایران بر جزایر سهگانه تقریبا بخش همیشگی بیانیههای این شورا و اتحادیه عرب بوده است. دولت امارات، مشابه عربستان، با فاصله گرفتن از غرب با توجه به فضای جدید بینالمللی و تنش فراینده بین روسیه و چین با غرب، به سمت چندجانبهگرایی در دنیا و روابط خوب با بلوک شرق حرکت کرده است.
هفته گذشته وزیران خارجه روسیه و شش کشور حوزه خلیج فارس در نشست مشترک در مسکو اعلام کردند که حامی «ابتکارات امارات متحده عربی و کوششهای آن در دستیابی به راهحلی صلحآمیز در خصوص سه جزیره…از طریق مذاکرات دو جانبه با دیوان بینالمللی دادگستری هستند».
مواضع روسیه در شرایطی اتخاذ شده که جمهوری اسلامی ایران از آغاز لشکرکشی مسکو به اوکراین به حامی تسلیحاتی این کشور در این جنگ تبدیل شده و به این دلیل هدف انتقادهای شدید و تحریمهای بینالمللی قرار گرفته است.
در واکنش به موضع روسیه درباره مالکیت جزایر سهگانه ایران، وزیر خارجه دولت ابراهیم رئیسی روز چهارشنبه در توئیتی در واکنش به موضع روسیه و امیرنشینهای خلیج فارس در خصوص جزایر سهگانه ایران نوشته بود: «برسر استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی ایران، با هیچ طرفی تعارف نداریم».
با این حال، عدم استفاده از نام روسیه در این توییت «حسین امیرعبداللهیان»، انتقادهایی را در پی داشت. ساعاتی پیش از آن، وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرده بود که سفیر روسیه در تهران را در ارتباط با موضع اخیر مسکو، «احضار» و «اعتراض رسمی» ایران را به او ابلاغ کرده است.
«علیاکبر ولایتی»، مشاور علی خامنهای و وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی، در مقالهای در خصوص «ضرورت هوشیاری» همه طرفها در منطقه در خصوص آینده قفقاز و «توطئه ناتو»، بیانیه اخیر مسکو و شش امیرنشین خلیج فارس را حاوی یک «نکته مهم» و در ضمن «تأسفبار» دانست. ولایتی نوشته بود: روسها «گمان میکنند که با تأیید چنین ادعای نامربوطی، آینده روابط اقتصادی خوبی با امارات خواهند داشت».
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس، در انتقادی تند ایستادن مسکو در کنار امیرنشینهای خلیج فارس در ارتباط با جزایر سهگانه را نکوهش کرد و آن را «ادامه بازی پوتین با منافع ملی ایران» خواند.
فلاحت پیشه گفته بود بعید نیست زمانی که ولادیمیر پوتین ناچار به تنشزدایی با ناتو شود، ایران شاهد «خیانت بزرگتر روسها» باشد. با این حال روزنامه دولتی ایران با «عجولانه» خواندن واکنشها به مواضع روسیه، نوشته بود «سفیر امارات باید احضار می شد نه سفیر روسیه».